Ο Ορέστης Μακρής ήταν ο καταξιωμένος και αγαπημένος ηθοποιός που έμεινε στην ιστορία του ελληνικού θεάματος, ως ο «μεθύστακας». Μνημονεύουμε την επαγγελματική του πορεία που ξεκίνησε από ένα τυχαίο και τόσο μοιραίο συμβάν, καθώς και το γεγονός ότι ήταν επίσης και εξαίσιος τενόρος. Ένας πολυτάλαντος και σεμνός ηθοποιός που κατέκτησε το κοινό με ιδιαίτερους ρόλους, όπως εκείνον του μεθύστακα και του δύστροπου οικογενειάρχη. Σε πολύ σύγχρονους όρους, θα λέγαμε πως έπαιξε τους ρόλους του αντί-ήρωα.
Γεννήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 1899 στην Χαλκίδα. Ήταν γιος πολύτεκνης οικογένειας, μεγάλωσε με οικονομικές στερήσεις και ο πατέρας του ήταν μηχανικός. Την εποχή του ανθούσαν τα μπουλούκια τα οποία και παρακολουθούσε συχνά. Ήταν καλλίφωνος από μικρός και μόλις τελείωσε το σχολείο πήγε στην Αθήνα να σπουδάσει φωνητική στο Ωδείο Αθηνών. Όταν αποφοίτησε από την σχολή ήταν ήδη ένας έτοιμος καταπληκτικός τενόρος. Σε ηλικία 20 ετών στρατεύτηκε και υπηρέτησε για την 11η μεραρχία στην Νικομήδεια της Μικράς Ασίας. Σε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους της ελληνικής ιστορίας, λίγο πριν την Μικρασιατική καταστροφή. Ενδιάμεσα της ζωής και του θανάτου, ανάμεσα στα διαλείμματα της στρατιωτικής θητείας, ο Ορέστης Μακρής θα τραγουδήσει για πρώτη φορά μπροστά σε κοινό εκεί στην Νικομήδεια και θα τους εντυπωσιάσει όλους. Το 1925, επιστρέφει στην Αθήνα σώος και αβλαβής και συμμετέχει στον οπερετικό θίασο της Ροζαλίας Νίκα ως τενόρος. Ο θίασος πραγματοποιεί περιοδείες σε όλη την Ελλάδα. Λίγο αργότερα ακολουθεί ο θίασος του Παπαϊωάννου, όπου και εκεί εργάζεται ως τενόρος βιώνοντας μεγάλες στιγμές, μέχρι την πάροδο του χρόνου για την ελληνική οπερέτα.
Την πρώτη του ευκαιρία να εργαστεί ως ηθοποιός δεν ξέρουμε αν θα την βίωνε, αν δεν είχε μεσολαβήσει ένα τυχαίο και τόσο καθοριστικό γεγονός. Ένα μεσημέρι το 1928 και ενώ ο Μακρής δειπνούσε με τον θίασο του Βεάκη για το οποίο εργαζόταν τότε, θέλησε να μιμηθεί για πλάκα έναν μεθυσμένο. Η «ερμηνεία» του ήταν τόσο καλή που γέλασαν όλοι με την ψυχή τους και ένας εξ αυτών, μόλις είχε βρει το «αστέρι» του. Ευτυχώς που βρισκόταν ανάμεσα τους, ο ίδιος ο Βεάκης που εξεπλάγην με το ταλέντο του φιλήσυχου και ταπεινού τενόρου. Αμέσως του είπε με απόλυτη σοβαρότητα: «Δεν χρειάζεται καν να το σκεφτείς. Πρέπει να βγεις στην επιθεώρηση και μόνο με αυτό το νούμερο θα χαλάσεις κόσμο».
Πράγματι ο Μακρής, έκανε το βήμα μετά από τέσσερα χρόνια και δέχθηκε τον ρόλο. Το «αστέρι» του είχε βρει ουσιαστικά, μαζί με τον Βεάκη, και ο σεναριογράφος της παράστασης, ο Αντώνιος Βώττης που είχε γράψει πριν τρία χρόνια τον «μεθύστακα» και δεν έβρισκε σε κανέναν τον κατάλληλο ηθοποιό. Το 1932, ο Ορέστης Μακρής κάνει το θεατρικό του ντεμπούτο ως «μεθύστακας» παίζοντας και τραγουδώντας το νούμερο του «Με λεν μπεκρή» στην επιθεώρηση «Ο παπαγάλος του 1932» με τον θίασο του Σπύρου Πατρίκιου στο θέατρο Ρεξ. Η φράση του τότε: «Τους μπεκρήδες και αν δικάσουνε, άδικα θα τους κρεμάσουνε» παραμένει διαχρονική μέχρι σήμερα. Αυτό που είδε και ο Βώττης στον Μακρή, σχετικά με τις εκφράσεις του και την ιδιαίτερη «μεθυσμένη» φωνή του, έμελλε να μετατρέψει εκείνο το βράδυ, τον νεαρό και ανερχόμενο τότε καλλιτέχνη σε πρωταγωνιστή του ελαφρού θέατρου! Η παράσταση έκανε θραύση, καθώς και όλες οι ύστερες που είχαν ως «μεθύστακα» τον Ορέστη Μακρή. Η τεράστια φήμη του ακολουθούσε πλέον και το ονομαστικό αστείο, όπως εάν σε μια παρέα ήταν κάποιος που δεν μπορούσε να σταματήσει να πίνει, τον αποκαλούσαν «Ορέστη Μακρή».
Το παράδοξο της υπόθεσης αλλά και η απόδειξη της μεγαλειώδης ερμηνείας του, ήταν ότι ο Ορέστης Μακρής, στην πραγματικότητα, δεν έπινε ποτέ αλκοόλ. Στα οικογενειακά και φιλικά τραπέζια απολάμβανε την παρέα, ήσυχος, ταπεινός, με μετριοφροσύνη και ισορροπία. Ο Ορέστης Μακρής ήταν πράγματι ένας πολύ ήσυχος εργαζόμενος στον χώρο του πολιτισμού και δεν του άρεσε να έρχεται σε ρήξεις, ούτε να φωνάζει δυνατά και ακόμα περισσότερο, ούτε να συμμετέχει σε κουτσομπολιά. Από την άλλη μεριά, ο ρόλος του «μεθύστακα» βασίζεται σε αληθινό πρόσωπο, έναν άνδρα που σύχναζε και συνήθιζε να πίνει στα σοκάκια της Πλάκας. Ο Αντώνιος Βώττης βάσισε όλο το «προσωπείο» του μεθύστακα πάνω σε αυτόν τον άνδρα. Και ο Ορέστης Μακρής έκανε τα πάντα, με φυσικότητα, ώστε να τον υποδυθεί στο έπακρο!
Σε όλη την καριέρα του μόνο δυο φορές βγήκε εκτός εαυτού και φώναξε πολύ δυνατά. Η μια φορά ήταν κατά την περίοδο των γυρισμάτων για την ταινία του Γιώργου Τζαβέλλα, «Ο μεθύστακας». Ο Τζαβέλλας εξηγούσε την σκηνή στον Μακρή, όταν ξαφνικά ο Φίνος Φίλμ που ήταν παρών είπε με έντονο ύφος στον σκηνοθέτη: «Τι παιδεύεσαι; Δεν βλέπεις που είναι κάφρος;». Ο Ορέστης Μακρής τότε ατάραχος βγήκε από το πλάνο και όταν ξαναγύρισε και είπε τον μονόλογο του απάντησε ταυτοχρόνως στον Φίλμ: «Εμένα είπες κάφρο ρε;».
Η ταινία «Ο μεθύστακας» του Γιώργου Τζαβέλλα που βγήκε στις αίθουσες το 1950, ήταν ουσιαστικά η θεατρική μεταφορά του «μεθύστακα» που είχε χτίσει τόσα χρόνια ο Ορέστης Μακρής. Η ταινία έκανε τρελή επιτυχία κόβοντας περισσότερα από 300.000 εισιτήρια και διάρκεια προβολών σχεδόν επτά μήνες. Έκτοτε και μέχρι τις μέρες μας, θεωρείται ως μια από τις καλύτερες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου.
Ο Ορέστης Μακρής παραμένει διαχρονικός για την αμεσότητα και την φυσικότητα του. Εκείνη την παλαιά και χρυσή εποχή του κινηματογράφου, όσοι δεν τύγχαναν υψηλής μόρφωσης, είχαν ένα απερίγραπτο υποκριτικό ταλέντο που θα ζήλευαν (κατά μια έννοια) και οι τωρινοί καλλιτέχνες.
Ο αγαπημένος ηθοποιός συνεργάστηκε με μεγάλα τέρατα της θεατρικής και κινηματογραφικής σκηνής. Πέρα από τους προαναφερόμενους θιασάρχες όπως: Βεάκης, Παπαϊωαννου, Νίκα, είχε την τιμή να παίξει με τον Δημήτρη Χορν και την Έλλη Λαμπέτη για την «Κάλπικη Λίρα» του 1955. Είχε συνεργαστεί επίσης με τις αγαπημένες ηθοποιούς της ύστερης εποχής, την Αλίκη Βουγιουκλάκη και την Τζένη Καρέζη. Και φυσικά με πολλούς ακόμη αγαπημένους.
Ο αγαπημένος «μεθύστακας» σε βάθος χρόνου εξελίσσει το «νούμερο» του και υιοθετεί βαθιές κοινωνικές αιτίες για τα σκοτάδια του. Πέρα όμως από τον μεθυσμένο, ενσαρκώνει άρτια και άλλους ρόλους, όπως του αυστηρού καθηγητή και ευαίσθητου αμαξά, του αυστηρού πατέρα, του θείου, του σπιτονοικοκύρη. Τον συναντάμε ακόμα σε ρόλο πριμαντόνα για το θέατρο!
Το πλήθος των επιθεωρήσεων και η φυσικότητα του ήταν η απόδειξη για το μεγαλειώδες ταλέντο του. Η έκβαση που πήρε ο «μεθύστακας» στο θέατρο, έφερε την πλήρη σύνδεση του και στον κινηματογράφο, αφού εξαιτίας του, ήρθαν οι ρόλοι για τις κορυφαίες ταινίες της εποχής: «Ο γρουσούζης» (1952), «Η κάλπικη λίρα» (1955), «Η θεία από το Σικάγο» (1957), «Το αμαξάκι» (1957), «Η κυρά μας η μαμή» (1958), «Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο» (1959), «Η Χιονάτη και τα επτά γεροντοπαλίκαρα» (1960) κ.λπ.
Όσον αφορά την πριμαντόνα, το ευτυχές γεγονός έλαβε μέρος το 1959, την χρονιά που ήρθαν στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο Ηρώδειο τα μπαλέτα Μπολσόι σε μια ιστορική παράσταση. Ο Ορέστης Μακρής λοιπόν είχε την ιδέα να κάνει την δική του επιθεωρησιακή χορογραφία στο θέατρο «Περοκέ» μετατρέποντας σε μπαλαρίνες μιας σπαρταριστής «Λίμνης των Κύκνων» τους Αυλωνίτη, Σταυρίδη και Παράβα! Το ρόλο της πριμαντόνα κράτησε ο ίδιος με ένα εκκεντρικότατο κοστούμι του κύκνου, κάνοντας «χαμό» με τρελή επιτυχία για όλη την σεζόν! Το κοινό είχε για ακόμα μια φορά μαγνητιστεί!
Ο σεβαστός κριτικός θεάτρου Κώστας Γεωργουσόπουλος μιλώντας κάποτε για τον Ορέστη Μακρή είχε πει: «Είναι ο θεμελιωτής του νεορεαλιστικού ύφους στην υποκριτική».
Ο Ορέστης Μακρής ένας υπέροχος και ήρεμος οικογενειάρχης, είχε αποκτήσει με την σύζυγο του Βαρβάρα δυο παιδιά. Κατά τις τελευταίες του ημέρες, ζήτησε από τον εγγονό του να πάει στο πατρικό του στην Χαλκίδα. Έφυγε από την ζωή σε ηλικία 76 ετών, στις 29 Ιανουαρίου 1975.
Πηγές:
www.sansimera.gr/biographies/58
www.anexitilo.net/2020/10/blog-post_26.html
www.enimerotiko.gr/politismos/orestis-makris-i-15chroni-syzygos-toy-poy-quot-eklepse-quot-i-megali-kontra-me-ton-fino-kai-ta-teleytaia-toy-logia
www.mixanitouxronou.gr/tous-bekrides-ke-an-dikasoune-adika-tha-tous-kremasoune-orestis-makris-o-tenoros-pou-ekane-kariera-sto-rolo-methistaka-an-ke-den-epine-goulia-giati-o-finos-ton-apokalese-kafro
