Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά αποτελεί ένα από τα γνωστότερα θέατρα, όχι μόνο στην Αττική, αλλά και σε όλη την Ελλάδα, καθώς αποτελεί το πιο σημαντικό σωζόμενο θέατρο λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του. Κουβαλάει μία μεγάλη ιστορία και πλέον ανανεωμένο και πιο δραστήριο από ποτέ, φιλοξενεί κάθε χρόνο πληθώρα πρωτότυπων παραστάσεων και μεγάλων ονομάτων.
Η ενεργητική ιστορία του ξεκινάει όταν τα πρώτα εγκαίνια του θεάτρου λαμβάνουν χώρα στις 9 Απριλίου του 1895. Τα σχέδια έχει φιλοτεχνήσει ο Ιωάννης Λαζαρίμος και το στυλ του ακολουθεί το νεοκλασική αρχιτεκτονική, ενώ έχει χωρητικότητα 600 θέσεων και βρίσκεται σε ιδιαίτερα κεντρικό σημείο του Πειραιά, λίγο πιο πάνω από το λιμάνι. Η απόφαση να ανεγερθεί το θέατρο περίπου το 1883 αποτελεί κάτι το επαναστατικό στη χώρα μας, όχι μόνο για την πρωτοτυπία, αλλά και γιατί εκείνη τη χρονική στιγμή κατοικούσε εκεί μικρός πληθυσμός, εκ των οποίων μικρό ποσοστό μόνο μπορούσε και ενδιαφερόταν να παρακολουθήσει θέατρο, καθώς το γενικότερο επίπεδο παιδείας και εκπαίδευσης ήταν πολύ χαμηλό ακόμα.
Ο εν ενεργεία Δήμαρχος που αποφάσισε το κτίσιμο του θεάτρου ήταν ο Τρύφωνας Μουτζόπουλος και οι διεργασίες για αυτό συνεχίστηκαν από τον επόμενο Δήμαρχο, τον Αριστείδη Σκυλίτση-Ομηρίδη. Μετά από δημοπρασίες, το σχέδιο ανέλαβε ο προαναφερθείς Ιωάννης Λαζαρίμος και για το έργο δαπανήθηκαν 450.000 δραχμές, ενώ το θέατρο ολοκληρώθηκε μετά από δώδεκα χρόνια επί Δημαρχίας Θεοδώρου Ρετσίνα. Η μέρα των εγκαινίων χαρακτηρίστηκε από ευχάριστο κλίμα, με την φιλαρμονική του Δήμου να παίζει κλασικά μουσικά κομμάτια και αρκετό κόσμο να έχει συγκεντρωθεί να θαυμάσει το νέο αυτό θέατρο. Μπροστά στο χώρο είχε διαμορφωθεί ειδικός χώρος για τις “βικτώριες” και τις “βιζ-α-βί” άμαξες της εποχής, οι οποίες αποτελούσαν το μέσο μεταφοράς τα χρόνια εκείνα. Για ένα σημαντικό διάστημα το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά έγινε χώρος φιλοξενίας της Δημοτικής Βιβλιοθήκης και της Δημοτικής Πινακοθήκης του Πειραιά.
Οι πρώτες παραστάσεις δόθηκαν στους θιάσους του Δ. Αλεξιάδη και του Ταβουλάρη, ενώ αργότερα δόθηκε στον Κ. Χρηστομάνο. Κάποια από τα πρώτα θεατρικά ήταν η “Μαρία Δοξαπατρή” του Δ. Βερναδάκη, ο “Ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας” του Δ. Κορομηλά, “Το πρώτον πυρ” του Μ. Λάμπρου, “Ο Γενικός Γραμματεύς” του Καπετανάκη, “Η Νίκη του Λεωνίδα” του Χ. Αννίνου, η οπερέτα “Μπεφάνα” , ο “Άμλετ” του Σαίξπηρ, η αριστοφανική κωμωδία “Εκκλησιάζουσες” και άλλα. Από το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά δεν πέρασαν μόνο ελληνικοί θίασοι, αλλά και ξένοι, αναδεικνύοντας έτσι την καλλιτεχνική του υπόσταση.
Το θέατρο πέρασε από διάφορες φάσεις επισκευών και αλλαγών από το 1927, μπαίνοντας στην τελική ευθεία το 2006 με την απόφαση για μια ολική αποκατάστασή του, με τις εργασίες να ξεκινάνε το 2008 και να ολοκληρώνονται το 2013 και τα εγκαίνια να γίνονται στις 22 Οκτωβρίου του ίδιου έτους. Κατά τη διάρκεια των επισκευών ήρθαν στην επιφάνεια σημαντικά αρχιτεκτονικά σημεία του θεάτρου όπως η αρχική ξύλινη σκηνή και τα ξύλινα ζευκτά της στέγης, τα οποία και διασώθηκαν λόγω μοναδικότητας. Στην Καλλιτεχνική διεύθυνση του θεάτρου βρίσκεται πλέον ο σκηνοθέτης Νίκος Διαμαντής. Για παραστάσεις και νέα του θεάτρου μπορεί κανείς να βρει πληροφορίες στο επίσημο site του: https://www.dithepi.gr/el
