Είναι γεγονός ότι τα 60s συναρπάζουν πολλούς και αποτελούν μία απ’ τις αγαπημένες δεκαετίες όσον αφορά στη μουσική. Αν και είναι κλισέ η συγκεκριμένη ατάκα, θα ήθελα να ζήσω σε εκείνη την εποχή. Παρόλο που σήμερα μπορούμε να δούμε και να ακούσουμε πολλά πράγματα για το “τότε”, τα vibes και όλη η εμπειρία δεν μπορεί να είναι η ίδια. Επίκεντρο της χίπικης κουλτούρας στις ΗΠΑ του 60’ ήταν η ευρύτερη περιοχή του Σαν Φρανσίσκο. Εκεί δημιουργήθηκε και ο περίφημος San Francisco sound, δηλαδή η μουσική σκηνή της περιοχής.
Η αρχή του San Francisco sound
Ως San Francisco sound μπορούμε να ορίσουμε κυρίως την rock μουσική που παιζόταν live ή ηχογραφούνταν από συγκροτήματα της περιοχής από τα μέσα της δεκαετίας του 60’ έως τις αρχές του 70’. Είχε άμεση σχέση με την χίπικη υποκουλτούρα που είχε αναπτυχθεί εκεί. Το επίκεντρό της ήταν η γειτονιά Haight-Ashbury του Σαν Φρανσίσκο . Το Σαν Φρανσίσκο ήταν μια αρκετά μεγάλη πόλη αλλά όχι τόσο χαώδης όσο η Νέα Υόρκη ή το Λος Άντζελες. Γι’ αυτό μπορούσε ευκολότερα να υποστηρίξει μια μουσική σκηνή.
Το πνεύμα της εποχής και του San Francisco sound περιγράφεται έξοχα από τον δημοσιογράφο Ed Vulliamy. ‘’Ένας πυρήνας συγκροτημάτων από το Haight- Ashbury έπαιζαν μαζί είτε το ένα για το άλλο συνήθως δωρεάν σε χώρους όπως το Chet Helms’s Avalon Ballroom και το Fillmore West. Η σκηνή αυτή υποστηρίχτηκε έντονα από έναν σημαντικό ντόπιο δημοσιογράφο και κριτικό της jazz, τον Ralph J. Gleason. Αυτός θαύμαζε ιδιαίτερα την μουσική της περιοχής και πίστευε ότι τα rock αυτά συγκροτήματα δημιουργούν μουσική ιστορία. Αποκάλεσε μάλιστα το Σαν Φρανσίσκο το Λίβερπουλ των ΗΠΑ. Λίγο αργότερα έγινε ένας από τους ιδρυτές του πασίγνωστου περιοδικού Rolling Stone.
Ο νέος αυτός ήχος είχε διάφορες επιρροές ενώ απαρχή του μπορούν να θεωρηθούν τα live των Jefferson Airplane το 1965. Αυτοί κυκλοφόρησαν και ένα από τα πρώτα albums της σκηνής αυτής το 1966, το ‘’Jefferson Airplane Takes Off’’. Έντονες επιρροές υπήρχαν από την beat generation της δεκαετίας του 50’ αλλά η νέα σκηνή ήταν πιο θορυβώδης και κοινωνική. Μπάντες έπαιζαν δωρεάν συχνά στο Golden Gate Park και διάφορα happenings συνέβαιναν σε ψυχεδελικά clubs της περιοχής.
Η εμφύτευση του “σπόρου” και η άνθιση της ιδιαίτερης μουσικής σκηνής
Γεγονός ορόσημο στην εξέλιξη του San Francisco sound είναι φυσικά και το Monterey Pop Festival. Tον Ιούνιο του 1967 πολλά συγκροτήματα της Bay Area, όπως οι Jefferson Airplane, οι Grateful Dead και άλλοι, έπαιξαν μαζί με συγκροτήματα από άλλα μέρη των ΗΠΑ και της Αγγλίας. Έτσι, διευρύνθηκε η φήμη του San Francisco sound. Κάθε μπάντα είχε βέβαια τον δικό της ήχο αλλά υπήρχαν και σημαντικές ομοιότητες. Μία από αυτές ήταν ο αυτοσχεδιασμός στα live με πρώτους και καλύτερους τους Grateful Dead. Ένα άλλο κοινό ήταν ο βασικός ρόλος του ηλεκτρικού μπάσου με μελωδική προσέγγιση. Επιπλέον, η εξερεύνηση πρωτότυπων chord progressions και η πιο δυναμική χρήση των μουσικών οργάνων ήταν ένα ακόμα γνώρισμα της ψυχεδελικής αυτής σκηνής.
Εκτός από την επιρροή της beat γενιάς, πολύ σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν φυσικά και οι Beatles (και ειδικότερα το άλμπουμ Rubber Soul) αλλά και ο θρύλος της jazz John Coltrane. Ο Ed Vulliamy τονίζει, επίσης, την ισχυρή παρουσία και συνεισφορά γυναικών, όπως η Janis Joplin και η Grace Slick, που είχαν αποκτήσει status ισότιμο με αυτό των ανδρών καλλιτεχνών.
Live μουσική παντού
Έπειτα έχουμε το Cow Palace. Εκεί άρχισαν να πραγματοποιούνται πλέον οι εμφανίσεις των πιο μεγάλων συγκροτημάτων, όπως αυτή των Beatles, στην περιοχή. Απεναντίας, οι τοπικές μπάντες αρχικά έπαιζαν σε μικρότερα venues όπως το Matrix. Όσο, όμως, περνούσε ο καιρός και αυξανόταν το κοινό, δημιουργήθηκε η ανάγκη για ενοικίαση μεγαλύτερων χώρων. Έτσι, λοιπόν, έγιναν γνωστά κάποια μεγαλύτερα venues, όπως το Longshoreman’s Hall και το Fillmore Auditorium. Ιδιαίτερη σημασία είχαν και οι outdoor εμφανίσεις που οργανώνονταν από τα ίδια τα συγκροτήματα και τους φίλους τους. Όσο η σκηνή του Σαν Φρανσίσκο μεγάλωνε, γοήτευε ολοένα και περισσότερους καλλιτέχνες από άλλα μέρη της χώρας που πήγαιναν εκεί για να συνεισφέρουν. Μερικά παραδείγματα είναι οι Sir Douglas Quintet, οι Mother Earth και οι Electric Flag.
Εκ των βασικότερων εκπροσώπων του San Francisco sound ήταν οι Big Brother and the Holding Company, οι Journey , οι Grateful Dead, οι Jefferson Airplane, οι Moby Grape, ο Santana, οι Sly and the Family Stone, οι Quicksilver Messenger Service και άλλοι.
