Ο Βασίλης Λέκκας γεννήθηκε για το κοινό του το 1980 στην πρώτη εμφάνιση του σε μουσική σκηνή, κάτω από τη “σκέπη” του Μάνου Χατζιδάκι και “την εποχή της Μελισσάνθης”. Από τότε έως σήμερα τροφοδοτεί ακατάπαυστα το ελληνικό τραγούδι με την ερμηνεία του. Η σταθερή επιλογή του να ερμηνεύει τραγούδια – κρίκους της μουσικής αλυσίδας του τόπου μας, προσθέτει τα δικά του θεμέλια στο πολιτιστικό μας γίγνεσθαι. Οι επιλεκτικοί μουσικόφιλοι αναγνωρίζουν την αξία του φωνητικού του ιδιώματος αλλά και τη βαθύτητα της ερμηνείας του και φιλοξενούν τις μουσικές συλλογές του στη “Χρυσή Δισκοθήκη” τους.
Διανύοντας το τεσσαρακοστό έτος της μουσικής πορείας του, ξαναγεμίζει τη φαρέτρα του με ένα νέο άλμπουμ με τίτλο “Κατάρτι κι ατμός”, το οποίο κυκλοφορεί από το Ogdoo Music Group, υπογεγραμμένο από τον σημαντικό συνθέτη Γιώργο Καζαντζή και καταξιωμένους στιχουργούς.
Ο Βασίλης Λέκκας μάς συστήνεται ξανά, όπως κάνει κάθε φορά που παρουσιάζει νέα δουλειά του. Σμιλεύει φωνητικά τις συνθέσεις του Καζαντζή και μας παρασύρει σε μια αέρινη πτήση στο μουσικό τους σύμπαν.
Επιμέλεια συνέντευξης για το περιοδικό MAXMAG: Άννα Ρω
Βασίλης Λέκκας: Ένας ούριος άνεμος που οδηγεί το τραγούδι σε καθαρά νερά.
Η ζωή μου όλη… Ποια είναι αυτή η δύναμη που στρώνει το χαλί στον δρόμο ενός ανθρώπου ή το τραβάει κάτω από τα πόδια του;
Ποια είναι αυτή η δύναμη! Πρωτίστως οι συγκυρίες και το περιβάλλον. Ήταν μια διέξοδος για μένα, ένα ενστικτώδες βήμα προς την αναζήτηση μιας δικής μου έκφρασης, ενός δικού μου κόσμου κι αυτόν τον κόσμο τον βρήκα μέσα στο τραγούδι. Ίσως και αυτός ο κόσμος του τραγουδιού μου έδωσε δύναμη, μου έδωσε ελευθερία. Με βοήθησε να γνωρίσω στο έπακρο συναισθήματα που έχουν να κάνουν με τον έρωτα, την κοινωνία. Με βοήθησε να αντιλαμβάνομαι πως ο περίγυρος μπορεί να έχει ζενίθ και ναδίρ. Όλες αυτές λοιπόν οι αξίες, οι αποστάσεις, οι σχέσεις πάλλονται μέσα μου πολύ έντονα …και στην καθημερινότητα.
Το τραγούδι λοιπόν είναι ένας τρόπος να ισορροπώ μέσα από αυτή την προσωπική μου περιπέτεια, η οποία αντανακλάται βεβαίως και στην κοινωνία.
Η δύναμη λοιπόν, που στρώνει το χαλί στον δρόμο ενός ανθρώπου είναι η Αγάπη.
Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα… Μάνα μου Ελλάς… Ποια είναι η Ελλάδα σήμερα; Είμαστε εμείς οι πολίτες της αθώοι, υποψιασμένοι, αδιάφοροι, αρχαιολάγνοι, εθνικιστές, αντεθνιστές; Τι απ` όλα;
Είμαστε… Υπάρχει μία Ελλάδα όπου ανακατεύονται όλα αυτά και υπάρχει και μία Ελλάδα που δεν φαίνεται αλλά προσπαθεί χρόνια τώρα, με πρόσωπα τα οποία πιστεύω, ότι αυτός ήταν ο στόχος , προσπαθούν να κάνουν ένα Bypass της σχέσης που έχουμε με τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, ο οποίος έβγαλε στην παγκόσμια κοινωνία το φως. Μετά όμως μεσολάβησαν πολλές σκοτεινές περίοδοι. Αυτό λοιπόν, υπάρχουν προσπάθειες μέσα από μια στάση, μέσα από αναφορές, μέσα ακόμα και από τη μουσική, να μας αποτρέψουν να το συναντήσουμε μουσικά ή συγγραφικά όπως θέλετε πείτε το.
Σ` αυτή τη λογική κατά κάποιο τρόπο δεν θα `λεγα ότι είμαι ενταγμένος, γιατί οι επιρροές όλων των σκοτεινών στιγμών μ` έχουν και μένα προφανώς στιγματίσει αλλά όσο μπορούμε να αποκαλύπτουμε την ένταση των γεγονότων, τόσο η αναζήτηση μας σε μια προγενέστερη αναφορά είναι πιο έντονη.
Αυτό λοιπόν, που συμβαίνει με το τραγούδι “Μάννα μου Ελλάς”, έχει και μια ανάκτηση, δεν είναι μόνο συγκίνηση και φόρτιση και ένταση αλλά έχει κι ένα γιατί μέσα. Εγώ έτσι το εκλαμβάνω αυτό το τραγούδι και μάλιστα μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση που σε κάποιο σχόλιο ενός ακροατή έγινε ακριβώς μια τέτοια τοποθέτηση.
Την ώρα λοιπόν, που τραγουδάω αυτή την ελληνική περιπέτεια, στο μυαλό μου έχω κι έναν άλλο κόσμο, ο οποίος μας έδωσε ότι μας έδωσε, μέσω του πολιτισμού του ή τέλος πάντων αυτό που χτίσαμε εμείς παίρνοντας αυτή την περίοδο και την παρουσιάσαμε ως έχειν ή έτσι όπως τη βλέπαμε. Δεν θέλω να εκληφθεί από αυτή την άποψή μου, ότι είμαι άνθρωπος που πέφτω στην παγίδα μιας αρχαιολατρίας.
Δεν μπορώ όμως να αποβάλλω ότι είμαι ένας άνθρωπος που ζω σ` αυτή την εποχή και ότι όλα αυτά που συνέβησαν από τότε μέχρι τώρα είναι και μέρος της ζωής μου και πως υπάρχουν και τα θετικά. Δεν είναι μόνο αρνητικά αλλά προφανώς, μέσα στο DNA μας κυκλοφορεί μια δικιά μας πληροφορία του τόπου αυτού κι έτσι όλα ανακατεύονται.
Κι σ` ένα τραγούδι λοιπόν, μπορεί να υπάρχουν στιγμές που μπορεί να καταλήξεις, ακόμα και με το να τ` ακούσεις αλλά και μέσα από μια συχνότητα που παράγει ένας ήχος του ανθρώπου που το τραγουδάει, ότι από κάπου ξεκινάει, κάτι χρωματίζει, κάτι αποκαλύπτει αυτή η συχνότητα.
Λοιπόν για μένα έχει πολύ μεγάλη σημασία η περιπέτεια, η πορεία αυτού του τόπου και μάλλον όταν τραγουδάω περιγράφω όλες αυτές τις στιγμές που… «η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει».
Ότι και αν συμβεί τη νύχτα αυτή θα είναι μόνο η αρχή… Υπάρχουν σημεία αναφοράς – ορόσημα στη ζωή σου; Πότε ανατρέχεις σ` αυτά;
Ορόσημα στη ζωή μου υπάρχουν από την άποψη των στιγμών των προσωπικών αλλά επίσης πιστεύω ότι υπάρχουν αφορμές από κάπου, πάντα να στήνεσαι στα πόδια σου γιατί είτε συνέβη είτε γιατί προσπαθείς να βρεις ένα σημείο στήριξης σκεπτόμενος κι άλλα πράγματα, τα οποία δεν είναι δικά σου προσωπικά αλλά είναι της κοινωνίας, μπορεί ξαφνικά να κάνεις επανεκκίνηση.
Σε ότι αφορά το τραγούδι καμιά φορά αισθάνομαι ότι γεννήθηκα χωρίς δεύτερη σκέψη να κάνω κάτι άλλο και δεν ξέρω πως έγινε αυτό αλλά δεν βρήκα εμπόδια που θα μ` εμπόδιζαν να ασχοληθώ με το τραγούδι. Κοιτάξτε μια περίοδο όπου η Ελλάδα προσπαθούσε τα παιδιά της να τα ωθήσει σε σταθερά, θετικά επαγγέλματα, δεν είχα ποτέ ούτε προσανατολισμό ούτε βοήθεια. Είχα ένα ένστικτο και ευτυχώς δεν μπήκαν εμπόδια στη ζωή μου για να εκφράσω και να ακολουθήσω το ένστικτό μου.
Ασχολούμενος λοιπόν με τη μουσική χωρίς πολύ να το καταλάβω, ήμουν μόλις δέκα εννέα χρονών στην πρώτη μου ηχογράφηση, και μάλιστα με τον Χατζιδάκι. Είναι δηλαδή κάτι που δεν το συναντάει κανείς συχνά, και από την άλλη από ένα ένστικτο να έχω μία εμμονή στο να είμαι μέσα σ` αυτόν τον περίγυρο, έχοντας μια αίσθηση ότι εδώ κάτι συμβαίνει. Κάτι που με προκαλεί να μην έχω άλλες σκέψεις, για να πάω εκεί που είναι πιο συνετό για την ηλικία μου ή είναι πιο φαντεζί ή οτιδήποτε.
Ο χώρος λοιπόν είχε πολλές τέτοιες σειρήνες και χρήματα. Εγώ δεν έκανα τέτοιες σκέψεις. Τις απέρριπτα μάλιστα και πολύ εύκολα. Όταν τραγούδησα “την μπαλάντα των αισθήσεων και των παραισθήσεων”, υπήρχε ένας καταιγισμός προτάσεων για δισκογραφία, για εμφανίσεις σε χώρους νυχτερινούς, συναυλίες, χίλια δυο πράγματα. Λες και τράβηξα μια κουρτίνα και προσπαθούσα να περιοριστώ σ` αυτό που γεννούσε όλον αυτόν τον κόσμο που είχα γύρω μου. Αυτό ακριβώς ήταν η συνεργασία με τον Μάνο κυρίως, η οποία διήρκεσε φιλικά, δισκογραφικά, συναυλιακά, δέκα χρόνια. Αυτή η περίοδος είχε μια μεγάλη παραγωγή σε μουσικά γεγονότα.
Για μένα όλο αυτό ήταν ένα ένστικτό που έχει να κάνει μ` ένα ήθος ή καλύτερα με μια αθωότητα του περιβάλλοντος που μεγάλωσα. Ζώντας ως μικρό παιδί σ` ένα χωριό και μετά σε μία πόλη τη Θεσσαλονίκη, όπου για κάποιους λόγους πολύ ιδιαίτερους, εξαναγκαστικούς, αποφασίσαμε να πάμε εκεί, περιορίστηκα σ` έναν δικό μου κόσμο μοναχικό, κι έτσι όταν βρήκα σ` αυτή την επαφή μου με τον Χατζιδάκι ένα περιεχόμενο πάρα πολύ πλούσιο , το οποίο δεν το έβρισκα έξω, ανακάλυψα, ότι αυτός ο «μικρός» χώρος ήταν ουσιαστικά το σπίτι μου.
Τα μεγάλα μου τα λάθη θέλει ο κόσμος να τα μάθει… Σ` έναν απολογισμό ζωής, τι είναι εκείνο που δεν θα ήθελες να έχεις κάνει, κάτι που όταν το θυμάται ο Βασίλης Λέκκας κλείνει τα μάτια απογοητευμένος;
Θα ήθελα να είμαι σε θέση να μπορώ χωρίς να με καταλαβαίνουν, χωρίς να το πάρουν χαμπάρι αυτοί που ενόχλησα, αν τους ενόχλησα, να το αποκαλύψουν, για να το καταλάβω. Θα `θελα, δηλαδή, καμιά φορά γίνονται πράγματα όχι ερήμην σου ντε και καλά… πχ στον χώρο μου παίρνω και συμπάθειες παίρνω και αδιαφορία. Το καταλαβαίνω σε ένα βαθμό, από την άλλη πάλι να είμαστε όλοι με την ίδια πρόθεση πάνω σ` αυτό που λέγεται χρήσιμο τραγούδι, πρέπει να είναι ο πρώτος στόχος μας.
Και το λέω ειδικά γιατί αυτή η χώρα το θέλει αυτό το τραγούδι. Γιατί το θέλει; Γιατί απέδειξε όλα αυτά τα χρόνια ότι την κράτησε όρθια. Δηλαδή αυτές οι αναφορές που έχουμε στο ελληνικό τραγούδι, στα έργα του μουσικού μας τοπίου, τα οποία περιγράφουν την ελληνική ιστορία, και, και… εκεί γύρω κινούμαι κι αυτή είναι η πρώτη μου πρόθεση.
Δεν υπάρχει δεύτερη σκέψη πώς δηλαδή θα γίνω πρωταθλητής σ` ένα μουσικό στερέωμα, πώς θα είμαι αυτός που θα πρωταγωνιστεί. Αυτό μ` ενοχλεί και προσπαθώ όταν βλέπω τέτοιες προθέσεις από συναδέλφους να τους δικαιολογήσω. Σε αντίθεση λοιπόν με το δικό μου σκεπτικό δεν μπήκα ποτέ σ` αυτή την διαδικασία.
Πέφτω με τα μούτρα και με πολύ πάθος σ` αυτή την ιστορία, δηλαδή να μπορέσω να κάνω μια ερμηνεία και να συμπαρασύρω ή να φανώ χρήσιμος σε μένα, στους επόμενους, σ` αυτούς που μας ακούν ή θα μας ακούσουν και να χτυπάω το καμπανάκι πάλι σε ότι έχει σχέση μ` αυτόν τον τόπο. Αυτός ο τόπος όσο πιο αποκαλυπτικός είναι μέσα από εκφάνσεις ιστορίας, τραγουδιού, συγγραφής, θεάτρου, ο,τιδήποτε, τόσο πιο αναγνωρίσιμος γίνεται. Αυτό είναι το σκεπτικό μου.
Γι` αυτό λοιπόν καμιά φορά… μπορεί κάποιος… να, μου λένε είσαι υπερβολικός στην ερμηνεία. Το έχω ακούσει κι αυτό. Μα δεν είναι ακριβώς αυτό. Είναι ότι πρέπει να αποκαλύψω πράγματα. Δεν ξέρω πως το εκλαμβάνει κάποιος άλλος. Για μένα όλο αυτό που βγαίνει από μέσα μου έχει έναν κραδασμό, με δονεί.
Έχουμε ξεχάσει ποιος είναι ο στόχος μας κι αυτό που ενδιαφέρει είναι η ταμπέλα, η προβολή…
Είμαι σαράντα χρόνια στη δισκογραφία και δεν νομίζω να θυμάται κάποιος ότι έγινε ένα αφιέρωμα για τον Λέκκα ή να έγινε εξώφυλλο ο Λέκκας σ` ένα περιοδικό ή να μ` έχει δει κάποιος σε μαγαζιά μεγάλα με τη γιγαντοαφίσσα μου.
Σαράντα χρόνια πορεύτηκα με τον Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Μαρκόπουλο, Σπάθα, Τρανταλίδη, Αλαγιάννη, και τώρα με τον Καζαντζή. Αυτός είναι ο πυρήνας της δισκογραφίας μου, και ενδιάμεσα πολλές άλλες συμμετοχές και συνεργασίες.
Για μένα αξία έχει, θα το αναφέρω μέσα από ένα παράδειγμα, όταν ήρθε ο γιος μου μια μέρα και μου είπε με την παιδική του αθωότητα : Μπαμπά αυτό το τραγούδι είναι δικό σου; Αναφερόταν στο τραγούδι Κεμάλ το οποίο είχαν τραγουδήσει στη χορωδία του σχολείου και κάποιος πιθανόν να του είπε ότι αυτό το τραγούδι το τραγουδάει ο μπαμπάς σου.
Από αυτό το περιστατικό λοιπόν, αξία έχει το γεγονός ότι αυτά τα τραγούδια χρησιμοποιούνται στα σχολεία για εκπαιδευτικό σκοπό.
Γι` αυτό επιμένω ότι το μάθημα της μουσικής αλλά κι όλου του φάσματος των τεχνών είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει στα σχολεία.
Αν κουραστείς από τους ανθρώπους… Έλα σε μένα. Έχεις καταφέρει να είσαι το καταφύγιο για τους αγαπημένους σου και ποιο είναι αλήθεια το δικό σου καταφύγιο;
Το σπίτι μου είναι το καταφύγιο μου και των αγαπημένων μου… (είπε ο Βασίλης Λέκκας χαρούμενα γελώντας) να τους ρωτήσω; Δεν νομίζω να έχουν αντίρρηση ότι είμαι καταφύγιο για εκείνους.
Βασίλης Λέκκας
Ουρανέ όχι δεν θα πω το ναι… πώς να δεχτώ άλλης αγκαλιάς τη στοργή. Ποιο είναι το μεγαλύτερο Όχι που έχει πει ο Βασίλης Λέκκας και τι κόστος είχε αυτό στην εξέλιξή του;
Το όχι δεν είναι το όχι της έπαρσης. Ότι έχω το μαχαίρι και το πεπόνι. Είναι το όχι μιας επιλογής που έχει να κάνει με ένα άλλο σκεπτικό. Δεν απορρίπτω, ώστε να πω το δικό μου είναι που πρέπει να φαίνεται και το άλλο είναι αμελητέο ή δεύτερο ή οτιδήποτε. Όχι. Είναι οι δικές μου επιλογές. Το όχι μου είναι οι επιλογές μου, δεν είναι απόρριψη του άλλου. Είναι μια στάση της δικιάς μου ζωής. Όταν μπορείς να βρεις συνομιλητές μέσα σ` αυτό που πιστεύεις τότε γίνεται πιο ισχυρό μέσα σου και πας παρακάτω. Όσο πας παρακάτω.
Ο πλούσιος ξέρει την επιθυμία και μόνο την ανάγκη ο φτωχός… Μπορεί σήμερα να υπάρξει ένα όραμα για να κλείσει αυτό το χάσμα των κοινωνικών τάξεων;
Μα πάντοτε αυτή είναι η αληθινή πρόθεση του βαθύτερου πολιτισμού μας. Ο βαθύς πολιτισμός μας είναι για να επικοινωνήσουμε με άλλα αγαθά κι όχι μόνο μ` αυτό που λέγεται χρήμα και ποιος έχει καταθέσεις και ποιος είναι αυτός που κυκλοφορεί άνετα απέναντι σ` έναν άλλον που δυστυχεί. Αυτά προφανώς και μας επηρεάζουν, προφανώς και τα κουβαλάμε ως ένα ταξικό αδιέξοδο το οποίο δεν έχει κανένα λόγο ύπαρξης αυτή τη στιγμή.
Δεν έχει προσφέρει τίποτα στην κοινωνία αυτή η τεράστια ψαλίδα μεταξύ των ανθρώπων με ανέχεια και μεταξύ των ανθρώπων που δεν ξέρουν τι να κάνουν τα πλούτη τους. Αυτό τι προσφέρει; Τι μέλλον προσφέρει; Τι θα διεκδικήσουμε ή τι θα δώσει στην επόμενη γενιά όταν παραμένει άλυτο αυτό το πρόβλημα.
Θα πω ένα απλό παράδειγμα. Θέλει ένα παιδί να σπουδάσει. Είναι τόσο ταξικό το θέμα και τραγικό να το συλλάβεις. Πώς να εξηγήσεις σ` ένα παιδί πως δεν μπορεί να σπουδάσει όπως ένας συνομήλικός του; Γιατί; Γιατί έτσι απλά, ο μπαμπάς του ενός παιδιού έχει χρήματα, ενώ του άλλου δεν έχει. Είναι μια τρέλα. Αυτή η παιδεία έχει παραμορφωθεί για μένα είναι το μεγαλύτερο και το βασικότερο λάθος κτίσμα της κοινωνίας. Ο τρόπος που η παιδεία έχει τον ρόλο που έχει. Λάθος. Αν η παιδεία δεν αποκτήσει αληθινά θεμέλια ή ισότητα και να δώσει στις επόμενες γενιές πάμε κατά διαόλου. Και το παράδειγμα υπάρχει. Η παιδεία λοιπόν. Από κει ξεκινάνε και τελειώνουν όλα για μένα.
Και ο πολιτισμός για ν` αναπαραχθεί ή για να μπορέσει πραγματικά να είναι πολιτισμός, άλλο να έχει την αγωνία να αντέξει ή να αναπνεύσει ο πολιτισμός κι άλλο να υπάρχει δημιουργία σε μη αρρωστημένη βάση. Ο πολιτισμός όταν υπάρχει κάνει θαύματα.
Γλυκοχαράζουν τα βουνά/μα εγώ τα βλέπω σκοτεινά. Ρεμπέτικο: Ένα μουσικό είδος που ανασταίνεται από… και ανασταίνει γενιές και γενιές. Γιατί η εποχή μας, δεν αφήνει χώρο να δημιουργηθούν πια, τέτοια δυνατά μουσικά ρεύματα;
Υπάρχει μια άλλη ανάγνωση σ` αυτό το τραγούδι που σήμερα εκφράζει αυτές τις γενιές. Είναι δικαιολογημένο το ότι, δεν μπορούμε να το δούμε, γιατί περιέχει πολλές πληροφορίες όχι μόνο από εδώ, αλλά επιρροές κι απ` έξω, μουσικά ρεύματα τα οποία έχουν πάρα πολύ διείσδυση στη νεολαία. Πχ. Το κίνημα της ροκ μουσικής σιγά – σιγά αφομοιώθηκε από τους λαούς κι έγινε ένας τρόπος έκφρασης γενεών ολόκληρων. Αυτή η μετάβαση που έχει άλλους ήχους, βλέπω παρόλα αυτά αυτές οι επιρροές δεν έχουν στο βάθος απορρίψει αυτή την πληροφορία της σχολής του ρεμπέτικου ή της παραδοσιακής μουσικής.
Υπάρχουν πολλά συγκροτήματα που κάνουν αυτή τη μίξη. Αν αυτό στην πορεία βγάλει κάτι ισορροπημένο κάτι που να το ακούω και να αφουγκράζομαι τον παγκόσμιο χώρο, την παγκόσμια γειτονιά, γιατί, αυτοί που κατάφεραν να διεισδύσουν μέσω της μουσικής τους σε όλο τον τόπο ήταν στη βάση τους μουσικοί οι οποίοι μέσα από ταξικά προβλήματα κατάφεραν να σπάσουν τα σύνορά τους.
Κι αυτά τα σύνορα που σπάσανε συνομιλήσανε με αντίστοιχους που είχαν ίδια προβλήματα με άλλη γλώσσα με άλλο μουσικό ιδίωμα. Αυτό τώρα, που παντρεύεται, που συνδέονται τα δικά μου με τα δικά σου αλλά με την ίδια βάση, βγάζει ένα καινούργιο τραγούδι.
Όταν λοιπόν θέλουμε να τραγουδήσομε ρεμπέτικο, σ` εκείνο που διαφωνώ είναι το εξής: Θα μπορέσουμε να το κάνουμε όπως ήταν στη βάση του; Να μην ανακατέψουμε άλλα πράγματα. Ωραία είναι και τα άλλα, ο τρόπος που τα αντιλαμβανόμαστε και τα ανακατεύουμε στην κοινωνία. Εδώ όμως χρειάζεται και μια άλλη τεχνική. Θέλει λίγη δουλειά δηλαδή ο τραγουδιστής ο οποίος θα τραγουδήσει σήμερα ρεμπέτικο τραγούδι, πρέπει να πάει στη ρίζα της δημιουργίας που είναι το χέρι και το λαρύγγι. Το τραγούδι και το παίξιμο.
Τότε ίσως να βοηθήσει στο κατά πόσο επηρεάζει, όχι το ξένο αλλά ότι παίρνουμε σαν επιρροή από παντού. Ίσως τότε να μην έχει τόση ανάγκη ή λιγότερη ανάγκη να βασιστεί σ` ένα πράγμα αποδεδειγμένα αποδεκτό από ένα παγκόσμιο φάσμα. Έτσι λοιπόν, για μένα η δουλειά πάνω στην παραδοσιακή μουσική και την ρεμπέτικη σχολή που έβγαλε «θηρία» ερμηνευτών, δεν τα ξεπερνάμε και όταν σκύβουμε το κεφάλι και τα ακούμε, λέμε «πω, πω τι κάνει ο άνθρωπος εδώ, πως τραγουδάει έτσι». Δεν θέλω να σταθώ στους ανθρώπους που έχουν τόσα χρόνια φύγει από κοντά μας αλλά αυτό το ισχυρό σήμα μέσω αυτής της μουσικής κάτι σημαίνει.
Γιατί και οι ξένοι την ελληνική μουσική από πού την γνωρίζουν; Πέρα από τον Μάνο και τον Μίκη, τον Μαρκόπουλο και τον Ξαρχάκο τους κλασσικούς μας συνθέτες αυτής της γενιάς και τους μαέστρους μας τον Ξενάκη, τον Μητρόπουλο και άλλους, συνθέτουν μια Ελλάδα που έκανε μια έκρηξη και μέσα σ` αυτή την Ελλάδα βλέπεις ότι η παράδοση και το ρεμπέτικο τιμήθηκε στο έπακρο.
Ποιος δεν έχει μιλήσει για το ρεμπέτικο και την αξία του; Ακόμα και ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις. Ο Ξαρχάκος έκανε ένα καταπληκτικό αφιέρωμα στον Μάρκο Βαμβακάρη και υποκλίνεσαι. Αυτά όλα είναι μια ισχυρή ταυτότητα που όσο ψάχνουμε τόσο βρίσκουμε. Κι αυτό είναι μελέτη. Είναι μια παρακαταθήκη. Μείνανε αυτά τα πράγματα ζωντανά και ευτυχώς που μπορέσαμε και τα έχουμε και τώρα χρειάζεται να τα μελετάμε.
Χαίρομαι που υπάρχουν τα μουσικά σχολεία, τα ΤΕΙ όπου διδάσκονται πέρα από κάποιο μουσικό όργανο τη μουσική παράδοση. Το ρεμπέτικο. Το ΤΕΙ Άρτας που είναι πάρα πολύ σημαντικό. Έχω συναναστραφεί παιδιά πολύ αξιόλογα. Υπάρχουν πυρήνες που συντηρούν τη μουσική μας παράδοση. Δεν έχουμε τόσο ανάγκη να πάρουμε προσλαμβάνουσες από έξω, να τις έχουμε στο μυαλό μας γιατί όχι, αλλά εδώ έχουμε ακόμα πάρα πολλή δουλειά για να πούμε ότι τελειώσαμε.
Σαράντα παλληκάρια από τη Λεβαδιά. Σήμερα την εποχή της παγκοσμιοποίησης, τι θέση μπορεί να έχει το δημοτικό τραγούδι στο μουσικό στερέωμα;
Δεν μ` ενδιέφερε ποτέ αυτό το πράγμα. Αυτό το τραγούδι ηχογραφήθηκε το 2000 σε cd singl με δύο τραγούδια: 1. Το «Σαράντα παλικάρια» και 2. «Τη Ρωμιοσύνη μην τη κλαις». Όταν πήγα στον Θεοδωράκη να του πω ότι θέλω να κάνω αυτό το cd, με κοίταξε και με ρώτησε: «Πώς σου `ρθε η ιδέα;» Λέω, το ένα είναι τραγούδι της παράδοσης και το άλλο της συνείδησής μου, έτσι αισθάνθηκα να τοποθετηθώ. Όταν το άκουσε, με κοίταξε συγκινημένος και είπε: «Να αυτή είναι η γλώσσα που μπορεί να περάσει, να μεταβιβαστεί στη νεολαία μας. Αυτή η παράδοση με αυτό τον τρόπο».
Έτσι κυκλοφόρησε κι αυτός ο δίσκος. Λέω αυτό το τραγούδι σχεδόν πάντα στις συναυλίες μου και κάποια στιγμή πρόσθεσα μια λέξη στη φράση «κι ο Θεός να τα φυλάει τα προσφυγόπουλα». Δεν είναι νομίζω από την πλευρά μου ατόπημα κάτι τέτοιο, είναι καθαρά ένα σκεπτικό ότι όλες αυτές οι προσπάθειες ενός λαού για την ελευθερία του, είναι σαν να περιέχουν όλους τους λαούς που θέλουν να έχουν την ελευθερία τους.
Για αυτό λοιπόν πρόσθεσα: ¨Θεός να τα φυλάει τα Ελληνόπουλα, Θεός να τα φυλάει τα προσφυγόπουλα», γιατί κι ο Έλληνας πρόσφυγας, και παραμένει. Άρα έχει απόλυτη θέση το δημοτικό τραγούδι σήμερα.
Κάποτε σε μια συναυλία με πάρα πολύ κόσμο, είδα κάποιους νεαρούς που συμπεριφέρονταν λες και το τραγούδι ήταν heavy metal. Άρχισαν να χορεύουν και να δημιουργούν ένα σκηνικό λες και βρίσκονταν σε μια συναυλία των metallica. Ο τρόπος λοιπόν, η εκφορά και η δύναμη αυτού του τραγουδιού και η συνείδηση, ο ρυθμός και ο κραδασμός που έχει και η ένταση ωθεί σ` αυτή την αντίδραση. Όταν λες αυτό το τραγούδι δεν είναι να κάνεις χαβαλέ, πρέπει να τραγουδήσεις και να κουβαλήσεις τον καημό του, το βάρος του.
Και όλοι ξαφνικά γίνανε μια αγκαλιά και χορεύανε. Αν συνειδητοποιήσουμε ότι ακόμα και με τα δικά μας τα παραδοσιακά τη μουσική μας τα ωραία μας ζεϊμπέκικα, όταν ακούς, «φεγγάρι μάγια μου `κανες», «Στείλε ουρανέ μου ένα πουλί», και όλο αυτό το παρουσιάσεις και του δώσεις τη δύναμή του, την έντασή του δεν υπάρχει περίπτωση να μην χτυπήσει στον νέο το καμπανάκι.
Όμως εδώ έχουμε να κάνουμε με το θέμα της επικοινωνίας αυτών των τραγουδιών η οποία δεν εξαρτάται από τους τραγουδιστές και τους μουσικούς εξαρτάται από τον τρόπο που οι επιλογές των ραδιοφώνων κ.λπ. τα έχουν σε δεύτερη, τρίτη μοίρα. Εδώ παλεύουμε.
Με την ίδια λογική σαράντα χρόνια στη δισκογραφία ότι και να κάνουμε ότι και να πούμε αν δεν βγάλουμε τη φάτσα μας μόστρα κάπου να λέμε παράγωγα του τραγουδιού δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος να καταλάβει τι ακριβώς κάνεις.
Μα τα όνειρα είναι κλειδιά που ανοίγουν κελιά… Είναι λύτρωση τ` όνειρο; Τι ονειρεύεται για το μέλλον ο Βασίλης Λέκκας;
Και μ` αυτό να κλείσουμε… που λέει. Είναι στίχος ο οποίος είναι απόρροια μιας πορείας όπου με βάση πάντοτε αυτό και προσπαθώντας πάντα να το πραγματοποιήσουμε προχωράμε πάντα στο επόμενο όνειρο. Στην επόμενη απόφαση, στην επόμενη μας επιλογή. Αλλά χωρίς να το καταλάβουμε πάντα τέτοιες ήταν οι αποφάσεις κι αυτό το τραγούδι ξαφνικά ήρθε και πήρε σάρκα και οστά. Η πορεία δηλαδή ενός ανθρώπου ξαφνικά έχει συνομιλητή του ένα τραγούδι το οποίο όλα αυτά τα χρόνια πάσχιζε με διαφόρους τρόπους να το περιγράψει στην κοινωνία να το δώσει σαν στάση ζωής και ξαφνικά το `κανε και τραγούδι. Αυτό το τραγούδι για μένα είναι πολύ σημαντικό όπως και τα «Κάστρα» που έχω πει του Γιώργου Τρανταλίδη και της Ζωής Παναγιωτοπούλου: «Κάστρα ψηλά και βουνά κρατάτε γερά ο κόσμος να μην χαθεί. Τόσες κορφές, τόσο φως σκιά και γκρεμός η αγάπη σαν χαθεί¨. Ονειρεύομαι μέσα από τα τραγούδια. Οι σκέψεις δημιουργούν τραγούδια και τα τραγούδια δημιουργούν σκέψεις. Αποκούμπι. Κόσμος ολόκληρος.
Αυτή ήταν η συζήτησή μας με τον Βασίλη Λέκκα. Ο λόγος του πηγαίος και ατόφιος με αγάπη για το τραγούδι που υπηρετεί, αλλά και για την κοινωνία που νοσεί, ξεπέρασε τα κλισέ των ερωτήσεων μας και μετέτρεψε τη συνέντευξη σε μια βαθιά φιλική κουβέντα. Οι αναφορές στον Χρύσανθο, τον Παγιουμτζή, τον Κάβουρα θα χρειαστούν μια νέα συνέντευξη για να τους αποδοθεί η αξία που έχουν. Ας ευχηθούμε λοιπόν στην επόμενή συνάντησή μας.
1.Συντελεστές του νέου δίσκου του Β. Λέκκα με τίτλο ” Κατάρτι κι Ατμός”
Συνθέτης: “Γιώργος Καζαντζής”
Στιχουργοί: Σοφία Κατζούρη, Ναντίνα Κυριαζή, Ισαάκ Σούσης, Γιώργος Καζαντζής, Θοδωρής Γκόνης, Κατερίνα Σιάπαντα, Χρίστος Παπαδόπουλος, Μαίρη Σταθοπούλου, Γιάννης Μελισσίδης, Γιώργος Αθανασόπουλος και Ηλίας Κατσούλης.
Ερμηνευτής: Βασίλης Λέκκας
2. Συντελεστές τραγουδιών που αναφέρονται στις ερωτήσεις:
Η ζωή μου όλη… (Άλμπουμ: Να σου δώσω μια να σπάσεις- Α. Πάνου – Β. Λέκκας)
Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα… Μάνα μου Ελλάς (Σ. Ξαρχάκος – Ν. Γκάτσος – Ερμηνεία Β. Λέκκας σε τηλεοπτική εκπομπή)
Ότι και αν συμβεί τη νύχτα αυτή θα είναι μόνο η αρχή…(Άλμπουμ: Τραγούδια για τη φαντασία – Ευγένιος Αρανίτσης -Γ. Σπάθας- Β. Λέκκας)
Τα μεγάλα μου τα λάθη θέλει ο κόσμος να τα μάθει…( Άλμπουμ: Σπινθήρας – Λίνα Νικολακοπούλου – Γ. Σπάθας- Β. Λέκκας)
Αν κουραστείς από τους ανθρώπους… Έλα σε μένα. ( Άλμπουμ: Πορνογραφία – Ν. Γκάτσος – Μ. Χατζιδάκις – Τραγούδι: Έλα σε μένα – Β. Λέκκας)
Ουρανέ όχι δεν θα πω το ναι…. πώς να δεχτώ άλλης αγκαλιάς τη στοργή (Άλμπουμ: Ο Μάνος Χατζιδάκις στη Ρωμαϊκή Αγορά -Τραγούδι: Η μπαλάντα του Ούρι- Ν. Γκάτσος – Μ. Χατζιδάκις- Β. Λέκκας)
Ο πλούσιος ξέρει την επιθυμία και μόνο την ανάγκη ο φτωχός … (Συμμετοχή του Β Λέκκα στον δίσκο του Β. Σκουλά “Εδώ θα μείνουμε” – Τραγούδι: Το μέλλον είναι εδώ κει είναι τώρα – Θ. Πασπαλάκης – Μ. Τερζής- Β. Λέκκας)
Γλυκοχαράζουν τα βουνά/μα εγώ τα βλέπω σκοτεινά.(Β. Τσιτσάνης – Ερμηνεία Β. Λέκκας σε τηλεοπτική εκπομπή)
Σαράντα παλληκάρια από τη Λεβαδιά.(CD – SINGLE – 2000 -Παραδοσιακό- Ερμηνεία Β. Λέκκας)
Μα τα όνειρα είναι κλειδιά που ανοίγουν κελιά… (Δρόμοι στο φως – Μ.Παπαδάκη- Π,Στεργίου – Β.Λέκκας)
Οι φωτογραφίες καθώς και οι εξωτερικοί σύνδεσμοι αντλήθηκαν από τους επίσημους ιστότοπους του Βασίλη Λέκκα.
