Οι γερμανικές βουλευτικές εκλογές ολοκληρώθηκαν και παρόλο που η Μέρκελ απέσπασε για άλλη μια φορά την πλειοψηφία των ψήφων, αυτή τη φορά το ποσοστό που συγκέντρωσε δεν επέτρεψε στους Χριστιανοδημοκράτες (CDU/CSU) να σχηματίσουν αυτοδύναμη κυβέρνηση. Αυτό συνέβη λόγω διάχυσης της ψήφου και κατ΄επέκταση λόγω της ενίσχυσης των τάξεων του ξενοφοβικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία», AfD (Alternative für Deutschland).
Το γερμανικό κόμμα AfD ιδρύθηκε το 2013 και διέθετε έναν αμιγώς ευρωσκεπτικιστικό προσανατολισμό. Ωστόσο, στην πορεία, προέβη σε αλλαγή του προσανατολισμού του. Η προσφυγική κρίση -πριν το 2015 – σε συνδυασμό με την απόφαση της Μέρκελ, να δεχθεί 1 εκατομμύριο πρόσφυγες και μετανάστες στη Γερμανία, κυρίως από την Μέση Ανατολή, παρείχε εύφορο έδαφος για την καλλιέργεια ξενοφοβικών τάσεων. Πιο συγκεκριμένα, το κόμμα απέκτησε μια αντι-μεταναστευτική και αντι-ισλαμική ρητορική, τονίζοντας πολλές φορές πως η γερμανική κουλτούρα είναι ασύμβατη με το Ισλάμ. Μάλιστα, η ξενοφοβική στάση του κόμματος αποδεικνύεται από τις εξαγγελίες των στελεχών του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η δήλωση του Άλμπρεχτ Γκλάζερ, υποψήφιου αντιπροέδρου του Bundestag, ο οποίος αμφισβήτησε «ανοιχτά» το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας για τους μουσουλμάνους. Ακόμη, ο πρώην ηγέτης του κόμματος Bernd Lucke, ανέφερε ότι το κόμμα είχε γίνει «ισλαμοφοβικό και ξενοφοβικό».
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, το AfD δεν απέκρυψε τις επιδιώξεις του. Αντιθέτως, σε κάθε ευκαιρία δήλωναν την αποστροφή τους απέναντι στο Ισλάμ.
«Δεν είμαστε κατά της θρησκευτικής ελευθερίας. Το Ισλάμ είναι μια δομή η οποία δεν γνωρίζει την θρησκευτική ελευθερία και δεν την σέβεται. Και όποιος αντιμετωπίζει έτσι ένα θεμελιώδες δικαίωμα, πρέπει να στερηθεί αυτό το δικαίωμα.»
Πού οφείλεται η εκλογική επιτυχία του κόμματος;
Όπως προαναφέρθηκε, το AfD τα τελευταία δύο χρόνια αναλώθηκε σε μια αντί-ισλαμική στάση. Η προσφυγική κρίση καθώς και συνακόλουθη εισροή μεταναστών και προσφύγων στην Ευρώπη ενίσχυσε τον ξενοφοβικό χαρακτήρα του κόμματος. Στην ενίσχυση αυτού του φαινομένου συνέβαλαν οι τρομοκρατικές επιθέσεις που έλαβαν χώρα στις ευρωπαϊκές πόλεις και ιδίως στο Βερολίνο, τον περασμένο Δεκέμβριο. Η ανάληψη της ευθύνης των επιθέσεων από το Ισλαμικό Κράτος, τόνωσε την αντί-ισλαμική ρητορική του κόμματος.
Κατόπιν, η αύξηση των ποσοστών του AfD πιστεύουν ότι οφείλεται στη μεταφορά των δεξιών ψηφοφόρων από το CDU προς το AfD. Η επιλογή της Μέρκελ να στραφεί περισσότερο προς το κεντρώο ακροατήριο του CDU, άφησε το δεξιό-συντηρητικό εκτεθειμένο. Η δεξιά, λοιπόν, ένιωσε περιθωριοποιημένη και μακριά από τις συντηρητικές πολιτικές της ρίζες, γι’ αυτό και στράφηκε προς την εθνικιστική δεξιά, δηλαδή το AfD. Κατά συνέπεια, κατάφερε να αποσπάσει το 12,6% των ψήφων και να συμμετέχει στο Bundestag με πάνω από 90 έδρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο κρατίδιο της Σαξονίας, το AfD βγήκε πρώτο αποσπώντας το 27% των ψήφων έναντι του 26,9% του CDU.
Σήμερα, το AfD κατατάσσεται στην ίδια «οικογένεια» με το Εθνικό Μέτωπο της Λε Πεν. Παρόλο που ο ευρωσκεπτικιστικός του χαρακτήρας έχει μετριαστεί, λόγω της προσφυγικής κρίσης, δεν τον έχει απολέσει εντελώς. Σύμφωνα με το μανιφέστο του κόμματος, το ευρώ θεωρείται ένα αποτυχημένο νόμισμα που εντείνει την οικονομική δυσπραγία των κρατών. Γι’ αυτό και προτείνει τη διάλυση της Ευρωζώνης. Επίσης, τίθεται υπέρ μιας αποκέντρωσης των Βρυξελλών και ακολούθως στην ενίσχυση των εθνικών κυβερνήσεων. Αυτές οι δύο προτάσεις μαρτυρούν την αντιευρωπαϊκή στάση του κόμματος.
Το ευρώ « σχίζει » την Ευρώπη
Το ευρώ « σχίζει » την ΕυρώπηΣυνοψίζοντας, η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» παρουσιάζει τα τυπικά χαρακτηριστικά ενός ακροδεξιού εθνικιστικού κόμματος. Τόσο ο αντι-ευρωπαϊκός προσανατολισμός όσο και η ξενοφοβία συναποτελούν τα δύο τυπικά χαρακτηριστικά αυτών των μορφωμάτων. Εντούτοις, η ανάδυσή τους δεν είναι τυχαία, καθώς εμφανίζονται μετά από κάθε μεγάλη κρίση. Αυτό άλλωστε έχει αποδειχθεί από την ιστορία, κάθε φορά που διαπιστώνεται μια κρίση (είτε κοινωνική είτε οικονομική ή πολιτική), αυτά τα κόμματα εκμεταλλευόμενα τη γενικότερη δυσαρέσκεια, αναρριχώνται στην εξουσία.
