Ο Καλδερόν Ντε Μπάρκα (1600-1681) έγραψε κυρίως έργα για το αυλικό θέατρο. Ήταν υπάλληλος της αυλής, έλαβε πανεπιστημιακή μόρφωση και στην συνέχεια μπήκε στην υπηρεσία ενός ευγενούς από τα 200 έργα του σώζονται τα 100 και τα 80 είναι autos sacramentales. Ο Ντε Μπάρκα έγραψε τα περισσότερα κορυφαία του μη θρησκευτικά έργα μεταξύ του 1622 και 1640. Κυρίως χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Τις κωμωδίες ‘’μανδύα και ξίφους’’ που βασίζονται στις ερωτικές υποθέσεις και τις παρεξηγήσεις με καλό τέλος και τις τραγωδίες ζήλιας και τιμής.
Το Η ζωή είναι όνειρο είναι μία φιλοσοφική αλληγορία για τα ανθρώπινα ζητήματα και το μυστήριο της ζωής. Ο κεντρικός ήρωας ο Σιγισμούνδος έχει γεννηθεί πρίγκιπας αλλά ζει φυλακισμένος. Όταν αναλαμβάνει την εξουσία όταν τον κρίνουν ακατάλληλο τον οδηγούν ξανά στα δεσμά, ναρκωμένο, κι όταν ξυπνάει πιστεύει ότι αυτό που είχε ζήσει πριν ήταν έναν όνειρο. Όταν φτάνει στο συμπέρασμα ότι η ίδια η ζωή είναι ένα όνειρο παίρνει το θρόνο μέσω ενός εμφυλίου και γίνεται ένας συνετός κυβερνήτης.
Η ουσία του δράματος συρρικνώνεται στην διαμάχη μεταξύ της ελεύθερης βούλησης και της μοίρας, της πραγματικότητας και του ονείρου, της αλήθειας και της ψευδαίσθησης. Ο Ντε Μπάρκα κατάφερε σε αυτό το έργο να συνδυάσει τα ιδεώδη του δυτικού 17ου αιώνα – την καθολική πίστη, την υποταγή στον Ισπανό μονάρχη και την αποκατάσταση της τιμής- με τον βαθύ φιλοσοφικό στοχασμό για την ελευθερία της βούλησης και της προδιαγεγραμμένης μοίρας.
Σε σχέση με την πλοκή διακρίνονται διάφορα επίπεδα σύνθεσης. Σε πρώτο επίπεδο αναπτύσσεται η σύγκρουση μεταξύ των κεντρικών ηρώων, Βασιλείου και Σιδιγμούντου, η οποίοι αντιπροσωπεύουν την σύγκρουση μεταξύ του παλιού και του καινούργιου, του παρόντος και του παρελθόντος. Σε ένα δεύτερο επίπεδο αναπτύσσεται μια ιστορία με το προσφιλές για το ισπανικό κοινό του 17ου αιώνα θέμα της τιμής (pundonor). Η Ροζάουρα φθάνει στον πύργο-φυλακή τού Σιγισμούνδου και ζητά να εκδικηθεί αυτόν που προσέβαλλε την τιμή της, αλλά αυτό που συμβαίνει απροσδόκητα είναι η συνάντηση με τον πραγματικό της πατέρα, τον Κλοτάλντο, μέσω ενός αδιαμφισβήτητου στοιχείου αναγνώρισης, του σπαθιού˙ το σπαθί αυτό το είχε αφήσει κληροδότημα στον γιο που πίστευε ο Κλοτάλντο ότι θα του γεννούσε η μητέρα της Ροζάουρα. Η πολυπλοκότητα της πλοκής με την ανάπτυξη ποικίλων θεμάτων και επιπέδων δράσης αποτελεί ένα στοιχείο της αισθητικής του Μπαρόκ στο θέατρο, όπου κυριαρχεί η αστάθεια, το σκοτεινό, το ακανόνιστο, η ρευστότητα των πραγμάτων αλλά και της ίδιας της ζωής.
Με το έργο του, ο Ντε Μπάρκα, εκφράζει το μεταφυσικό πνεύμα που κυριαρχεί στην Ισπανία υπό την επίδραση της Καθολικής Αντιμεταρρύθμισης. Διατυπώνει με δραματουργική γλώσσα τη ρευστότητα της ανθρώπινης κατάστασης, τη σχετικότητα της αλήθειας, την αμφιβολία για το αν η ζωή είναι αληθινή ή ψευδαισθητική και κυρίως προβάλλει ότι ο άνθρωπος έχει τη δύναμη να καθορίσει μόνος του τη μοίρα του.
Βιβλιογραφικές Πηγές:
Brocket O. – Hildy F. Ιστορία του Θεάτρου, 2013
Ιστορία και Δραματολογία του Ευρωπαϊκού Θεάτρου, Ταμπακάκη Α-Σπυριδοπούλου Μ. Αλτουβά, 2015
