” Για τα δεμένα χέρια σου, που έχεις όσους πολλούς αιώνες σε γνωρίζω, σε λέω γυναίκα. Σε λέω γυναίκα γιατί είσαι αιχμάλωτη”
Κική Δημουλά, “Σημείο Αναγνωρίσεως”
Η αιχμαλωσία των γυναικών σε ρόλους
Γυναικεία καταπίεση. Δύο λέξεις τόσο κοινές, τις ακούς, τις βλέπεις, τις νιώθεις, τις καταλαβαίνεις καθημερινά. Σε γεμίζουν οργή, θυμό, στεναχώρια, μα τα χέρια σου είναι δεμένα. Πόσες και πόσες γυναίκες καταπιέζονται καθημερινά, βάζουν τα δικά τους θέλω κάτω από των άλλων, συντρόφων, οικογένειας, παιδιών, συναδέλφων, ακόμα και αγνώστων που βλέπουν τυχαία στο δρόμο. Σκοπός της ζωής τους είναι να κάνουν παιδιά και να δημιουργήσουν μια όμορφη, ευτυχισμένη και ολοκληρωμένη οικογένεια. Αυτός είναι και ο λόγος που μόλις μείνουν έγκυες, βάζουν στην άκρη την καριέρα τους και κάθε επαγγελματική τους ενασχόληση, προκειμένου να αφιερωθούν ολοκληρωτικά στο νοικοκυριό.
Σε πολλές περιπτώσεις, και ενώ τα κορίτσια είναι ακόμα στις τελευταίες τάξεις του λυκείου, ο οικογενειακός τους περίγυρος τα ενθαρρύνει να επιλέξουν ένα επάγγελμα το οποίο θα είναι “γυναικείο”, δεν θα τις κρατάει πολλές ώρες μακριά από την αυριανή τους οικογένεια, ενώ δεν θα είναι και ιδιαίτερα απαιτητικό, καθώς δεν θα καταφέρουν να τα βγάλουν πέρα με την εγκυμοσύνη τους, ειδικά αν είναι δύσκολη. Όποια γυναίκα και να ρωτήσεις θα έχει να σου πει και από μια ιστορία, μια πραγματικότητα μάλλον, στην οποία έχει δεχτεί καταπίεση, είτε στο επαγγελματικό κομμάτι, είτε στο προσωπικό, είτε ακόμα και στο πως θα ντυθεί ή θα φερθεί.
Η καταπίεση όντως υπάρχει;
Σαν γυναίκα κι εγώ έχω δεχτεί καταπίεση, καταπίεση που “αναγκαστικά” θα δεχτείς στην σημερινή κοινωνία. Ο τρόπος ένδυσης είναι από τα πιο κοινά μελανά σημεία μιας γυναίκας, πρέπει πάντα να είσαι ντυμένη στην τρίχα, καθώς, σε κάθε άλλη περίπτωση, θα την πουν απεριποίητη, αντιδραστική, ακόμα και τεμπέλα (!). Μήπως λίγες είναι οι φορές που μια φορά που ντύθηκες λίγο πιο απλά σε μια συνάντηση σε ρώτησαν αν είσαι καλά και για ποιο λόγο δεν ντύθηκες “λιγάκι” καλύτερα; Ας μην μιλήσω για γάμους και βαφτίσεις που αν δεν ντυθείς μπομπονιέρα, ή λατέρνα για να το θέσω πιο σωστά, καλύτερα να πας με το μαγιό, καθώς λιγότερα και σίγουρα καλύτερα σχόλια θα ακούσεις, από συγγενείς και φίλους. Μέχρι την ηλικία των 18, πρέπει να έχεις μάθει να αγαπάς το μακιγιάζ, τα τακούνια, τα κομμωτήρια, αλλά και τα φορέματα, αλλιώς δεν σου αξίζει να λέγεσαι “γυναίκα”. Μια κοπέλα λοιπόν, πρέπει να έχει πάντα φτιαγμένο μαλλί, όμορφο και σωστό μακιγιάζ, αλλά και να έχει κάνει τις σωστές ενδυματολογικές επιλογές… Καλέ για ποια καταπίεση μου μιλάς;
Πόσο τέλεια μπορείς να είσαι;
Το πιο δύσκολο κομμάτι ωστόσο πιστεύω πως είναι το σώμα σου. Παλιότερα, πλέον όχι και τόσο, δεν έπρεπε να έχεις ούτε μια τόση δα τριχούλα, σε πόδια, πρόσωπο, μπικίνι και μασχάλες, καθώς αυτό είναι κάτι το τόσο αντιαισθητικό, αν και στους άντρες όσο πιο αξύριστος είναι κάποιος, τόσο πιο σέξι είναι. Έτσι, από μικρή ηλικία εντασσόσουν σε ένα φαύλο κύκλο αποτρίχωσης, τι με ξυραφάκια, τι με ταινίες, τι με κεριά, πάλι καλά τα τελευταία χρόνια έχει βγει και το λέιζερ για να παίρνεις και κανένα ρεπό. Μετά τις τρίχες πάνε τα κιλά, που αν δεν χωράς στο μικρότερο νούμερο του παντελονιού, εεε τότε έχεις κάνει κάτι λάθος. Βέβαια τώρα θα μου πεις, πως τα τελευταία χρόνια τα μοντέλα που προβάλλονται δεν είναι τόσο αδύνατα όσο παλιότερα, και ακόμα και οι κούκλες, που παίζουν τα σημερινά κοριτσάκια έχουν καμπύλες, ωστόσο όλο αυτό απλώς είναι ένα ακόμα πρότυπο γυναίκας.
Το σώμα μας, ό,τι και να κάνουμε ποτέ δεν θα είναι ίδιο με αυτά που “πωλούνται έξω”, όσα κιλά και να χάσουμε, όση γυμναστική και να κάνουμε, ποτέ δεν θα έχουμε το απόλυτο, και για αυτό φταίει η καταπιεστική κοινωνία στην οποία ζούμε, γιατί όσο τέλεια και να είσαι, πάντα θα υπάρχει κάτι το οποίο θα “χαλάει” το τελικό αποτέλεσμα, είτε αυτό θα είναι τα μπούτια σου, που θα έχουν λίγο περισσότερη κυτταρίτιδα, είτε θα είναι η κοιλιά σου, που δεν είναι αρκετά μαζεμένη, είτε το στήθος σου που δεν είναι αρκετά στητό. Μπορείς να καταλάβεις λοιπόν, πως για εκείνους που σε καταπιέζουν και σου λένε πως πρέπει να αλλάξεις ποτέ δεν θα είσαι αρκετή, για αυτό πάρε την απόφαση και κάνε ό,τι ικανοποιεί εσένα, δικό σου είναι το σώμα, βέβαια θα μου πεις, πως άμα είσαι παντρεμένη, αυτό είναι ιδιοκτησία του αφέντη σου, εε κι εγώ θα σου απαντήσω πως ίσως και να έχεις δίκιο.
Οι γυναίκες είναι κτήμα των συζύγων τους
Μια ακόμα καταπίεση αχνοφαίνεται εδώ, και λέω αχνοφαίνεται γιατί όλοι κλείνουν τα μάτια, εθελοτυφλούν. Μια γυναίκα, ως γνωστόν, είναι ιδιοκτησία του άντρα, πρέπει να κάνει ό,τι απαιτεί αυτός, αλλιώς μπορεί να την σκοτώσει. Τι, όχι; Γιατί οι πράξεις σήμερα αυτό δείχνουν. Καταπίεση λοιπόν, είναι και το να μένεις και να υπομένεις σε μια κακοποιητική σχέση, γιατί φοβάσαι τι θα πει η κοινωνία για τον φαινομενικά “απίστευτο” άντρα σου, που ενώ όταν είστε με κόσμο σε γεμίζει κομπλιμέντα, στο σπίτι σε γεμίζει μελανιές σε ψυχή και σώμα, που ακόμα και να σε σκοτώσει άμα ομολογίσει αμέσως και πει πως το έκανε εν βρασμώ ψυχής θα αθωωθεί, αλλά εσύ δεν θα έχεις προλάβει να ζήσεις, να νιώθεις ελεύθερη και ευτυχισμένη, καθώς θα έχεις ξεψυχήσει στα χέρια αυτού του ανθρώπου που για την κοινωνία αποτελεί “πρότυπο συζύγου”, καθώς έχει δουλειά και βγάζει λεφτά ώστε να ζείτε, ή μάλλον να ζει, μια άνετη ζωή. Καταπίεση είναι ακόμα και όταν ο άντρας σου, που σε αγαπάει τόσο, σε υποχρεώνει να κάνεις όλες τις δουλειές του σπιτιού, να προσέχεις τα παιδιά, και να δουλεύεις και οχτάωρο, καθώς “η καριέρα σου είναι δικαίωμα σου, δεν μπορεί να στο στερήσει (!)”.
Ας μην αναφερθώ στην οικογένεια, που σε κάθε οικογενειακό τραπέζι θα σε ρωτήσουν γιατί δεν έχεις βάλει ακόμα μπροστά την διαδικασία να βρεις σύντροφο και να κάνεις παιδιά, και ακόμα και να είσαι σε μια σχέση ευτυχισμένη, εκείνοι δεν ικανοποιούνται αν δεν δουν εγγόνια ή ανίψια. Γιατί ως γνωστόν τα παιδιά φέρνουν την ευτυχία, μόλις γίνεις μητέρα θα καταλάβεις πως καμία καριέρα δεν είναι σημαντικότερη από το παιδί σου, το αίμα σου, το βλαστάρι σου, τη συνέχεια σου. Μα και άμα δεν μπορείς ή δεν θες να αναπαραχθείς, εε τότε είσαι ανίκανη και άτυχη στην μια περίπτωση, αλλά και ξεροκέφαλη και εγωίστρια στην άλλη.
Επαγγελματική καταπίεση και υποτίμηση
Τέλος, είναι το επαγγελματικό κομμάτι. Η δουλειά. Η καριέρα. Οι σπουδές. Τα πτυχία. Σίγουρα έχεις ακούσει για γυναικεία και αντρικά επαγγέλματα, εγώ θα σου πω ένα μυστικό, οι άντρες είναι οι καλύτεροι. Είναι αυτοί που τους αξίζει να σπουδάσουν στα καλύτερα πανεπιστήμια, να κάνουν την πιο πετυχημένη καριέρα, να καταλάβουν τις πιο υψηλές και αναγνωρίσιμες θέσεις, οι γυναίκες είναι απλώς μια τσίχλα που έχει κολλήσει στο παπούτσι τους. Πόσες γυναίκες δεν καταλαμβάνουν υψηλές θέσεις, και ας έχουν περισσότερα προσόντα από τους άντρες, γιατί το αφεντικό τους φοβάται πως δεν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν στη συγκεκριμένη θέση, ή σε πιθανή εγκυμοσύνη φοβούνται πως θα έχουν τόσες πολλές ευθύνες που δεν θα δίνουν την ιδιαίτερη και αναγκαία προσοχή στις ανάγκες και τα θέλω της επιχείρησης. Επίσης, πολλές από εκείνες και ας έχουν αποδείξει πως είναι ικανές να πάνε μπροστά την εταιρεία, να αυξήσουν το κέρδος και να την κάνουν ακόμα πιο δυνατή, δεν λαμβάνουν αυτό που τους αξίζει λόγω του φύλου τους, γιατί ως γνωστόν οι γυναίκες είναι κατώτερες.
Ένα απλό παράδειγμα
Η γυναικεία καταπίεση υπάρχει, και δυστυχώς ακόμα και σήμερα όλες οι γυναίκες καταπιέζονται. Ενώ οι άντρες μπορούν να δείξουν το στήθος τους και τις θηλές τους σε φωτογραφίες, οι γυναίκες δεν μπορούν, καθώς αυτές βγαίνουν σαν ακατάλληλες, και ας είναι το ίδιο μέρος του σώματος. Δεν διατηρώ φρούδες ελπίδες, καθώς ξέρω πως δεν ζούμε σε παραμύθι. Η γυναικεία καταπίεση δεν θα σταματήσει ποτέ, το μόνο που εγώ θέλω εύλογα να ρωτήσω είναι γιατί, γιατί καταπιέζουμε ανθρώπους με βάση το φύλο τους; Γιατί διαχωρίζουμε τους ανθρώπους με αυτόν τον τρόπο; Μάλλον κάτι έχουμε καταλάβει λάθος…