Η Μαρία Τόλτσιφ ήταν Αμερικανίδα μπαλαρίνα, η πρώτη πρίμα μπαλαρίνα και η πρώτη ιθαγενής Αμερικανίδα σε αυτή τη θέση. Υπήρξε η πρώτη Αμερικανίδα χορεύτρια, που εμφανίστηκε στο Θέατρο Μπολσόι της Μόσχας. Η γνωριμία και η συνεργασία της με τον Τζορτζ Μπαλαντσίν έφερε επανάσταση στο μπαλέτο του 20ου αιώνα. Στην προσωπική της ζωή έκανε 3 γάμους και απέκτησε μια κόρη. Η Μαρία Τόλτσιφ επέλεξε να αποσυρθεί το 1966, όσο ήταν ακόμη στην ακμή της και ασχολήθηκε με την διδασκαλία του χορού. Πέθανε στις 11 Απριλίου 2013, μετά από επιπλοκές ενός τραυματισμού λίγους μήνες πριν. Ήταν 88 ετών.
Τα παιδικά και νεανικά χρόνια
Η Μαρία Τόλτσιφ ή Ελίζαμπεθ Μαρία Τολ Τσιφ, όπως ήταν το πλήρες όνομα της, γεννήθηκε στο Φέρφαξ της Οκλαχόμα στις 24 Ιανουαρίου 1925. Πατέρας της ήταν ο Αλεξάντερ Τζόζεφ Τολ Τσιφ, απόγονος των Osage, και μητέρα της η Ρουθ Πόρτερ, σκοτσέζικης, ιρλανδικής και ολλανδικής καταγωγής.
Ο πατέρας της μεγάλωσε ως πλούσιος, χωρίς να έχει δουλέψει ποτέ. Στο παρελθόν ήταν παντρεμένος με μια Γερμανίδα μετανάστρια και είχε 3 παιδιά, τους Αλεξάντερ, Φράνσις και Τόμας. Η Ρουθ Πόρτερ γνώρισε τον χήρο Αλεξάντερ Τολ Τσιφ, ενώ επισκεπτόταν την αδερφή της, που ήταν οικονόμος στο σπίτι την μητέρας του.
Η ζωή τους ωστόσο δεν ήταν τέλεια, αφού ο πατέρας έπινε πολύ και οι γονείς μάλωναν συχνά για τα χρήματα. Η μητέρα του Τολ Τσιφ, Ελίζα Μπίγκχαρτ Τολ Τσιφ, είχε αναλάβει να μεταδώσει στα εγγόνια της τις παραδόσεις των Osage. Η Μαρία Τολ Τσιφ είχε έναν ακόμη αδερφό, τον Τζέραλντ, που όταν ήταν παιδί τον κλώτσησε ένα άλογο στο κεφάλι και δεν επανέκτησε ποτέ τη φυσιολογική γνωστική λειτουργία, και μια αδερφή, τη Μάρτζορι, που έγινε κι εκείνη χορεύτρια και ήταν η καλύτερη φίλη της Μαρίας.
Η Ρουθ Πόρτερ ήθελε να γίνει καλλιτέχνης αλλά η οικογένειά της δεν μπορούσε να στηρίξει οικονομικά τέτοιες σπουδές. Για τις κόρες της όμως ήθελε διαφορετική μοίρα. Σε ηλικία 3 ετών έγραψε την Μπέττυ Μαρί σε καλοκαιρινά μαθήματα μπαλέτου. Εκείνη και άλλα μέλη της οικογένειας έπαιζαν σε ροντέο και άλλες τοπικές εκδηλώσεις. Η Μπέττυ Μαρί σπούδασε πιάνο και θέλησε να γίνει πιανίστας συναυλιών.
Στα 5 η Μαρία γράφτηκε στο κοντινό Καθολικό Σχολείο Sacred Heart. Οι δάσκαλοι εντυπωσιάστηκαν τόσο, που της επέτρεψαν να παραλείψει τα δυο πρώτα επίπεδα της τάξης.
Το 1930 η κυρία Σαμπίν, δασκάλα μπαλέτου από την Τάλσα, επισκέφτηκε το Φέρφαξ ψάχνοντας για μαθητές. Διάλεξε τη Μαρία και τη Μάρτζορι. Πολλά χρόνια μετά η Μαρία Τόλτσιφ θα πει πως δεν ήταν μια καλή δασκάλα, που τις πίεζε τόσο που από θαύμα δεν έπαθαν μόνιμο τραυματισμό.
Το 1933 η οικογένεια Τολ Τσιφ μετακόμισε στο Λος Άντζελες με σκοπό τα παιδιά να παίξουν σε κάποιο χολιγουντιανό μιούζικαλ. Την ημέρα της άφιξής τους, η μητέρα ρώτησε έναν υπάλληλο σε τοπικό φαρμακείο αν ήξερε κάποιον καλό δάσκαλο χορού κι εκείνος της σύστησε τον Έρνεστ Μπέλτσερ, πατέρα της χορεύτριας Μαρτζ Σαμπιόν. Η Μαρία επέστρεψε στον κατάλληλο για εκείνη σχολικό βαθμό, αλλά μπήκε σε τάξη ευκαιριών για προχωρημένους μαθητές. Βαριόταν όμως το σχολείο κι αφοσιώθηκε στο χορό με δάσκαλο τον Μπέλτσερ. Εκτός από το κλασικό μπαλέτο, εκεί έμαθε κλακέτες, ισπανικό χορό και ακροβατικά. Τα βρήκε πολύ δύσκολα και τελικά τα παράτησε, όμως χρησιμοποίησε τις δεξιότητες στη μετέπειτα ζωή της.
Η οικογένεια μετακομίζει για άλλη μια φορά, τώρα στο Μπεβερλι Χιλς, όπου υπήρχαν καλύτερα σχολεία και καθηγητές. Στο Beverly Vista School η Τολ Τσιφ βίωσε οδυνηρές στιγμές και άρχισε πια να χρησιμοποιεί το επίθετό της ως μια λέξη, Τόλτσιφ. Συνέχισε όμως τις σπουδές της στο πιάνο και εμφανιζόταν ως προσκεκλημένη σολίστ με μικρές συμφωνικές ορχήστρες σε όλο το λύκειο.
Σε ηλικία 12 ετών άρχισε να συνεργάζεται με τη διάσημη χορογράφο Μπρονισλάβα Νιζίνσκα, που πρόσφατα είχε ανοίξει δική της σχολή στο Λος Άντζελες, και τον χορογράφο και πρώην χορευτή Ντέιβιντ Λισίν. Η Νιζίνσκα μετέδιδε ισχυρή την αίσθηση πειθαρχίας και την πεποίθηση ότι η μπαλαρίνα είναι δουλειά πλήρους απασχόλησης. Τότε η Τόλτσιφ αποφάσισε να αφιερώσει την ζωή της στο μπαλέτο. Όταν έγινε 15 ετών, η Νιζίνσκα αποφάσισε να την βάλει σε τρία μπαλέτα στο Hollywood Bowl. Κι ενώ περίμενε ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στο Κοντσέρτο του Σοπέν, τοποθετήθηκε στο κύριο σώμα του μπαλέτου και απογοητεύτηκε.
Η Μαρία Τόλτσιφ έλαβε οδηγίες από διάφορους διακεκριμένους δασκάλους, που επισκέπτονταν το Λος Άντζελες, όπως η Άντα Μπρόντμπεντ. Όταν την είδε η Μία Σλαβένσκα κανόνισε να δώσει οντισιόν μπροστά στον Σερτζ Ντέναμ, διευθυντή του Ballet Russe de Monte Carlo, που εντυπωσιάστηκε αλλά μέχρι εκεί.
Η Μαρία Τόλτσιφ στο Ballet Russe de Monte Carlo
Το 1942 η Μαρία Τόλτσιφ αποφοίτησε από το Beverly Hills High School. Είχε εγκαταλείψει το πιάνο και ήθελε να πάει στο κολέγιο, αλλά ο πατέρας της ήταν αντίθετος καθώς δεν ήθελε να συνεχίσει να κάνει έξοδα. Η Μαρία Τόλτσιφ κέρδισε ένα χορευτικό ρόλο στην ταινία «Presenting Lily Mars» της MGM, με την Judy Garland. Δεν ήταν μια ευχάριστη εμπειρία κι αυτό την έκανε να μην θέλει να συνεχίσει εκεί. Το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς η οικογενειακή φίλη Τατιάνα Ριαμπουτσίνσκα της πρότεινε να ταξιδέψουν μαζί στη Νέα Υόρκη. Κι έτσι, σε ηλικία 17 ετών, ξεκίνησε για τη μεγάλη πόλη.
Στη Νέα Υόρκη η Μαρία Τόλτσιφ αναζήτησε τον Σερτζ Ντέναμ. Ένας γραμματέας την ενημέρωσε ότι το Ballet Russe de Monte Carlo δεν χρειαζόταν άλλους χορευτές κι εκείνη έφυγε κλαίγοντας. Λίγες μέρες αργότερα την ειδοποίησαν ότι υπήρχε μια θέση για εκείνη. Ο Ντέναμ δεν την θυμόταν, αλλά βρήκε σε αυτή κάτι που χρειαζόταν, δηλ. μια χορεύτρια με διαβατήριο. Κι αυτό γιατί ενώ πολλοί από τους χορευτές ήταν Ρώσοι μετανάστες, δεν είχαν διαβατήριο και ο θίασος ετοίμαζε μια περιοδεία στον Καναδά. Η πρώτη της παράσταση ήταν στο Gaîté Parisienne. Μετά την καναδική περιοδεία, μια από τις βασικές χορεύτριες έφυγε λόγω εγκυμοσύνης κι έτσι η Μαρία Τόλτσιφ πήρε θέση χορεύτριας με μισθό 40 δολάρια την εβδομάδα.
Την πρώτη της μέρα ως πλήρες μέλος, ένιωσε μεγάλη έκπληξη όταν έμαθε ότι η Νιζίνσκα θα ανέβαζε στην πόλη το Κοντσέρτο του Σοπέν με το Ballet Russe de Monte Carlo. Σύντομα πήρε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη θέση της πρώτης μπαλαρίνας Ναθαλί Κρασόφσκα. Στο Ballet Russe οι Ρωσίδες μπαλαρίνες διαπληκτίζονταν συχνά με τις Αμερικανίδες, που θεωρούσαν κατώτερες. Έτσι μετά την προαγωγή της η Μαρία Τόλτσιφ έγινε στόχος της εχθρότητάς τους.
Την ίδια περίοδο η εταιρία ετοιμαζόταν να ανεβάσει το «Rodeo» ή «The Courting at Burnt Ranch» της Άγκνες Ντε Μιλ. Μια μέρα η Ντε Μιλ είπε στην Μαρία Τόλτσιφ να αλλάξει το όνομά της. Όχι όμως όπως της είχε προτείνει και ο Ντέναμ παλιότερα, δηλ. να γίνει Ταλτσίεβα, για να ακούγεται πιο ρωσικό, όπως συνηθιζόταν τότε. Η Ντε Μιλ της πρότεινε απλά να το τροποποιήσει, δηλ. να μην λέγεται πια Μπέττυ Μαρί αλλά Μαρία Τόλτσιφ.
Μέσα στους δυο πρώτους μήνες στο Ballet Russe, η Μαρία Τόλτσιφ είχε εμφανιστεί σε 7 διαφορετικά μπαλέτα ως μέλος του βασικού χορευτικού σώματος. Όσο ήταν στη Νέα Υόρκη, παρακολουθούσε μαθήματα στο School of American Ballet, όμως στην περιοδεία δεν έκανε επίσημα μαθήματα. Εκεί μελετούσε τους πιο έμπειρους συναδέλφους της. Συγκεκριμένα θαύμαζε την Αλεξάνδρα Ντανίλοβα.
Η Κρασόφσκα συχνά διαφωνούσε με την διοίκηση, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες για μόνιμη προαγωγή της Τόλτσιφ. Το 1942 παραλίγο να φύγει από την εταιρεία και είπαν στην Τόλτσιφ ότι θα συνέχιζε στη θέση της. Η Κρασόφσκα όμως πείστηκε να επιστρέψει, αλλά έγινε σαφές στην Τόλτσιφ ότι έπρεπε ανά πάσα στιγμή να είναι έτοιμη να εκτελέσει τον τεχνικά δύσκολο ρόλο της Κρασόφσκα. Την άνοιξη του 1943 η Κρασόφσκα μάλωσε με τον Ντέναμ κι έφυγε οριστικά. Με την επιστροφή στη Νέα Υόρκη η Τόλτσιφ πήρε θετικές κριτικές. Ο Τζον Μάρτιν, κριτικός χορού των New York Times, προέβλεψε το λαμπρό της μέλλον σύντομα. Η Μαρία Τόλτσιφ όμως επέστρεψε στο βασικό σώμα του χορού, όταν ολοκληρώθηκε το Κοντσέρτο του Σοπέν.
Η μητέρα της, βλέποντας ότι είχε χάσει πολύ βάρος και ότι είχε μικρό ρόλο στο «The Snow Maiden», προσπάθησε να την πείσει να αφήσει το μπαλέτο και να επιστρέψει στο πιάνο. Άλλαξε γνώμη όταν ο Λισίν της έδειξε τη στήλη του Μάρτιν εξηγώντας της πόσο σημαντικό ήταν.
Τη 2η χρονιά στο Ballet Russe η Μαρία Τόλτσιφ είχε μεγαλύτερους ρόλους. Ήταν σολίστ στο «Le Beau Danube» και πρωταγωνίστρια στην «Αρχαία Ρωσία», ένα άλλο μπαλέτο της Νιζίνσκα.
Η εποχή Τζορτζ Μπαλαντσίν
Την Άνοιξη του 1944 ο γνωστός χορογράφος Τζορτζ Μπαλαντσίν ήρθε να εργαστεί στο Ballet Russe de Monte Carlo για μια νέα παραγωγή με τίτλο «Song of Norway». Κέρδισε αμέσως την προσοχή της Τόλτσιφ. Αρχικά δεν ήξερε αν της έδινε σημασία. Ο Μπαλαντσίν της ανέθεσε ένα σόλο στο «Song of Norway» και το βράδυ πριν την πρεμιέρα την ενημέρωσε ότι θα ήταν επίσης και η βοηθός της Ντανίλοβα. Η παράσταση είχε επιτυχία και στον Μπαλαντσίν προσφέρθηκε ένα συμβόλαιο για όλη την υπόλοιπη σεζόν.
Βλέποντας ότι η καριέρα της προοδεύει, η μητέρα της Μαρίας Τόλτσιφ ζήτησε αύξηση για την κόρη της. Ο Ντέναμ ενέδωσε κι αύξησε το μισθό στα 50 δολάρια την εβδομάδα και την προώθησε σε σολίστ. Λίγο πριν ανοίξει το Ballet Imperial, ο Μπαλαντσίν ενημέρωσε την Τόλτσιφ ότι θα ήταν η δεύτερη επικεφαλής πίσω από τη Μόιλαν.
Η Washington Post αποκάλεσε την Τόλτσιφ την κρίσιμη καλλιτεχνική έμπνευση του Μπαλαντσίν. Εκείνη αγνοούσε την προσωπική του έλξη για μεγάλο χρονικό διάστημα και η σχέση τους παρέμενε κυρίως επαγγελματική. Τελικά όμως έγιναν ζευγάρι και παντρεύτηκαν στις 16 Αυγούστου 1946. Ήταν η τρίτη σύζυγος του Μπαλαντσίν. Και χώρισαν ακυρώνοντας τον γάμο τους, όταν ο Μπαλανσίν πρόσεξε την χορεύτρια Τάνακιλ Λε Κλερκ, που έγινε η επόμενη σύζυγός του.
Το μπαλέτο της Νέας Υόρκης
Το 1946 ο Τζορτζ Μπαλαντσίν ίδρυσε μαζί με τον προστάτη των τεχνών, Λίνκολν Κίρσταιν την Εταιρεία Μπαλέτου, πρόδρομο του Μπαλέτου της Νέας Υόρκης. Η Μαρία Τόλτσιφ παρέμεινε στο Ballet Russe de Monte Carlo μέχρι το 1947, που έληξε το συμβόλαιό της. Στη συνέχεια πήγε στον Μπαλαντσίν, που ήταν στη Γαλλία, και έγινε φιλοξενούμενη χορογράφος στο Μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού. Ήταν η πρώτη Αμερικανίδα, που εμφανίστηκε εκεί. Δεν εκτιμούσαν όμως όλοι την παρουσία της. Μια ομάδα υποστηρικτών του Σερζ Λιφάρ, που βρισκόταν σε άδεια ενώ ερευνούνταν για βοήθεια στους Ναζί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ξεκίνησε εκστρατεία για να διώξει τον Μπαλαντσίν. Συμμετείχαν και οι εφημερίδες «Spectateur» και «Les Arts» δημοσιεύοντας άρθρα με προσωπικές επιθέσεις κατά του Μπαλαντσίν. Εκείνος τους αγνοούσε, εξοργίζοντας περισσότερο ορισμένους χορευτές.
Όταν έφτασε εκεί και η Τόλτσιφ, μπήκε αμέσως στα έργα «Le baiser de la fée» και «Apollo». Όταν μια χορεύτρια αποσύρθηκε από το «Apollo» λίγο πριν την πρεμιέρα, η Μαρία Τόλτσιφ αναγκάστηκε να μάθει έναν πιο απαιτητικό ρόλο σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Και παρά τις δυσκολίες, στην πρεμιέρα είχαν τεράστια επιτυχία. Ο χορός της Μαρίας Τόλτσιφ μάγεψε τον γαλλικό Τύπο και το κοινό. Οι συνάδελφοί της όμως ποτέ δεν την εκτίμησαν.
Μετά από 6 μήνες στο Παρίσι, Μπαλαντσίν και Τόλτσιφ επέστρεψαν στην Νέα Υόρκη. Γρήγορα η Μαρία Τόλτσιφ έγινε η πρίμα μπαλαρίνα του Μπαλέτου της Νέας Υόρκης, που άνοιξε τον Οκτώβριο του 1948. Ο Μπαλαντσίν δημιούργησε ρόλους που απαιτούσαν αθλητισμό, ταχύτητα και επιθετικό χορό, όπως ποτέ πριν, και η Μαρία Τόλτσιφ ήταν η κατάλληλη γι’ αυτό το όραμα. Μαγνήτιζε το κοινό με τον γρήγορο, δυναμικό και παθιασμένο χορό της σε ρόλους που ο Μπαλαντσίν δημιουργούσε μόνο γι’ αυτήν.
Το 1954 η Μαρία Τόλτσιφ ερμήνευσε την Sugar Plum Fairy στην πρόσφατα επεξεργασμένη εκδοχή του Καρυοθραύστη από τον Μπαλαντσίν. Η ερμηνεία της μεταμόρφωσε το έργο από αρκετά σκοτεινό σε ετήσια χριστουγεννιάτικο. Άλλοι ρόλοι που έδωσε ο Μπαλαντσίν στην Τόλτσιφ ήταν η Βασίλισσα των Κύκνων στην εκδοχή του για την Λίμνη των Κύκνων το 1951, αλλά και η Ευρυδίκη στον Ορφέα. Οι φλογερές της επιδόσεις βοήθησαν ώστε να καθιερωθεί και ο Μπαλαντσίν ως ο πιο εξέχων και επιδραστικός χορογράφος της εποχής.
Η Μαρία Τόλτσιφ έμεινε στο Μπαλέτο της Νέας Υόρκης μέχρι τον Φεβρουάριο του 1960, αλλά πήρε άδεια να συνεργαστεί και με άλλες εταιρείες. Έκανε γκεστ εμφανίσεις μεταξύ άλλων στο Μπαλέτο της Όπερας του Σικάγο, Μπαλέτο του Σαν Φρανσίσκο, Βασιλικό Μπαλέτο της Δανίας και Μπαλέτο του Αμβούργου.
Την περίοδο 1954 – 1955, όταν ακόμα δούλευε στο Ballet Russe de Monte Carlo, έπαιρνε 2.000 δολάρια την εβδομάδα, ο υψηλότερος μισθός χορεύτριας μέχρι τότε.
Το 1958 πρωταγωνιστούσε στο «Gounod Symphony», όταν πήρε άδεια για να αποκτήσει το παιδί της.
Η Μαρία Τόλτσιφ μετά το Μπαλέτο της Νέας Υόρκης
Μετά το Μπαλέτο της Νέας Υόρκης, η Μαρία Τόλτσιφ μπήκε στο American Ballet Theatre, αρχικά ως καλεσμένη και μετά ως πρίμα μπαλαρίνα. Εκείνο το καλοκαίρι ήταν που εμφανίστηκε στο θέατρο Μπολσόι της Μόσχας, στο πλευρό του Δανού χορευτή Έρικ Μπρούχν.
Η Μαρία Τόλτσιφ εμφανίστηκε και σε τηλεοπτικές εκπομπές, όπως το Ed Sullivan Show. Επίσης, υποδύθηκε την Άννα Πάβλοβα στο μιούζικαλ του 1952 «Million Dollar Mermaid». Το 1962 συνεργάστηκε με τον Ρούντολφ Νουρέγιεφ στο αμερικανικό του ντεμπούτο, που μεταδόθηκε σε εθνικό δίκτυο. Εμφανίστηκε για τελευταία φορά στην τηλεόραση το 1966 στην εκπομπή «Bell Telephone Hour».
Ο Μπαλαντσίν, πρώην σύζυγος πια, την παρότρυνε να μετακομίσει στη Γερμανία, όπου έγινε πρίμα μπαλαρίνα στο μπαλέτο του Αμβούργου.
Τελευταία της εμφάνιση ήταν στο ρόλο της Σταχτοπούτας του Πίτερ βαν Ντικ το 1966.
Αποσύρθηκε από το χορό όσο ήταν ακόμα στην ακμή της. Είχε χορέψει σε όλη την Ευρώπη, τη Νότια Αμερική, την Ιαπωνία και τη Ρωσία.
Η Μαρία Τόλτσιφ διδάσκει
Όταν αποσύρθηκε από το χορό, η Μαρία Τόλτσιφ μετακόμισε στο Σικάγο, όπου έμενε ο σύζυγός της. Εκεί υπηρέτησε ως διευθύντρια μπαλέτου της Λυρικής Όπερας του Σικάγο από το 1973 μέχρι το 1979. Το 1974 ίδρυσε τη σχολή μπαλέτου της Lyric Opera, όπου δίδαξε την τεχνική Μπαλαντσίν.
Το 1981, μαζί με τη αδερφή της, Μάρτζορι, ίδρυσαν το Chicago City Ballet. Μέχρι το 1987, οπότε και διαλύθηκε, η Μαρία Τόλτσιφ υπήρξε καλλιτεχνική συνδιευθύντρια. Παρά την αποτυχία αυτή, η Chicago Tribune αποκάλεσε την Μαρία Τόλτσιφ μια δύναμη στην ιστορία του χορού στο Σικάγο, που αύξησε τη δημοτικότητα του χορού.
Το 1989 η Μαρία Τόλτσιφ εμφανίστηκε στο ντοκιμαντέρ «Dancing for Mr. B».
Από το 1990 μέχρι τέλους ήταν η καλλιτεχνική σύμβουλος μπαλέτου στο Φεστιβάλ Σικάγο του Φον Χάιντεκε.
Η προσωπική ζωή της Μαρίας Τόλτσιφ
Κατά το 1ο έτος στο Ballet Russe de Monte Carlo, η Μαρία Τόλτσιφ έβγαινε με τον Αλεξάντερ “Σάσα” Γκούντεβιτς. Ήταν και για τους δυο η πρώτη αγάπη. Ο Γκούντεβιτς μάλιστα αγόρασε και δαχτυλίδι αρραβώνων. Την άνοιξη του 1944 όμως άλλαξε στάση, όταν άρχισε να τον κυνηγά μια άλλη νεαρή γυναίκα.
Στην συνέχεια μπήκε στη ζωή της ο Τζορτζ Μπαλαντσίν. Η σχέση τους αρχικά ήταν μόνο επαγγελματική. Ακόμα κι όταν έγινε πιο οικεία, η Μαρία Τόλτσιφ δεν περίμενε την πρόταση γάμου. Το καλοκαίρι του 1945 ο Μπαλαντσίν ζήτησε να συναντηθούν μετά από μια παράσταση. Μπήκε στο αυτοκίνητο και μετά από μερικά λεπτά σιωπής της ζήτησε να γίνει γυναίκα του. Μετά το σοκ, του απάντησε ότι δεν είναι σίγουρη ότι τον αγαπάει, αλλά για εκείνον δεν είχε σημασία. Αφού το σκέφτηκε καλά, την επόμενη μέρα του απάντησε θετικά. Η μητέρα της έγινε έξαλλη με τον αρραβώνα. Ο Μπαλαντσίν όμως έδειχνε μεγάλη στοργή και η Μαρία Τόλτσιφ σταδιακά ερωτευόταν. Παντρεύτηκαν στις 16 Αυγούστου 1946, όταν εκείνη ήταν 21 κι εκείνος 42. Οι γονείς της, που συνέχισαν να είναι αντίθετοι, δεν παραβρέθηκαν στην τελετή. Το ζευγάρι δεν έκανε γαμήλιο ταξίδι λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων. Ο γάμος τους ακυρώθηκε στις 7 Ιουνίου 1951, όταν και οι δύο έλκονταν από άλλα άτομα.
Στις 4 Οκτωβρίου 1952 η Μαρία Τόλτσιφ παντρεύτηκε τον Ελμούρζα Νατίρμποφ, πιλότο ιδιωτικής αεροπορικής εταιρείας τσάρτερ. Χώρισαν τον Σεπτέμβριο του 1954.
Η Μαρία Τόλτσιφ το 1955 γνώρισε τον επιχειρηματία και κατασκευαστικό στέλεχος του Σικάγο, Χένρι Ντ. “Μπαζ” Πάσεν Jr. Παντρεύτηκαν στις 3 Ιουνίου 1956 κι έκαναν γαμήλιο ταξίδι στην Ευρώπη, που συνδυάστηκε με μια περιοδεία μπαλέτου. Το 1959 απέκτησε το μοναδικό της παιδί, την Ελίζ Μαρία Πάσεν, βραβευμένη ποιήτρια και εκτελεστική διευθύντρια της Poetry Society of America. Απέκτησε επίσης και μια θετή κόρη, την Μάργκαρετ Ράιτ. Το ζευγάρι παρέμεινε μαζί και στα δύσκολα, όπως η σύντομη φυλάκιση του Πάσεν για φοροδιαφυγή, και μέχρι το θάνατό του στις 2 Ιουνίου 2004.
Το τέλος και ό, τι άφησε πίσω η Μαρία Τόλτσιφ
Τον Δεκέμβριο του 2012 η Μαρία Τόλτσιφ έσπασε το ισχίο της. Στις 11 Απριλίου 2013 πέθανε από επιπλοκές που είχαν αιτία τους τον τραυματισμό αυτό.
Παρόλη την επιτυχία της δεν ξέχασε ποτέ την καταγωγή της και με κάθε ευκαιρία μιλούσε γι’ αυτήν, καθώς και για τις παρανοήσεις σχετικά με τους ιθαγενείς της Αμερικής και πάλευε για τα δικαιώματα των ιθαγενών και ενάντια στις αδικίες και τις διακρίσεις που βίωνε κάθε άνθρωπος λόγω της καταγωγής του. Ασχολήθηκε με το America for Indian Opportunity και ήταν διευθύντρια του Indian Council Fire Achievement Award. Μαζί με τη Μάρτζορι, υπολογίζονται ως δυο από τους 5 ιθαγενείς Αμερικανούς χορευτές μπαλέτου από την Οκλαχόμα που γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1920. Ήθελε όμως να την κρίνουν μόνο με βάση το χορό της. Το Έθνος Osage, η καταγωγή της, την τίμησε και επίσημα ονομάζοντάς την Πριγκίπισσα Wa-Xthe-Thomba ή «γυναίκα δύο κόσμων».
Είναι από τις 4 ιθαγενείς που απεικονίζονται στην τοιχογραφία «Flight of Spirit», στο κτίριο του Καπιτωλίου της Οκλαχόμα κι επίσης είναι το θέμα ενός από τα χάλκινα αγάλματα σε φυσικό μέγεθος με τίτλο The Five Moons, που βρίσκεται στην Ιστορική Εταιρεία της Τάλσα. Το 1996 Η Μαρία Τόλτσιφ έλαβε το βραβείο από το Kennedy Center για επιτεύγματα ζωής.
Η αυτοβιογραφία της με τίτλο «Maria Tallchief: America’s Prima Ballerina», γράφτηκε από κοινού με τον Λάρι Κάπλαν και κυκλοφόρησε το 1997. Τον Νοέμβριο του 2007 οι Σάντι και Γιάσου Οσάουα της Upstream Productions στο Σιάτλ της Ουάσιγκτον γύρισαν ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «Maria Tallchief», που προβλήθηκε στο PBS μεταξύ 2007 και 2010.
Άλλες διακρίσεις για την Μαρία Τόλτσιφ
Η Μαρία Τόλτσιφ είναι μέλος του National Women’s Hall of Fame το 2018 και ανακηρύχθηκε δύο φορές “Γυναίκα της Χρονιάς” από το Press Club της Ουάσιγκτον. Ήταν επίσης δυο φορές στην ετήσια λίστα βραβείων του περιοδικού Dance.
Το 1999 τιμήθηκε με το Αμερικανικό Εθνικό Μετάλλιο Τεχνών από το National Endowment of the Arts. Το 2006 το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης έκανε ένα αφιέρωμα στην Μαρία Τόλτσιφ με τίτλο «A Tribute to Ballet Great Maria Tallchief». Το 2011 πήρε το Βραβείο Δημιουργίας Ιστορίας του Μουσείου Ιστορίας του Σικάγο για τη διάκριση στις παραστατικές τέχνες. Στις 13 Νοεμβρίου 2020 η Google της αφιέρωσε μια αρχική της εικόνα.
Ακολουθεί video με ένα σόλο της Μαρία Τόλτσιφ από το 1951.
Για το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από:
- Maria Tallchief, Ανακτήθηκε από: https://en.wikipedia.org/ Τελευταία πρόσβαση: 30/3/23
- Norwood, Ar. (2017). Maria Tallchief 1925-2013. Ανακτήθηκε από: https://www.womenshistory.org/ Τελευταία πρόσβαση: 30/3/23
- Williamson, S. (2022). Maria Tallchief: The Superstar of American Ballet. Ανακτήθηκε από: https://www.thecollector.com/ Τελευταία πρόσβαση: 30/3/23
- Starlynn, R. N. TALLCHIEF, ELIZABETH MARIA (1925–2013). Ανακτήθηκε από: https://www.okhistory.org/ Τελευταία πρόσβαση: 30/3/23
- Maria Tallchief, Ανακτήθηκε από: https://www.imdb.com/ Τελευταία πρόσβαση: 30/3/23
- Johnson Lewis, J. (2019). Maria Tallchief. Ανακτήθηκε από: https://www.thoughtco.com/ Τελευταία πρόσβαση: 30/3/23
