Ρούντολφ Νουρέγιεφ: Ο κορυφαίος χορευτής που έφυγε νωρίς

Ρούντολφ Νουρέγιεφ
Πηγή εικόνας: www.ocregister.com. | Ρούντολφ Νουρέγιεφ.

Ρούντολφ Νουρέγιεφ: ένας εκπληκτικός χορευτής, αυτοεξόριστος από την ΕΣΣΔ, μία έντονη προσωπικότητα. Αυτά είναι μόνο λίγα στοιχεία της ζωής ενός εκ των κορυφαίων χορευτών που έλαμψε διεθνώς, στις μεγάλες σκηνές του κλασικού μπαλέτου. Η ζωή του ήταν πολυτάραχη, σχεδόν κινηματογραφική, με το πηγαίο ταλέντο του να τον οδηγεί γρήγορα στην κορυφή και την καταξίωση.


Τα πρώτα χρόνια του Νουρέγιεφ στη Ρωσία

Ο, ταταρικής καταγωγής, Ρουντόλφ Χαμέτοβιτς Νουρέγιεφ γεννήθηκε εν κινήσει, σε ένα βαγόνι του Υπερσιβηρικού, στις 17 Μαρτίου του 1938. Ίσως, λοιπόν, δεν είναι τυχαία η αγάπη του για την συνεχή κίνηση, που του χάριζε ο χορός. Ήταν το τελευταίο παιδί μίας εξαμελούς μουσουλμανικής οικογένειας, που κατοικούσε στην πόλη Ούφα. Οι οικονομικές δυσκολίες της οικογένειάς του ήταν πολλές, καθώς όπως περιγράφει και ο ίδιος σε συνέντευξή του:

 «Όποιος ήθελε να πάει στην τουαλέτα περπατούσε ως την άκρη του δρόμου και επειδή ποτέ δεν είχαμε χρήματα, τις πιο πολλές φορές πηγαίναμε ξυπόλητοι. Δεν είχα ούτε δικά μου ρούχα να φορέσω και για να βγω στο δρόμο, ντυνόμουν με τα ρούχα των τριών αδελφών μου».

Ρούντολφ Νουρέγιεφ
Πηγή εικόνας: edu.glogster.com | Η οικογένεια Νουρέγιεφ.

Παρά τις δυσκολίες και τις εναντιώσεις του πατέρα του, ο Ρούντολφ γίνεται δεκτός, μόλις στα 17 του χρόνια, στην Ακαδημία Βαγκάνοβα της Αγίας Πετρούπολης. Τρία χρόνια αργότερα, το 1958, εντάσσεται στο δυναμικό των διάσημων μπαλέτων Κίρωφ, όπου και ξεκινάει την καριέρα του, αναλαμβάνοντας από πολύ νωρίς τους βασικούς ρόλους των έργων. Μερικές από τις παραστάσεις του στα Κίρωφ είναι: ο Δον Κιχώτης, η Ζιζέλ, η Ωραία Κοιμωμένη και η Λίμνη των Κύκνων. Ωστόσο, η παραμονή του στη Ρωσία δεν επρόκειτο να είναι μακρόχρονη.

Advertising

Advertisements
Ad 14

Η αυτοεξορία και η αρχή μίας λαμπρής καριέρας

Το 1961, κατά τη διάρκεια μία περιοδείας των Κίρωφ στην Ευρώπη, ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ αποφασίζει να ζητήσει πολιτικό άσυλο στην Γαλλία. Φυσικά, οι λόγοι αυτής του της απόφασης ποικίλουν, ενώ η αφορμή ήταν η σύλληψή του στο παρισινό αεροδρόμιο Λε Μπουρζέ από δύο πράκτορες της ΚGB. Ο ίδιος τα προηγούμενα χρόνια είχε γίνει στόχος του σοβιετικού καθεστώτος, κυρίως για ερωτικά σκάνδαλα, γεγονός που θα μπορούσε να αποτελέσει αφορμή για την απαγόρευσή της εξόδου του από την Ρωσία. Εντούτοις, παρά το νεαρό της ηλικίας του, ο Νουρέγιεφ αντιστάθηκε στην σύλληψη, καλώντας σε βοήθεια τους Γάλλους αστυνομικούς του αεροδρομίου, οι οποίοι τον οδήγησαν στο υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.

Διαβάστε επίσης  Άντολφ Σαξ: ο ιδιαίτερος εφευρέτης του σαξοφώνου

Η απόφασή του αυτή, του στέρησε το δικαίωμα εισόδου στη Ρωσία για 28 χρόνια. Η άρση της απαγόρευσης εισόδου αποφασίστηκε το 1989, από τον τότε προέδρο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, ούτως ώστε ο Νουρέγιεφ να παρευρεθεί στην κηδεία της μητέρας του.

Πηγή εικόνας: www.nytimes.com | Ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ στην Ακαδημία του Λένινγκραντ, το 1960. 

Στην Γαλλία, συνεργάστηκε, για περίπου έναν χρόνο, με το Μεγάλο Μπαλέτο του Μαρκήσιου de Cuevas, όμως η διαμονή του στη χώρα δεν θα διαρκέσει για πολύ. Το 1962, μετακομίζει στην Μεγάλη Βρετανία, όπου και του παραχωρείται η βρετανική υπηκοότητα. Εκεί, συνεργάζεται με τα κορυφαία Βασιλικά Μπαλέτα του Λονδίνου, ξεκινώντας παράλληλα και την κοινή χορευτική του πορεία με την Αγγλίδα μπαλαρίνα Μαργκότ Φοντέιν. Ο Νουρέγιεφ θα πει αργότερα για την Φοντέιν:

«Στο τέλος της Λίμνης των Κύκνων, όταν έφυγε από τη σκηνή, με το υπέροχο, λευκό τουτού της, (σκέφτηκα) ότι θα την ακολουθούσα μέχρι το τέλος του κόσμου».

Advertising

Ο Νουρέγιεφ, εκτός από τα Βασιλικά Μπαλέτα του Λονδίνου, συνεργάστηκε με το Θέατρο της Σκάλας του Μιλάνου, το Μπαλέτο του Βερολίνου, καθώς και με τα Βασιλικά Μπαλέτα της Σουηδίας. Ωστόσο, ποτέ δεν εντάχθηκε πλήρως σε αυτά, παραμένοντας ένας εξωτερικός συνεργάτης τους.


Η μετέπειτα πορεία

Η πολυετής πορεία του στο χώρο του χορού επισφραγίστηκε με την ανάδειξή του όχι μόνο στο χορευτικό μέρος των παραστάσεων, αλλά και στην καλλιτεχνική διεύθυνση μεγάλων σκηνών, όπως του Μπαλέτου της Όπερας του Παρισιού, της οποίας διετέλεσε διευθυντής για έξι χρόνια. Στο ενεργητικό του έχει περισσότερες από 25 παραστάσεις μπαλέτου, ενώ, στη δεκαετία του 1970, ασχολείται και με τον χώρο της τηλεόρασης και του κινηματογράφου.

Πηγή εικόνας: en.wikipedia.org | Οι Μαργκότ Φοντέιν, Φρεντ Ασταίρ και Ρούντολφ Νουρέγιεφ, κατά τη διάρκεια του αμερικανικού τηλεοπτικού προγράμματος The Hollywood Palace (1965).

Το 1973, πρωταγωνιστεί στην κινηματογραφική εκδοχή του έργου «Δον Κιχώτης», ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1977, ενσαρκώνει τον Ροδόλφο Βαλεντίνο, στην ταινία «Βαλεντίνο», σκηνοθεσίας Κεν Ράσελ.

Το 1982, αποκτά την αυστριακή υπηκοότητα, εξακολουθώντας ωστόσο να ζει στο Παρίσι.

Διαβάστε επίσης  Χειμωνάς Γιώργος: Η κατάργηση των ορίων μεταξύ εμπειρίας και λόγου
Advertising


Η φαινομενικά πολυτάραχη προσωπική του ζωή

Είναι αλήθειας πως ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ, εκτός από τον χώρο του μπαλέτου, απασχολούσε τα διεθνή μίντια και με τη προσωπική του ζωή. Φήμες, τις οποίες αναπαρήγαγαν σκανδαλοθηρικά περιοδικά της εποχής, η σχέση του με τον Δανό χορευτή Έρικ Μπρουν, καθώς και οι σχέσεις που ο Τύπος της εποχής του χρέωνε, ακόμα και με μέλη της οικογένειας Κένεντι, όπως την Τζάκι και τον Μπόμπι Κένεντι, ήταν μερικά από τα στοιχεία που έγιναν στόχος σχολίων για την, εκτός των μπαλετικών σκηνών, ζωή του Νουρέγιεφ.

Ρούντολφ Νουρέγιεφ
Πηγή εικόνας: www.pinterest.com.au | Ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ μαζί με τον Έρικ Μπρουν.

Από τα χρόνια του στην ΕΣΣΔ, ο ίδιος φαίνεται ότι απασχολούσε τον Τύπο, αφού σύμφωνα με την δημοσιογράφο και συγγραφέα της βιογραφίας του Νουρέγιεφ, Τζούλι Κάβανα, ο νεαρός τότε χορευτής είχε συνάψει σχέση με την σύζυγο του μέντορα και καθηγητή χορού στα Κίρωφ, Ξένια Τζούργκενσον. Ωστόσο, η θυελλώδης σχέση του με τον Μπρουν, ήταν αυτή που τον σημάδεψε, μέχρι και το τέλος της ζωής του τελευταίου το 1986.


Τα τελευταία χρόνια και ο θάνατος ενός σπουδαίου καλλιτέχνη

Η εξάπλωση του AIDS στην Γαλλία στις αρχές του 1980, είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις στον εγχώριο τύπο, γεγονός όμως που δεν κινητοποίησε εξαρχής τον Νουρέγιεφ. Το 1984, ο καλλιτέχνης διεγνώσθη θετικός σε τεστ του ιού του ΗΙV, αρνούμενος ωστόσο, να παραδεχτεί, τουλάχιστον δημοσίως, το πρόβλημα υγείας του. Αν και οι αντοχές του άρχισαν να εξασθενούν, ο ίδιος συνέχιζε το έργο του, μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν η κατάσταση της υγείας του είχε αισθητά επιδεινωθεί.

Το 1992, κατορθώνει να ολοκληρώσει την εμφάνισή του στο Καζάν, ενώ, επιστρέφοντας στην οικία του στο Παρίσι, εισάγεται στο νοσοκομείο με υψηλό πυρετό. Εκεί, υποβάλλεται σε χειρουργείο περικαρδίτιιδας. Αυτό που τον κράτησε στη ζωή, ήταν το ανέβασμα του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας του Προκόφιεφ στην Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης, το 1992, έργο το οποίο και κατάφερε να φέρει εις πέρας. Τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου, παρά την εκ νέου επιδείνωση της υγείας του, συμμετέχει στην παράσταση La Bayadère, στην παρισινή όπερα Garnier. Την νύχτα εκείνη, ο χορευτής έλαβε επί σκηνής το βραβείο του Commandeur de l’Ordre des Arts et des Lettres της Γαλλίας.

Διαβάστε επίσης  Λουτσιάνο Παβαρόττι: Ο τενόρος του λαού
Advertising

Στις 20 Νοεμβρίου, εισάγεται και πάλι στο νοσοκομείο, αυτή τη φορά όμως δεν βγαίνει νικητής, αφήνοντας την τελευταία του πνοή, μετά από πολύμηνη μάχη, στις 6 Ιανουαρίου του 1993, σε ηλικία 54 ετών. Η κηδεία του έγινε στο φουαγιέ της Όπερα Garnier, όπου και είχε παραστεί πλήθος κόσμου, καθώς και άνθρωποι των τεχνών, πολιτικοί και συνεργάτες του. Η σορός του ενταφιάζεται στο ρωσικό κοιμητήριο Sainte-Geneviève-des-Bois, κοντά στο Παρίσι.

Τάφος Νουρέγιεφ
Πηγή εικόνας: en.wikipedia.org | Ο τάφος του Νουρέγιεφ, διακοσμημένος με ανατολίτικο χαλί. Ο ίδιος ήταν συλλέκτης ανατολίτικων χαλιών και υφαντών.

Η υστεροφημία

Για την ζωή και το έργο του Νουρέγιεφ, έχουν γραφτεί πολλά βιβλία, βιογραφίες, καθώς και έχουν βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες ταινίες, που προσπαθούν να ρίξουν περισσότερο φως στην προσωπική και καλλιτεχνική του πορεία. Το όνομά του έχει συνδεθεί με τον χορό, αφήνοντας μία μεγάλη παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές χορευτών. Η μεγάλη του πορεία, εκτός από την Δύση, έχει πλέον αναγνωριστεί και στην Ρωσία, η οποία, κατά τα προηγούμενα χρόνια, τον είχε σφοδρά πολεμήσει. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα Μπαλέτα Μαριίνσκι (πρώην Κίρωφ) έβαλαν και πάλι το όνομά του στην ιστορία τους, ενώ μία αίθουσα προβών της Ακαδημίας Βαγκάνοβα έχει πάρει το όνομά του. Ο χορογράφος των Μαριίνσκι, Όλεγκ Βινογκράτωφ, είπε για τον Νουρέγιεφ:

«Αυτό που έκανε ο Νουρέγιεφ στη Δύση, δεν θα μπορούσε ποτέ να το κάνει εδώ».


Ακολουθεί βίντεο με τη σόλο ερμηνεία του Νουρέγιεφ στη Λίμνη των Κύκνων:

Advertising

Πηγές άρθρου:

Ρούντολφ Νουρέγιεφ. Ανάκτηση από el.wikipedia.org. (τελευταία πρόσβαση 14/03/2021).

Rudolf Nureyev. Ανάκτηση από en.wikipedia.org. (τελευταία πρόσβαση 14/03/2021).

Advertising

23 χρόνια χωρίς τον Νουρέγιεφ -Ένα αστέρι που χάθηκε άδοξα [εικόνες]. Ανάκτηση από iefimerida.gr. (τελευταία πρόσβαση 14/03/2021).

Η ερωτική ζωή του θρυλικού Νουρέγιεφ. Δήλωνε ομοφυλόφιλος αλλά είχε σχέσεις και με γυναίκες. Οι φήμες για την Τζάκι Κένεντι και την οικογένειά της. Ανάκτηση από www.mixanitouxronou.gr. (τελευταία πρόσβαση 14/03/2021).

The Rudolf Nureyev Foundation. Ανάκτηση από nureyev.org. (τελευταία πρόσβαση 14/03/2021).

Advertising

Γεννήθηκε στη Βόρεια Ελλάδα και ζει στο ακόμα βορειότερο Εδιμβούργο. Σπούδασε Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης, όμως έχει μία ιδιαίτερη αγάπη για τη μοντέρνα αρχιτεκτονική.

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Αγίου Βαλεντίνου: 4+1 ξεχωριστές προτάσεις

Η γιορτή των ερωτευμένων ήρθε και μας βρίσκει να αναζητάμε

Η ιστορία της βιομηχανίας στη Θεσσαλονίκη

Η ιστορία της βιομηχανίας στη Θεσσαλονίκη είναι μια περίοδος ανάπτυξης