Ο John Forbes Nash Jr. ήταν από τους μεγαλύτερους στοχαστές των μαθηματικών του 20ού αιώνα. Οι ιδέες και οι θεωρίες του χρησιμοποιούνται στα οικονομικά, τα μαθηματικά, αλλά και σε τομείς όπως η πολιτική και η στρατιωτική θεωρία.
Ακαδημαϊκή καριέρα
Ο John Forbes Nash Jr. γεννήθηκε στο Bluefield της Δυτικής Βιρτζίνια στις 13 Ιουνίου 1928. Γονείς του ήταν ο John Sr., ηλεκτρολόγος μηχανικός για την Appalachian Electric Power Company και η Μαργαρίτα Βιρτζίνια, πρώην δασκάλα λατινικών. Είχε μια μικρότερη αδερφή, την Μάρθα.
Ο μικρός John από νωρίς έδειξε ενδιαφέρον για τον πειραματισμό. Μέχρι τα 12, το δωμάτιό του είχε γίνει εργαστήριο. Η πρώτη του επαφή με τα μαθηματικά ήταν όταν – 13 ετών – διάβασε το βιβλίο του Ε. Τ. Bell, Men of Mathematics.
Οι γονείς του τού πρόσφεραν κάθε υποστήριξη για να συμπληρώσει την εκπαίδευσή του, επιτρέποντάς του να παρακολουθεί μαθήματα προχωρημένων μαθηματικών στο τοπικό κολέγιο, ενώ ήταν ακόμη μαθητής. Την ίδια χρονιά κέρδισε μια από τις 10 εθνικές υποτροφίες George Westinghouse και το 1945 υπέβαλε αίτηση στο Carnegie Institute of Technology (σημερινό Πανεπιστήμιο Κάρνεγκι Μέλον) για να γίνει μηχανικός. Μια μέρα, πλησίασε τον καθηγητή του R. J. Duffin, για να του δείξει ότι έλυσε ένα πρόβλημα. Εν αγνοία του, ο δεκαεννιάχρονος John Nash είχε λύσει το διάσημο θεώρημα του Brower, που ως τότε όλοι θεωρούσαν άλυτο.
Αποφοίτησε το 1948 με πτυχίο και μεταπτυχιακό στα μαθηματικά, σε μόλις 3 χρόνια. Στη συνέχεια, έγινε δεκτός με υποτροφία σε όλα τα μεγάλα πανεπιστήμια της εποχής. Η πρώτη του επιλογή ήταν το Χάρβαρντ. Ο καθηγητής Duffin, όμως, τον πίεζε να αποδεχτεί την προσφορά του Princeton. Η μέτρια απόδοσή του στο διαγωνισμό Putnam έκανε το Χάρβαρντ να του προσφέρει μικρότερης χρηματικής αξίας υποτροφία κι έτσι το καλοκαίρι του 1948 επέλεξε το Princeton. Εκείνη την εποχή φιλοξενούσε λαμπρά μυαλά, όπως τους Einstein, Gödel, Wiener, von Neumann κ.ά.
Στο Princeton εργάστηκε πάνω στη Θεωρία της Εξισορρόπησης. Λίγες μέρες πριν κλείσει τα 22, 14 μήνες δηλαδή αφού έφτασε εκεί, πήρε το διδακτορικό του με μια διατριβή 28 σελίδων πάνω στα μη συνεργατικά παίγνια, που συμπλήρωνε την «Θεωρία των παιγνίων» και περιείχε τον ορισμό και τις ιδιότητες αυτού που αργότερα θα ονομαζόταν Ισορροπία Nash και θα του χάριζε το Νόμπελ. Στα 22 του ήταν κιόλας καθηγητής στο Princeton.
Μετά το Princeton, εργάστηκε για λίγο στην μυστική στρατιωτική εταιρεία RAND Corporation, με έδρα την Καλιφόρνια. Τόσο το πανεπιστήμιο του Σικάγο, όσο και το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT) ενδιαφέρθηκαν να προσλάβουν τον Nash. Ο ίδιος επέλεξε το ΜΙΤ και τον Ιούνιο του 1951, 23 ετών, ξεκίνησε ως καθηγητής του CLE Moore στο τμήμα μαθηματικών του MIT.
Η προσωπική ζωή του John Forbes Nash Jr.
Το 1952 ο Nash μπήκε στο νοσοκομείο για θεραπεία κιρσών. Εκεί γνώρισε την Eleanor Stier και στις 19 Ιουνίου 1953 απέκτησαν έναν γιο, τον John David, χωρίς ποτέ να παντρευτούν. Ο Nash εγκατέλειψε την Stier, όταν γνώρισε το μωρό και πέρασαν πολλά χρόνια μέχρι να συμφιλιωθούν.
Λίγο αργότερα, γνωρίζει την Alicia Lardé Lopez-Harrison, φοιτήτρια φυσικής από το Ελ Σαλβαδόρ. Παντρεύτηκαν τον Φεβρουάριο του 1957 με καθολική τελετή, αν και ο Nash ήταν άθεος. Απέκτησαν ένα γιο, τον John Charles Martin Nash, που πήρε διδακτορικό στα μαθηματικά από το Πανεπιστήμιο Rutgers, είναι μεγάλος σκακιστής και πάσχει επίσης από σχιζοφρένεια. Το 1963 πήρε διαζύγιο από την Alicia. Το 1970 πεθαίνει η μητέρα του και τότε ζήτησε από την Alicia να ξαναμείνουν μαζί. Συζούν μέχρι το 2001, παντρεύονται ξανά και ζουν μαζί ως το θάνατο.
Ο John Nash μπορεί να είχε και κάποιες ομοφυλοφιλικές σχέσεις. Στα 20 του συνελήφθη με έναν άντρα σε μια δημόσια τουαλέτα. Η μη ανεκτική στάση στους ομοφυλόφιλους τη δεκαετία του 1950 είχε σαν αποτέλεσμα να χάσει την δουλειά του στην RAND Corporation.
Η ζωή του John Nash με την σχιζοφρένεια
Ο John Nash μέχρι τα 30 του ήταν διάσημος στον μαθηματικό κόσμο. Τα πρώτα συμπτώματα της ασθένειας ήταν η παράνοια και η ακανόνιστη συμπεριφορά. Εξαφανιζόταν χωρίς προειδοποίηση για μέρες και δεν έδινε εξηγήσεις, έκανε δηλώσεις χωρίς νόημα σε συναδέλφους, πίστευε ότι τον ακολουθούσαν συνεχώς. Ο ίδιος, αργότερα, χρονολογούσε την αρχή των διανοητικών του διαταραχών στους πρώτους μήνες του 1959, όταν η Alicia ήταν έγκυος.
Το 1959 η Αμερικανική Μαθηματική Εταιρία οργάνωσε διάλεξη στο πανεπιστήμιο Κολούμπια με θέμα την υπόθεση του Riemann. Η ομιλία του έγινε ακατανόητη και οι συνάδελφοί του πρότειναν στην Alicia να συμβουλευτούν ψυχίατρο.
Ο Nash θα νοσηλευτεί στην ψυχιατρική κλινική McLean για πρώτη φορά το 1959, από τον Απρίλιο ως το Μάιο. Πήγε εθελοντικά, αλλά αρνήθηκε να παραμείνει και κρατήθηκε ακούσια για παρατήρηση. Η πρώιμη διάγνωση των ψυχιάτρων ήταν παρανοειδής σχιζοφρένεια, βασισμένη στις παραληρητικές ιδέες του. Η προσπάθεια ήταν να δώσουν μια απάντηση με βάση τον πρότερο του βίο. Ο ψυχαναλυτής του, μάλιστα, δήλωσε ότι η ασθένειά του οφείλεται σε λανθάνουσα ομοφυλοφιλία. Με φάρμακα, σύντομα, άρχισε να βελτιώνεται.
Το 1961 ο John Nash εισήχθη στο κρατικό νοσοκομείο του Νιου Τζέρσεϊ στο Trenton. Έβλεπε οράματα, είχε παραισθήσεις και ήταν επικίνδυνος για τους γύρω του. Οι γιατροί δοκίμασαν παλιές θεραπείες, όπως το σοκ ινσουλίνης, αλλά και νέες, όπως τα αντιψυχωσικά φάρμακα σαν το Thorazine, γνωστό και ως χλωροπρομαζίνη.
Τα επόμενα εννέα χρόνια ο Nash βρίσκεται μεταξύ διαύγειας και παράνοιας, μπαινοβγαίνοντας στα ψυχιατρεία και παίρνοντας φάρμακα. Αυτή την περίοδο, η σχέση του με την γυναίκα και το παιδί του ήταν τεταμένη και πέρασε μεγάλα διαστήματα μακριά τους.
Μετά το 1970, ο John Nash αποφασίζει να σταματήσει κάθε φάρμακο για πάντα. Βγήκε οριστικά από το ψυχιατρείο, δεν ξανανοσηλεύτηκε ποτέ και μένει στο σπίτι με την οικογένειά του. Όταν τον ρώτησαν, πως τα κατάφερε, είπε ότι επέλεξε να αγνοήσει τις αυταπάτες.
Ήταν πράγματι σχιζοφρενής ο John Forbes Nash Jr.;
Το 1959, η χρονιά που αρρώστησε, ήταν ίσως η χειρότερη στην ιστορία της αμερικανικής ψυχιατρικής. Οι ψυχαναλυτές χαρακτήριζαν σχιζοφρενή, όποιον δεν ήταν κατάλληλος για τον καναπέ τους.
Μερικοί σχιζοφρενείς, λοιπόν, μπορούν να ανακτήσουν μόνο κοινωνικά, χωρίς να μπορεί να συνεχιστεί κανονικά η ζωή τους. Ο Nash κατάφερε να παραβλέπει τις αυταπάτες του γι’ αυτό υποθέτουμε ότι μπορεί να του έκαναν λάθος διάγνωση. Ίσως δεν γνωρίζουμε από τι έπασχε πραγματικά.
Ο John Forbes Nash Jr. κάτοχος Νόμπελ
Μέχρι την δεκαετία του 1980 οι ιδέες του John Nash επηρέαζαν τον κόσμο, ο ίδιος όμως είχε ξεχαστεί. Οι περισσότεροι πίστευαν ότι είχε πεθάνει. Εκείνος, όμως επέστρεψε ξανά στο Princeton και έγινε γνωστός ως «Το Φάντασμα του Fine Hall», μια σιωπηλή φιγούρα που διδάσκει μαθηματικά.
Το 1990 αρχίζει να ανταλλάσσει e-mail με τον μαθηματικό Enrico Bombieri με θέμα τα δύσκολα προβλήματα, στα οποία έβρισκε λύσεις από διαφορετική οπτική.
Το 1994 προτάθηκε για το Νόμπελ Οικονομικών μαζί με τους Ρ. Ζέλτεν και Τζ. Χαρσάνυι για τη συμβολή του στη θεωρία παιγνίων. Η Ακαδημία φοβόταν ότι αν τιμούσε έναν «τρελό», θα έχανε το κύρος της. Παρ’ όλα αυτά, στις 11 Οκτωβρίου, το Νόμπελ θα απονεμηθεί τελικά στον Dr. John Forbes Nash Jr. Μετά από αυτή την αναγνώριση, ήρθε και η συμφιλίωση με τον μεγάλο του γιο.
Το ξαφνικό τέλος
Τον Μάρτιο του 2015 η Νορβηγική Ακαδημία Επιστημών και Επιστολών ανακοίνωσε ότι το Βραβείο Abel του 2015 θα απονεμηθεί στον John Nash και τον Louis Nirenberg για την συμβολή τους στη θεωρία των μη γραμμικών μερικών διαφορικών εξισώσεων και των εφαρμογών τους σε γεωμετρικά ανάλυση.
Στις 23 Μαρτίου 2015 ο John και η Alicia γυρίζουν από το αεροδρόμιο του Newark προς το Princeton. Ο οδηγός ταξί έχασε τον έλεγχο του οχήματος, προσπαθώντας να κάνει προσπέραση από αριστερά, το ταξί χτύπησε στο προστατευτικό κιγκλίδωμα κι έπειτα σε ένα άλλο όχημα στα δεξιά. Το ζευγάρι δεν φορούσε ζώνη ασφαλείας, πετάχτηκε έξω από το όχημα και σκοτώθηκε. Ο σπουδαίος John Nash πεθαίνει σε ηλικία 86 ετών.
«Ένας υπέροχος άνθρωπος»
Το 1998 κυκλοφορεί το βιβλίο της Sylvia Nasar «A beautiful mind». Έγινε New York Times Best Seller, πήρε το βιογραφικό βραβείο National Book Critics Circle και ήταν φιναλίστ για Pulitzer. Το 2001 κυκλοφόρησε και η ταινία «Ένας υπέροχος άνθρωπος» (A beautiful mind), σε σκηνοθεσία Ron Howard, κερδίζοντας 4 Oscar. Τον ρόλο του John Nash ερμήνευσε ο Russell Crowe.
Για τους σχιζοφρενείς και τις οικογένειές τους η ιστορία του John Nash δίνει μεγάλη ελπίδα και κίνητρο για ζωή.
Ακολουθεί ένα βίντεο για τον John Nash και την σχιζοφρένεια.
Πηγές
- Shorter Ed. Ph.D. (2015). A Beautiful Mind: What Did John Nash Really Have?. Αναρτήθηκε από https://www.psychologytoday.com/ Τελευταία πρόσβαση 25-12-2019
- John Nash . Αναρτήθηκε από https://www.livingwithschizophreniauk.org/ Τελευταία πρόσβαση 25-12-2019
- John Forbes Nash Jr. mental health. Αναρτήθηκε από http://www.abeautifulmind.com/ Τελευταία πρόσβαση 26-12-2019
- A Beautiful Mind hides ugly truths. Αναρτήθηκε από https://www.theguardian.com/ Τελευταία πρόσβαση 25-12-2019
- Rettner, R. (2015). How ‘Beautiful Mind’ Mathematician John Nash’s Schizophrenia ‘Disappeared’. Αναρτήθηκε από https://www.livescience.com/51058-schizophrenia-recovery-john-nash.html Τελευταία πρόσβαση 25-12-2019
- A ‘beautiful mind’ and his Nobel Prize. Αναρτήθηκε από https://www.christies.com/ Τελευταία πρόσβαση 25-12-2019
- John Nash: Ιδιοφυής μαθηματικός, σχιζοφρενής άνθρωπος… (2014) Αναρτήθηκε από https://tvxs.gr/ Τελευταία πρόσβαση 26-12-2019
- John Nash. Αναρτήθηκε από https://policonomics.com/ Τελευταία πρόσβαση 25-1-2019
- Veisdal, J. The Beautiful Life of John Forbes Nash, Jr. Αναρτήθηκε από https://medium.com/ Τελευταία πρόσβαση 21-12-2019
- John Nash. Αναρτήθηκε από https://el.wikipedia.org/ Τελευταία πρόσβαση 25-12-2019
