Ο Βύρων Κριτζάς είναι ένας πολυπράγμων νέος. Είναι δημοσιογράφος και κειμενογράφος αλλά το μεγάλο του μεράκι είναι η μουσική. Παρά το νεαρό της ηλικίας του, ο Βύρων Κριτζάς έχει ήδη εκδώσει 2 βιβλία τα οποία αφορούν την μουσική. Το πρώτο βιβλίο που κυκλοφόρησε ο Βύρων Κριτζάς έχει τίτλο «Bob Dylan: 100 τραγούδια» και το δεύτερο: « Οι ωραίοι έχουν χρέη και 44 ακόμα τραγούδια που καθρεφτίζουν την Ελλάδα από το 1990 έως το 2017». Το τελευταίο διάστημα έχει δημιουργήσει το μουσικό site, Sounds Greek to me, θέλοντας να μυήσει και άλλους στην μουσική. Μέσα από την συνέντευξη που μας παραχώρησε ο Βύρων Κριτζάς, μάς δίνετε η ευκαιρία να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τον ίδιο και τις πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις του για την μουσική.
Επιμέλεια συνέντευξης: Μαρία Διαμαντίδη
Όποιος σε μελετήσει λίγο αντιλαμβάνεται κατευθείαν την υπέρμετρη αγάπη σου για την μουσική. Πότε άρχισες να συνειδητοποιείς ότι αυτού του είδους τέχνη είναι για εσένα;
H ξαδέρφη μου η Τάνια μας είχε δανείσει έναν δίσκο Στρουμφάκια, αναφέρομαι συγκεκριμένα στο Πάρτυ των Στρουμφ. Πρέπει να ήμουν 3-4 χρονών… Αυτό το δίσκο τον αγάπησα πολύ. Τον συνδύασα δε με μια σωματικότητα, μιας και όποτε τον άκουγα χοροπηδούσα στον καναπέ και κοιτούσα τον εαυτό μου στον καθρέφτη απέναντι. Γινόμουν δηλαδή στη φαντασία μου περφόρμερ της μουσικής που άκουγα. Όλη αυτή η ταύτιση με τους καλλιτέχνες και τα καλλιτεχνικά έργα με κυνηγάει ακόμα. Τα παίρνω όλα προσωπικά!
Τελευταία έχεις δημιουργήσει ένα μουσικό site, το soundsgreektome.gr. Μίλησε μας λίγο για αυτό. Ποιος είναι ο σκοπός της δημιουργίας του;
Σκοπός μας είναι να τιμήσουμε και να αποτιμήσουμε την ελληνική δισκογραφία. Τόσα πράγματα έχουν γραφτεί για δημιουργούς όπως ο Χατζιδάκις ή ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου για παράδειγμα – και δεν υπάρχει πουθενά μια συνολική αποτίμηση του έργου τους. Παράλληλα, πέρα από οδηγούς ακρόασης φιλοξενούμε λίστες, απόψεις, εξομολογήσεις και συνεντεύξεις. Απευθυνόμαστε σε κόσμο που αγαπάει το ελληνικό τραγούδι και παράλληλα θέλουμε να ψήσουμε και άλλους που λένε «εγώ ακούω μόνο ξένα», μέσα από μια vintage αισθητική και μια ποπ ματιά. Στα λέω τώρα λίγο βιαστικά και πρόχειρα, όποιος θέλει ας μας ακολουθήσει στο facebook, σε ένα ταξίδι με όλα τα έξοδα πληρωμένα (από ‘μένα).

Η μουσική τα τελευταία χρόνια έχει γίνει οπτική “τροφή” παρά ακουστική. Γιατί συμβαίνει αυτό; Πιστεύεις ότι θα αλλάξει κάποια στιγμή μελλοντικά;
Αυτό που λες είναι παλιά ιστορία, ήδη από τη χρυσή πρώτη δεκαετία του Mtv άλλαξε τον τρόπο που βιώνεται η μουσική εμπειρία. Επίσης δεν ξέρω πόσα παιδιά θα είχαν τρελαθεί με τη μουσική των Beatles, αν δεν τους έβλεπαν στην εκπομπή του Ed Sullivan το ’64, χαμογελαστούς και ομοιόμορφους. Νομίζω όλο αυτό συμβαίνει επειδή η μουσική είναι μια άυλη τέχνη, διαισθητική, που μέσα από την εικόνα γίνεται «απτή» και αποκτά δύναμη. Το θεωρώ υγιές και δε νομίζω ότι θα αλλάξει, δε χρειάζεται κιόλας. Δε με χαλάει να ακούω το νέο τραγούδι της Rihanna βλέποντάς την παράλληλα… Με καταλαβαίνεις φαντάζομαι.
Στο βιβλίο σου «Οι ωραίοι έχουν χρέη» γράφεις για όλα τα είδη της μουσικής. Θεωρείς ότι και άνθρωποι μπαίνουν σε κατηγορίες ανάλογα με την μουσική που ακούν;
Κανονικά δεν θα έπρεπε, αλλά φαίνεται πως το έχουμε ανάγκη οι ίδιοι. Πολύ συχνά «χρησιμοποιούμε» πιστεύω την τέχνη γιατί θέλουμε να δηλώσουμε κάτι για τον εαυτό μας. Το να γυρνάμε αποδώ κι αποκεί και να λέμε «είμαι καλλιεργημένος, είμαι ευαίσθητος» δεν έχει πέραση, ενώ το να ποστάρουμε το καινούργιο τραγούδι του Παυλίδη για τον Ζακ Κωστόπουλο μας φέρνει likes και μας βοηθάει να προβάλουμε την αφυπνισμένη και ευαισθητοποιημένη πλευρά μας. Ασφαλώς αυτό δε συμβαίνει μόνο με τη μουσική, απλώς η μουσική είναι κάτι που αγγίζει τους πάντες, διαδίδεται εύκολα και έχει μια μαζικότητα. Αυτό την τρώει και αυτό την σώζει.
Εσύ τι μουσική επιλέγεις να ακούσεις στο αυτοκίνητο ή στο σπίτι σου;
Χαίρομαι που θίγεις το θέμα του αυτοκινήτου, γιατί εγώ άρχισα να οδηγάω σχετικά πρόσφατα, πιο πριν ήμουνα μποέμ. Συνήθως παίρνω ένα cd από το σπίτι, αλλά ακούω και ραδιόφωνο. Κάθε τόσο πέφτω σε φοβερά τραγούδια που δεν ξέρω, αυτό είναι το καλύτερο απ’ όλα! Τα βάζω στο Shazam καθώς οδηγάω, με κίνδυνο να τρακάρω. Στα ελληνικά έχω λίγο περισσότερες γνώσεις και γενικά ξέρω τα πατήματά μου. Όταν μπαίνει Μποφίλιου, Ελεονώρα Ζουγανέλη ή Μαρίζα Ρίζου, το αλλάζω. Τελευταία αγαπημένη ανακάλυψη είναι το «Τι να μας κάνει η νύχτα» στην εκτέλεση της Χριστιάνας, από την εποχή που ο Τουρνάς ανακάλυπτε τον Giorgio Moroder. Γενικά έχω γίνει λίγο ντεμοντέ, αλλά τους είδαμε και τους μοντέρνους.
Αλήθεια έχεις γράψει ποτέ στίχους ή μουσική για κάποιο τραγούδι; Αν ναι, ποιο; Αν όχι, θα το επιχειρούσες;
Κατά καιρούς γράφω τραγούδια, από παιδί. Στίχους και μουσική. Δεν έκανα ποτέ ιδιαίτερη προσπάθεια να τα εκδώσω ή να τα ηχογραφήσω σωστά, παρ’ ότι οι φίλοι με παροτρύνουν. Ευτυχώς η ανάγκη μου για «μπράβο» καλύπτεται με άλλους τρόπους. Μου αρκεί που μια στο τόσο μπορώ και εκφράζομαι με κάτι που κανένας δεν μου αναθέτει, κάτι που δημιουργώ ο ίδιος. Να μη χάνω τον εαυτό μου – αυτό θέλω.
Ο Νίτσε έχει πει ότι «χωρίς μουσική η ζωή θα ήταν ένα λάθος». Ασπάζεσαι την φράση αυτή; Και πως την μεταφράζεις;
Ναι αλλά ο Νίτσε μια φορά μόνο έκλαψε και αυτό έγινε τίτλος βιβλίου – πόσο ευαίσθητός μπορεί να ήτανε; Πέρα από την πλάκα, ναι, πιστεύω κι εγώ ότι η μουσική είναι ένα μέσο για να συνδέεσαι με το εν δυνάμει σου. Αυτό που είσαι ικανός να προσφέρεις και να δεχτείς. Στην καθημερινότητα είμαστε όλοι ανεπαρκείς, πέφτουμε σε αντιφάσεις, γελοιότητες, κοιτάμε την πάρτη μας, γινόμαστε διπλωμάτες… Η τέχνη μας κάνει λίγο θεούς, μας βοηθάει να δούμε τη ζωή από ένα άλλο ύψος. Εκεί, στο ύψος αυτό, υπάρχουν τα ωραία τραγούδια, οι ωραίες ταινίες, τα ωραία κείμενα… Ανεβοκατεβαίνω άρα υπάρχω.
Μετά την έκδοση 2 πολύ πετυχημένων βιβλίων, πώς αισθάνεσαι;
Δισεκατομμυριούχος! Η αλήθεια είναι πως με το δεύτερο βιβλίο μου, το Οι Ωραίοι Έχουν Χρέη που βγήκε πέρυσι, ένιωσα ότι έκανα ακριβώς αυτό που ήθελα και το χάρηκα πολύ. Είναι ωραίο να βγάζεις βιβλίο, είναι ωραίο να εκφράζεσαι γενικώς, όπως σου είπα και πριν. Τελευταία μου κάνουν friend request συνεχώς άγνωστα άτομα και εγώ παραμυθιάζομαι ότι δεν τους τράβηξε η εικόνα που έχω για προφίλ αλλά η συγγραφική μου πένα. Γενικά ο καθένας το ζει όπως θέλει…
Θα επιχειρούσες τη συγγραφή ενός επόμενου, 3ου βιβλίου; Και αν ναι, πώς το έχεις φανταστεί; Τα 2 προηγούμενα ήταν εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους, το επόμενο σε τι επίπεδα θα κινηθεί;
Προς το παρόν δραστηριοποιούμαι στον χώρο του marketing σαν κειμενογράφος, με απαιτητικά ωράρια. Πάω και γυμναστήριο 2-3 φορές την εβδομάδα, οπότε καταλαβαίνεις ότι τα πράγματα έχουν ζορίσει. Υπάρχει μια ιδέα του φίλου ζωγράφου Αχιλλέα Ραζή για ένα παιδικό βιβλίο, με μια θεματική δύσκολη και ενδιαφέρουσα, που μας εξιτάρει πολύ και τους δύο. Προς το παρόν δε συζητάμε πολύ γι’ αυτό, έχουμε άλλα στο κεφάλι μας, όμως κάποια στιγμή θα κάτσουμε σε ένα τραπέζι και θα μιλήσουμε, διακόπτοντας ο ένας τον άλλον.
Ποια είναι τα μελλοντικά μουσικά σχέδια σου;
Θέλω να συνεχίσω να χαίρομαι τη μουσική και να παραμένω μέσα της παιδί. Πέρα από την κυρίως δουλειά μου, το soundsgreektome.gr είναι το καθημερινό μου σχέδιο. Ψάχνω όμορφες εικόνες, ζητάω κείμενα από ανθρώπους που εκτιμώ, γράφω δικά μου πράγματα, αγχώνομαι, σκέφτομαι, μαθαίνω παλιά ελληνικά τραγούδια που μέχρι χθες αγνοούσα… Η επιθυμία μου είναι όλο αυτό να μεγαλώσει και να βρει το κοινό του, να δημιουργηθεί δηλαδή ένας μικρός πυρήνας. Θέλω επίσης να προβληθούν κάποιοι καλλιτέχνες οι οποίοι σιγά-σιγά ξεχνιούνται, απαξιώνονται, ή υφίστανται μια ήττα. Στο μυαλό μου, οι πιο πολλοί απ’ αυτούς είναι νικητές. Είναι οι δικοί μου Avengers και θέλω να συμβάλω στην ειρηνική εκδίκησή τους.
Ευχαριστώ θερμά τον Βύρων Κριτζά για την συνέντευξη που μας παραχώρησε.
Επισκεφτείτε το Sounds Greek to me, πατώντας εδώ. Αν μην τι άλλο θα έχετε να την ευκαιρία να μάθετε πράγματα για την μουσική που δεν γνωρίζατε.
Ο Βύρων Κριτζάς βρίσκεται στο facebook εδώ και στο instagram πατώντας εδώ.