Όταν έπεσε η Πόλη, το ιστορικό μυθιστόρημα του Andrew Novo πραγματεύεται τα ιστορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα το 1453 με την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς. Αυτό που προσπαθεί να μας παρουσιάσει ο συγγραφέας μέσα από το βιβλίο του είναι κυρίως μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση του προβλήματος. Πιο συγκεκριμένα, γίνεται προσέγγιση κατ’ αρχάς χρονολογικά, ξεκινώντας από το 1452 για να φτάσουμε στην άλωση το μεσημέρι της 29ης Μαΐου 1453. Κατά δεύτερον, προσεγγίζει τις πρωταγωνιστικές φιγούρες της πολιορκίας. Δηλαδή, τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, αυτοκράτορα του Βυζαντίου ή καλύτερα όπως ονόμαζαν οι ίδιοι της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Λουκά Νοταρά, τον μεγάλο Δουξ (υψηλότερο αξίωμα της αυτοκρατορίας), τον Ιουστινιάνη, γενουάτη στρατιωτικό, επικεφαλή ενόπλου τμήματος 700 γενουατών για την υπεράσπιση της Πόλης. Φυσικά τον Πορθητή Μωάμεθ Β’ και τον σεΐχη του. Τέλος, προσεγγίζει και τους ‘’κομπάρσους’’ που βέβαια αυτοί καθόρισαν τα γεγονότα. Τους πολεμιστές δηλαδή, μεταλλωρύχους, μηχανικούς, ιερείς, τον αρχιναύαρχο. Βεβαίως τι δεν θα έλειπε (;) μα φυσικά ένα ρομάντζο, αν και είναι αμελητέας ποσότητας! Διαδραματιζόμενο ανάμεσα στον σκληροτράχηλο όπως διαφαίνεται από τις περιγραφές, Ιουστινιάνη και μιας βυζαντινοπούλας.
Παρουσίαση
1453: Ένας στρατός ξεκινά από την Αδριανούπολη. Ο Τούρκος Σουλτάνος Μεχμέτ, ένας άνδρας ευφυής και φιλόδοξος, έχει κηρύξει πόλεμο στην Κωνσταντινούπολη, μια πόλη εγκλωβισμένη σε έναν αγώνα ζωής και θανάτου.
Η μάχη μαίνεται σε ξηρά και θάλασσα με θανάσιμες πολεμικές μηχανές. Αυτή η σύγκρουση θ’ αποφασίσει την τύχη δύο πολιτισμών, δύο θρησκειών και της Κωνσταντινούπολης, της Βασίλισσας των Πόλεων.
Η πέτρα, το μετάξι και το ατσάλι του 15ου αιώνα ζωντανεύουν σε ένα επικό δράμα, ο απόηχος του οποίου φτάνει μέχρι τις μέρες μας.
Ο ιστορικός Andrew Novo ζωντανεύει έναν κόσμο γεμάτο αρματωμένους ήρωες και τειχισμένες πόλεις, πανούργες παλλακίδες και δολοπλόκους πολιτικούς, έναν κόσμο όπου συγκρούονται θρησκείες και αυτοκρατορίες.
Θυμίζει μια εποχή θωρακισμένων ηρώων και πόλεων με μεγάλες πόρτες, μακιαβελικά ερωτευμένων και πολιτικών σκηνοθετών, θρησκευτικών συγκρούσεων και σύγκρουσης αυτοκρατοριών. Με το σχολαστικό μάτι ενός ιστορικού, ο συγγραφέας αποκαλύπτει μια πόλη που πιάστηκε σε έναν αγώνα ζωής και θανάτου, στόχος της οποίας ήταν η κατάκτηση της από τον πιο ισχυρό άνθρωπο του κόσμου. Η πέτρα, το μετάξι και ο χάλυβας του 15ου αιώνα ζωντανεύουν σε ένα επικό δράμα που αντηχεί στον δικό μας χρόνο. Η μάχη πλήττει τη γη και τη θάλασσα με θανατηφόρες μηχανές καταστροφής. Σε αυτή τη σύγκρουση, θα αποφασισθεί η τύχη δύο πολιτισμών, δύο θρησκειών και η Κωνσταντινούπολη, η βασίλισσα των πόλεων.
Κριτική
Τα συναισθήματά μου για το βιβλίο είναι μπερδεμένα. Ο Novo έκανε εξαιρετική δουλειά στο να καταφέρει να κρατήσει την αγωνία μου μέχρι τέλους, παρόλο που ήξερα την έκβαση της μάχης. Οι ικανότητες που έχει στην περιγραφή είναι αναμφισβήτητες. Από την άλλη μεριά όμως, ήταν διακριτή από την μεριά μου μια συνεχής περιγραφή των Χριστιανών ως τα θύματα και των Μουσουλμάνων ως του δολοπλόκους και υποκριτές. Υπάρχουν κάποια κενά στην ιστορική αφήγηση που θα μπορούσαν να γίνουν διακριτά για όποιον είναι καλά ‘’διαβασμένος’’, όπως παραδείγματος χάριν η Κερκόπορτα (μύθος σύμφωνα με την κ. Αρβελέρ). Για αυτούς τους λόγους, αυτό το βιβλίο είναι μια καλή ευκαιρία για τους απλούς αναγνώστες να νιώσουν το κλίμα της εποχής, να βρεθούν στο παλμό και στην καρδιά της Πόλης, αλλά σίγουρα όχι στην αποκάλυψης της ιστορικής αλήθειας όπως αυτή διαδραματίστηκε σε μεγάλο βαθμό πάντα!