Βρίσκεται στο κέντρο της Θράκης, αποτελεί την πρωτεύουσα του νομού Ροδόπης και σύμφωνα με την τελευταία απογραφή που διεξήχθη, διαθέτει περίπου 56.000 κατοίκους. Ο λόγος για την Κομοτηνή, την όμορφη, βορειοανατολική πόλη της Ελλάδας, που καταφέρνει να συνδυάζει μοναδικά δύο πολιτισμούς, το μοντέρνο με το παραδοσιακό, το παρόν με το παρελθόν. Η πόλη που ξεχωρίζει για την κουλτούρα της, την συνύπαρξη λαών και θρησκειών, αλλά και την κομβική της θέση, ως πέρασμα στις βαλκανικές χώρες. Η ονομασία της πόλης προέκυψε από το βυζαντινό όνομα Κουμουτζηνά, το οποίο χρησιμοποιήθηκε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα και ιστορικό, Ιωάννη ΣΤ’ Καντακουζηνό, στη διάρκεια του 14ου αιώνα μ.Χ.
Η ιστορία της Κομοτηνής
Η αρχαιολογική σκαπάνη κατέδειξε πως δείγματα οικισμών, που βρέθηκαν στην περιοχή της Κομοτηνής, χρονολογούνται ήδη από τον 2ο μεταχριστιανικό αιώνα. Τα ερείπια που έχουν σωθεί και επιτρέπουν την εξαγωγή πορισμάτων, δε δίνουν αρκετές πληροφορίες για την αρχαιότητα, αλλά μεταπηδούν στα χρόνια της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Η ύπαρξη τειχών, κατά την βυζαντινή περίοδο, μάς οδηγεί στο ασφαλές συμπέρασμα πως η Κομοτηνή, ανά τους αιώνες αποτέλεσε έναν τόπο που πολλοί θέλησαν να διεκδικήσουν, λίγοι όμως το κατάφεραν. Η σημασία της περιοχής άρχισε να αυξάνεται μετά το 1207, όταν οι επιδρομές του Βούλγαρου τσάρου Ιβάν Α’, είχαν ως αποτέλεσμα την ισοπέδωση των φρουρίων της γύρω περιοχής και τη συνεπαγόμενη καταφυγή των ανθρώπων στην Κομοτηνή. Κατά τη μεσοβυζαντινή περίοδο, πολλές μάχες έλαβαν χώρα στην περιοχή, χωρίς όμως σημαντικές απώλειες.
Το έτος 1362 αποτελεί χρονολογία- ορόσημο για την ιστορία της Κομοτηνής, καθώς τότε τοποθετείται η κατάληψη της από τις οθωμανικές δυνάμεις, με αρχηγό τους τον Γαζή Αχμέτ Εβρενός. Η κατάκτηση αυτή είχε ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση τον ντόπιων από τα σπίτια τους και την εγκατάσταση τους στην Ήπειρο και πιο συγκεκριμένα στην πόλη της Άρτας. Η απομάκρυνση αυτή όμως, δεν ήταν ούτε σύντομη, ούτε εύκολη. Περίπου δύο αιώνες μετά την κατάληψη της Κομοτηνής από τους Οθωμανούς, η ελληνική παρουσία εξακολουθούσε να είναι εντονότατη, αν και τότε ξεκίνησε η δημιουργία μιναρέδων, που εκτός των άλλων, είχε σκοπό της, την αλλαγή της φυσιογνωμίας της πόλης. Τα χρόνια που ακολουθούν είναι βασανιστικά για τους χριστιανούς της Κομοτηνής, καθώς η παρουσία τους μειώνεται δραματικά, μετά και από τον εποικισμό Μουσουλμάνων και Πομάκων στην περιοχή. Κατά το πέρασμα των αιώνων, μέχρι και την επανάσταση του 1821, ο ελληνικός πληθυσμός εξακολουθούσε να αποτελεί μειονότητα στην Κομοτηνή. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως, την περίοδο εκείνη, από τον συνολικό πληθυσμό των 38.000 κατοίκων στην περιοχή, μόνο οι 5.500 ήταν Έλληνες, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία αποτελούνταν από Μουσουλμάνους, με μια μικρή μειονότητα Αρμενίων και Εβραίων. Σε κάθε περίπτωση, η συμβολή των κατοίκων της Κομοτηνής στην ελληνική επανάσταση, ήταν καθοριστικής σημασίας.
Μετά από μια περίοδο οικονομικής άνθισης και έντονης εμπορικής δραστηριότητας, η κατάσταση επιδεινώνεται και πάλι εξαιτίας των βαλκανικών πολέμων. Ο Α’ βαλκανικός πόλεμος είχε ως αποτέλεσμα την εκδίωξη Ελλήνων, Τούρκων και Πομάκων από τους Βούλγαρους ενώ ο Β’, παρ’ όλο που ξεκίνησε και πάλι με την κυριαρχία των βουλγαρικών δυνάμεων, κατέληξε στη δημιουργία μιας αυτόνομης Κυβέρνησης της Δυτικής Θράκης, με τη συνένωση των δυνάμεων Ελλήνων, Τούρκων και Πομάκων. Η κυβέρνηση αυτή διήρκεσε μόνο δύο μήνες και στη συνέχεια καταλήφθηκε και πάλι από τις βουλγαρικές δυνάμεις, οι οποίες διέπραξαν βαρύτατες ζημίες, ως αντίποινα στην πράξη του ξεσηκωμού.
Κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής, η συνθήκη της Λωζάνης, ευνόησε την εγκατάσταση πολλών Ελλήνων στην Κομοτηνή, χωρίς όμως να μειωθεί η μουσουλμανική παρουσία, καθώς από την ανταλλαγή πληθυσμών εξαιρούνταν οι μουσουλμάνοι της δυτικής Θράκης. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως την περίοδο εκείνη, πολλοί Τούρκοι εναντιώθηκαν με την πολιτική του Κεμάλ και κατέφυγαν ως πολιτικοί πρόσφυγες, στην Κομοτηνή.
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, έμελλε να επαναφέρει την βουλγαρική κατοχή στην Κομοτηνή. Αυτή τη φορά, οι Βούλγαροι εξόντωσαν ολοκληρωτικά την εβραϊκή μειονότητα της Κομοτηνής, στέλνοντας την σε στρατόπεδα συγκέντρωσης της Πολωνίας. Ελάχιστοι κατάφεραν να επιζήσουν! Το γεγονός αυτό οδήγησε τους κατοίκους της Κομοτηνής, στη δημιουργίας ενός πάρκου, αφιερωμένο στα θύματα του ολοκαυτώματος.
Η Κομοτηνή σήμερα
Η Κομοτηνή σήμερα έχει εξελιχθεί σε μια μεγαλούπολη, η οποία, όπως προαναφέρθηκε, αποτελεί κράμα λαών, πολιτισμών. Η συνύπαρξη είναι σχεδόν μαγική, καθώς το μπέρδεμα των ανατολικών αρωμάτων και της δυτικής κουλτούρας, δημιουργούν έναν συνδυασμό που σε ταξιδεύει. Ο σεβασμός στη διαφορετική γλώσσα, στη διαφορετική θρησκεία και στα διαφορετικά ήθη και έθιμα, είναι αυτός που επέτρεψε να ευδοκιμήσει αυτό το πολύ ιδιαίτερο κλίμα. Σημαντική για την οικονομία και τη γενικότερη κατάσταση της πόλης, είναι και η ύπαρξη του πανεπιστημίου, στο οποίο φοιτούν περισσότεροι από 10.000 φοιτητές. Μια επίσκεψη στην μοναδική αυτή πόλη, θα πείσει καθέναν από εμάς πως ο αλληλοσεβασμός και η στήριξη μεταξύ των διαφορετικών λαών, μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να επιφέρει, δημιουργώντας κλίματα μοναδικά, όπως αυτό της Κομοτηνής.
Πηγή εικόνας:
- wikipedia.org
- everodopi.gr
- komotini.gr
Σύνταξη κειμένου: Ευθυμία Μερτσανίδου
Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου
