Τότε στα κάλαντα ήταν όλα καλύτερα. Παραμονές Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς οι δρόμοι γεμίζουν παιδάκια με ωραία σκουφάκια και χοντρά μπουφάν, κασκόλ και τριγωνάκια και φυσικά μπανάνα για την «μπάζα». Κόκκινα μαγουλάκια και χνώτα στον αέρα. Τα βλέπεις και σου έρχεται στο μυαλό ο εαυτός σου, τότε που ήσουν και εσύ παιδάκι και έβγαινες για κάλαντα. Που ξυπνούσες πρωί πρωί και έπαιρνες τους δρόμους. Για το έθιμο; Για να πάρεις νέο ποδήλατο. Δε ξέρω, αλλά έβγαινες. Όταν βλέπεις τα παιδάκια παραμονές να σου λένε τα κάλαντα , χτυπώντας το τριγωνάκι τους, να μην τα αποπαίρνεις, ούτε να τους κόβεις το τραγούδι στη μέση. Να θυμάσαι εσένα. Τότε που πίστευες. Τότε στα κάλαντα.
Θανάσης Τσιώλης ( Το παιδί από το χωριό)
Κάλαντα, αχ τι υπέροχη λέξη ρε φίλε. Τα έχω σταματήσει από την Α’ Γυμνασίου. Τα τελευταία μου κάλαντα ήταν στην ΣΤ΄ δημοτικού. Μετά «μεγάλωσα». Αποφάσισα να σταματήσω. Κρέμασα το τριγωνάκι μου και παρέδωσα τον κόκκινο σκούφο μου. Και την επόμενη χρονιά τα έβλεπα και μου έλειπαν. Αλλά το είχα πάρει απόφαση ότι δε ξαναγυρίζω.
Εγώ μεγάλωσα σε χωριό, οπότε τα σπίτια ήταν όλα γνωστά. Οπότε καταλαβαίνεις. Τα «φιλοδωρήματα» ήταν πάντα γενναιόδωρα. Καλές εποχές του ΠΑΣΟΚχαχαχαχ.. Ξύπναγα στις 7 το πρωί, έβαζα το μπουφάν μου, κασκόλ, γάντια, σκούφο , έπαιρνα το τριγωνάκι μου και έβγαινα για τα κάλαντα. Συνήθως ήταν χιονισμένο το τοπίο και δεν ήταν λίγες οι τούμπες που είχα φάει. Πηγαίναμε 4 άτομα μαζί, ξαδέρφια. Εεε μετά από καμία ώρα τσακωνόμασταν επειδή τα πιο μικρά είχαν κουραστεί και ήθελαν να φύγουμε.. Όχι όμως φίλε μου, προτιμούσα να δώσω μάχες παρά να αφήσω τα μισά σπίτια. Τα κάλαντα είναι κάλαντα και πρέπει να γυρίσουμε όλα τα σπίτια. Πιστεύω ο ενθουσιασμός όταν σου δίνουν 50αρι δεν συγκρίνεται με κάτι άλλο. Σπάνιο μεν, και για αυτό πολύτιμο. Καλά οι μισοί μας έκοβαν στην μέση το τραγούδι. Δε τους συγχώρησα ποτέ. Τότε μας έδιναν κανέναν κουραμπιέ μαζί με το φιλοδώρημα. Τώρα αν πήγαινα θα ζήταγα κάνα τσίπουρο.
Τέλος το αποκορύφωμα ήταν στην μοιρασιά. «όχι αυτό μου το έδωσε ο νονός μου, είναι δικό μου, δεν το μοιράζομαι. «Ναι αλλά εγώ πήγα σε περισσότερα σπίτια ενώ εσύ δεν ακολούθησες». Τελικά οι διαφορές λύνονταν από κάποιον θείο που έκανε την μοιρασιά. Και εκεί υπήρχε εξουσία από πάνω.. Μακάρι να ξαναγινόμουν 8 χρονών, να ξανά έπαιρνα το τριγωνάκι μου και να μην με ένοιαζε τίποτα για μια μέρα ολόκληρη…
Κατερίνα Παπαδάκη (κοράσιο από την επαρχία)
“Κάλαντα; Μμμμ… Έχω γεράσει τελευταία (πάτησα τα 21, σνιφ, σνιφ) και πρέπει να ανατρέξω στις παιδικές μου αναμνήσεις, για να σου διηγηθώ το πως τα έζησα. Δώσε μου λίγο χρόνο…Καλέ, θυμήθηκαααα! Τριγωνάκια, ζεστά ρουχαλάκια, ένα χαμόγελο μέχρι τα αυτιά και βουρ στους δρόμους. Με μια καλή μου φίλη ή κάνα ξαδερφάκι, να βγάλουμε τα προς το ζην του χειμώνα (ούτε καν!). Ένα γουόκμαν ήθελα, θυμάμαι το είχα άχτι! Ε, να ‘ναι καλά τα κάλαντα το πήρα! Μας ξαμολούσαν που λες, στους δρόμους, επαρχία βλέπεις, όλοι σχεδόν γνωρίζονται πάνω- κάτω, θα πας σε φίλους γονιών και συγγενείς, συστημένα πράγματα! θα σου δώσουν και κάτι παραπάνω για το καλό ( αν όχι, έπεφτε γερό κράξιμο, διότι εμείς, χρυσέ μου, δίναμε ψυχή στο άσμα των Χριστουγέννων, κάναμε και χορευτικές κινήσεις, σκέτο μιούζικαλ σου λέω!).
Αντικειμενικά, τα πιο πολλά μας τα έδιναν οι δικοί μας ως “καλές χέρες” που λέμε και στην Κρήτη, κυρίως την Πρωτοχρονιά ( χρυσές εποχές! Κάτι τέτοιες στιγμές αγαπούσα πολύ το σόι μου). Στα κάλαντα πηγαίναμε, καθώς το θεωρούσαμε ένα κοσμοϊστορικό event, αν έλειπες από αυτόν τον χαβαλέ, ήσουν ξενέρωτος και μπανάλ. Θυμάμαι πολύ έντονα την χαρά που προσφέραμε με το κέφι μας ως παιδιά, σε σπίτια και μαγαζιά…Ανεκτίμητο! Η τελευταία φορά που τα τραγούδησα ήταν στην έκτη δημοτικού. Έπειτα, μπήκα γυμνάσιο, “Μεγαλώσαμε! Τι είναι αυτά τα παιδιάστικα;” Αχ και να γύριζα τον χρόνο πίσω! Θα βάζα το σκουφάκι μου και θα πήγαινα γεμάτη ενθουσιασμό να ξανατραγουδήσω. Έχασε ένα μεγάλο ταλέντο ο τόπος μου (καρακαηδόνα εξαπανέκαθεν). Λοιπόν, τώρα μπήκα σε mood, θα πάω! Θα πάω να τραγουδήσω φέτος, ως μεγάλη κοπέλα…Παιδάκι είμαι ακόμα εντάξει; ”
Δυο τρεις στίχοι γεμάτοι αγιοσύνη, πασπαλισμένοι με την χρυσόσκονη της συμπόνιας, της ομόνοιας και της καλοσύνης. Έτσι είναι τα κάλαντα, απλά και προσιτά για όλους, δημιουργήθηκαν για κάθε φωνή και ηλικία, δεν απαιτείται καμία γνώση μουσικής και ρυθμού. Πάρε μαζί σου το πιο εύκολο μουσικό όργανο, το χριστουγεννιάτικο τριγωνάκι, δεν είναι ανάγκη να γνωρίζεις από μουσικές πεντάδες, και νότες, έχει κατασκευαστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να συνοδεύει απόλυτα το τραγούδι που ξεστομίζεις με την ψυχή σου, τα κάλαντα ρε! Μήτε φωνή, μήτε τίποτα, μόνο ψυχή και κέφι.
Ακόμα κάθεσαι; Γίνε παιδί ξανά και ξαμολήσου στους δρόμους με την παρέα σου ή και μόνος, φόρεσε το σκουφάκι σου και μπες στο πνεύμα των ημερών, ούτε μια στιγμή- ούτε μια στιγμή να μη σε δω να μελαγχολείς φέτος!
Τότε στα κάλαντα
