Ο Κωνσταντίνος Χαρδαβέλλας είναι
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος MSc, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας PG, και Υποψήφιος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ.
Κατά τη διάρκεια της έρευνάς μας που σχετίζεται με την διατροφή και τις
διατροφικές συνήθειες αλλά και πώς μπορούν αυτά μπορούν να επηρεάσουν
έμμεσα και άμεσα την υγεία μας σε συνδυασμό με την άσκηση, κρίναμε
σκόπιμο να πάρουμε συνέντευξη από τον Κωνσταντίνο Χαρδαβέλλα, διαιτολόγο – διατροφολόγο.
Ο Κωνσταντίνος Χαρδαβέλλας είναι ένας νέος επιστήμονας με αγάπη για τη διατροφή και την δίαιτα.Θεωρεί ότι στον καθένα από μας ταιριάζει η εξατομικευμένη δίαιτα.Αυτά κι άλλα πολλά ενδιαφέροντα μας είπε ο Κωνσταντίνος Χαρδαβέλλας με απλό και κατανοητό τρόπο.
Επιμέλεια συνέντευξης : Βασιλική Ευαγγέλου Παπαθανασίου
Ποιοι παράγοντες σε οδήγησαν στη διαιτολογία;
Δυο πράγματα έπαιξαν καταλυτικό ρόλο και αυτά ήταν η αγάπη μου για την μαγειρική και το ότι ποτέ δεν μου ήταν εύκολο να προσέχω τι τρώω. Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά δεν είμαι ο κλασικός διαιτολόγος που τα κάνει όλα τέλεια στη διατροφή του. Και σουβλάκια τρώω και γλυκά τρώω, πολλά από όσα μου λένε οι πελάτες μου καθημερινά ότι τους δυσκολεύουν τα αντιμετωπίζω και εγώ στον εαυτό μου καθημερινά. Αποφάσισα λοιπόν ότι θα σπούδαζα διαιτολογία, αλλά θα την εφάρμοζα με τον δικό μου τρόπο. Δέκα χρόνια μετά, δεν έχει αλλάξει η φιλοσοφία μου σε αυτό το θέμα. Θέλω όποιος έρχεται σε εμένα, φεύγοντας να μην νιώθει ότι του έδωσα να κάνει μια δικιά μου διατροφή, αλλά ότι τον βοήθησα να φτιάξει την δική του. Για αυτό εξάλλου μετά την Διαιτολογία έκανα και μεταπτυχιακό στην Ψυχολογία, έτσι ώστε να μπορώ να βοηθάω και άτομα των οποίων η διατροφή επηρεάζεται και από ψυχολογικούς παράγοντες.
Τι δυσκολίες αντιμετώπισες πριν ή μετά τις σπουδές σου;
Η βασική δυσκολία πριν ήταν πού θα πήγαινα να σπουδάσω. Είχα περάσει εδώ, είχα περάσει και στην Αγγλία. Το Κing’s College London που μου είχε δεχτεί ήταν πολύ ψηλά στις παγκόσμιες κατατάξεις, γενικά και συγκεκριμένα στην Διαιτολογία. Και όλα αυτά δωρεάν γιατί οι σπουδές στα επαγγέλματα υγείας ήταν δωρεάν. Ο παππούς μου εν τέλει με βοήθησε να αποφασίσω. Μου είχε πει «Κωνσταντίνε μου, εγώ ξέρεις ότι δεν έχω βγάλει το σχολείο, αλλά με όλα αυτά που μου λες για του Άγγλους, σε παίρνει να πεις όχι;». Κάπου εκεί κατάλαβα ότι μπορεί να μην ήταν αυτό που περίμενα η Αγγλία, μπορεί να μην μου άρεσε, μπορεί χίλια δυο… Αυτό που ήξερα όμως ήταν ότι αν δεν πήγαινα θα το μετάνιωνα μια μέρα. Και κάπως έτσι επέλεξα να φύγω.
Μετά τις σπουδές είχα ακριβώς το ίδιο πρόβλημα – να μείνω ή να φύγω; Στην Αγγλία είχα μια σίγουρη δουλειά με αρκετά καλά λεφτά, εδώ όμως είχα την Ελλάδα. Δεν την έχουμε πάντα σε εκτίμηση τη χώρα μας μέχρι να την χάσουμε. Δεν μπορώ να το εξηγήσω καλά, αλλά η Ελλάδα, με τα χίλια ελαττώματα της, είναι το πιο όμορφο μέρος πάνω σε αυτό τον πλανήτη. Με έπιασε και λίγο το πείσμα της ηλικίας, ήθελα να γυρίσω πίσω και να την βοηθήσω σε αυτή την περίοδο κρίσης. Αν όλοι μας φεύγαμε, δεν θα έμενα κανένας να την σηκώσει πάλι. Δεν το μετάνιωσα ποτέ, όσο δύσκολα και είναι τα πράγματα εδώ, νιώθω περήφανος που ζω εδώ.
Μπορεί ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο με πολλά αντιοξειδωτικά να μα δώσει ενέργεια;
Καταπιανόμαστε πάντα με τις λέξεις που μας ακούγονται σημαντικές, όπως «αντιοξειδωτικά», «superfoods”, «αποτοξίνωση»… Η διατροφή είναι απλή: Ένα ισορροπημένο διαιτολόγο έχει όλα τα θρεπτικά συστατικά (και τα αντιοξειδωτικά που χρειαζόμαστε), καθώς και την σωστή ενέργεια για να μένουμε σε σταθερό βάρος. Αν νιώθουμε ότι δεν έχουμε ενέργεια δεν είναι θέμα αντιοξειδωτικών, απλά πρέπει να δούμε τέσσερα πράγματα:
1. Παίρνουμε την ενέργεια που χρειαζόμαστε; Αν όχι, τότε θα χάνουμε βάρος, αλλά μπορεί να νιώθουμε λίγη αδυναμία. Αυτό αντιμετωπίζεται με τα νούμερα 2 και 3.
2. Τρώμε υδατάνθρακες; Οι υδατάνθρακες έχουν κακό όνομα στην πιάτσα, αλλά είναι παρεξηγημένοι. Είναι μια καλή και κυρίως γρήγορη πηγή ενέργειας που αν κοπεί τελείως μπορεί να προκαλέσει κόπωση και ζαλάδες.
3. Τι ώρες τρώμε; Δεν υπάρχει σωστή απάντηση, αλλά αν νιώθουμε αδυναμία, τότε ίσως πρέπει να τρώμε συχνά και μικρά γεύματα έτσι ώστε να υπάρχει πάντα ενέργεια στο σώμα μας, χωρίς όμως να αυξάνουμε την ποσότητα.
4. Έχουμε κάποια έλλειψη; Κάποιες ελλείψεις βιταμινών μπορούν να προκαλέσουν κόπωση, ειδικά η βιταμίνη D. Δεν είναι λοιπόν θέμα αντιοξειδωτικών, είναι μια γενικότερη ισορροπία διατροφικών στοιχείων που πρέπει να διατηρούμε.
Θεωρείς ότι η μεσογειακή διατροφή είναι η καλύτερη; Για ποιους λόγους την επιλέγεις;
Ναι, θα έλεγα ότι η Μεσογειακή διατροφή είναι η καλύτερη, για πολλούς λόγους. Διατροφικά έχει την ιδανική ισορροπία θρεπτικών συστατικών για την υγεία, αλλά αυτό το κάνουν και άλλες διατροφές. Για μένα η Μεσογειακή διατροφή είναι η καλύτερη λόγω της φιλοσοφίας της. Δεν είναι μια περιοριστική δίαιτα που αποκλείει ομάδες τροφίμων, σου λέει «φάε και κόκκινο κρέας, πιες και κρασί, φάε και το γλυκό σου» όλα όμως με μέτρο. Το μέτρο είναι η φιλοσοφία της Μεσογειακής διατροφής, σου δίνει έναν οδηγό όχι για το «Τι» πρέπει να τρως, αλλά για το «Πόσο». Οι Μεσογειακοί λαοί αγαπάμε το φαγητό, αγαπάμε όμως και το μέτρο και εν τέλει αυτό κάνει την Μεσογειακή διατροφή την καλύτερη.
Η οικονομική κρίση έπληξε την Ελλάδα αλλά δεν μας αδυνάτισε. Αντίθετα παχύναμε γιατί;
Η φτώχεια παχαίνει σύμφωνα με την επιστήμη, οπότε ήταν αναμενόμενο. Θα σου κάνω μια απλή ερώτηση. Έχεις είκοσι ευρώ πάνω σου να φας για μια βδομάδα, τι θα κάνεις;
Θα πας να πάρεις φρούτα και λαχανικά τα οποία όχι μόνο δεν σε χορταίνουν αλλά χαλάνε κιόλας, ή θα πας να πάρεις μακαρόνια, ρύζια και λάδια που κρατάνε και είναι και μεγάλα σε ποσότητα; Προφανώς θα κάνεις το δεύτερο και δεν φταις εσύ για αυτό. Ζούμε σε μια εποχή που η υγιεινή διατροφή κοστίζει περισσότερο από την ανθυγιεινή.
Ταυτόχρονα, πνίγουμε τον πόνο μας στο φαγητό. Τα αρνητικά συναισθήματα άγχος, στεναχώρια, θυμός, όλα αυτά πολλές φορές προκαλούν υπεραγία. Η οικονομική κρίση έφερε όλα αυτά τα συναισθήματα σε κάθε σπίτι στην Ελλάδα.
Τι πρέπει να προσέχουμε στις ετικέτες των προϊόντων;
Το βάρος μέτρησης! Τα περισσότερα προϊόντα δίνουν περιεχόμενα στα 100 γραμμάρια, ενώ αυτό που τρώμε είναι παραπάνω. Αν πάρουμε ένα παγωτό και η ετικέτα λέει 200 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια, τότε μπορεί αν νιώσουμε ασφαλείς ότι αυτό τρώμε, αλλά αν το παγωτό στη συσκευασία λέει ότι ζυγίζει 200 γραμμάρια τότε στην πραγματικότητα τρώμε διπλάσια ποσότητα από αυτή της ετικέτας, οπότε 400 θερμίδες.
Πιστεύεις ότι πρέπει να παίρνουμε συμπληρώματα διατροφής;
Πρέπει, όχι. Δεν πρέπει, πάλι όχι. Τα συμπληρώματα δεν είναι ούτε καλά ούτε κακά, είναι χρήσιμα για άτομα τα οποία έχουν ελλείψεις τις οποίες δεν μπορούν να καλύψουν διατροφικά, είναι όμως άχρηστα αν δεν υπάρχουν αυτές οι ελλείψεις.
Το πιο κλασικό παράδειγμα είναι η βιταμίνη C. Ειδικά με τον κορονοϊό όλοι άρχισαν να πίνουν βιταμίνη C. Η αλήθεια είναι ότι αν δεν υπάρχει έλλειψη, τότε η παραπανίσια ποσότητα δεν θα έχει αποτέλεσμα, απλά θα φύγει μέσω των ούρων. Το 90% του κόσμου που παίρνει βιταμίνη C κυριολεκτικά πίνει μια ουσία που θα βγάλει στην τουαλέτα σε 4 ώρες.
Οπότε δεν απορρίπτουμε τα συμπληρώματα, τα παίρνουμε όμως μόνο όταν υπάρχει πραγματικός λόγος, αλλιώς είναι ένα έξοδο χωρίς λόγο.
Ποια είναι η ιδανική δίαιτα για τον Κωνσταντίνο Χαρδαβέλλα;
Η δίαιτα σου.
Δεν υπάρχει αντικειμενικά ιδανική δίαιτα, η ιδανική δίαιτα είναι αυτή που έχουμε φτιάξει γύρω από την καθημερινότητά του, τις γεύσεις σου, τις προτιμήσεις σου και τον μεταβολισμό σου. Εν συντομία, η εξατομικευμένη δίαιτα.
Από εκεί και πέρα υπάρχουν πολλά μοντέλα δίαιτας, η μεσογειακή, τα πέντε γεύματα, η διλημματική, η κετογονική. Όλες έχουν θετικά και αρνητικά, αλλά πρέπει να είναι πάντα εξατομικευμένες.
Σε ποιες ηλικίες έχουμε μεγαλύτερο βαθμό παχυσαρκίας;
Δυστυχώς πλέον σε όλες. Από παιδιά μέχρι ηλικιωμένους, η παχυσαρκία έχει εξαπλωθεί παντού. Από το 2010 πλέον οι άνθρωποι που είναι υπέρβαροι και παχύσαρκοι είναι περισσότεροι από αυτούς που είναι σε υγιές βάρος.
Λέμε συνέχεια ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε την παχυσαρκία από μικρή ηλικία αλλά διαφωνώ. Σε όλες τις ηλικίες πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Προφανώς πρέπει να υπάρξει από μικρή ηλικία ενημέρωση και βοήθεια, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ καμία ηλικιακή ομάδα. Σε κάθε φάση της ζωής μας μπορούμε να χάσουμε βάρος!
Τα χάπια αδυνατίσματος ή τα μαγικά βότανα που βλέπουμε να διαφημίζονται είναι επικίνδυνα; Έχουν αποτελέσματα;
Επικίνδυνα δεν είναι συνήθως, αν και κάποιες φορές μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα. Για το αν έχουν αποτέλεσμα το μόνο που θα πω είναι ότι αν πράγματι είχαν δεν θα χρειαζόντουσαν διαφήμιση, θα το ήξερε όλος ο κόσμος.
Για να απαντήσω όμως πιο επιστημονικά. Τα βότανα δεν έχουν ποτέ αποτέλεσμα, γιατί απλούστατα δεν έχουν κάποια δραστική ουσία σε αρκετά μεγάλη ποσότητα.
Κάποια χάπια αδυνατίσματος έχουν αποτέλεσμα, όμως πάντα πρέπει να είναι σε συνοδεία με διατροφή, με την επίβλεψη διαιτολόγου ή γιατρού και με προσοχή γιατί δεν κάνει να τα παίρνουμε για πολύ καιρό.
Η διατροφή των παιδιών τι πρέπει να περιλαμβάνει για να χτίσουν γερά θεμέλια στον οργανισμό τους;
Τα πάντα, πρέπει να περιέχει όλες τις ομάδες τροφίμων και όλα τα φαγητά. Ένα στοιχείο της παιδικής διατροφής που πρέπει να προσέχουμε λίγο είναι το ασβέστιο. Δεν το χρειαζόμαστε σε τόσο μεγάλη ποσότητα οι ενήλικες, οπότε δεν το έχουμε σε πολλή εκτίμηση, αλλά για τα παιδιά είναι απαραίτητο. Γάλα, γιαούρτι, τυρί και όλα τα σχετικά πρέπει να υπάρχουν κάθε μέρα.
Από εκεί και πέρα, πρέπει να θυμόμαστε ότι τα παιδιά δεν χρειάζονται μόνο γερά θεμέλια στον οργανισμό αλλά και στις συνήθειές τους. Οι γονείς λοιπόν καλό είναι να περνάνε στα παιδιά τους υγιεινές συνήθειες από μικρή ηλικία, όπως το να τρώμε τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα όσπρια, γλυκό μία με δύο φορές, όχι πολλά αναψυκτικά.
Σαν τελευταία συμβουλή πάνω σε αυτό, σκεφτείτε τι κακές διατροφικές συνήθειες έχετε που προσπαθείτε να αντιμετωπίσετε. Αυτές τις συνήθειες όσο μπορείτε μην αφήνετε να τις δει ποτέ το παιδί σας, για να μπορέσει μεγαλώνοντας να μην τις έχει και εκείνο.
Που μπορεί κάποιος να σε βρει και να τον συμβουλέψεις;
Δέχομαι επισκέψεις στο Παλαιό Φάληρο, αλλά κάνω και επισκέψεις κάτ’ οίκον σε πολλές περιοχές. Επίσης, ειδικά αυτόν τον καιρό, δουλεύω πολύ και διαδικτυακά με άτομα από όλη την Ελλάδα και αρκετούς Έλληνες του εξωτερικού.
Επίσης, θα κάνω και λίγο προώθηση τώρα, μπορείτε να με βρείτε στο Facebook και στο Instagram, όπου ανεβάζω συχνά συνταγές και εβδομαδιαία προγράμματα διατροφής.
Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια και οι στόχοι για τον Κωνσταντίνο Χαρδαβέλλα;
Προς το παρόν, κοιτάω να περάσει αυτή η χρονιά γιατί το 20 δεν μας έχει πάει πολύ καλά!
Πέρα από την πλάκα όμως, σε επαγγελματικό επίπεδο, οι στόχοι μου αυτή τη στιγμή είναι να τελειώσω το διδακτορικό που κάνω στην Ιατρική Αθηνών και μια μέρα να αλλάξω τον τρόπο που βλέπουν την διατροφή και τους διαιτολόγους οι Έλληνες.
Θα ήθελα σαν λαός να αποκτήσουμε μια καλύτερη σχέση με το φαγητό και να το δούμε σαν μια πηγή υγείας. Να μπορέσουμε να τρώμε σταθερά υγιηνά και να βλέπουμε τους διαιτολόγους σαν ειδικούς που μπορούν να μας βοηθήσουν να βελτιώσουμε την διατροφή και να μάθουμε να τρώμε καλά για όλη μας τη ζωή, όχι σαν εποχιακούς επαγγελματιές που μας κάνουν να χάνουμε λίγο βάρος για το καλοκαίρι, το οποίο μετά θα ξαναπάρουμε για να το χάσουμε πάλι του χρόνου.
Τι συμβουλές θα έδινε ο Κωνσταντίνος Χαρδαβέλλας στους αναγνώστες του maxmag;
Μάσκες, αποστάσεις, αντισηπτικά πάνω από όλα!
Πέρα από αυτά, θέλω να πιστεύω ότι αν κάποιος έχει διαβάσει μέχρι εδώ όλο και λίγο θα νοιάζεται για την διατροφή, οπότε το πιο σημαντικό που έχω να πω είναι να αγαπάτε τον εαυτό σας και το σώμα σας.
Αν αποφασίσετε να χάσετε βάρος, να το κάνετε για εσάς. Αν είστε χαρούμενοι με λίγα παραπάνω κιλά να τα κρατήσετε. Δεν χρωστάτε τίποτα σε κανέναν και ο πιο σημαντικός άνθρωπος που πρέπει να σας αγαπάει και να σας βρίσκει όμορφους είστε εσείς.