
Ο Robert Smalls αποτέλεσε τον πρώτο Αφροαμερικανό άνδρα καπετάνιο και μετέπειτα γερουσιαστή σε μια Η.Π.Α. του 19ου αιώνια, που θεωρούσε τους μαύρους τίποτε άλλο από δούλους. Κατάφερε να σταθεί αντάξια στο πλευρό του Αβραάμ Λίνκολν και να αποδείξει πως όλοι οι άνθρωποι έχουν ψυχή.

Γεννημένος στις 5 Απριλίου 1839, ο Smalls γνώρισε από πρώτο χέρι την σκλαβιά. Η μητέρα του ήταν σκλάβα στο σπίτι του Henry McKee, ο οποίος πιθανότατα ήταν και ο πατέρας του. Τον γέννησε σε μια καλύβα πίσω από το σπίτι της οικογένειας και τον μεγάλωσε στην πόλη. Ήταν ιδιαίτερα αγαπητός και ευνοημένος τόσο από τους άλλους σκλάβους, όσο και από τα αφεντικά. Έμαθε γραφή και ανάγνωση, έπαιζε παιχνίδια με τους λευκούς και μπορούσε να κυκλοφορεί τα βράδια. Έτσι η μητέρα του, προκειμένου να γνωρίσει τη καθημερινή οδύσσεια που περνούσαν οι σκλάβοι, τον έστειλε να δουλεύει στη πόλη Τσάρλεστον, σε ηλικία μόλις 12 ετών. Πληρωνόταν 1 δολάριο την μέρα και έκανε διάφορες δουλειές. Στα εφηβικά του χρόνια, εργάστηκε στις αποβάθρες και στο λιμάνι, φτάνοντας ως το αξίωμα του τιμονιέρη στα πλοία. Αξίωμα που δεν αναγνωρίστηκε ποτέ για τους μαύρους.

Στα 17 του χρόνια, παντρεύτηκε τη Hannah Jones και έκαναν τρία παιδιά μαζί, από τα οποία, ο γιος του Robert Junior πεθαίνει δυο ετών. Ο Robert Smalls προσπάθησε να εξαγοράσει την ελευθερία της οικογένειας του. Δεν μπόρεσε, ωστόσο, να συγκεντρώσει το ποσό των 800 δολαρίων. Η ευκαιρία για απελευθέρωση ήρθε το 1861 με το ξέσπασμα του Εμφυλίου Πολέμου. Οι «Βόρειοι» υποστήριζαν στην απελευθέρωση των σκλάβων και ήταν η μόνη τους ευκαιρία για μια αξιοπρεπή ζωή. Έπιασε δουλειά, λοιπόν, ως τιμονιέρης σε ένα ατμόπλοιο, εν ονόματι «Planter», που μετέφερε βαμβάκι στους «Νότιους», μαθαίνοντας έτσι τα δρομολόγια και τα συνθηματικά των πλοίων, ώστε να αποφεύγουν τους ελέγχους. Το 1862 άρχισε να καταστρώνει την απόδραση εκείνου και τις οικογένειας του. Έβαλε στο κόλπο όλους τους σκλάβους εργάτες πλην ενός, που δεν εμπιστευόταν.
Το σχέδιο μπήκε σε εφαρμογή τη νύχτα. Ενώ όλοι κοιμούνταν, ο Smalls, η οικογένεια του και οχτώ άλλοι πήραν την διακυβέρνηση του πλοίου. Εκείνος μεταμφιέστηκε σε καπετάνιο, ύψωσε την σημεία της Συνομοσπονδίας και οδήγησε το πλοίο μέσα από τέσσερις ελέγχους. Μετά το πέρας και του τελευταίου, ύψωσαν μια λευκή κουβέρτα και παραδόθηκαν στα πλοία της Ένωσης. Ο Smalls οδηγήθηκε στον Καπετάνιο E.G. Parrott, στον οποίο και παρέδωσε οπλισμό, το βιβλίο των συνθηματικών του καπετάνιου με τα σήματα της Συνομοσπονδίας και έναν χάρτη των ορυχείων και των τορπιλών που είχαν τοποθετηθεί στο λιμάνι του Τσάρλεστον. Οι γνώσεις του ήταν τόσο πολύτιμες που στάλθηκε στον Στρατηγό Samuel Francis Du Pont και στους υπόλοιπους αξιωματικούς. Η Ένωση κατάφερε, με της γνώσεις του Smalls, να κερδίσει σημαντικές νίκες με λίγες απώλειες. Ο Du Pont μάλιστα θα πει:
Ο Robert, ο ευφυής σκλάβος και πιλότος του σκάφους, ο οποίος έκανε τέτοια τολμηρά άλματα, τόσο επιδέξια, με πληροφόρησε για [τη κατάληψη του όπλου Sumter], υποθέτοντας πως ήταν θέμα ενδιαφέροντος. «Αυτός» είναι ανώτερος από όποιον έχει έρθει στη γραμμή μας – έξυπνος, όπως πολλοί από αυτούς ήταν.

Στα 23 του χρόνια είχε γίνει ήδη γνωστός για το κατόρθωμα του, με τις εφημερίδες της εποχής να ανακοινώνουν πως το Κογκρέσο έδωσε χρηματικό έπαθλο στο πλήρωμα. Ο Smalls θα ζητήσει να καταταχθεί στο ναυτικό στο πλευρό των «Βορείων». Στην αρχή ο Αβραάμ Λίνκολν αρνήθηκε, διότι δεν ήθελε να συμμετάσχουν στην επανάσταση σκλάβοι. Μετά από την πίεση που εκείνος δέχτηκε από τους στρατηγούς του, θα επιτρέψει τελικά σε 5.000 Αφροαμερικανοί να στρατολογηθούν στις δυνάμεις της Ένωσης στο Port Royal. Εκείνοι κατατάχθηκαν στο 1ο και 2ο Τάγμα της Νότιας Καρολίνας και ο Smalls εργάστηκε ως πολιτικός του Ναυτικού μέχρι τον Μάρτιο του 1863, όπου και μεταφέρθηκε στον Στρατό. Ήταν παρών σε 17 μεγάλες μάχες μέχρι την τελική επικράτηση των «Βορείων».
Τα κατορθώματα του, όμως, δεν του έδωσαν μια εύκολη ζωή.
Η θέση του ως καπετάνιος στο «Planter» αμφισβητήθηκε πολλές φορές. Πολέμησε ως πολίτης των «Βορείων», αλλά λίγο θεωρήθηκε στρατιώτης. Και όταν ήρθε η στιγμή να συνταξιοδοτηθεί, μαθαίνει πως δεν είχε καταταχθεί ποτέ επίσημα. Ισχυρίστηκε ότι είχε λάβει μια επίσημη ανακοίνωση από τον Στρατηγό Quincy Adams Gillmore, αλλά την έχασε. Το 1883, με επίσημο νομοσχέδιο, θα μπει στη λίστα συνταξιοδότησης, αλλά δε θα πληρωθεί ποτέ επειδή ήταν Αφροαμερικανός. Την ίδια χρονιά, πεθαίνει η γυναίκα του και εκείνος θα παντρευτεί το 1890 την Annie E. Wigg, που θα πεθάνει και αυτήν πέντε χρόνια αργότερα. Το 1897 με ειδική απόφαση του Κογκρέσου, χορηγείτε στον Smalls μια σύνταξη 30 δολαρίων το μήνα, όση έπαιρναν κάθε καπετάνιος του Ναυτικού. Δε πληρώθηκε μέχρι το 1900, όπου το Κογκρέσο με νέα απόφαση θα του δώσει σύνταξη 5.000 δολαρίων.
Με τα λεφτά που είχε κερδίσει νωρίτερα και νικηφόρος πια, θα επιστρέψει πίσω στη Νότια Καρολίνα και θα αγοράσει το σπίτι των McKee. Εκεί θα μείνει με την οικογένεια του, τη μητέρα του και την σύζυγο του πρώην αφεντικού του. Θα φτιάξει σχολείο για τα Αφροαμερικάνικα παιδιά και θα ανοίξει μια επιχείρηση για να βοηθά τους ελεύθερους επαγγελματίες. Το 1868 πήρε την Αμερικάνικη υπηκοότητα και εκλέχθηκε αντιπρόσωπος της Νότιας Καλιφόρνιας. Το 1872 χρηματοδότησε την πρώτη Αφροαμερικανή εφημερίδα και εκλέχθηκε Γερουσιαστής στο πλευρό των Ρεπουμπλικανών. Από το 1873 έως το 1877 αποτέλεσε υποπλοίαρχος του Τρίτου Συντάγματος, της Πολιτειακής Πολιτοφυλακής της Νότιας Καρολίνας.
Από εκεί και έπειτα βρισκόταν, συνεχώς, στην Αμερικανική πολιτική σκηνή και η προσφορά του αναγνωρίστηκε από μετέπειτα προέδρους των Η.Π.Α., όπως ο 23ος Πρόεδρος Benjamin Harrison. Αρνήθηκε, ωστόσο, να συμμετάσχει με το Αφροαμερικανικό κίνημα στον Ισπανικο-Αμερικάνικο Πόλεμο και τη θέση υπουργού στη Λιβερία που οι Ισπανοί πρόσφεραν. Το 1913 απέτρεψε την θανάτωση δύο Αφροαμερικανών, που κατηγορήθηκαν ψευδώς για την δολοφονία ενός λευκού άνδρα.
Ο Smalls πέθανε σε ηλικία 75 χρονών, στις 23 Φεβρουαρίου του 1915, από ελονοσία και διαβήτη. Στο μνημείο του υπάρχει η επιγραφή:
Η φυλή μου δεν χρειάζεται ειδική άμυνα, γιατί η προηγούμενη ιστορία τους σε αυτή τη χώρα αποδεικνύει ότι είναι ίσοι από οποιονδήποτε οπουδήποτε. Το μόνο που χρειάζονται είναι μια ίση ευκαιρία στη μάχη της ζωής.
Advertising
ΠΗΓΕΣ:
Μηχανή του χρόνου, O σκλάβος που έκλεψε ένα ατμόπλοιο και πολέμησε στον αμερικανικό εμφύλιο στο πλευρό του Αβραάμ Λίνκολν. Έγινε ο πρώτος έγχρωμος καπετάνιος, αγόρασε το σπίτι που μεγάλωσε ως σκλάβος και έγινε γερουσιαστής των ΗΠΑ. https://www.mixanitouxronou.gr/o-sklavos-pou-eklepse-ena-atmoplio-ke-polemise-ston-amerikaniko-emfilio-sto-plevro-tou-avraam-linkoln-egine-o-protos-egchromos-kapetanios-agorase-to-spiti-pou-megalose-os-sklavos-ke-egine-gerousias/
Erin Kelly (2018), How Robert Smalls Escaped Slavery By Stealing A Confederate Ship. https://allthatsinteresting.com/robert-smalls
Henry Louis Gates Jr., Which Slave Sailed Himself to Freedom? https://www.pbs.org/wnet/african-americans-many-rivers-to-cross/history/which-slave-sailed-himself-to-freedom/
Encyclopaedia Britannica, Robert Smalls AMERICAN POLITICIAN. https://www.britannica.com/biography/Robert-Smalls
Black Past.org, Smalls, Robert (1839-1915). https://blackpast.org/aah/smalls-robert-1839-1915