Σκολίωση, σύμφωνα με το National Scoliosis Foundation, ορίζεται η παραμόρφωση της Σ.Σ (Σπονδυλικής Στήλης), που δημιουργεί παρέκκλιση ή πλάγιο κύρτωμα και συχνά συνοδεύεται από στροφή των σπονδύλων.
Τα αίτια της σκολίωσης, η ηλικία εμφάνισης και η πρόγνωση ποικίλουν. Η αντιμετώπιση της εξαρτάται πρώτα από την έγκαιρη διάγνωση και από τη μορφή της σκολίωσης.
Οι μορφές της σκολίωσης είναι:
- Συγγενής, η οποία δημιουργείται κατά της πρώτες εβδομάδες τις εμβρυϊκής ζωής
- Νευρομυϊκή, η οποία δημιουργείται από παθήσεις του νευρικού ή μυϊκού συστήματος
- Ιδιοπαθής, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό και είναι άγνωστης αιτιολογίας. Η πάθηση αυτή συνήθως είναι χωρίς συμπτώματα και ξεκινάει από την παιδική ηλικία. Η συχνή παρακολούθηση (δυο φορές το χρόνο), είναι απαραίτητη για την πρόληψη και τη θεραπεία. Τεστ σκολίωσης.
- Λειτουργική, η μορφή αυτή αποκαθίσταται πλήρως όταν η αιτία που την προκαλεί εξαλειφθεί. Πιο πιθανές αιτίες λειτουργικής σκολίωσης είναι λόγω έντονου μυϊκού σπασμού πλησίον της σπονδυλικής στήλης, καθώς ο ασθενής προσπαθεί να αποφορτίσει την πάσχουσα πλευρά, λόγω κακής στάσης, όπως την χρήση υπολογιστών – χρήση κινητού από τη μια πλευρά – κουβάλημα βαριάς τσάντας πάνω από τον ώμο – περίοδο εγκυμοσύνης το τελευταίο τρίμηνο, (καθώς το έμβρυο μπορεί να αλλάξει το κέντρο βάρους της εγκύου).
Επιπτώσεις στην υγεία και την στάση:
- Δημιουργείται αντιαισθητική παραμόρφωση του σώματος και ψυχολογικά
προβλήματα. - Στην 3η – 4η δεκαετία της ζωής παρουσιάζονται οστεοαρθρικές αλλοιώσεις,
με πόνους. - Παρατηρείται δυσμορφία των πνευμόνων.
- Διαταραχή της όρθια στάσης.
- Ευκολότερη κόπωση.
- Επιβάρυνση του ενός πλαγίου.
- Διαταραχή της ισορροπίας της λεκάνης.
- Δυσκολίες παρουσιάζονται στις γυναίκες κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό.
Στόχος της άσκησης είναι:
1. βελτίωση της ευκαμψίας – ελαστικότητας του ατόμου
2. ανακούφιση μυϊκών σπασμών και πόνων
3. έλεγχος βάρους – βελτίωση του καρδιοαναπνευστικού έργου
4. ψυχολογική στήριξη του ατόμου
Οι ασκήσεις πρέπει να γίνονται με την επίβλεψη – καθοδήγηση του φυσικοθεραπευτή τόσο σε περιπτώσεις μετεγχειρητικές, διόρθωσης σκολίωσης, όσο και σε περιπτώσεις απλής λειτουργικής σκολίωσης.
Ενδεικτικά αναφέρονται ασκήσεις διατάσεων αλλά και ενδυνάμωσης.
Γενικός κανόνας και για τις δυο είναι ότι πρέπει να γίνονται αργά, κατανοητά και με σωστές αναπνοές. Σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση αποτελούν οι αναπνευστικές ασκήσεις καθώς μειώνουν το αναπνευστικό έργο και ενισχύουν τους αναπνευστικούς μυς του κορμού.