
Ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε ήταν λυρικός ποιητής και πεζογράφος του 20ού αιώνα. Με τις εικόνες του προσπαθούσε να συμφιλιώσει την ομορφιά και τον πόνο, τη ζωή και τον θάνατο. Τα γνωστότερα έργα του είναι Το βιβλίο των Ωρών, τα Σονέτα στον Ορφέα και οι Ελεγείες του Ντουίνο. Έγραψε επίσης περισσότερα από 400 ποιήματα στα γαλλικά, που τα αφιέρωσε στην πατρίδα επιλογής του, το καντόνι Βαλέ (Valais) στην Ελβετία.
Το μόνο ταξίδι είναι αυτό μέσα μας.
Ράινερ Μαρία Ρίλκε: Τα πρώτα χρόνια
Ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε γεννήθηκε στην Πράγα, καταγόταν από γερμανική οικογένεια και γεννήθηκε ως René Karl Wilhelm Johann Josef Maria Rilke. Ο πατέρας του, Γιόζεφ Ρίλκε, ήταν ένας υπάλληλος των σιδηροδρόμων που είχε εγκαταλείψει μια αποτυχημένη στρατιωτική σταδιοδρομία και η μητέρα του, Σοφία Εντζ, ήταν από μια πλούσια οικογένεια της Πράγας. Ο γάμος τους ήταν δεν ήταν ευτυχισμένος καθώς η μητέρα του ήταν κοινωνικά φιλόδοξη και κτητική γυναίκα. Η πρώιμη ζωή του Ρίλκε σημαδεύτηκε από το πένθος της μητέρας του για την κόρη της, η οποία είχε πεθάνει μετά από μόλις μία εβδομάδα από τη γέννησή της. Για τη μητέρα του είπε αργότερα, ότι του συμπεριφέρθηκε σαν να ήταν το κορίτσι που είχε χάσει.

Σε ηλικία έντεκα ετών ο Ρίλκε ξεκίνησε την επίσημη εκπαίδευση του σε μια στρατιωτική ακαδημία, τη Στρατιωτική Σχολή του Ζανκτ Πλέτεν, όπου εκεί πέρασε δυστυχισμένος για πέντε χρόνια. Το 1891 πήρε εξιτήριο λόγω προβλημάτων υγείας. Όταν επέστρεψε πίσω στην Πράγα διαπίστωσε ότι οι γονείς του είχαν χωρίσει.
Ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε στο κόσμο των γραμμάτων
Με τη βοήθεια του θείου του, ο οποίος αναγνώρισε τα ταλέντα του αγοριού, ο Ρίλκε κατάφερε να εξασφαλίσει μια θέση σε ένα γερμανικό σχολείο στο οποίο παρακολούθησε μαθήματα για ένα χρόνο. Επέστρεψε στην Πράγα σε ηλικία 16 ετών. Από το 1892 έως το 1895, έκανε μαθήματα για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο πανεπιστήμιο, τις οποίες πέρασε και πέρασε ένα χρόνο σπουδάζοντας λογοτεχνία, ιστορία της τέχνης και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Πράγα. Ήταν ήδη σίγουρος ότι θα ξεκινούσε μια λογοτεχνική καριέρα: μέχρι το 1895 είχε εκδώσει, με δικά του έξοδα, έναν τόμο ερωτικής ποίησης στο ύφος του ποιητή Heinrich Heine, που ονομαζόταν Life and Songs (Leben und Lieder), και θα εκδώσει άλλους δύο λίγο μετά.
Το 1896 έφυγε από την Πράγα για το Μόναχο και δημοσίευσε τις ποιητικές του συλλογές Larenopfen (Προσφορά στους Λάρητες), Traumgekrönt (Στεφανωμένος απ’ όνειρο) και Advent (Σαρακοστή) που αποτελέσανε αργότερα τον τόμο των Erste Gedicht (Πρώτα ποιήματα). Τα διηγήματα Am Leben hin (Προς την ζωή), Zwei Pragen Geschichten ( Δύο Ιστορίες της Πράγας) και Die Lezten (Οι τελευταίοι) που στα 1928 ενώθηκαν στον τόμο Erzählungen und Skizzen aus der Frühzeit (Νεανικά διηγήματα και σκίτσα) και το μικρό μονόπρακτο θεατρικό κομμάτι σε στίχους Die weisse Fürstin ( Η Λευκή Πριγκίπισσα). Μυήθηκε στο έργο του Δανού συγγραφέα Γενς Πίτερ Γιάκομπσεν, ο οποίος άσκησε καθοριστική επιρροή κατά τη διάρκεια των χρόνων διαμόρφωσης του Ρίλκε.
Προσωπική ζωή και συγγραφή
Επισκεπτόμενος τη Βενετία το 1897 γνώρισε και ερωτεύτηκε την 36χρονη γυναίκα των γραμμάτων Λου Αντρέας-Σαλομέ , μια παντρεμένη γυναίκα δεκαπέντε χρόνια μεγαλύτερή του,η οποία άσκησε μεγάλη επιρροή στη ζωή του Ρίλκε. Η Σαλομέ ήταν σε έναν ανοιχτό γάμο και ήταν μια αξιοσημείωτη γυναίκα, πολυταξιδεμένη, πολύ έξυπνη και ανεξάρτητη, είχε αρνηθεί προτάσεις από άνδρες, από τον διανοούμενο Paul Rée έως τον φιλόσοφο Friedrich Nietzsche. Το καλοκαίρι του 1897 αφού το πέρασε μαζί της στις Βαυαρικές Άλπεις, ο Ρίλκε συνόδευσε τη Σαλομέ και τον σύζυγό της στο Βερολίνο στα τέλη του 1897 και στην Ιταλία τον επόμενο χρόνο. Η σχέση της με τον Rilke διήρκεσε μέχρι το 1900, στο οποίο έφερε μεγάλο μέρος της συναισθηματικής εκπαίδευσης του και ενήργησε σχεδόν ως μητέρα γι ‘αυτόν.
Το 1899 ο Ρίλκε έκανε το πρώτο από τα δύο κομβικά ταξίδια στη Ρωσία με τη Σαλομέ, ανακαλύπτοντας αυτό που ονόμασε «πνευματική πατρίδα» του τόσο στους ανθρώπους όσο και στο τοπίο. Εκεί ο Rilke γνώρισε τον Leo Tolstoy, τον L. O. Pasternak (πατέρα του Boris Pasternak) και τον ποιητή Spiridon Droschin, τα έργα του οποίου μετέφρασε ο Rilke στα γερμανικά. Ήταν στη Ρωσία που ερωτεύτηκε μια κουλτούρα που, μαζί με τη Βοημία, έμελλε να αποτελέσει τεράστια και διαρκή επιρροή στη δουλειά του.
Το 1900, ο Rilke έμεινε στην αποικία των καλλιτεχνών στο Worpswede, όπου άρχισε να εργάζεται πάνω στην ποίησή του σθεναρά. Εκεί γνώρισε μια πρώην μαθήτρια του Auguste Rodin, τη γλύπτρια Clara Westhoff, την οποία παντρεύτηκε τον επόμενο χρόνο. Η κόρη τους Ρουθ γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1901.

Το καλοκαίρι του 1902 ο Ρίλκε μετακόμισε στο Παρίσι, όπου αργότερα ακολούθησαν η γυναίκα του και η κόρη του, για να γράψουν ένα βιβλίο για τον γλύπτη Ογκίστ Ροντέν και, αμέσως μετά, να γίνει γραμματέας και φίλος του γλύπτη. Από όλους τους εν ζωή καλλιτέχνες, ο Ροντέν ήταν αυτός που θαύμαζε περισσότερο. Ενώ το μοναδικό μυθιστόρημα του Ρίλκε, The Notebooks of Malte Laurids Brigge, απηχεί μερικές από τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στις πρώτες μέρες του στο Παρίσι, ήταν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου που απόλαυσε μερικά από τα πιο παραγωγικά του χρόνια. Ένα από τα σπουδαία έργα του, το The Book of Hours, εμφανίστηκε το 1905 και ακολούθησαν τα Νέα Ποιήματα του 1907 και, που εκδόθηκε το 1910, τα Σημειωματάρια του Malte Laurids Brigge. Το Book of Hours αναπτύχθηκε σε μεγάλο βαθμό στην αποικία του καλλιτέχνη στο Worpswede, αλλά ολοκληρώθηκε στο Παρίσι. Εμφανίζει τη στροφή προς τη μυστικιστική θρησκευτικότητα που αναπτύχθηκε στον ποιητή, σε αντίθεση με τον δημοφιλές τότε νατουραλισμό, μετά τη θρησκευτική έμπνευση που βίωσε στη Ρωσία. Λίγο αργότερα, ωστόσο, ο Ρίλκε ανέπτυξε μια εξαιρετικά πρακτική προσέγγιση στη γραφή, ενθαρρύνεται από την έμφαση που έδωσε ο Ροντέν στην αντικειμενική παρατήρηση.
Σύντομα σε μια περίοδο εσωτερικής ανησυχίας και αγωνίας ταξίδεψε ευρέως στη Βόρεια Αφρική και την Ευρώπη. Αν και κανένα από αυτά τα ταξίδια δεν επρόκειτο να αναζωπυρώσει την έμπνευσή του, όταν η πριγκίπισσα Μαρία Αυγούστα του πρόσφερε τη φιλοξενία στο Κάστρο Ντουίνο, κοντά στην Τεργέστη στη Δαλματική Ακτή, δέχτηκε με χαρά. Έμεινε εκεί που ξεκίνησε τις Duino Elegies, αν και το βιβλίο θα παρέμενε ημιτελές για χρόνια. Όταν ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Ρίλκε έμενε στη Γερμανία και του απαγορεύτηκε να επιστρέψει στο σπίτι του στο Παρίσι, όπου κατασχέθηκε η περιουσία του. Έπρεπε να περάσει μεγάλο μέρος του πολέμου στο Μόναχο. Ο Ρίλκε υποστήριξε τη Ρωσική Επανάσταση του 1917 και τη Βαυαρική Σοβιετική Δημοκρατία του 1919. Τελικά, πιθανώς φοβούμενος για την ασφάλειά του, έμεινε πιο ήσυχος σχετικά με το θέμα κατά την άνοδο του φασισμού στην Ευρώπη. Απελπίστηκε όταν κλήθηκε να παρακολουθήσει στρατιωτική εκπαίδευση. Έμεινε έξι μήνες στη Βιέννη, αλλά παρενέβησαν για αυτόν φίλοι με επιρροή και πήρε εξιτήριο και επέστρεψε στο Μόναχο.
Όταν ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε κλήθηκε να δώσει μια διάλεξη στην Ελβετία, κατέληξε να μετακομίσει στη χώρα για να ξεφύγει από το μεταπολεμικό χάος. Τριγυρνούσε αναζητώντας ένα μέρος να μείνει για να τελειώσει επιτέλους το βιβλίο με τα ποιήματα που είχε ξεκινήσει μια δεκαετία πριν. Βρήκε μόνιμη κατοικία στο Château de Muzot, έναν μεσαιωνικό πύργο που μετά βίας κατοικείται. Ο προστάτης του, Βέρνερ Ράινχαρτ, πλήρωσε για να το φτιάξει και ο Ρίλκε εισήλθε σε μια περίοδο έντονης δημιουργικής παραγωγικότητας. Τελειώσε το αριστούργημα Duino Elegies και το αφιέρωσε στην οικοδέσποινα του, πριγκίπισσα Μαρία. Δημοσιεύτηκε το 1923 και σηματοδότησε το αποκορύφωμα της λογοτεχνικής του καριέρας. Αμέσως μετά ολοκλήρωσε και το Σονέτα στον Ορφέα, ένα άλλο από τα πιο αξιόλογα έργα του.

Το τέλος του Ρίλκε
Από το 1923 και μετά, ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, με αποτέλεσμα να περάσει πολλές μακρές παραμονές σε ένα σανατόριο στα βουνά κοντά στη λίμνη της Γενεύης. Έχοντας αναπτύξει πληγές στο στόμα του και πόνο στο στομάχι του, πάλεψε με την κατάθλιψη. Ωστόσο, δεν σταμάτησε να εργάζεται. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, άρχισε να μεταφράζει γαλλική ποίηση, συμπεριλαμβανομένων των André Gide και Paul Valéry, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την αφθονία της δικής του ποίησης στα γαλλικά. Πέθανε από λευχαιμία στις 29 Δεκεμβρίου 1926 σε ένα σανατόριο στο Μοντρέ σε ηλικία 51 ετών και ετάφη σε ένα νεκροταφείο κοντά στην ελβετική πόλη Visp.

Μακρινές Οπτικές. Ένα κλασσικό διήγημα του Ράινερ Μαρία Ρίλκε.
Για το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από:
- Rainer Maria Rilke. Ανακτήθηκε από: www.gnomikologikon.gr. Τελευταία πρόσβαση: 28/12/22
- Ράινερ Μαρία Ρίλκε. Ανακτήθηκε από: www.el.wikipedia.org. Τελευταία πρόσβαση: 28/12/22
- Rainer Maria Rilke. Ανακτήθηκε από: www.web.archive.org. Τελευταία πρόσβαση: 28/12/22
- Biography of Rainer Maria Rilke, Austrian Poet. Ανακτήθηκε από: www.thoughtco.com. Τελευταία πρόσβαση: 28/12/22
- Rainer Maria Rilke. Ανακτήθηκε από: www.poetryfoundation.org. Τελευταία πρόσβαση: 28/12/22
- Ράινερ Μαρία Ρίλκε, Αυστριακό ποιητής και πεζογράφος του 20ου αιώνα. Ανακτήθηκε από: www.timesnews.gr. Τελευταία πρόσβαση: 28/12/22