Το τελευταίο χρονικό διάστημα το κίνημα απαγόρευσης των φυτοφαρμάκων κερδίζει συνεχώς έδαφος. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ακόμη και την πλήρη απαγόρευσή τους από την αγορά. Οι λόγοι που οδηγούν σε μια τέτοια κίνηση είναι γνωστοί και αφορούν κυρίως την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη της υγείας των οργανισμών. Ωστόσο θα πρέπει να αξιολογηθεί το πόσο εφικτή είναι μια τέτοια απαγόρευση στην παρούσα φάση που δεν έχει ακόμη ερευνηθεί, δημιουργεί και εγκατασταθεί ικανοποιητικός αριθμός υποκατάστατων αυτών. Αυτό βέβαια μπορούμε να το καταλάβουμε μόνο με την ανάλυση των πλεονεκτημάτων της χρήσης χημικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Χρησιμότητα εντομοκτόνων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων
Tα κύρια οφέλη είναι οι συνέπειες των επιπτώσεων των φυτοφαρμάκων. Εξετάζοντας τη δράση κάποιου εντομοκτόνου ή μη χρήση του συχνά σημαίνει σχεδόν ολική καταστροφή της καλλιέργειας από το έντομο που την προσβάλει ή και το λιγότερο τη μείωση της παραγωγικότητας του. Παραδείγματος χάριν σε μία καλλιέργεια λάχανου, η θανάτωση των καμπιών με κάποιο εντομοκτόνο έχει ως κύριο όφελος ραγδαία αύξηση της παραγωγικότητας της καλλιέργειας και της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος. Επίσης τα φυτοφάρμακα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά μύκητες , βακτήρια, ιούς και τις ασθένειες που αυτοί προκαλούν στα φυτά.
Χρησιμότητα ζιζανιοκτόνων
Είναι γνωστό στους γεωπόνους και αγρότες ότι σε μεγάλες καλλιέργειες (σιτάρι, ρύζι, κριθάρι, βρώμη κ.τ.λ.) είναι απαραίτητη η ζιζανιοκτονία ιδιαίτερα στα πρώτα στάδια της ανάπτυξης του φυτού ή ακόμη και προφυτρωτικά. Με έρευνες που έχουν γίνει στο ρύζι η μη ρίψη κάποιου ζιζανιοκτόνου είχε απώλειες στην παραγωγή που κυμαίνονταν από 28 έως 48% (Behera και Singh, 1999). Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι τα ζιζάνια μειώνουν την απόδοση των ξηρών καλλιεργειών (Behera and Singh, 1999) κατά 37-79%. Γενικεύοντας , η σοβαρή προσβολή των ζιζανίων, ιδιαίτερα στο πρώιμο στάδιο της εγκατάστασης της καλλιέργειας, οδηγεί τελικά σε μείωση της απόδοσης κατά 40%. Σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφέρουμε ότι ή παραγωγή τροφίμων παγκοσμίως, ήδη δεν αρκεί για να σιτιστεί το σύνολο του πληθυσμού που συνεχώς και αυξάνεται Τα ζιζανιοκτόνα συχνά παρέχουν επιπλέον οικονομικό όφελος στους αγρότες καθώς δεν είναι απαραίτητο να προσλάβουν κάποιον εργάτη για “ξεβοτάνισμα”.
Έλεγχος ασθενειών που μεταδίδονται στον άνθρωπο
Οι ασθένειες που μεταδίδονται από φορείς αντιμετωπίζονται πιο αποτελεσματικά με τη θανάτωση των φορέων. Τα εντομοκτόνα είναι συχνά ο μόνος πρακτικός τρόπος για τον έλεγχο των εντόμων που μεταδίδουν θανατηφόρες ασθένειες όπως η ελονοσία, με αποτέλεσμα περίπου 5000 θανάτους κάθε μέρα (Ross, 2005). Το 2004, η Bhatia έγραψε ότι η ελονοσία είναι μία από τις κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας στον αναπτυσσόμενο κόσμο και ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας στην Ινδία. Οι στρατηγικές ελέγχου των ασθενειών είναι ζωτικής σημασίας και για τα ζώα.
Ποιότητα φαγητού
Σε χώρες του πρώτου κόσμου, έχει παρατηρηθεί ότι μια διατροφή που περιέχει φρέσκα φρούτα και λαχανικά υπερτερεί κατά πολύ των πιθανών κινδύνων από την κατανάλωση πολύ χαμηλών υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στις καλλιέργειες (Brown, 2004) Επίσης είναι γνωστό ότι η τακτική κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μειώνει τον κίνδυνο πολλών μορφών καρκίνου, υψηλής αρτηριακής πίεσης, καρδιακών παθήσεων, διαβήτη, εγκεφαλικού και άλλων χρόνιων ασθενειών. Οι Lewis et al. (2005) συζήτησαν τις θρεπτικές ιδιότητες των μήλων και των βατόμουρων στη δίαιτα των ΗΠΑ και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι υψηλές συγκεντρώσεις τους σε αντιοξειδωτικά δρουν ως προστατευτικά έναντι του καρκίνου και των καρδιακών παθήσεων. Ο Lewis απέδωσε τον διπλασιασμό της παραγωγής άγριων βατόμουρων και τις επακόλουθες αυξήσεις στην κατανάλωση κυρίως στη χρήση ζιζανιοκτόνων που βελτίωσε τον έλεγχο των ζιζανίων.
Μείωση εισοδήματος και παραγωγής για χώρες του τρίτου κόσμου
Τα τελευταία χρόνια η αγροτική κοινότητα της Κένυας είναι διχασμένη απέναντι σε συνεχείς πιέσεις ώστε να ευθυγραμμίσει τους κανονισμούς της γιατην χρήση των φυτοφαρμάκων με την ΕΕ. Οι αγροτικές ενώσεις προειδοποιούν ότι μία ενδεχόμενη απαγόρευση σημαίνει μείωση του πρωτογενούς τομέα κατά τουλάχιστον 1 εκατομμύριο ευρώ και καθιστά μη βιώσιμες τις συνθήκες για μικροκαλλιεργητές που παραγούν προϊόντα για δική τους κατανάλωση.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο:
- Aktar W., Sengupta D., Chowdhury A. (2009), Impact of pesticides use in agriculture: their benefits and hazards, ανακτήθηκε από www.ncbi.nlm.nih.gov, τελευταία επίσκεψη 12/1/2022
- Γαργαλάκος Ν. (2021), Κένυα: Διχασμένος ο αγροτικός κόσμος μπροστά στην προοπτική ευθυγραμμισμού με τους κανόνες της ΕΕ για τα φυτοφάρμακα, www.ypaithros.gr, τελευταία επίσκεψη 12/1/2022
