Πρόσφατα, η αποστολή της NASA, MAVEN, έκλεισε 1000 ημέρες γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη.
Από την εκτόξευση του, τον Νοέμβριο του 2013 και την τοποθέτηση σε τροχιά γύρω από τον Άρη, τον Σεπτέμβριο του 2014, η συσκευή MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile Evolution Mission) παρατηρεί την ανώτερη ατμόσφαιρα του Άρη. Το MAVEN μας βοηθά να καταλάβουμε πως ο Ήλιος απογύμνωσε τον πλανήτη Άρη από την ατμόσφαιρα του, μετατρέποντας έναν πιθανό κατοικήσιμο πλανήτη σε ένα αφιλόξενο, άγονο και ερημικό μέρος.
Στις 1000 μέρες λειτουργίας, το MAVEN έχει κάνει αρκετές σημαντικές ανακαλύψεις. Ας δούμε παρακάτω, τις 10 σημαντικότερες, από την λιγότερο σημαντικότερη, προς την περισσότερο σημαντικότερη.
Ανακαλύψεις του MAVEN
10. Η χαρτογράφηση της κατανομής των οξειδίων του αζώτου, όσο και του όζοντος, ήταν πολύ πιο περίπλοκα από ότι αναμενόταν. Αυτό μας δείχνει ότι οι εναλλαγές μεταξύ της ανώτερης και της κατώτερης ατμόσφαιρας είναι πιο έντονες.
9. Ορισμένα σωματίδια, τα οποία προέρχονται από τον Ήλιο, διαπερνούν την ανώτερη ατμόσφαιρα του Άρη. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το σύνηθες φαινόμενο, δηλαδή τα φορτισμένα σωματίδια να έρχονται σε σύγκρουση με την ιονόσφαιρα και να ανακατευθύνονται. Αυτό συμβαίνει λόγω διάφορων χημικών διεργασιών που συμβαίνουν στην ιονόσφαιρα, και εξουδετερώνουν την δυναμικότητα των σωματιδίων αυτών.
8. Παρατηρήθηκε η ύπαρξη μεταλλικών ιόντων στην ιονόσφαιρα του Άρη. Το στρώμα αυτό υπήρχε πάντα, με πηγή προέλευσης την συνεχόμενη είσοδο διαπλανητικής σκόνης στον πλανήτη. Η ποσότητα αυξήθηκε αρκετά, μετά το πέρασμα του κομήτη Siding Spring τον Οκτώβριο του 2014.
7. Το MAVEN εντόπισε 2 είδη σελάτων, ένα σέλας διάχυσης και ένα πρωτονιακό σέλας. Και τα 2 λειτουργούν με τρόπο διαφορετικό από ότι το σέλας στη Γη. Δεν είναι δηλαδή αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης με το μαγνητικό πεδίο του Άρη.
6. Τα παραπάνω σέλατα προκαλούνται από μια εισροή σωματιδίων από τον Ήλιο. Όταν αυτά τα σωματίδια έρθουν σε επαφή με την ατμόσφαιρα του Άρη, αυξάνουν την απώλεια αερίων, από τον πλανήτη προς το διάστημα, μέχρι και 10 φορές.
5. Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ του ηλιακού ανέμου και του πλανήτη είναι αναπάντεχα πολύπλοκα γεγονότα. Αυτό είναι αποτέλεσμα της απουσίας εσωτερικού μαγνητικού πεδίου. Η παρουσία μαγνητικού πεδίου λόγω του μαγνητισμένου φλοιού επηρεάζει τις εισερχόμενες ποσότητες ηλιακού ανέμου. Η μαγνητόσφαιρα που προκύπτει από την αλληλεπίδραση αυτή είναι αρκετά αδύναμη.
4. Το MAVEN παρατήρησε μια πλήρη εναλλαγή ποσότητας υδρογόνου, η οποία οφείλεται στην εναλλαγή των εποχών. Αυτό μας δείχνει ότι το υδρογόνο που υπάρχει στην ατμόσφαιρα προέρχεται από το νερό που υπάρχει στην επιφάνεια του πλανήτη, και διασπάται από τις ακτίνες του Ηλίου. Η διαφορά μεταξύ των εποχών είναι πάνω από 10 φορές, και αυτό ήταν κάτι μη αναμενόμενο και μη πλήρως κατανοητό.
3. Το MAVEN χρησιμοποίησε μετρήσεις ισοτόπων στην ανώτερη ατμόσφαιρα για να καθορίσει πόσο υλικό έχει χαθεί από τον πλανήτη, λόγω της απώλειας ατμόσφαιρας. Οι μετρήσεις αυτές δείχνουν ότι ο Άρης έχασε περίπου τα 2/3 της συνολικής μάζας της ατμόσφαιρας του.
2. Το MAVEN μέτρησε τον ρυθμό με τον οποίο ο ηλιακός άνεμος απογυμνώνει τον πλανήτη από την ατμόσφαιρα του. Τα ευρυμάτα ότι η υπεριώδης ακτινοβολία βοηθά στην απώλεια, όπως και ο ηλιακός άνεμος, έχουν ως συμπέρασμα ότι στο παρελθόν η απώλεια είχε μεγαλύτερο ρυθμό. Και αυτό διότι η ένταση του ηλιακού ανέμου αλλά και της υπεριώδους ακτινοβολίας ήταν μεγαλύτερη.
1. Η ατμόσφαιρα του Άρη απογυμνώθηκε από τον ηλιακό άνεμο, στην πάροδο των χρόνων. Αυτό έκανε το κλίμα του πλανήτη να αλλάξει, από ζεστό και υγρό σε ψυχρό και ξηρό.
Οι άνθρωποι πίσω από το MAVEN
Το MAVEN είναι μια σύμπραξη πολλών υπηρεσιών. Η NASA έχει δώσει κάποια επιστημονικά όργανα. Η Lockheed Martin κατασκεύασε την συσκευή και είναι υπεύθυνη για την αποστολή. Το Berkeley έδωσε κι αυτό 4 όργανα μετρήσεων. Το JPL της NASA είναι υπεύθυνο για την πλοήγηση και την επικοινωνία, και τέλος η Electra telecommunications έχει προσφέρει τον εξοπλισμό επικοινωνίας.
