Όταν ο αστεροειδής που οδήγησε στην εξαφάνιση των δεινοσαύρων χτύπησε στον πλανήτη, οι επιπτώσεις πυρπόλησαν πυρκαγιές, πυροδότησαν τσουνάμι και πυροδότησαν τόση περιεκτικότητα σε θείο στην ατμόσφαιρα που εμπόδιζε τον ήλιο, που προκάλεσε την παγκόσμια ψύξη που τελικά εξαφάνισε τους δεινόσαυρους.
Αυτό είναι το σενάριο που έχουν υποθέσει οι επιστήμονες. Τώρα, μια νέα μελέτη υπό την ηγεσία του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Austin το επιβεβαίωσε με την εύρεση τεκμηριωμένων αποδείξεων στα εκατοντάδες πόδια των πετρωμάτων που γεμίζουν τον κρατήρα κρούσης εντός των πρώτων 24 ωρών μετά την πρόσκρουση.
Τα αποδεικτικά στοιχεία περιλαμβάνουν κομμάτια από ξυλάνθρακα, μικρά πετρώματα που εισέρχονται από την αντίστροφη ροή του τσουνάμι και εμφανώς απουσία θείου. «Όλα είναι μέρος ενός rock record που προσφέρει την πιο λεπτομερή εμφάνιση ακόμα μετά την καταστροφή που έληξε την εποχή των δεινοσαύρων», δήλωσε ο Sean Gulick, καθηγητής της έρευνας στο Ινστιτούτο Γεωφυσικής του Πανεπιστημίου του Τέξας (UTIG) στην σχολή Γεωεπιστημών του Jackson.
«Είναι ένα εκτεταμένο ιστορικό γεγονότων που μπορέσαμε να ανακάμψουμε από το σημείο μηδέν», δήλωσε ο Gulick, ο οποίος ήταν επικεφαλής της μελέτης και διετέλεσε επικεφαλής της επιστημονικής έρευνας γεωτρήσεων του Προγράμματος International Ocean Discovery 2016 που ανακάλυψε τα βράχια από την τοποθεσία αντίκτυπου παράκτια της Χερσονήσου Γιουκατάν. «Μας λέει για τις διαδικασίες πρόσκρουσης από μια μαρτυρική τοποθεσία».
Η έρευνα γύρω από την εξαφάνιση των δεινοσαύρων δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences στις 9 Σεπτεμβρίου και βασίζεται σε παλαιότερες εργασίες που καθοδηγούνται και διευθύνονται από την Σχολή του Jackson που περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο σχηματίστηκε ο κρατήρας και πώς η ζωή γρήγορα ανακτήθηκε στον τόπο επιπτώσεων. Μια διεθνής ομάδα περισσότερων από δώδεκα επιστημόνων συνέβαλε στη μελέτη αυτή.
Το μεγαλύτερο μέρος του υλικού που γέμισε τον κρατήρα μέσα σε λίγες ώρες από την πρόσκρουση παράχθηκε στο σημείο κρούσης ή μεταφέρθηκε από το θαλασσινό νερό που χύθηκε πίσω στον κρατήρα γύρω από τον κόλπο του Μεξικού. Μόλις μία ημέρα κατατέθηκαν περίπου 425 πόδια υλικού – ένα ποσοστό που είναι μεταξύ των υψηλότερων που ποτέ συναντήθηκαν στο γεωλογικό αρχείο. Αυτός ο ρυθμός συσσώρευσης σημαίνει ότι οι βράχοι καταγράφουν αυτό που συνέβαινε στο περιβάλλον μέσα και γύρω από τον κρατήρα στα λεπτά και ώρες μετά την πρόσκρουση και έδωσαν ενδείξεις για τις πιο μακροχρόνιες επιπτώσεις από την πρόσκρουση που εξάλειψε το 75% της ζωής στον πλανήτη.
Ο Gulick το χαρακτήρισε ως μια μικρή κόλαση σε περιφερειακό επίπεδο, ακολουθούμενη από μια μακρά περίοδο παγκόσμιας ψύξης.
«Τους κάψαμε και στη συνέχεια τους παγώσαμε», είπε ο Gulick. «Όλοι οι δεινόσαυροι δεν πέθαναν εκείνη την ημέρα, αλλά πέθαναν πολλοί».
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο αστεροειδής χτύπησε με την ισοδύναμη ισχύ των 10 δισεκατομμυρίων ατομικών βόμβων, με μέγεθος όπως αυτές που χρησιμοποιήθηκαν στον Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο. Η έκρηξη πυροδότησε δέντρα και φυτά που ήταν χιλιάδες μίλια μακριά και πυροδότησε ένα τεράστιο τσουνάμι που έφτασε τόσο μακριά όσο το Illinois. Μέσα στον κρατήρα, οι ερευνητές βρήκαν ξυλάνθρακα και ένα χημικό βιοδείκτη που σχετίζεται με μύκητες του εδάφους μέσα ή πάνω από τα στρώματα άμμου που δείχνουν σημάδια απόθεσης από την ανάκαμψη των υδάτων. Αυτό υποδηλώνει ότι το σκουριασμένο τοπίο τραβήχτηκε στον κρατήρα με τα υποχωρητικά νερά του τσουνάμι.
Ο Jay Melosh, καθηγητής του Πανεπιστημίου Purdue και εμπειρογνώμονας σχετικά με τους κρατήρες κρουσμάτων, δήλωσε ότι η εύρεση στοιχείων για πυρκαγιά βοηθάει τους επιστήμονες να γνωρίζουν ότι η κατανόησή τους για τον αντίκτυπο των αστεροειδών βρίσκεται στο σωστό δρόμο και, κατ’ επέκταση, να κατανοήσουν την εξαφάνιση των δεινοσαύρων.
«Ήταν μια πολύ σημαντική ημέρα στην ιστορία της ζωής, και αυτό είναι μια πολύ σαφής τεκμηρίωση για το τι συνέβη στο σημείο μηδέν», δήλωσε ο Melosh, ο οποίος δεν ασχολήθηκε με αυτή τη μελέτη.
Ωστόσο, ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία από την έρευνα για την εξαφάνιση των δεινοσαύρων είναι αυτό που λείπει από τα δείγματα πυρήνα. Η περιοχή που περιβάλλει τον κρατήρα κρούσης είναι γεμάτη από πετρώματα πλούσια σε θείο. Αλλά δεν υπήρχε θείο στον πυρήνα.
Αυτό το εύρημα υποστηρίζει μια θεωρία ότι η επίδραση αστεροειδών εξάτμισε τα θειούχα ορυκτά που υπήρχαν στη θέση κρούσης και τα απελευθέρωσε στην ατμόσφαιρα, όπου έπληξε το κλίμα της γης, αντανακλώντας το ηλιακό φως μακριά από τον πλανήτη και προκαλώντας παγκόσμια ψύξη. Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι τουλάχιστον 325 δισεκατομμύρια μετρικοί τόνοι θα απελευθερώνονταν από τον αντίκτυπο. Για να το θέσουμε σε προοπτική, αυτό είναι περίπου τέσσερις τάξεις μεγέθους μεγαλύτερο από το θείο που ρίχτηκε κατά τη διάρκεια της έκρηξης του Krakatoa το 1883 – που έπληξε το κλίμα της Γης κατά μέσο όρο 2,2 βαθμούς Φαρενάιτ για πέντε χρόνια.
Αν και ο αντίξοος αστεροειδής δημιούργησε μαζική καταστροφή σε περιφερειακό επίπεδο, αυτή η παγκόσμια αλλαγή του κλίματος προκάλεσε την μαζική εξαφάνιση των δεινοσαύρων, σκοτώνοντας τους δεινοσαύρους μαζί με την περισσότερη άλλη ζωή στον πλανήτη εκείνη τη στιγμή.
«Ο πραγματικός δολοφόνος πρέπει να είναι ατμοσφαιρικός», είπε ο Gulick. «Ο μόνος τρόπος να πάρετε μια παγκόσμια μαζική εξαφάνιση όπως αυτή είναι μια ατμοσφαιρική επίδραση».
Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από διάφορους διεθνείς και εθνικούς οργανισμούς υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένου του National Science Foundation.
Επιστημονικό Άρθρο:
Sean P. S. Gulick, Timothy J. Bralower, Jens Ormö, Brendon Hall, Kliti Grice, Bettina Schaefer, Shelby Lyons, Katherine H. Freeman, Joanna V. Morgan, Natalia Artemieva, Pim Kaskes, Sietze J. de Graaff, Michael T. Whalen, Gareth S. Collins, Sonia M. Tikoo, Christina Verhagen, Gail L. Christeson, Philippe Claeys, Marco J. L. Coolen, Steven Goderis, Kazuhisa Goto, Richard A. F. Grieve, Naoma McCall, Gordon R. Osinski, Auriol S. P. Rae, Ulrich Riller, Jan Smit, Vivi Vajda, Axel Wittmann, and the Expedition 364 Scientists. The first day of the Cenozoic. PNAS, 2019