Όπως γνωρίζουμε από τον Αριστοτέλη, o άνθρωπος είναι από την φύση του κοινωνικό ον. Δύσκολα μπορεί να ευδοκιμήσει και να επιβιώσει μόνος του για μεγάλο χρονικό διάστημα. Διακατέχεται δηλαδή από την έμφυτη ανάγκη να συνυπάρχει και να συνεργάζεται με τους άλλους ανθρώπους, τόσο για την εξελιχθεί αλλά και για να επιβιώσει. Για τον λόγο αυτόν, το να μένουμε μόνοι συχνά μας πληγώνει και μπορεί μάλιστα να επηρεάσει αρνητικά την υγεία μας. Ο χρόνος όμως με τον εαυτό μας είναι πολύτιμος και δε χρειάζεται να διαθέτει αρνητικό πρόσημο. Αντιθέτως, οι ειδικοί λένε ότι μπορεί να μας ωφελήσει. Να βελτιώσει τις κοινωνικές μας σχέσεις, να αυξήσει τη δημιουργικότητα και την αυτοπεποίθησή μας και να συμβάλλει στη ρύθμιση των συναισθημάτων, έτσι ώστε να αντιμετωπίζουμε καλύτερα τις δυσμενείς καταστάσεις. Ο διακεκριμένος φιλόσοφος Paul Tillich έχει πει: «Η γλώσσα δημιούργησε τη λέξη «μοναξιά», για να εκφράσει τον πόνο του να μένει κανείς μόνος του. Αλλά δημιούργησε και τη λέξη «μοναχικότητα», ώστε να εκφράσει το μεγαλείο του να είναι κανείς μόνος».
Γιατί είναι δύσκολο να περνάμε χρόνο μόνοι;
Η σύγχρονη κοινωνία έχει συσχετίσει κάποιες αρνητικές παραδοχές με την ιδέα να μένεις μόνος. Όπως επιβεβαιώνει και ο Robert Coplan, αναπτυξιακός ψυχολόγος και καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Carleton, ιστορικά η μοναξιά έχει μια πολύ κακή φήμη επειδή μερικές φορές χρησιμοποιείται ως μορφή τιμωρίας.
Όταν τα παιδιά επιδεικνύουν κακή συμπεριφορά, οι γονείς τα στέλνουν στα δωμάτιά τους για να καθίσουν σιωπηλά ως αρνητική συνέπεια για τις πράξεις τους. Το να μείνει κάποιος μόνος στο σπίτι Παρασκευή ή Σαββατοκύριακο θεωρείται ενοχλητικό για πολλούς και ενδέχεται να εγείρει ερωτήσεις από τον στενό του κύκλο. Έχουμε καταλήξει να θεωρούμε την μοναξιά τον χείριστο εχθρό μας.
Μοναξιά vs Μοναχικότητα
Το πρόβλημα συνίσταται στο ότι μπερδεύουμε πολλές φορές τη μοναξιά με τη μοναχικότητα. Ξεχνάμε επίσης ότι μπορεί αυτή να αποτελεί επιλογή. Το να μένεις μόνος δεν επιφέρει απαραίτητα μοναξιά. Πολλοί άνθρωποι παράλληλα μπορεί να αισθάνονται μοναχικοί παρά το γεγονός πως περιτριγυρίζονται συνεχώς από ανθρώπους. Επειδή υπάρχει τόσο μεγάλη έρευνα που αναδεικνύει ότι οι άνθρωποι είναι κοινωνικά πλάσματα που ωφελούνται από την αλληλεπίδραση με άλλους, οι άνθρωποι θα προσπαθήσουν να απορρίψουν ότι είναι επίσης σημαντικό να περνούν χρόνο μόνοι τους. Είναι δύσκολο για αυτούς να φανταστούν ότι μπορούν να έχουν και τα δύο. Αρκεί να σκεφτούμε τον άκρως επιτυχημένο Bill Gates της Microsoft, o οποίος κάθε χρόνο απομονώνεται για δύο εβδομάδες σε μια καλύβα στο δάσος. Η ενέργεια του αυτή αποσκοπεί στο να ξεφύγει από το θόρυβο, να διαβάσει βιβλία, να σκεφτεί την μέχρι τώρα πρόοδό του και να εμπλακεί σε μια βαθύτερη δημιουργική σκέψη.
«Ελευθερία είναι να μπορείς να έχεις μια απόσταση από τους άλλους». Φ. Νίτσε
Advertising
Τα πλεονεκτήματα της μοναχικότητας
Ο χρόνος με τον εαυτό μπορεί να ενδυναμώσει την αυτεπίγνωση
Έχει λεχθεί ότι το να είναι κανείς μόνος του, του επιτρέπει να αποτινάξει τον «κοινωνικό μανδύα» του. Αυτό, του δίνει την ελευθερία να πραγματοποιήσει μια ενδοσκόπηση, να κοιτάξει στον εσωτερικό του εαυτό του και να σκεφτεί γι’ αυτόν. Αυτεπίγνωση σημαίνει να κατανοούμε τα συναισθήματα, τις δυνάμεις, τις αδυναμίες, τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις μας. Tότε, θα είμαστε σε θέση να καταλάβουμε πώς μας αντιλαμβάνονται και οι άλλοι. Η μοναχικότητα παράγει αναστοχασμό για και αυτό μπορεί να συμβάλλει στην αυτογνωσία.
Ανακουφίζει από το άγχος
Μια μελέτη του 2017, μέρος του “Solitude Project” διαπίστωσε ότι όσοι επιλέγουν συνειδητά να περνούν χρόνο μόνοι ,βιώνουν απώθηση του άγχους και χαλάρωση όταν το κάνουν. Όταν είμαστε μόνοι, οι πιέσεις να ευχαριστήσουμε τους άλλους και της αλληλεπιδράσουμε κοινωνικά, που μπορεί να αποτελούν παράγοντα μεγάλου στρες για μερικούς ανθρώπους, απενεργοποιούνται. Επιπλέον, πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να αφιερώνουν τον προσωπικό τους χρόνο για να επιδοθούν σε χαλαρωτικές δραστηριότητες όπως διαλογισμό, χειροτεχνία ή γιόγκα.
Δίνει χρόνο για περισυλλογή
Πολλές φορές, οι ρυθμοί της ζωής μας είναι τόσο φρενήρεις, που δεν βρίσκουμε μια στιγμή να επεξεργαστούμε τι συμβαίνει στη ζωή μας. Ή τι έχει συμβεί στο παρελθόν. Ο χρόνος που περνάμε μόνοι αποτελεί την κατάλληλη ευκαιρία για να έρθουμε σε επαφή με τα γεγονότα που μας προσπερνάνε και με τα συναισθήματα μας.
Επαναφόρτιζει τις μπαταρίες του εγκεφάλου
Ο εγκέφαλος μας χρειάζεται ισορροπία. Ενώ οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις είναι ζωτικής σημασίας για ορισμένες περιοχές της εγκεφαλικής δραστηριότητας, ο προσωπικός χρόνος κρίνεται επίσης απαραίτητος. Το να είμαστε συνεχώς« on », δεν δίνει στον εγκέφαλό το περιθώριο να ξεκουραστεί και να ανανεωθεί. Το να βρισκόμαστε μόνοι, δίχως περισπασμούς μας δίνει την ευκαιρία να καθαρίσουμε το μυαλό σας, να εστιάσουμε και να σκεφτούμε πιο ορθολογικά. Αποτελεί μια ευκαιρία αναζωογόνησης μυαλού και σώματος ταυτόχρονα.
Ενισχύει τη δημιουργικότητα
Η δημιουργικότητα τείνει να ανθίζει στην μοναξιά. Οι μελέτες αναδεικνύουν πλέον ότι οι άνθρωποι στην πραγματικότητα είναι πιο πιθανό να βρουν τις καλύτερες ιδέες μόνοι τους, παρά κατά τη διάρκεια ομαδικής ανταλλαγής ιδεών. Τα ανθρώπινα όντα γενικά και η δημιουργικότητα ειδικότερα, θεωρούνται ευαίσθητα στην κριτική από άλλους. Αυτός είναι και ένας λόγος για τον οποίο πολλοί άνθρωποι είναι σε θέση να σκέφτονται και να εκφράζονται πιο ελεύθερα και να όταν είναι μόνοι. Επιπλέον, η απουσία διακοπών και παρεμβάσεων από τους άλλους μας επιτρέπει να σκεφτόμαστε διαφορετικά, οδηγώντας σε πιο δημιουργικές «μεταγνώσεις».
Ενισχύει τη σχέση μας με τους άλλους
H ικανότητα της διάκρισης του εαυτού ως ως ξεχωριστό, αυτόνομο άτομο αλλά και η σύνδεση με τους άλλους , το βίωμα δηλαδή της συναισθηματικής και σωματικής εγγύτητας, είναι απαραίτητα συστατικά για τη δόμηση υγιών σχέσεων. Η διατήρηση ενός ορισμένου επιπέδου ανεξαρτησίας βοηθά στη εξέλιξη της σχέσης. Επιπλέον, ο χρόνος που περνάμε μόνοι, μας επιτρέπει να εκτιμούμε περισσότερο τον χρόνο μας με τους άλλους, αντί να τον θεωρούμε δεδομένο ή να νιώθουμε καταβεβλημένοι από αυτόν.
Πώς να περνάς χρόνο με τον εαυτό σου
1.Μάθε να λες “όχι”
Οι άνθρωποι καθημερινά ζητάνε λίγο από το χρόνο σου. Αν λοιπόν λες κάθε φορά ναι και δίνεις πάντα το χρόνο σου σε όλους όσους τον ζητάνε, τότε είναι πιθανόν να μην απομένει χρόνος για σένα. Μια αποτελεσματική και αποδοτική τεχνική διαχείρισης χρόνου είναι να πεις όχι. Είναι σημαντικό να τραβήξεις μια γραμμή και να θέσεις τα όρια σου. Άλλωστε, κάθε φορά που λες όχι σε κάτι, λες ναι σε κάτι άλλο. Αυτό μπορεί να είναι ένα ναι που μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα εμπειρία.
2. Μάθε κάτι καινούργιο
Μπορείς να δημιουργήσεις μια λίστα με δέκα πράγματα που πάντα ήθελες να κάνεις. Το να περνάμε χρόνο μόνοι, μας επιτρέπει να συγκεντρώσουμε όλη μας την ενέργεια σε αυτό που θέλετε να εστιάσουμε. Αυτό αναδύει πολλές ευκαιρίες για δημιουργική ανάπτυξη. Οι προσωπικές ασχολίες μάς επιτρέπουν να μάθουμε περισσότερα για τον εαυτό μας, διδάσκουν υπομονή νέους τρόπους έκφρασης.
3. Κάνε διάλλειμα από τα social media
Δεν μπορείς να περνάς χρόνο με τον εαυτό σου αν βρίσκεσαι διαρκώς συνδεδεμένος. Διάλεξε κάποια ώρα την ημέρα και κλείσε internet,κινητό και οτιδήποτε σε κάνει να είσαι διαρκώς ‘on’, τουλάχιστον για 30 λεπτά. Αποσυνδέσου από τον κόσμο και ασχολήσου με εσένα. Θα διαπιστώσεις εν καιρώ ότι μπορείς να χαλαρώσεις, να συγκεντρωθείς και να αποφορτιστείς όταν βγαίνεις για λίγο από τον κόσμο της τεχνολογίας.
4. Άκου τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου
Αν δεν ακούσεις τα συναισθήματά σου, πώς μπορείς να επιλέξεις τη σωστή φροντίδα για τον εαυτό σου; απλά αφιέρωσε λίγο χρόνο για να σκεφτείς τη μέρα σου, να αξιολογήσεις το πώς νιώθεις για τους στόχους σου, το μέλλον και φυσικά την καθημερινή ευτυχία σου. Αν υπάρχει κάτι που νιώθεις ότι πρέπει να αλλάξει, γράψ’το σε ένα ημερολόγιο και άνοιξε το ξανά όταν έχεις περισσότερο χρόνο, ίσως όταν έχεις τον δικό σου προσωπικό χρόνο.
Καταλήγοντας…
Κρατώντας τη ρήση του Αριστοτέλη για τη κοινωνική φύση του ανθρώπου αλλά και κατανοώντας την σημασία του προσωπικού χρόνου στόχος είναι η ισορροπία. Μια ισορροπία ανάμεσα στους άλλους και σε στον εαυτό που θα καλλιεργήσει την ουσιαστικότερη σου σχέση. Εκείνη με τον εαυτό σου.
ΠΗΓΕΣ:
- Why You Should Find Time to Be Alone With Yourself. Ανακτήθηκε από www.nytimes.com. (Τελευταία πρόσβαση στις 12/12/2020)
- In Search of Solitude: The Importance of Spending Time Alone. Ανακτήθηκε από www.omaritani.com. (Τελευταία πρόσβαση στις 12/12/2020)
- The Benefits of Alone Time. Ανακτήθηκε από www.talkspace.com. (Τελευταία πρόσβαση στις 12/12/2020)
- Being Alone: The Pros and Cons of Time Alone. Ανακτήθηκε από www.psychalive.org. (Τελευταία πρόσβαση στις 12/12/2020)
- Spending Time With Yourself: How To Be Happy Alone. Ανακτήθηκε από www.betterhelp.com. (Τελευταία πρόσβαση στις 12/12/2020)
- Things To Do By Yourself. Ανακτήθηκε από www.verywellmind.com. (Τελευταία πρόσβαση στις 12/12/2020)