Ο μινιμαλισμός αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά και πολυσυζητημένα στυλ στην αρχιτεκτονική, το design, τη διακόσμηση και τις τέχνες στις μέρες μας. Τι ακριβώς όμως είναι αυτό το κίνημα και πώς δημιουργήθηκε;
Πολλοί θεωρούν πως το να σχεδιάζεις μινιμαλιστικά είναι σαν να μην σχεδιάζεις καθόλου. Στην πραγματικότητα όμως αυτό δεν ισχύει. Μπορεί να μην είναι αντιπροσωπευτικό της πολυτέλειας, αλλά δεν σημαίνει ότι αντιστοιχεί και στην απουσία σχεδιασμού. Ως απόρροια του Bauhaus, ο μινιμαλισμός αποτελεί συνέχεια της τάσης των καλλιτεχνών να απορρίπτουν τα ιδιαίτερα διακοσμητικά στυλ του παρελθόντος. Η φορτωμένη και πυκνή διακόσμηση είχε αρχίσει να υπονομεύει την ίδια την λειτουργικότητα των αντικειμένων. Έτσι οι μινιμαλιστές έθεσαν ερωτήματα που αφορούν το κατά πόσο τα αντικείμενα στο χώρο είναι διακοσμητικά ή λειτουργικά.
Η σκέψη όμως αυτή από μόνη της δεν είναι αντιπροσωπευτική του κινήματος.
Οι ορισμοί του μινιμαλισμού είναι αρκετοί:
- Μινιμαλισμός: Σχολή αφηρημένης ζωγραφικής και γλυπτικής που δίνει έμφαση στην ακραία απλοποίηση της μορφής, όπως με την χρήση βασικών σχημάτων και μονοχρωματικών παλετών πρωτογενών χρωμάτων, αντικειμενικότητας και στυλ με ανωνυμία. Επίσης αποκαλείται τέχνη ABC, ελάχιστη τέχνη, αναγωγιστικότητα ή και αντανακλαστική τέχνη.
- Μινιμαλισμός: Χρήση όσο το δυνατό λιγότερων και βασικών προϊόντων ή στοιχείων (στην τέχνη, την λογοτεχνία ή το σχεδιασμό)
Η «καθαρή» έκφραση, η αφηρημένη αντίληψη σχημάτων και μορφών και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του μινιμαλισμού υποδεικνύουν ένα κίνημα που δεν αντιπροσωπεύει απλά την απλότητα. Αυτή τη διαφορά μπορούμε εύκολα να την εντοπίσουμε στην παρακάτω εικόνα που είναι ίσως πιο ακριβής ως ορισμός για το κίνημα.
Ο μινιμαλισμός επηρέασε όλες τις τέχνες καθώς και την τεχνολογία στα τέλη του 20ου αιώνα καθώς και καθιερώθηκε ως φιλοσοφία και τρόπος ζωής. Οι μινιμαλιστές μπορούμε να πούμε ότι ζουν κάπως «ασκητικά», μόνο με τα βασικά και αποφεύγοντας οτιδήποτε θεωρούν μη αναγκαίο.
Από που προέρχεται ο Μινιμαλισμός;
Σε αντίθεση με την πρώτη σκέψη που μπορεί να κάνει κάποιος, ο μινιμαλισμός δεν έχει τις ρίζες του στην φτώχεια και την λιτότητα. Στην πραγματικότητα, θεωρείται συχνά ένα στυλ των αρκετά ευκατάστατων. Η λογική ενός μινιμαλιστή είναι πως μπορεί να έχει τα πάντα χωρίς να υπερφορτώνει το σπίτι μου με διακοσμητικά και μη- λειτουργικά αντικείμενα, αλλά αντίθετα έχοντας στην κατοχή του μόνο τα πιο κομψά, απλά αντικείμενα που είναι διαθέσιμα.
Το κίνημα του μινιμαλισμού γεννήθηκε μεταξύ της δεκαετίας του 1960 και 1970 ωστόσο προκάτοχοι του θα μπορούσαν να θεωρηθούν το De Stijl και ο παραδοσιακός ιαπωνικός σχεδιασμός. Μια προσωπικότητα που διακρίνεται στο κίνημα αποτελεί ο Ludwig Mies van der Rohe ο οποίος θεωρείται και πατέρας της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Εφάρμοσε τις αρχές του μινιμαλισμού στα έργα του και στόχος του ήταν η απλότητα αλλά και η σαφήνεια.
Συμπερασματικά, θα μπορούσαμε να πούμε πως ο μινιμαλισμός είναι μια ανάσα καθαρού αέρα σε ένα κόσμο γεμάτο υπερβολές. Αυτή η διαχρονική σχεδιαστική ιδέα μπορεί να εντοπιστεί σε διάφορες εποχές στην ανθρώπινη ιστορία όμως ο τρόπος που γνωρίζουμε τον μινιμαλισμό σήμερα είναι στην πραγματικότητα μια νέα και πιο δομημένη έκφρασή του. Η υιοθέτηση αυτού του στυλ και η εφαρμογή του είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη όμως θεωρείται ως ένα από τα πιο δύσκολα διαχειρίσιμα στυλ εφόσον προϋποθέτει πολύ καλή κατανόηση και κρίση της χρήσης και της ύπαρξης των αντικειμένων σε ένα χώρο. Παρόλα αυτά, ο μινιμαλισμός, εξελίσσεται διαρκώς και παίρνει νέες μορφές και διαστάσεις που συμβαδίζουν με την παγκόσμια εξέλιξη, και μας οδηγεί ένα βήμα πιο κοντά στην απλούστευση της διακόσμησης, του design και ίσως της ίδιας της νοοτροπίας μας για την ζωή.
