Οι ψυχιατρικές κλινικές ήταν ανέκαθεν ένας χώρος που ενδιέφερε τους σκηνοθέτες. Αν το καλοσκεφτείς αυτοί οι χώροι αποτελούν ένα στοιχείο ξένο στην καθημερινότητα του μέσου ανθρώπου, έτσι έχουν γίνει πηγή σπουδαίων κινηματογραφικών ιστοριών, αληθινών και μη.
Η δημιουργία όμως αυτών των ταινιών είναι αν μη τι άλλο απαιτητικές. Η γραφή των χαρακτήρων αλλά και η απόδοση τους από τους επιλεγμένους ηθοποιούς για παράδειγμα, είναι ένα από τα δυσκολότερα έργα. Αυτό συμβαίνει καθώς όχι μόνο είναι δύσκολο να παρουσιάσεις έναν άνθρωπο με ψυχικές διαταραχές αλλά ακόμη περισσότερο πρέπει να το κάνεις με σεβασμό απέναντι στους τόσους πραγματικούς ανθρώπους που παλεύουν καθημερινά με αυτές τις νόσους. Παρακάτω λοιπόν θα δούμε 5 από τις καλύτερες ταινίες που έχουν γυριστεί μέσα σε ψυχιατρικές κλινικές.
«One Flew Over The Cuckoo’s Nest» (1975)
Η λίστα δεν θα μπορούσε να ξεκινήσει με διαφορετική ταινία. Η «Φωλιά του Κούκου» ανήκει στη σπουδαία ομάδα των 3 ταινιών («Σιωπή των Αμνών», «Συνέβη μια νύχτα» οι άλλες δύο) που έχουν κερδίσει και τις πέντε μεγάλες κατηγορίες των Όσκαρ (Καλύτερης ταινίας, Α’ ανδρικού/γυναικείου, Σκηνοθεσίας και Σεναρίου). Το αριστούργημα του Milos Forman αφηγείται την ιστορία του McMurphy (Jack Nicholson) ενός εγκληματία, ο οποίος για να γλιτώσει δηλώνει πως είναι τρελός, με αποτέλεσμα να μεταφερθεί σε μια ψυχιατρική κλινική. Εκεί με τη βοήθεια των ανθρώπων που γνωρίζει, «επαναστατεί» ενάντια στην καταπιεστική νοσοκόμα Ratched (Louise Fletcher). Γεμάτη μηνύματα και ουσία καταφέρνει να παρουσιάσει τον ψυχισμό τόσο του McMurphy που δεν νοσούσε πραγματικά όσο και των υπόλοιπων ασθενών.
«Girl, Interrupted» (1999)
Προχωράμε σε μια αληθινή ιστορία. Το «Girl, Interrupted» είναι η αφήγηση της συγγραφέα Susanna Kaysen για τους 18 μήνες που πέρασε σε ένα ψυχιατρείο. Η 18χρονη τότε Kaysen (Winona Ryder) ανήμπορη να ξεπεράσει τη μοναξιά αλλά και να εκφράσει τις καλλιτεχνικές της ανησυχίες απέκτησε αυτοκτονικές τάσεις, βρίσκοντας πολλές φορές τρόπους διαφυγής στο ποτό και το σεξ. Όταν διαγνώστηκε με μια ψυχική διαταραχή, ήταν απίστευτα αντιδραστική και με τη φίλη της Lisa (η καλύτερη ερμηνεία της καριέρας της Angelina Jolie) προκαλούσαν το χάος στη κλινική. Η 18μηνη ιστορία της Susanna Kaysen είναι η ζωντανή απόδειξη ότι ακόμα και όταν όλα φαίνονται κατεστραμμένα, μπορείς να βρεις τον εαυτό σου και να αλλάξεις τη ζωή σου.
«Shock Corridor» (1963)
Πάμε πολύ πίσω για να βρούμε μια από τις ταινίες που τα ξεκίνησαν όλα. Το «Shock Corridor» ήταν μια από τις πρώτες απόπειρες για παρουσίαση της κατάστασης που επικρατεί μέσα σε ένα ψυχιατρείο. Ο Johnny Barrett (Peter Beck) είναι ένας φιλόδοξος δημοσιογράφος που επιδιώκει να κερδίσει το βραβείο Pulitzer. Για να το κάνει αυτό προσπαθεί να λύσει μια υπόθεση φόνου, η οποία έγινε μέσα σε ψυχιατρική κλινική με τρεις μόλις μάρτυρες. Όταν η αστυνομία δεν μπορεί να αποσπάσει πληροφορίες από αυτούς, ο Barrett αποφασίζει με τη βοήθεια της διστακτικής γυναίκας του και ενός ψυχίατρου να δημιουργήσει μια πλαστή απόδειξη ότι είναι τρελός με σκοπό να μπει ο ίδιος στην κλινική. Όταν βρίσκει όμως τους μάρτυρες τίποτα δεν είναι όπως το περίμενε.
«Shutter Island» (2010)
Ακόμα ένα έπος που φέρει την υπογραφή του Martin Scorcese. O Teddy Daniels (Leonardo DiCaprio) αναλαμβάνει μια υπόθεση ενός τρελού δολοφόνου, ο οποίος απέδρασε από ένα κακόφημο ψυχιατρείο σε ένα απομονωμένο νησί της Βοστώνης. Ο Daniels ήθελε πολύ καιρό να μεταφερθεί εκεί για προσωπικούς λόγους και όταν το κάνει ανακαλύπτει ένα καλά κρυμμένο σκοτεινό μυστικό. Όσο είναι εκεί αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά με τους γιατρούς και το προσωπικό, ενώ υποπτεύεται ότι κρύβουν κάποια πολύ σκοτεινά πράγματα που γίνονται εκεί. Πολλές φορές όμως δεν είναι όλα έτσι όπως φαίνονται…
«Twelve Monkeys» (1995)
Κλείνουμε τη λίστα μας με κάτι λίγο διαφορετικό. Το «Twelve Monkeys» δεν ακολουθεί τη συνταγή των υπόλοιπων ταινιών για ψυχιατρεία, αλλά δημιουργεί μια φαντασμαγορική ιστορία μυστηρίου και επιστημονικής φαντασίας. Το 1996 ένας ιός σκοτώνει 5 δισεκατομμύρια ανθρώπους, έτσι μέχρι το 2035 έχει επιζήσει μόλις το 1% του πληθυσμού. Τότε ένας κατάδικος εθελοντικά αποφασίζει να πάει πίσω στο χρόνο και το 1996 με σκοπό να φέρει πίσω ένα δείγμα του ιού για να μελετηθεί από τους επιστήμονες και να βρεθεί το αντίδοτο. Όλα πάνε στραβά όμως και μεταφέρεται στο 1990, 6 χρόνια πριν την εξάπλωση του ιού. Εκεί συλλαμβάνεται και θεωρείται τρελός, έτσι τον παραδίδουν σε μια ψυχιατρική κλινική. Από εκεί θα προσπαθήσει να ολοκληρώσει την αποστολή του.
