Ο Martin Scorsese είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους και επιδραστικούς σκηνοθέτες της γενιάς του. H ταινία «Mean Streets» είναι αυτή που ουσιαστικά μας εισάγει στον κόσμο και στην θεματολογία του.
Υπόθεση
Στην περιοχή Little Italy, της Νέας Υόρκης, μια παρέα νεαρών Ιταλοαμερικάνων προσπαθεί να βρει το δρόμο της μέσα από τις δυσκολίες, αλλά και τις παρανομίες. Οι δυο από την παρέα έχουν στην κατοχή τους ένα μπαρ. Ο Charlie (Harvey Keitel) είναι ανιψιός ενός τοπικού μαφιόζου και προσπαθεί να ανέβει σταδιακά στην ιεραρχία. Τέλος, έχουμε τον Johnny Boy (Robert De Niro), έναν μικροκακοποιό, που χρωστάει λεφτά σε πολλούς πιστωτές. O Charlie έχει κρυφό δεσμό με την Teresa (Amy Robinson), ξαδέρφη του Johnny, αλλά υπάρχουν πολλά εμπόδια.
Ο Johnny με τον καιρό γίνεται αυτοκαταστροφικός και αφού πρόσβαλε έναν πιστωτή του. αναγκάζεται να το σκάσει με τον Charlie και την Teresa. Ο πιστωτής, όμως τους βρίσκει και ο συνεργάτης του τους πυροβολεί. Ο Johnny τραυματίστηκε από τις σφαίρες στο λαιμό και ο Charlie στο χέρι. Εξαιτίας του τραυματισμού έχασε τον έλεγχο του αυτοκινήτου που οδηγούσε και χτύπησε σε έναν πυροσβεστικό κρουνό. Τέλος, ο Charlie και η Teresa δέχονται τις πρώτες βοήθειες από τους τραυματιοφορείς ενός ασθενοφόρου. Την κατάληξη του Johnny δεν την γνωρίζουμε.
Κριτική
H ταινία αυτή μπορεί να λειτουργήσει σαν βάση και εισαγωγή για να γνωρίσουμε την θεματολογία του Scorsese. Εδώ αναπτύσσονται με σαφήνεια τα τρία κυριότερα θέματα που διαποτίζουν το έργο του: η καθολική πίστη, η δράση που αναπτύσσεται σε κακόφημες περιοχές της Νέας Υόρκης και η ιταλοαμερικανική ταυτότητα.
Καθολική Πίστη
Μεγαλωμένος με τις αυστηρές καθολικές αρχές ο Scorsese δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην έννοια της τιμωρίας και κυρίως της αυτοτιμωρίας στην ταινία αυτή. Πράγματι βλέπουμε τον ήρωά μας να προσπαθεί να ζήσει με βάση τις αρχές αυτές και να εφαρμόσει τις αρχές του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης στον κόσμο που ζει. Επειδή όμως οι αρχές αυτές δεν μπορούν να εφαρμοστούν στον κόσμο του εγκλήματος, ο Charlie αυτοτιμωρείται μέσα από τον πόνο για τα σφάλματά του.
Κακόφημες Περιοχές της Νέας Υόρκης (κυρίως τη νύχτα)
Επίσης, ένα ακόμα χαρακτηριστικό που παρατηρούμε στο “Mean Streets” είναι πως ο Scorsese επικεντρώνεται στις περιοχές της Νέας Υόρκης που μεγάλωσε. Πολλές σκηνές, ειδικά αυτές που είναι γυρισμένες στους δρόμους την νύχτα, κάλλιστα θυμίζουν και την ταινία του “ Taxi Driver”
Ιταλική ταυτότητα
Ο Scorsese, παιδί Ιταλών γαρ, προσπάθησε να αναδείξει την ιταλική καταγωγή του μέσα από τις περισσότερες ταινίες του. Στην ταινία αυτή βλέπουμε χαρακτηριστικές γιορτές των Ιταλών, ακούμε ιταλικά τραγούδια, ενώ η αιώνια τιμωρία και η κόλαση, αν δεν ακολουθηθεί ένας συγκεκριμένος τρόπος ζωής, είναι ένα από τα στοιχεία του ιταλικού βίου της εποχής εκείνης. Περισσότερες πληροφορίες για τον βίο των Ιταλών στην Αμερική μπορούμε να λάβουμε από το ντοκιμαντέρ του “Italianamerican”
Από κει και πέρα βλέπουμε και άλλο ένα στοιχείο που αναπτύσσεται κυρίως στο “Taxi Driver”, αλλά υπάρχει και εδώ: τα ψυχολογικά τραύματα που προκάλεσε ο πόλεμος του Βιετνάμ στον Αμερικάνο στρατιώτη.
Στα θετικά στοιχεία της ταινίας μπορούμε να προσθέσουμε και την γρήγορη πλοκή που υπάρχει και τους γρήγορους διαλόγους. Ενώ ένα σημαντικό σεναριακό εύρημα είναι πως δεν γνωρίζουμε ποια είναι η κατάληξη των ηρώων της ταινίας. Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε την σκέψη του Scorsese θα πρέπει να δούμε από την ίδια οπτική το “Mean Streets” και το “Taxi Driver” γιατί είναι δυο ταινίες οργανικά πολύ κοντά η μια στην άλλη.
