Σήμερα η κατάχρηση αλκοόλ αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτων που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί (μετά από τους θανάτους που σχετίζονται με το κάπνισμα και την παχυσαρκία) και την πρώτη αιτία σοβαρών τροχαίων ατυχημάτων. Παρά το γεγονός ότι το αλκοόλ σε μικρές ποσότητες προκαλεί ευφορία, αγχόλυση και έχει ευεργετικές επιδράσεις για τον οργανισμό, σε μεγάλες ποσότητες προκαλεί σοβαρή αλλοίωση της λειτουργίας των οργανικών συστημάτων του οργανισμού. Πριν την οδήγηση ή την τέλεση δραστηριοτήτων που απαιτούν συνέργεια και συγκέντρωση η κατανάλωση οποιασδήποτε ποσότητας αλκοόλ μπορεί να αποβεί μοιραία, λόγω της κατασταλτικής δράσης του αλκοόλ, στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Τι πρέπει να ξέρετε:
Κατά την χρήση αλκοόλ, ορισμένα άτομα είναι πιο ανθεκτικά από άλλα, λόγω ποικίλων γενετικών παραγόντων. Υπάρχει συσχέτιση των διαφορών που παρατηρούνται στην ευαισθησία με πολυμορφισμούς γονιδίων που κωδικοποιούν τον παράγοντα νέκρωσης όγκων Α και το κυτόχρωμα P450 2E1. Οι γυναίκες, οι παχύσαρκοι και οι ηλικιωμένοι έχουν γενικά μικρότερη αντοχή σε συνθήκες χρόνιας χρήσης αλκοόλ. H ασφαλής επιτρεπόμενη κατανάλωση αλκοόλ για τους υγιείς είναι έως δύο ποτά την ημέρα για τους άνδρες ηλικίας κάτω των 65 ετών, έως ένα ποτό την ημέρα για τους άνδρες ηλικίας 65 ετών και άνω, έως ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες κάθε ηλικίας. Μία μερίδα ποτού είναι 355 ml μπύρας με συνήθη περιεκτικότητα σε αλκοόλ 5%, 148 ml κρασιού συνήθους περιεκτικότητας σε αλκοόλ 12% και 44ml ποτού με περιεκτικότητα σε αλκοόλ 40%.
Υπερκατανάλωση υπάρχει επίσης όταν ένα άτομο καταναλώνει εάν είναι άντρας πάνω από 4 ποτά ανά περίσταση και εάν είναι γυναίκα πάνω από 3 ποτά ανά περίσταση. Ανάλογα με τα παθολογικά ευρήματα και τα νοσήματα που εντοπίζονται κατά την ιατρική εξέταση, παραμέτρους της κληρονομικότητας και τα λαμβανόμενα φάρμακα, τα όρια αυτά μπορεί να γίνουν πιο ελαστικά ή πιο αυστηρά. Παρά το γεγονός ότι μία μερίδα ποτού ευρίσκεται στα όρια της μέγιστης επιτρεπόμενης κατανάλωσης πριν την οδήγηση, προτιμήστε να μην καταναλώσετε καθόλου αλκοόλ πριν την οδήγηση.
Ο αλκοολισμός είναι ένα σύνδρομο που περιλαμβάνει δύο φάσεις: Κατά την διάρκεια της πρώτης φάσης υπάρχει κατάχρηση αλκοόλ, το οποίο χρησιμοποιείται ως αγχολυτικό από τον πότη. Εάν η χρήση δεν περιοριστεί το άτομο περνάει στην δεύτερη φάση του αλκοολισμού που χαρακτηρίζεται από εθισμό και εξάρτηση. Όταν το άτομο ευρίσκεται σε φάση εθισμού και εξάρτησης, παρουσιάζει σύνδρομο στέρησης επί διακοπής ή μείωσης του αλκοόλ και αντοχή σε μικρές δόσεις. Ναυτία και έμετος, εφίδρωση, ταραχή, άγχος, πονοκέφαλος, τρόμος, οπτικές και ακουστικές ψευδαισθήσεις, ταχυκαρδία, υπέρταση, αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος και παραλήρημα είναι σοβαρά συμπτώματα στέρησης των εθισμένων και εξαρτημένων ασθενών.
Τοξικές βλάβες από κατάχρηση αλκοόλ: Τι πρέπει να ξέρετε
Διακρίνουμε την οξεία μέθη και τη συστηματική κατάχρηση αλκοόλ.
1. Οξεία μέθη
Σε οξεία χρήση, επίπεδα αλκοόλ πάνω από 50 mg /dl, προκαλούν ευφορία, μείωση αντανακλαστικών, υπνηλία, καταστολή του ΚΝΣ, επιβάρυνση του ήπατος, αλλοίωση συμπεριφοράς. Τα επίπεδα του αλκοόλ στο αίμα μετά από πόση, εξαρτώνται από το βάρος του ατόμου, το είδος του ποτού και ποικίλους μεταβολικούς παράγοντες. Ένα ποτηράκι κρασί, το οποίο έχει 10-11% αλκοόλ μπορεί να ανεβάσει τα επίπεδα του αίματος από 20 έως πάνω από 50 mg /dl. Η οξεία δηλητηρίαση με μέθη χαρακτηρίζεται με ζάλη, αταξία, ναυτία και εμετό και προκύπτει σε επίπεδα πάνω από 150 mg /dl, ενώ σε επίπεδα πάνω από 350 mg /dl, αναπνευστική καταστολή, σπασμοί, κώμα, θάνατος απειλούν τον πότη.
2. Συστηματική κατάχρηση αλκοόλ
Η κατάχρηση αλκοόλ προκαλεί βλάβες στο συκώτι, στον εγκέφαλο, στην καρδιά. Η τοξική δράση του αλκοόλ αφορά πολλά οργανικά συστήματα. Προκαλεί λειτουργική επιβάρυνση, φλεγμονή, παρεγχυματική νέκρωση και κίρρωση του ήπατος. Το αλκοόλ είναι η δεύτερη μετά τον καπνό ευρέως χρησιμοποιούμενη καρκινογόνος ουσία και συνδέεται με την ανάπτυξη καρκίνων του γαστρεντερικού συστήματος, της κεφαλής, του μαστού και του τραχήλου. Στειρότητα, ανδρική ανικανότητα, απώλεια libido, γυναικομαστία, αιμορραγίες, ίκτερος, ασκίτης, οιδήματα, αλκοολική εγκεφαλοπάθεια, αλκοολική μυοκαρδιοπάθεια, είναι παθολογικά προβλήματα που προκαλεί το αλκοόλ. Κατά την ιατρική εξέταση μπορεί να ανευρεθούν:
Γυναικομαστία
Σπίλοι
Ατροφία των όρχεων
Ηπατομεγαλία
Σπληνομεγαλία
Με ειδικές εξετάσεις που γίνονται κατά την ιατρική παθολογική εξέταση διαπιστώνεται το μέγεθος των οργανικών βλαβών ή δυσλειτουργιών από το αλκοόλ. Σήμερα υπάρχουν φάρμακα και συμπληρώματα, που αμβλύνουν τις βλαπτικές επιδράσεις του αλκοόλ, και ειδικά φάρμακα απεξάρτησης, για να βοηθηθεί ο αλκοολικός να διακόψει την κατάχρηση αλκοόλ.
