Τι σημαίνει ελευθερία; Τι εννοεί κάποιος όταν αποκαλεί τον εαυτό του ελεύθερο; Η ελευθερία αγαπητέ αναγνώστη είναι ακόμα μια λέξη, όμως, με πολλαπλά νοήματα, διάφορες έννοιες και ορίζεται από το κάθε άτομο ως κάτι διαφορετικό. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν κάποιοι παράγοντες οι οποίοι υπονομεύουν την ελευθερία του ατόμου χωρίς ο ίδιος να το αντιλαμβάνεται.
Πρώτος «εχθρός» της ελευθερίας του ατόμου είναι οι εξαρτήσεις. Η εξάρτηση από το αλκοόλ, τα ναρκωτικά ή ακόμα και η εξάρτηση από κάποιο άλλο άτομο λόγω συναισθημάτων. Εφόσον ένας άνθρωπος εξαρτάται από κάποια ανάγκη, αυτομάτως παύει να είναι ελεύθερος, κι αυτό διότι δεν μπορεί να κάνει αυτό που θέλει. Ο εαυτός του είναι υπό την επήρεια εξαρτήσεων με αποτέλεσμα να στερεί ο ίδιος την ελευθερία στον εαυτό του.
Ένας ακόμη παράγοντας-κίνδυνος πιο γενικός, είναι τα τυρρηνικά καθεστώτα. Βάσει του παρελθόντος μπορεί να γίνει αντιληπτή η υπονόμευση έως και εξαθλίωση του δικαιώματος της ελευθερίας σε διαστήματα κυριαρχίας τυραννικών καθεστώτων, εποχών σκλαβιάς και πολέμων. Σε τέτοιες καταστάσεις, οι άνθρωποι αναγκάζονταν να ζουν υπό τους όρους άλλων ατόμων, να περιορίζουν ακόμη και τις φιλίες τους. Μ’ αυτόν τον τρόπο, κάθε άνθρωπος έχανε τη μοναδική ατομικότητά του, καθώς δεν ήταν δυνατόν να εκφραστεί ελευθέρα ούτε και να δράσει δίχως περιορισμούς.
Άφησα για το τέλος τον πιο σημαντικό και μεγαλύτερο κίνδυνο που αντιμετωπίζει η ατομική ελευθερία. Είναι φανερό λοιπόν, ότι δεν ευθύνονται μόνο οι εξωτερικοί παράγοντες για την κατάργηση της ελευθερίας, αλλά κυρίως ο εσωτερικός κόσμος του καθενός. Ο άνθρωπος κυριεύεται από το «εγώ» του, ένα «εγώ» που θα του ανοίξει διάπλατα τους δρόμους της αποδοχής του από την κοινωνία και της αναγνώρισής του. Το άτομο θέλει να προβάλλεται, να αποθεώνεται και δεν υπάρχει πιο εύκολος δρόμος από τη δημιουργία ενός ψεύτικου εαυτού, ενός «εγώ» που θα τον ωθήσει στην αναγνώριση. Μ’ αυτόν τον τρόπο, καταπατάει τα πιστεύω του, χάνει τον πραγματικό του εαυτό και απλώς γίνεται μέρος μια ομοιόμορφης και προσανατολισμένης μάζας που δεν του επιτρέπει να διαφέρει από το σύνολο.
Συνοψίζοντας, αξίζει να αναφερθεί πως ο ελεύθερος άνθρωπος είναι σχεδόν αδύνατο να υπάρξει, καθώς όλοι οι άνθρωποι έχουν μικρές ή μεγάλες εξαρτήσεις και δυστυχώς, η κοινωνία δίνει περισσότερη σημασία στο φαίνεσθαι παρά στο είναι. Επιπλέον, ο θάνατος είναι ο μόνος προορισμός που δεν μπορεί ν’ αποφύγει το άτομο και δυστυχώς, ο θάνατος δε γνωρίζει καταστάσεις, ηλικίες και αξίες. Όμως, πρέπει ο καθένας να προσπαθεί να απαγκιστρωθεί όσο περισσότερο μπορεί από τα πρότυπα της κοινωνίας, από τις εξαρτήσεις του και τις εμμονές του, και να γίνει όσο πιο ελεύθερος μπορεί. Οφείλει να εκφράζεται ελεύθερα χωρίς να φοβάται ότι θα κριθεί από τον κόσμο και θα γελοιοποιηθεί λόγω των απόψεων του.
Γίνε ελεύθερος, όσο περισσότερο μπορείς λυτρώσου από κάθε σωτήρα όπως λέει ο Καζαντζάκης, αλλά να θυμάσαι την πρόταση που μας μάθαιναν στο σχολείο όταν ήμασταν παιδιά: «Η ελευθερία σου τελειώνει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου».
