Ο Β΄Παγκόσμιος και τα κατάλειπά του
Ο Β΄ Παγκόσμιος είναι σίγουρα το πιο σημαντικό ιστορικό γεγονός των τελευταίων 100 χρόνων. Με το τέλος του, το 1945, άφησε πίσω του εκατομμύρια νεκρούς, τραυματίες, κατεστραμμένες οικογένειες και πόλεις. Έπρεπε να γίνει μια νέα αρχή για την ανθρωπότητα.
Ο πόλεμος αυτός επηρέασε κάθε έκφανση της ανθρώπινης ζωής και του πολιτισμού. Έτσι, λοιπόν, o Β΄Παγκόσμιος, μετά απ’ όσα είπαμε δεν ήταν δυνατόν να μην ασκήσει έντονη επίδραση και στον κινηματογράφο.
Στο άρθρο αυτό παρουσιάζω τις έντεκα πιο ενδιαφέρουσες ταινίες που εξιστορούν σημαντικά γεγονότα ή πρόσωπα του πολέμου.
Ο Β΄ Παγκόσμιος στον κινηματογράφο
Kanal – 1957
Το 1944 η πλάστιγγα έχει αρχίσει ήδη να γέρνει υπέρ των Συμμάχων. Την χρονιά αυτή οι Αμερικάνοι και οι Βρετανοί κάνουν απόβαση στην Ευρώπη και οι Σοβιετικοί ξεκινούν την μεγάλη αντεπίθεσή τους.
Ο Wajda μας εξιστορεί τα γεγονότα, που έλαβαν χώρα κατά την διάρκεια της εξέγερσης της Βαρσοβίας. Το μεγαλύτερο μέρος, όσων συμμετείχαν, έχασαν την ζωή τους.
Όσοι κατάφεραν, να επιζήσουν, κατέφυγαν στους υπονόμους της πόλης για να βρουν καταφύγιο. Ήταν τόσο οικτρή η σωματική και ψυχολογική τους κατάσταση που για αυτούς ο θάνατος ήταν μια λύση.
The Bridge on the River Kwai- 1957
Βρισκόμαστε στην Ταϊλάνδη. Εκεί ο Ιάπωνας διοικητής του στρατοπέδου συγκέντρωσης, Saito ( Sessue Hayakawa), υποχρεώνει τους Βρετανούς αιχμαλώτους να εργαστούν για την κατασκευή μιας γέφυρας που θα ενώνει την Ταϊλάνδη με την Βιρμανία.
Ο συνταγματάρχης Nicholson ( Alec Guinness), παρά τις συνεχείς αντιπαραθέσεις με τον Saito, αναλαμβάνει με την βοήθεια των υπόλοιπων αιχμαλώτων, να φέρει σε πέρας το έργο.
Την ώρα που σχεδόν είναι έτοιμη η γέφυρα, στην περιοχή κάνει την εμφάνισή του ο Shears (William Holden), ένας αντιπλοίαρχος του Αμερικάνικου ναυτικού. Σκοπός του ήταν να σαμποτάρει την κατασκευή και να γκρεμίσει την γέφυρα. Πράγμα που στο τέλος καταφέρνει.
The Longest Day- 1962
Τo The Longest Day βγήκε στις αίθουσες μόλις λίγα χρόνια μετά την D-Day, την μεγαλύτερη ημέρα του πολέμου, την απόβαση στη Νορμανδία. Το cast της ταινίας είναι ανυπέρβλητο, αφού συμμετέχουν πάρα πολλά ονόματα της χρυσής εποχής του κινηματογράφου.
Το φιλμ ξεκινάει με τις προετοιμασίες των Συμμάχων για την απόβαση. Τα συνεχόμενα λάθη της γερμανικής ανώτατης στρατιωτικής διοίκησης. Τέλος, τις σκληρές μάχες που έλαβαν χώρα στις διάφορες περιοχές απόβασης των στρατευμάτων.
Οι υπεύθυνοι της παραγωγής χρησιμοποίησαν σωστά και τις ομιλούμενες γλώσσες, αφού οι Γερμανοί μιλάνε γερμανικά και οι Γάλλοι γαλλικά. Δεν υπήρξε χρήση μόνο της αγγλικής, πράγμα που προσδίδει αληθοφάνεια στα γεγονότα.
The Great Escape- 1963
To 1943 οι Γερμανοί αποφασίζουν να δημιουργήσουν ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης, το Luft North, το οποίο θα είναι υψίστης ασφάλειας. Εκεί μεταφέρουν αιχμαλώτους πολέμου, οι οποίοι έχουν αποδράσει και παλαιότερα.
Όπως είναι φυσικό, αμέσως προσπαθούν να στήσουν ένα σχέδιο απόδρασης, το οποίο θα άφηνε ιστορία. Η πλοκή της ταινίας αντλεί στοιχεία από την πραγματικότητα. Αυτό που έχει μένει στην ιστορία του κινηματογράφου από την ταινία είναι ο Steve McQueen να το σκάει από την φυλακή με την μοτοσικλέτα.
Tora! Tora! Tora! – 1970
Είναι η πραγματική ιστορία της επίθεσης των Ιαπώνων στη ναυτική Βάση των ΗΠΑ στο Περλ Χάρμπορ της Χαβάης. Είναι ένα από τα πιο καθοριστικά συμβάντα κατά τα πρώτα χρόνια του πολέμου.
Στις 7 Δεκεμβρίου του 1941 οι Ιάπωνες εξαπολύουν την επίθεσή τους στη ναυτική βάση. Οι καταστροφές που προκαλούν σε πλοία και αεροπλάνα είναι μεγάλες. Η ιταμή επίθεση των Ιαπώνων (δεν είχαν ειδοποιήσει για την επίθεση και αυτό έγινε αρκετές ώρες μετά από αυτή) ξύπνησε την γιγαντιαία βιομηχανική δύναμη των ΗΠΑ.
Η είσοδος της Αμερικής στον πόλεμο ήταν καθοριστική για τους Συμμάχους, αφού την περίοδο εκείνη μόνο η Αγγλία προέβαλε αντίσταση στις Δυνάμεις του Άξονα.
Patton- 1970
Μια ξεχασμένη ταινία μπορώ να πω, αλλά με μεγάλη σημασία. Ο Patton (George C. Scott) ήταν υπερόπτης, πεισματάρης, εγωιστής, πριμαντόνα, αλλά παράλληλα άριστος στρατηγός, τολμηρός, και φιλόδοξος, ήταν ο στρατηγός που έτρεμαν οι Γερμανοί.
Βρισκόμαστε στο 1943, όταν οι Σύμμαχοί έκαναν ετοιμασίες για την απόβασή των στρατευμάτων τους στην Βόρεια Αφρική. Η πρώτη σκηνή μας γνωστοποιεί την προσωπικότητα του ήρωα μας. Στην συνέχεια τον βλέπουμε να επελαύνει στην Βόρεια Αφρική.
Μετά στον αγώνα δρόμου με τον Montgomery (Michael Bates), κατέλαβε την Σικελία. Η προσβλητική συμπεριφορά του όμως έθεσε σε άμεσο κίνδυνο την σταδιοδρομία του, αφού παραλίγο να μην συμμετάσχει στην επιχείρηση «Overlord».
Τελικά, τα καταφέρνει, αλλά αυτή τη φορά ανώτερος του ήταν ο φίλος του, Omar Bradley (Karl Malden). Η προέλασή του προς την Γερμανία σταματάει απότομα από τους Συμμάχους. Στο τέλος τον βλέπουμε, να θέλει να επιτεθεί στους Σοβιετικούς, αλλά τον σταματούν οι ανώτεροί του.
A Bridge too Far- 1977
Μετά την απόβαση των Συμμάχων στη Νορμανδία ο Β΄Παγκόσμιος οδεύει προς το τέλος του. Τα γερμανικά στρατεύματα σταδιακά, παρά την σκληρή αντίσταση, αρχίζουν να υποχωρούν. Οι Σύμμαχοι στρέφουν την προσοχή τους στις κάτω χώρες ( Ολλανδία και Βέλγιο). Με την απελευθέρωσή τους μέσα σε λίγο χρόνο, πίστευαν, πως θα έπεφτε και η Γερμανία.
Αποφασίζουν λοιπόν, να καταστρέψουν ορισμένες γέφυρες, με σκοπό να εμποδίζουν την υποχώρηση των εχθρών. Μια από τις γέφυρες που έβαλαν, ως στόχο, ήταν αυτή του Άρνεμ. Η επιχείρηση όμως εν τέλει απέτυχε.
Saving Private Ryan – 1997
Aν θέλουμε να ορίσουμε μια ταινία ως χαρακτηριστική για τον Β΄ Παγκόσμιο, εδώ πρέπει να κάνουμε στάση. Είναι μια ταινία έπος του Spielberg. Τα πολλά λόγια είναι περιττά. Πρέπει οπωσδήποτε να θαυμάσουμε τα πρώτα λεπτά της ταινίας, που μας δείχνουν την τρέλα και την μανία του πολέμου.
Είναι μια ταινία που κάθε σινεφίλ πρέπει κάποια στιγμή να την δει.
Letters from Iwo Jima- 2006
Tο “Letters from Iwo Jima”πρέπει να το δούμε σε συνάρτηση και με την ταινία «The Flags of our Fathers». Και στις δυο ο Eastwood εξετάζει τις μάχες Αμερικάνων και Ιαπώνων για την κατοχή αυτού του στρατηγικού νησιού.
Η διαφορά όμως είναι πως το πρώτο βλέπει τον πόλεμο από την σκοπιά των Ιαπώνων και το άλλο των Αμερικάνων. Από τα δυο πιο δυνατό σαν εικόνα είναι το «Letters from Iwo Jima».
Βλέπουμε την υπερηφάνεια αυτών των ανθρώπων, μπροστά στον σίγουρο θάνατο, αλλά συνάμα δεν ξεχνάμε πως είναι άνθρωποι, αφού γράφουν γράμματα στους αγαπημένους τους. Οι σκηνές μαχών είναι αριστοτεχνικές, ενώ και οι συγκρούσεις προσωπικοτήτων είναι συχνές.
Hacksaw Ridge- 2016
Η επιτυχημένη αυτή ταινία, σε σκηνοθεσία Mel Gibson, κάνει λόγο για την δράση του Desmond Doss (Andrew Garfield), κατά την διάρκεια του Β Παγκοσμίου. Είναι ο μοναδικός αντιρρησίας συνείδησης που έλαβε παράσημο στον Πόλεμο.
Στην μάχη της Okinawa κατάφερε να σώσει εβδομήντα πέντε στρατιώτες, χωρίς να ρίξει ούτε μια σφαίρα. Οι σκηνές μάχης είναι ωμές και ρεαλιστικές, όπως μας έχει συνηθίσει ο Gibson, Αυτό όμως που αξίζει να προσέξουμε είναι ο ήχος.
Dunkirk- 2017
Ο Christopher Nolan μας μεταφέρει στην Δουνκέρκη. Εκεί που ουσιαστικά κρίθηκε η τύχη του πολέμου, αφού το μεγαλύτερο μέρος του Βρετανικού στρατού κατάφερε να σωθεί.
Οι Σύμμαχοι καταβάλουν τιτάνιες προσπάθειες, για να μεταφέρουν τα Βρετανο- γαλλικά στρατεύματα από την Γαλλία στην Αγγλία, την ώρα που ο κλοιός των Γερμανών έσφυγγε.
Οι επιχείρηση με κωδικό όνομα «Dynamo» τελικά στέφθηκε με επιτυχία και έτσι μπόρεσαν να διασωθούν περίπου 300.000 στρατιώτες.
O Nolan σαν μεγάλος «μάστορας» του κινηματογράφου μας δίνει, μια ταινία για να την δει κανείς στον κινηματογράφο, με εξαίσιο ήχο και οπτικά εφέ.
