Σε περίοδο οικονομικής κρίσης , το Ελληνικό κράτος υποχρεώθηκε να προβεί στην λήψη μέτρων και δράσεων με σκοπό την βελτίωση των δημοσιονομικών της χώρας και την ανάπτυξη της. Στην διάρκεια της περιόδου αυτής η οποία χαρακτηρίζεται από την σύναψη μνημονίων της κυβέρνησης με τους δανειστές , σημειώνονται δραματικές αλλαγές στο σύστημα υγείας όσο αφορά την δομή του και τα δημοσιονομικά του.
Δομή του Ελληνικού συστήματος υγείας πριν την κρίση
Το Ελληνικό σύστημα υγείας χαρακτηρίζεται ως μεικτό καθώς η χρηματοδότηση του προέρχεται από ασφαλιστικές εισφορές και από την φορολογία (δημόσιους πόρους , ιδιωτικές πληρωμές). Όσο αφορά την δομή του συνυπάρχει ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας.
Το 1983 δημιουργήθηκε υπό την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το ΕΣΥ (ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ) με σκοπό μια ριζική μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας. Υπεύθυνο για τις πολιτικές στον χώρο της υγείας τέθηκε το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης . Επίσης η πρωτοβάθμια φροντίδα παρέχεται από ασφαλιστικούς φορείς , κέντρα υγείας , ιδιώτες γιατρούς και εξωτερικά ιατρεία νοσοκομείων. Ενώ η δευτεροβάθμια από νοσοκομεία.
Βασικοί στόχοι του ΕΣΥ ήταν : ανάπτυξη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας , αποκέντρωση του συστήματος , ισότιμη παροχή υπηρεσιών και χρηματοδότηση με πλήρη κάλυψη του πληθυσμού , βελτίωση των υπηρεσιών.
Πολλές από τις υποσχέσεις που τέθηκαν όσο αφορά το ΕΣΥ δεν τηρήθηκαν καθώς πολλά ήταν τα προβλήματα που παρατηρήθηκαν. Αρχικά υπήρχαν μεγάλα δημοσιονομικά προβλήματα , έπειτα υπήρχε όπως αναφέρθηκε αναποτελεσματικότητα και χαμηλή ποιότητα των υπηρεσιών, θέματα γεωγραφικών ανισοτήτων , έλλειψη συντονισμού , πληθώρα ιατρών , λίστες αναμονής ασθενών..
Σύστημα υγείας υπό την επίδραση της κρίσης
Υπό την επίδραση της κρίσης , δημιουργείται στα πλαίσια των δράσεων ο ΕΟΠΥΥ , δηλαδή ενώνονται 7 μεγάλα ασφαλιστικά ταμεία ( ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΟΑΕΕ, ΟΠΑΔ, ΤΥΔΚΥ, Οίκος Ναύτου) με σκοπό παροχές σε είδος και χρήμα σε εκατομμύρια πολίτες. Ο ΕΟΠΥΥ από πάροχος και αγοραστής υπηρεσιών υγείας ύστερα από απαίτηση της Τρόϊκα αλλάζει σε αγοραστής μόνο και έτσι ο ιδιωτικός τομέας καθώς αλλάζει ο τρόπος λειτουργίας των αγορών υποκαθιστά τον δημόσιο και τείνει στην ιδιωτικοποίηση του συστήματος υγείας !
Οι πολίτες έχουν την δυνατότητα να προβούν στο πληροφοριακό σύστημα επίσης του ΕΟΠΥΥ και να έχουν πρόσβαση στις ηλεκτρονικές του υπηρεσίες. Πολλά μέτρα εμφανίζονται όπως η θεσμοθέτηση clawback , rebate , μέτρα για την αύξηση της πρόσβασης των πολιτών στις υπηρεσίες μέσω του HealthVoucher.
Η δημιουργία των μέτρων αυτών σκοπεύει στην μείωση των δαπανών και στην αύξηση των εσόδων του συστήματος υγείας και φυσικά στην ισότιμη πρόσβαση των πολιτών. Στην ουσία όμως η διαδικασία δημιουργίας του ΕΟΠΥΥ ήταν πολύ πρόχειρη καθώς υπήρχε άγνοια ως προς τα έσοδα του …η βιωσιμότητα του ήταν καταδικασμένη.
Προβλήματα του συστήματος υγείας
Παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης διαχρονικά , προβλήματα υπάρχουν ακόμα τα οποία βάζουν σε κίνδυνο την κοινωνικο – οικονομική δομή του συστήματος υγείας όπως και της χώρας καθώς και την υγεία των πολιτών. Πολλά από τα προβλήματα αυτά υπήρχαν διαχρονικά και η κρίση απλά τα επισήμανε!
Αρχικά όσο αφορά τα δημοσιονομικά του συστήματος υπάρχει αστάθεια και αρκετά ελλείματα. Οι δαπάνες της χώρες μας υπερβαίνουν το μέσο όρο δαπανών των χωρών του ΟΟΣΑ και τα έσοδα έχουν μειωθεί.
Δεύτερον, δεν υπάρχει ισότιμη πρόσβαση των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας καθώς ο μέσος πολίτης δυσκολεύεται με τις υψηλές δαπάνες των υπηρεσιών υγείας. Οι πολίτες λόγω της κρίσης είτε άνεργοι είτε φτωχοί δεν έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες . Αυτό είναι και το κεντρικό ζήτημα του συστήματος υγείας τώρα!
Κάπως έτσι λοιπόν ο πολίτης καταφεύγει στον ιδιωτικό τομέα απογοητευμένος πλέον από τις υπηρεσίες υγείας και τη ανισότητα στην πρόσβαση και στις υπηρεσίες.
Στο παρακάτω βίντεο παρουσιάζεται το ΕΣΥ στις μέρες μας με μια ‘μικρή’ δόση κωμωδίας !
https://www.youtube.com/watch?v=AHA7mgkKMeY
