Τις τελευταίες μέρες ασφυκτιώ. Δεν είναι ο ένας χρόνος lockdown, δεν είναι καν όλα αυτά που η μικρή μας κοινωνία ακούει και διαβάζει τις τελευταίες μέρες για τις κακοποιήσεις, τις παρενοχλήσεις, τις κλειστές πόρτες, την ακύρωση της αξιοπρέπειας. Δεν είναι καν αυτά. Είναι η σημερινή αντίδραση της κοινωνίας σε όλα αυτά, των ανθρώπων γύρω μου. Η αντίδραση που προκαλείται από τη δράση της δημοσιοποίησης. Γι’ αυτή την αντίδραση ασφυκτιώ.
Ασφυκτιώ κάθε φορά που διαβάζω ένα σχόλιο προερχόμενο από άνδρα για εμάς τις “ευαισθητούλες” που μας ακούμπησαν και λίγο το μπουτάκι και τι έγινε. Θυμώνω με όλους όσοι δεν θεωρούν καν άξιο αναφοράς τον καλά κρατούντα και μονίμως υποφώσκοντα σεξισμό (σε αυτό το σημείο να θυμίσω ότι ο σεξισμός είναι είδος ρατσισμού, για να μη ξεχνιόμαστε) ως μορφή παρενόχλησης, ευτελισμού και ακύρωσης της αξιοπρέπειας του ανθρώπου. Μιλώ για όλα αυτά τα περιστατικά μέσα στα οποία μεγαλώσαμε, το καθεστώς στο οποίο μπορεί να μη σου απλώσει χέρι κανείς αλλά δεν θεωρεί καν μεμπτό να πετάει καθημερινά τις θλιβερές σεξιστικές λεξούλες του κατά πρόσωπον ή να σου στερεί το δικαίωμα έκφρασης επειδή είσαι γυναίκα. Ναι, επειδή έτυχε να είσαι γυναίκα. Αν σας φαίνονται ανοίκεια ή υπερβολικά αυτά που γράφω, βγείτε λίγο από την πολύχρωμη φούσκα σας και ακούστε και κανέναν που μιλάει γι’ αυτά από προσωπικό βίωμα. Ευτυχώς υπάρχουν πάρα πολλές φωνές εκεί έξω. Σταματήστε να στρουθοκαμηλίζετε, για το Θεό δηλαδή. Επιλέξτε να ωριμάσετε και να αποδεχτείτε ότι δεν είναι όλα εύκολα και ροζ. Επιλέξτε να έρθετε μέσα σας αντιμέτωποι με αυτή την κατάσταση στην κοινωνία με τη δική σας προσωπική τοποθέτηση, σκεφτείτε λίγο κριτικά.
Ασφυκτιώ γιατί αυτός που με ακυρώνει λεκτικά ως άνθρωπο λόγω φύλου, θεωρεί εαυτόν προασπιστή των δικαιωμάτων και τα βάζει με όλους αυτούς που απλώνουν χέρι. Διαχωρίζει εαυτόν ξεκάθαρα. Και προφανώς δεν πάω να εξισώσω διαφορετικά πράγματα, γι’ αυτό και ο ποινικός κώδικας προβλέπει διαφορετικές περιπτώσεις. Αλλά δε σκέφτηκε κανείς ότι όλα αυτό το λεκτικά σεξιστικό καθεστώς είναι που συντηρεί και όλο το υπόλοιπο, το σκοτεινότερο, αυτό που θα σε χτυπήσυν ή θα σε βιάσουν κι όταν πας να το πεις θα σου πουν να σιωπήσεις ή να γίνεις η “πουτάνα”.
Ασφυκτιώ πολύ περισότερο με τον οχετό σχολίων και απόψεων εκεί έξω που προέρχονται από γυναίκες. “Να μη κουνιόσουν, να μη φορούσες φούστα, να μη, να μη, να μη”. Διότι εσύ φταις, όχι ο θύτης και φυσικά διόλου η κοινωνία που συντηρεί όλη αυτή τη σήψη. Ναι, γνωρίζω ότι κι αυτό σαν τοποθέτηση είναι μηχανισμός άμυνας, αποδοχής και κοινωνικής ενσωμάτωσης αλλά δεν μπορώ να τον ανεχτώ. Δε θα σχολιάσω καν αφελή σχόλια και χωρίς ίχνος σκέψης και προσωπικού προβληματισμού τύπου “βρε παιδιά, άμα όλα γίνουν μεμπτά, θα γίνουμε όλοι γκέυ και λεσβίες”, γιατί νομίζω ότι εκρύγνηται το κεφάλι μου. Να πούμε για χιλιοστή φορά ότι η κατάχρηση εξουσίας και ισχύος δεν είναι μόνο από το ένα φύλο προς το άλλο, δεν είναι μόνο στις ετεροφυλοφιλικές σχέσεις, ούτε ότι τα βάζει κανείς με τους άνδρες γιατί υπάρχουν. Να παίρνουμε λίγο μπρος.
Ασφυκτιώ σε οικογενειακά τραπέζια, όταν ο άλλος θα πετάξει το σεξισμούλη του κι εμείς θα πρέπει να κάνουμε τουμπεκί για να μη χαλάσουμε το κλίμα. Λοιπόν εγώ σας λέω να το χαλάσετε το κλίμα, μόνο ο διάλογος ελευθερώνει και μέσα από το διάλογο μπορεί κι ο κάθε πατέρας-θείος-αδερφός να σκεφτεί/συνειδητοποιήσει πράγματα. Γιατί ξέρετε πολύ καλά κι εσείς, όπως κι εγώ, ότι η αποδοχή του σεξισμού και κάθε είδους καταπίεσης δεν προέρχεται τις περισσότερες φορές από κακούς ή διεφθαρμένους ανθρώπους αλλά από μια κρατούσα και στραβή αντίληψη των πραγμάτων που παραδόθηκε έτσι και συνεχίστηκε για να επιβεβαιώνει την εκάστοτε ανασφάλεια. Ναι, ο σεξισμός είναι παράγωγο ανασφάλειας. Μπορεί λοιπόν να μην αλλάξω ποτέ τον τρόπο σκέψης ενός μεγάλου ή μεσήλικα άνδρα (γιατί το “έτσι έμαθε” είναι πραγματικά από τα πιο δυνατά ορίσματα στον τρόπο σκέψης) αλλά θα μάθει λίγο παραπάνω να σκέφτεται πριν μιλήσει και σίγουρα θα μάθει να με σέβεται.
Ασφυκτιώ με ανθρώπους που έχουν διάθεση να τα συγκαλύψουν για να μη ταραχθεί η υποτιθέμενη ηρεμία, ισορροπία, γαλήνη. Όχι, είναι άλλο πράγμα η συγχώρεση κι άλλο η κοινωνική αντιμετώπιση του φαινομένου γενικώς αλλά και του περιστατικού ειδικώς. Στο κάτω κάτω της γραφής να μάθουμε ότι κάθε πράξη έχει και συνέπειες. Ακούγεται το θλιβερό επιχείρημα “έχουν οικογένειες, παιδιά”. Και; Δεν αντιλαμβάνομαι την λογική συνέχεια του επιχειρήματος. Ότι τι; Ότι αν μάθεις ότι ο πατέρας σου (ή ο οποιοσδήποτε δικός σου) έκανε το χ, το ψ, το ζ θα επιφέρει αυτό ρήξη στην σχέση σας ή στην ομαλή ενηλικίωσή σου; Λοιπόν όλα αυτά δεν είναι για να μπαίνουν κάτω από το χαλί αλλά για να αντιμετωπίζονται. Για να έχουμε το θάρρος να λέμε, όπως πολύ ωραία έθεσε ο Θανάσης Ευθυμιάδης, έκανα μαλακία, ήμουν ο χειρότερος και ζητώ συγγνώμη, και επισφραγίζω τη συγγνώμη μου με την αλλαγή μου. Ελευθερώνεσαι όταν καταφέρεις κάτι τέτοιο, γιατί πετάς από πάνω σου κάθε συνιστώσα που σε έφερε στο σημείο να φέρεσαι καταπιεστικά (δεν αναφέρομαι σε κλινικές περιπτώσεις). Δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε κανέναν για θλιβερή παιδική ηλικία ούτε γιατί υιοθέτησε ακρίτως συμπεριφορές γιατί όλα αυτά είναι πολύ μπλεγμένα και η ψυχολογία τα εξετάζει εις βάθος. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να δημιουργήσουμε μια κοινωνία στην οποία δεν υπάρχει χώρος για τέτοιες συμπεριφορές. Κι αυτό ξεκινάει από εμάς, τη φωνή μας και τον αυτοσεβασμό μας. Το ότι έχει συμβεί ένα γεγονός και είναι στο παρελθόν δεν το κατατάσσει στη σφαίρα της ανυπαρξίας. Είμαστε οι επιλογές μας. Και η μετάνοιά μας (μετανοώ σημαίνει αλλάζω εμπράκτως ζωή και τρόπο σκέψης) για πολλές επιλογές και λάθη, σαφώς. Αλλά δεν πρέπει να υπάρχει καμία ανοχή σε τέτοια περιστατικά, μικρά ή μεγάλα, έτσι δημιουργούμε πιο υγιή και ελεύθερα περιβάλλοντα. Η αλήθεια είναι η αλήθεια άλλωστε και όσο περισσότερο την πλησιάζει κανείς, τόσο περισσότερο μαθαίνει και αντιλαμβάνεται. Και ο θύτης και το θύμα.
Advertising
Ασφυκτιώ λοιπόν όταν αποδέχεσαι σιωπηλά την κοινωνία που συντηρεί όλα αυτά αλλά στέκεσαι επιφυλακτικός σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που βγήκαν να μιλήσουν. Εγώ θα σου πω ότι είναι άλλοι τόσοι άνθρωποι κι ακόμα περισσότεροι που δε μίλησαν και δε θα μιλήσουν. Και αναρωτιέμαι σε ποια κοινωνία του μέλλοντος μεγαλώσατε εσείς κι ακόμα αν δεν είχατε μάνα ή αδερφή ή φίλες. Δεν είχατε χωριά εσείς; Δεν είχατε το κλωτσοσκούφι του χωριού που το παίρναν όλοι “ε, γιατί ήταν η τάδε”; Γιατί ντρεπόμαστε να μιλήσουμε για όλα αυτά; Ντρεπόμαστε γιατί όλοι μας πειρσσότερο ή λιγότερο συντηρούμε αυτή την κοινωνία. Ντρεπόμαστε να έρθουμε σε ρήξη με τον εαυτό μας. Η “τάδε” όμως θα μείνει με ένα σωρό ψυχολογικά γιατί μπήκε κάποτε σε ένα φαύλο κύκλο. Αν δεν αντιλαμβάνεστε τι λέω μπορείτε να δείτε το εξαιρετικά κατατοπιστικό και συνοπτικό βίντεο της Μαίρης Σινατσάκη.
Ασφυκτιώ και χάνω την ψυχραιμία μου κάθε φορά που πρέπει να σου εξηγήσω γιατί ο τρόπος που σκέφτεσαι είναι σεξιστικός, γιατί η κοινωνία που ζούμε είναι άνιση σε χίλια δύο επίπεδα, γιατί είσαι άνδρας και δε το έχεις βιώσει. Αυτό δε μπορώ να το κρίνω, αλλά αναρωτιέμαι, όλοι οι υπόλοιποι άνδρες που το βλέπουν τι διαφορετικό έχουν από σένα;
Ασφυκτιώ όταν πρέπει να εξηγήσω γιατί όταν στα 18 μου φορούσα φούστες ανύπαρκτες δεν το έκανα για να επιβεβαιωθώ σε κανένα κι ας λες μέχρι να σβήσει ο ήλιος ό,τι θες. Και ναι, η στενή μου παρέα ήταν (και είμαι τυχερή να τους έχω ακόμα) 5 αγόρια εκ των οποίων κανείς ποτέ (συμπεριλαμβανομένου και του άντρα μου) δε με είδε χυδαία. Αυτοί λοιπόν τι κάνανε διαφορετικό, ήταν λιγότερο άντρες;
Αφήστε τους ανθρώπους γύρω σας να αναπνεύσουν, να νιώσουν ελεύθερα, άνετα, να εκφραστούν. Δεν υπάρχει κανονικότητα, όλοι μας είμαστε ταλαιπωρημένοι σε κάποιο βαθμό κι όλοι κουβαλάμε ψυχολογικά. Δείτε τον άνθρωπο, το πρόσωπο και ό,τι αυτό κουβαλάει. Δώστε χρόνο να δείτε το μέσα σας και χώρο στους γύρω σας και αν δείτε ότι δυσκολεύεστε να διαχειριστείτε κάτι απ’ όλα αυτά (που μπορεί να είναι πολύπλοκα για κάποιον) ζητήστε τη βοήθεια ενός ψιχολόγου, δεν είναι ντροπή. Ασφυκτιώ όταν στην κοινωνία μας είναι ντροπή να είσαι άντρας και να λες ότι πας σε ψυχολόγο αλλά δεν είναι ντροπή όλα τα άλλα κακώς κείμενα που σιωπηλά δεχόμαστε. Ναι η σιωπή, και ακόμα χειρότερα η μετριοπάθεια είναι συνενοχή. Και το λέω για να σας χαλάσω τη ζαχαρένια. Κι εγώ είμαι συνένοχη, κι εσείς.
Ασφυκτιώ όταν σε μια παρέα αλλάζει η κουβέντα για να μη θίξουμε ζητήματα λεπτά που θα ενοχλήσουν, για να μη συζητήσουμε δύσκολα ή ευαίσθητα θέματα αλλά να αφήσουμε σε άλλους το μπαλάκι. Κι όταν οι άλλοι το πάρουν το μπαλάκι και φωνάξουν, να πούμε με απόλυτη μετριοπάθεια το “ναι μεν, αλλά” μας.
Ασυφκτιώ με κάθε “ε ας μιλούσε τότε που συνέβη” γιατί προφανώς το μυαλό αυτών που το λένε φτάνει μόνο μέχρι τα δικά τους βιώματα με μια διάθεση αυτάρκειας που τους κάνει να μην κάθονται καν να ψάξουν, να δουν, να ακούσουν όλους τους ανθρώπους που έχουν εξηγήσει το αυτονόητο, το γιατί δε μπόρεσαν να μιλήσουν όταν συνέβη το εκάστοτε περιστατικό. Δεν μπορείτε καν λοιπόν εσείς οι κρίνοντες εξ ιδίων, να σκεφτείτε το πλέον απλό, ότι τόσες χιλιάδες άνθρωποι που δεν μίλησαν κάποιο λόγο θα είχαν; Αλήθεια τώρα; Τι γιγάντιες παρωπίδες φοράτε, αναρωτιέμαι και φρίττω και ασφυκτιώ.
Ασφυκτιώ με κάθε “ε τι να κάνουμε, έτσι έχουν τα πράγματα“, ασφυκτιώ που η χρόνια ανοχή μας δεν είναι μείζον πρόβλημα αλλά θεωρείς πρόβλημα και φοβάσαι τι θα γίνει με τη διάσταση όλων αυτών των δημόσιων κινημάτων. Καλύτερα η συντήρηση της σαπίλας και της υποκρισίας ε; Να μη χαλάσει η βολεμένη καθημερινότητά μας.
Ασφυκτιώ που ζεις δίπλα μου και θέλεις να συντηρήσεις έναν τέτοιο κόσμο. Ασφυκτιώ.
Να θυμάσαι ότι σε μια κοινωνία σιωπηλής συνενοχής και καταπίεσης, όταν έρθει η ώρα να ακουστούν οι φωνές, αυτοί που φωνάζουν θα ουρλιάζουν. Θα φωνάζουν 10 φορές πιο πολύ για κάθε φορά που τους στερήθηκε το δικαίωμα στη φωνή.
Κι αναρωτιέμαι, αν ασφυκτιώ εγώ έτσι που δεν είχα ποτέ θλιβερές εμπειρίες προς το πρόσωπό μου να διαχειριστώ**, ΠΟΣΟ ΠΟΛΥ θα ασφυκτιούν άνθρωποι που τα έχουν υποστεί όλα αυτά και είτε μίλησαν, είτε δε θα μιλήσουν ποτέ αλλά σας ακούν να λέτε εσείς εκ του ασφαλούς τα μύρια όσα. Να θυμάστε ότι οι κακοποιημένοι άνθρωποι είναι πολύ περισσότεροι απ’ όσους νομίζετε. Κλείστε το λίγο και σκεφτείτε.
Η κοινωνία αλλάζει και φτάνει με το πόσο φοβάστε αν αλλάζει για καλύτερο ή χειρότερο και με την παρελθοντολαγνεία (όχι δεν ήταν καλύτερα παλιά, φτάνει με αυτή την καραμέλα), είναι που φοβάστε να παραδεχτείτε τη σαπίλα και τη συνενοχή μας. Να μη σας φοβίζουν τα gay pride, η μισανθρωπία και η συνενοχή να σας φοβίζει. Αυτές διαβρώνουν και τους ανθρώπους και τις οικογένειες, όχι το δικαίωμα στη ζωή και την άποψη. Και πάρτε το από μία του κατηχητικού (ενεργά και ενσυνείδητα).
**αν αναρωτιέστε ποια είμαι εγώ που γράφω για τέτοια βιώματα, να σας πω ότι και το πιο μικρό από τα παραπάνω (και όχι μόνο) είναι δυσάρεστο βίωμα και μαθαίναμε να το συνηθίζουμε/δεχόμαστε και όχι δεν βαυκαλίζομαι με ουτοπίες, αλλά οραματίζομαι και προσπαθώ για μια κοινωνία η οποία ενωμένη θα κάνει πέρα οργανικά, θα διώχνει φυσικά και δε θα ανέχεται στο σώμα και σύνολό της τις μισάνθρωπες συμπεριφορές και περιπτώσεις. Μπορεί να μην είχα θλιβερές εμπειρίες σαν κι αυτές που ακούμε στην τηλεόραση αλλά: στο επαγγελματικό μου περιβάλλον είχα για αφεντικό τον ορισμό του σεξισμού σε όλο του το μεγαλείο και ήταν και νέος, ενώ στο οικογενειακό μου περιβάλλον ήμουν μάρτυρας πάμπολλων καταπιεστικών και σεξιστικών συμπεριφορών κι ας μην ήταν προς το πρόσωπό μου. Όλοι στην ίδια κοινωνία μεγαλώσαμε. Και όχι, δε γίνονται μόνο εδώ αυτά, απλά σε κάθε τόπο διαμορφώνονται ή επιταχύνονται οι εξελίξεις με βάση ένα σωρό παράγοντες. Οι κοινωνίες αλλάζουν οργανικά, είναι νομοτελειακό. Ας γίνουμε λοιπόν λίγο περισσότερο άνθρωποι.