Τι είναι οι μαθησιακές δυσκολίες και η δυσλεξία;
Ο ορισμός, που δίνεται από την Εθνική Μικτή Επιτροπή για τις μαθησιακές δυσκολίες, πρόκειται για ένα γενικό όρο, που αναφέρεται σε μια ανομοιογενή ομάδα διαταραχών. Αυτές εκδηλώνονται με σημαντικές δυσκολίες στην πρόσκτηση και χρήση ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης και γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικών ικανοτήτων. Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο. Αποδίδονται σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος. Τέλος, μπορεί να υπάρχουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Συνήθως ένα παιδί θεωρείται υποψήφιο για ένταξη στην κατηγορία των μαθησιακών δυσκολιών, όταν αποδίδει τουλάχιστον για 2 χρόνια χαμηλότερα από το επίπεδο της σχολικής τάξης και των ικανοτήτων του.
Οι Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες είναι μια ξεχωριστή κατηγορία δυσχερειών, που σχετίζονται με τη μάθηση και με την επεξεργασία του συμβολικού γραπτού λόγου. Εκφράζονται με έντονη δυσκολία του μαθητή να αντεπεξέλθει στην απόκτηση και στην επιτυχή διεκπεραίωση της αναγνωστικής λειτουργίας, της ικανότητας για ορθογραφημένη γραφή ή της κατάκτησης των μαθηματικών δεξιοτήτων.
Η πιο σοβαρή από τις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες είναι η Δυσλεξία. Η έννοια της Δυσλεξίας ανακαλύφθηκε από τους ειδικούς της ιατρικής επιστήμης στα μέσα του 19ου αιώνα και συνδέθηκε με περιπτώσεις εγκεφαλικών τραυματισμών.
Ένας από τους πιο αντιπροσωπευτικούς ορισμούς είναι, αυτός που δόθηκε από την αμερικανική εταιρεία Orton Society. Είναι μια νευρολογικής φύσεως διαταραχή, συχνά οικογενειακή, που έχει σχέση με την κατάκτηση και την επεξεργασία του λόγου. Εκδηλώνεται με δυσκολίες στη γλωσσά και στη γλωσσική έκφραση, συμπεριλαμβανομένης φωνολογικής επεξεργασίας με δυσκολία στην ανάγνωση, τη γραφή, την ορθογραφία και σε μερικές περιπτώσεις την αριθμητική. Δεν οφείλεται σε έλλειψη κινήτρων, σε αισθητηριακές βλάβες, σε ακατάλληλη διδασκαλία ή σε απρόσφορες συνθήκες περιβάλλοντος. Ωστόσο, μπορεί να συνυπάρχει με αυτές τις καταστάσεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι κληρονομική και το άτομο την αντιμετωπίζει σε όλη του τη ζωή.
Επίκτητη Δυσλεξία
Χαρακτηρίζεται από δυσκολίες στην επεξεργασία του λόγου και αφορά άτομα, συνήθως ενήλικα, τα οποία, ενώ είχαν κατακτήσει επαρκώς τους μηχανισμούς ανάγνωσης και γραφής, οι ικανότητες αυτές χάθηκαν ή ελαττώθηκαν εξαιτίας κάποιου εγκεφαλικού τραυματισμού στην πλευροκροταφική χώρα του αριστερού ημισφαιρίου του εγκέφαλου.
Αναπτυξιακή Δυσλεξία
Αναφέρεται στις δυσκολίες του παιδιού, που εκδηλώνονται στην αρχική διαδικασία μάθησης της γραφής, της ανάγνωσης και της ορθογραφίας. Δεν δημιουργείται ξαφνικά ούτε εξαφανίζεται μετά από χρόνια.
Αιτιολογία Δυσλεξίας
- Νευρολογικές δυσλειτουργίες
- Επιβράδυνση στους ρυθμούς της νευρολογικής ωρίμανσης του εγκεφάλου
- Ελλιπής εγκεφαλική κυριαρχία
- Γενετικοί παράγοντες: χρωμοσώματα 3, 6, 15
- Φωνολογική ανεπάρκεια
Για να προχωρήσει κάποιος στη διάγνωση της Δυσλεξίας, θα πρέπει να αποκλείσει κάποιους παράγοντες:
- Να μην υπάρχει οπτική και ακουστική ανεπάρκεια
- Να μην υπάρχουν σχολικά κενά
- Να μην υπάρχει ανεπαρκής διδασκαλία της πρώτης ανάγνωσης και γραφής
- Να μην έχει εκδηλωθεί κάποια πρωταρχική συναισθηματική διαταραχή
- Να μην υπάρχει χαμηλό επίπεδο πολιτισμικών και οικογενειακών ευκαιριών
- Να μην έχει εντοπιστεί χαμηλός δείκτης νοημοσύνης
- Να μην υπάρχουν σοβαρά προβλήματα υγείας
- Να μην υπάρχει διαπιστωμένη εγκεφαλική βλάβη
Συμπτώματα
Τα παιδιά με Δυσλεξία είναι έξυπνα, αλλά έχουν προβλήματα με την ανάγνωση, τη γραφή, την ορθογραφία. Συχνά μπερδεύουν το δεξί με το αριστερό και βλέπουν τα γράμματα να κινούνται, όταν διαβάζουν ή γράφουν. Επιπλέον, παρατηρείται δυσκολία στο να βάλουν τις σκέψεις τους σε λέξεις και να εκφραστούν όπως τα ίδια επιθυμούν. Διαβάζουν και ξαναδιαβάζουν κάτι χωρίς να το πολυκαταλαβαίνουν, έχουν προβλήματα στην οργάνωση του χρόνου, είναι αναβλητικά και έχουν δυσανάγνωστο γραφικό χαρακτήρα. Τέλος, τα παιδιά με Δυσλεξία τα πηγαίνουν καλύτερα στους μαθηματικούς υπολογισμούς και έχουν την τάση να είναι ακατάστατα ή υπερβολικά τακτικά.
Ακολουθεί βίντεο με τη δυσλεξία: