Το κυνήγι των εργασιακών στόχων
Ζούμε σε μία κοινωνία όπου οι απαιτήσεις αυξάνονται διαρκώς και οι ρυθμοί είναι όλο και πιο έντονοι. Στις μέρες μας, τα περισσότερα επαγγέλματα απευθύνονται και στα δύο φύλα. Κυρίως οι επιχειρήσεις εστιάζουν στις γνώσεις, την εμπειρία και τις ικανότητες των υπαλλήλων τους. Πέρα από το αρχικό στάδιο της συνέντευξης όμως, οι απαιτήσεις και η αξιολόγηση συνεχίζονται και πολλές φορές αυξάνονται. Σε πολλά επαγγέλματα θέτονται στόχοι ανά μήνα ή ανά έτος. Οι στόχοι αυτοί καθορίζουν τον τρόπο σκέψης και λειτουργίας των υπαλλήλων. Σε πολλά μάλιστα εργασιακά περιβάλλοντα δεν υπάρχουν σταθεροί μισθοί, αλλά bonus επί της απόδοσης, όπου εντείνουν και το εργασιακό στρες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι γνωρίζουν πως ο μισθός τους καθορίζεται μόνο από την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί, χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν η ατομική προσπάθεια και το συνολικό έργο του καθενός.
Τι είναι το εργασιακό στρες
Το εργασιακό στρες προκύπτει μέσα από το καθημερινό αυτό κυνήγι των στόχων. Ο καθένας προσπαθεί κάθε μέρα να δώσει κομμάτι του εαυτού του, προσπαθώντας να αφήσει πίσω τα υπόλοιπα προβλήματα που τον απασχολούν. Υπάρχουν βέβαια και οι περιπτώσεις όπου οι επιχειρήσεις βάζουν πάνω από όλα το άτομο και τη ψυχολογία του. Σε άλλες όμως, η απόδοση του καθενός υπολογίζεται μόνο από νούμερα και ποσοστά. Οι πωλήσεις για παράδειγμα, είναι ένας κλάδος όπου οι περισσότεροι εργαζόμενοι λαμβάνουν σταθερό εισόδημα συν bonus ή μόνο ποσοστά επί των πωλήσεων. Τότε, υπάρχει το άγχος της επίτευξης της πώλησης, καθώς ο εργαζόμενος γνωρίζει πως δεν έχει σημασία η ποιότητα της εργασίας του, αλλά μόνο το αποτέλεσμα της πώλησης. Το άγχος και το στρες σε αυτές τις περιπτώσεις είναι καθημερινά, καθώς κάθε πώληση που δεν επιτυγχάνεται μεταφράζεται σε μειωμένο εισόδημα. Ακόμη σε επανάληψη της κακής αυτής ροής, ο εργαζόμενος κινδυνεύει με απόλυση και αντικατάστασή του.
Σε ποιες περιπτώσεις αποδίδει το εργασιακό στρες
Σε κάποιες περιπτώσεις το εργασιακό στρες αποδίδει. Όπως και το άγχος μπορεί να λειτουργήσει παραγωγικά, έτσι και η πίεση στην εργασία, μπορεί να αποδίδει ως ένα βαθμό. Όταν οι στόχοι είναι εφικτοί, μπορούν να κινητοποιήσουν τους εργαζομένους. Μέσα από την προσπάθεια επίτευξης αυτών, υπάρχει τόσο η ατομική βελτίωση των υπαλλήλων αλλά και η βελτίωση της συνολικής εικόνας της επιχείρησης. Μέσα από μία λογική αύξησης των στόχων π.χ., ανά μήνα, επίσης είναι εφικτό να υπάρχει διαρκής βελτίωση χωρίς όμως να δημιουργείται μία στρεσογόνα κατάσταση. Για παράδειγμα, ακόμη και στις πωλήσεις, εάν ο τελικός στόχος είναι η αύξηση των κερδών κατά 50%, μπορεί αρχικά να τεθεί ο στόχος στο 10% και κάθε μήνα, ανάλογα με την αποτελεσματικότητα, να θεσμοθετείται νέος στόχος.
Εργασιακό στρες και ανασφάλεια
Όταν η πίεση στην εργασία είναι μεγάλη μπορεί να υπάρξουν αντιστρόφως ανάλογα αποτελέσματα. Ο βασικός στόχος των επιχειρήσεων, είναι η ανάπτυξη και η αύξηση των κερδών. Η αύξηση της αποδοτικότητας των εργαζομένων χωρίς της αύξηση του κόστους , είναι ένα από τα ζητούμενα ως προς το κέρδος. Τότε, οι στόχοι που θέτονται είναι συνήθως υψηλοί και ταυτόχρονοι. Επίσης δεν υπάρχει μία αξιολόγηση εκ των προτέρων σχετικά με τις δυνατότητες των υπαλλήλων ή της επιχείρησης. Τότε γεννάται η ανασφάλεια ως προς την επίτευξη αυτών, αλλά και την γενικότερη πορεία τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι εργαζόμενοι δεν αποκτούν αποκοτούν ψυχολογικό κίνητρο αλλά εμφανίζουν σημάδια παραίτησης. Η αποτελεσματικότητά τους σε αυτή την περίπτωση μειώνεται. Επομένως η απόδοση έχει καθοδική και όχι ανοδική πορεία ως προς τον στόχο.