Αν σε αυτή την ερώτηση, έρθει να απαντήσει ο μεγάλος Jung ή ο αείμνηστος Freud, σίγουρα θα μας μιλούσαν για το ασυνείδητο και τα αρχέτυπα, για ιδέες που μπήκαν στο μυαλό μας από την παιδική ηλικία και μας ακολουθούν πιστά μέχρι σήμερα ή ίσως για καταπιέσεις που δέχονται τα βαθύτερα ένστικτα μας.
Ας προσπαθήσουμε όμως τώρα μαζί να αναζητήσουμε μια πιο απλή και προσιτή εξήγηση σε αυτό που μας απασχολεί.
Έχετε νιώσει ποτέ την αίσθηση ότι κρέμεστε από μια κλωστή; Ότι θέλετε να απομονωθείτε από όλους και από όλα;
Ο φόβος της μοναξιάς
Δεν γίνεται, ας μην κοροϊδευόμαστε, όλοι έχουμε βρεθεί σε αυτήν την θέση ίσως περισσότερες από μια φορές. Ο πιο εύκολος τρόπος που χρησιμοποιεί το ύπουλο υποσυνείδητο μας για να μας ωθήσει στην προσωπική αναζήτηση, είναι συνήθως η τάση για απομόνωση. Αυτή έρχεται να μας στοιχειώσει. Ξυπνάει είτε σε στιγμές που νιώθουμε ότι έχουμε ανάγκη να βρεθούμε με τον εαυτό μας είτε σε εκείνες που μας πλημμυρίζει η επιθυμία να βρεθούμε μέσα σε πλήθος κόσμου.
Απομόνωση…
Μεγάλη λέξη δεν είναι; Μόνο 9 γράμματα κι όμως υπάρχουν χιλιάδες διαφορετικά νοήματα για τον καθένα μας. Το πιο τρομερό, αυτό που όλοι κατά βάθος φοβόμαστε, αυτό που κρύβεται πίσω από την απομόνωση, την κατεξοχήν μοναξιά. Δύσκολο πράγμα η μοναξιά, ε; Δεν μπορείτε να μου αρνηθείτε ότι αυτό είναι κάτι που το έχουμε νιώσει όλοι. Αξίζει να τονίσουμε ότι στην πραγματικότητα φοβόμαστε την μοναξιά περισσότερο ως ιδέα παρά ως έννοια. Δεν είναι λίγοι οι ψυχίατροι και ψυχολόγοι που υποστηρίζουν ότι «μόνο μέσα στην απόλυτη μοναξιά μπορούμε να ανακαλύψει τον εαυτό του». Τι ειρωνεία! Να πιστεύει κανείς ότι μόνοι μας ξέρουμε ποιοι είμαστε και μόνοι μας το ανακαλύπτουμε. Σε αυτό το σημείο είναι απόλυτα λογικό να αναρωτηθείτε γιατί ισχύει αυτό, οπότε ας προσπαθήσουμε να το επεξηγήσουμε παρακάτω.
Ας υποθέσουμε ότι μόνο εμείς γνωρίζουμε και ανακαλύπτουμε ποιοι είμαστε μόνοι μας. Τότε γιατί αλλάζουμε συμπεριφορά ανάλογα με τους ανθρώπους που μας περιτριγυρίζουν; Είναι περίτρανο και λίγο αλαζονικό να πιστεύουμε ότι μόνοι μας οδηγούμαστε στην αυτογνωσία… δοκιμαζόμαστε στις σχέσεις μας με τους άλλους, ανακαλύπτουμε και θέτουμε τα όρια μας, βλέπουμε την αντίδραση μας απέναντι στην χαρά και την λύπη και πολλά, πολλά άλλα. Ας φανταστούμε απλά έναν άνθρωπο μόνο του σε ένα ξερονήσι, πόσο καλά μπορεί αυτός άραγε να γνωρίζει τον εαυτό του! Όταν είμαστε απομονωμένοι, δεν μπορούμε να καταλάβουμε αν είμαστε ταπεινοί, αλαζόνες, ενδιαφέροντες, βαρετοί κτλ.
Τα οφέλη της μοναχικότητας
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν σίγουρα στιγμές που όλοι θέλουμε να νιώσουμε σε αρμονία με τον εαυτό μας. Είναι αυτές οι στιγμές που θέλουμε να σκεφτούμε, να ξεκουραστούμε, να οργανώσουμε την καθημερινότητα μας και να θέσουμε νέους στόχους. Με αρωγό την μοναξιά έχουμε την δυνατότητα να κατασκευάσουμε την πραγματικότητα που θέλουμε. Σε φορές που μένουμε μονοί, μπορούμε να δημιουργήσουμε έργα τέχνης, να δουλέψουμε ακόμα και το πιο απλό, να κοιμηθούμε κι να βρεθούμε σε γαλήνη. Σίγουρα υπάρχει μια ασφάλεια μέσα στην μοναξιά που εύκολα οδηγεί στο μονοπάτι προς την αυτογνωσία.
Παράλληλα, ας μην ξεχνάμε ότι δεν είναι ανθρωπίνως δυνατό να περνάμε όλες τις ώρες της ημέρας μέσα σε κόσμο. Υπάρχουν ώρες που όλη η φασαρία και η βαβούρα της καθημερινότητας μας κατακλύζουν και θέλουμε να αποφορτιστούμε και να απολαύσουμε ίσως την ηρεμία της μοναξιάς. Να σημειωθεί επίσης ότι μόνο σε τέτοιες περιπτώσεις επιτυγχάνεται η απόλυτη χαλάρωση που είναι σε όλους μας απαραίτητη. Βέβαια, το να θεωρηθεί αυτό παράλογο είναι πέρα για πέρα ενάντια στην λογική μας. Ωστόσο, το ζητούμενο της όλης υπόθεσης είναι κατά πόσο η μοναξιά συμβάλλει στην καλλιέργεια αυτογνωσίας. Και όχι τα οφέλη της σε γενικότερη βάση.
Η ουσιαστική ανακάλυψη του εαυτού
Συμπερασματικά, το αν η μοναξιά είναι ευχή ή κατάρα ως συνοδηγός στο ταξίδι προς την αυτογνωσία είναι κάτι που ο καθένας μας καλείται να απαντήσει ξεχωριστά για τον εαυτό του. Μόνο μέσα από εμπειρίες και λάθη μπορούμε να κατανοήσουμε ποιοι πραγματικά είμαστε. Βέβαια, ο τρόπος που θα αποκτήσει ο καθένας μας αυτή την γνώση είναι προσωπική του υπόθεση. Το ταξίδι προς την ανακάλυψη του εαυτού μας είναι μακρύ. Το διανύουμε με εκκίνηση την γέννηση μας και τερματισμό την ημέρα που κλείνουμε τα μάτια μας για πάντα. Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να μάθουμε όσα περισσότερα μπορούμε για το άτομο που ξυπνάει, μεγαλώνει και ζει κάθε μέρα μαζί μας τον εαυτό μας. Είτε με συντροφιά τους φίλους μας είτε την μοναξιά μας.
