wallpapersafari.com
Η αποφευκτική διαταραχή πρόσληψης τροφής (γνωστή και ως περιοριστική διαταραχή πρόσληψης τροφής) αποτελεί κατηγορία των διατροφικών διαταραχών. Δεν είναι τόσο συνήθης, όπως άλλες διατροφικές διαταραχές (π.χ. ανορεξία, βουλιμία). Τα χαμηλά ποσοστά επιπολασμού οφείλονται σε αδιάγνωστες περιπτώσεις, όπως και σε περιπτώσεις λανθασμένης διάγνωσης. Συχνά, λόγω του παρουσιαστικού των ατόμων, αξιολογείται ως ανορεξία.
Διαγνωστικά κριτήρια
Το άτομο, προκειμένου να λάβει τη διάγνωση ότι πάσχει από αποφευκτική διαταραχή πρόσληψης τροφής, πρέπει να πληροί ορισμένα κριτήρια. Αρχικά, το άτομο αδιαφορεί πλήρως για τη σίτιση και την τροφή. Αποφεύγει να καταναλώνει τις τροφές, καθώς φοβάται για τις συνέπειες της κατανάλωσης. Βρίσκει αποκρουστικές τις τροφές βάση χαρακτηριστικών τους (παρουσίαση, υφή τροφής). Το βάρος του ατόμου είναι κάτω του αναμενόμενου και ο δείκτης μάζας σώματος είναι χαμηλός. Το άτομο παρουσιάζει επίσης διατροφική ανεπάρκεια, καθώς δεν προσλαμβάνει μέσω της τροφής τα κατάλληλα θρεπτικά συστατικά. Προκειμένου επομένως να προσλάβει τις θρεπτικές ουσίες, καταναλώνει συμπληρώματα διατροφών. Η συμπεριφορά αυτή δεν οφείλεται σε δίαιτα, σε συγκεκριμένο πολιτισμικό υπόβαθρο, ούτε είναι αποτέλεσμα κάποιας άλλης διατροφικής διαταραχής ή νοητικής στέρησης. Το άτομο με αποφευκτική διαταραχή πρόσληψης τροφής, ως συνέπεια των παραπάνω, παρουσιάζει έκπτωση σε λειτουργικό επίπεδο. Τα παιδιά με αυτή τη διαταραχή μπορεί να μην παρουσιάζουν απώλεια βάρους, όμως δυσκολεύονται να πάρουν το αναμενόμενο βάρος.
Συνέπειες
Το άτομο με αποφευκτική διαταραχή πρόσληψης τροφής παρουσιάζει έκπτωση της λειτουργικότητας σε κοινωνικό, επαγγελματικό, ακαδημαϊκό και διαπροσωπικό επίπεδο. Ακόμα, παρουσιάζει δυσκολίες στον ψυχολογικό τομέα, όπως άγχος και κατάθλιψη. Τέλος, σε σωματικό επίπεδο παρουσιάζει διατροφική ανεπάρκεια, γαστρεντερολογικές και στομαχικές διαταραχές. Στις γυναίκες μπορεί να παρουσιαστεί και αμηνόρροια.
Διαφοροδιάγνωση από την ανορεξία
Όπως αναφέρθηκε, το ποσοστό ατόμων που εμφανίζουν τη συγκεκριμένη διαταραχή είναι χαμηλό. Καθώς τα άτομα αυτά δε θεωρούν ότι η απάθεια για τη τροφή αποτελεί πρόβλημα, δεν απευθύνονται σε κάποιον ειδικό. Αντίστοιχα, λόγω του παρουσιαστικού τους (ελλιποβαρή άτομα, χαμηλός δείκτης μάζας σώματος), εξωτερικά θυμίζουν άτομα πάσχοντα από ανορεξία. Η ειδοποιός διαφορά, που διακρίνει τις δύο αυτές διαταραχές είναι ότι τα άτομα με αποφευκτική διαταραχή πρόσληψης τροφής αδιαφορούν για το σχήμα και το βάρος τους. Η αποχή από τη διατροφή και τη σίτιση δε γίνεται στα πλαίσια ελέγχου του βάρους. Επίσης, το σχήμα και το βάρος δεν καθορίζουν την αυτο-αξία τους. Αντιθέτως, τα άτομα με ανορεξία έχουν ως στόχο τη διατήρηση χαμηλού βάρους και οι συνήθειές τους περιστρέφονται γύρω από αυτόν τον σκοπό.
Θεραπεία
Η αποφευκτική διαταραχή πρόσληψης τροφής δεν ακολουθεί συγκεκριμένο θεραπευτικό πρωτόκολλο. Παρά τις ορισμένες ομοιότητες με την ανορεξία, το αντίστοιχο πρωτόκολλο της ανορεξίας δεν ταιριάζει στα άτομα με τη συγκεκριμένη διατροφική διαταραχή. Είναι σημαντική η ψυχολογική παρέμβαση, ώστε το άτομο να αναδομήσει δυσλειτουργικές πεποιθήσεις γύρω από το φαγητό. Τέλος, είναι σημαντική η κατάλληλη οργάνωση της τροφής και η χορήγηση διατροφικών σκευασμάτων, ώστε να περιοριστούν οι συνέπειες σε σωματικό επίπεδο.
Πηγές:
Amarican Psychiatric Association (APA). (2013). Diagnostic and Statistic Manual of Mental Disorders (5th ed.). Author.