
Γυναικεία κακοποίηση κι αντίδραση σε αυτή: Αποτίμηση δημοσκόπησης
Μετά το πέρας του καθιερωμένου χρονικού διαστήματος, έφτασε η ώρα για την ανάλυση κι εν συνεχεία εξήγηση των δικών σας απαντήσεων. Κατ’ αρχάς, τ’ αποτελέσματα της εν λόγω δημοσκόπησης κρίνονται αισιόδοξα, καθ’ ότι η πλειονότητα των αναγνωστών μας δεν δείχνει να έχει υποστεί ή σταθεί μάρτυρας μιας σχετικής βιαιοπραγίας! Παρά την έλλειψη εμπειρίας, ωστόσο, το κοινό καταδικάζει τον εκάστοτε θύτη χωρίς δεύτερη σκέψη και τρέφει συναισθήματα συμπόνιας και στοργής για το θύμα. Αξίζει ν’ αναφερθεί σε αυτό το σημείο πως ουδεμία απάντηση συναινεί σε καταστάσεις ανοχής και σιωπής απέναντι στη βία, ενώ οι περισσότεροι διατείνονται ότι υπάρχει η δυνατότητα για το θύμα ν’ απαλλαχθεί από τέτοιου είδους -συναισθηματικά, σωματικά κι ηθικά- επίπονα βιώματα. Μία περαιτέρω ανάλυση, όμως, θα συντελέσει στην επέκταση των σκέψεών μας…
Προσωπική εμπειρία
Τα στοιχεία που διαθέτουμε, εδώ, είναι ιδιαιτέρως θετικά. Συγκεκριμένα, το 63% δήλωσε ότι δεν έχει υπάρξει ούτε θύμα μα ούτε και μάρτυρας γυναικείας κακοποίησης. Εντούτοις, δε γίνεται να παραβλέψει κανείς το υπόλοιπο 37% το οποίο είτε έχει βιώσει και τα δύο, είτε έχει υπάρξει μάρτυρας! Σε κάθε περίπτωση, οφείλουμε ν’ αναγνωρίζουμε τη βία γύρω μας και να την αποδοκιμάζουμε στο έπακρο. Η γυναικεία κακοποίηση υπάρχει παντού και πολλές φορές καθίσταται δυσδιάκριτη, συγκαλυμμένη στο θεσμό της οικογένειας, αποσιωπημένη υπό τις απειλές του εργοδότη για παύση εργασίας, καμουφλαρισμένη σε όμορφο “περιτύλιγμα”, το οποίο η ίδια η κοινωνία έχει δημιουργήσει για ν’ αποκρύψει την αλήθεια της, τις αδικίες που διαπράττει εις βάρος ορισμένων κοινωνικών ομάδων.
Σκέψεις για θύμα και θύτη
Εξίσου αισιόδοξες κρίνονται οι απαντήσεις-απόψεις των αναγνωστών σχετικά με το θύτη αλλά και το θύμα. Ειδικότερα, παρατηρείται ομόφωνα μία “συναισθηματική ενσυναίσθηση” απέναντι σε γυναίκες που βιώνουν έντονα την κακοποίηση σε οποιοδήποτε τομέα της ζωής τους αλλά κι ισχυρή επιθυμία για συμβολή στην “θεραπεία”, την ίαση από τα τραυματικά τους βιώματα. Ο άνθρωπος φαίνεται να ταυτίζει την κακοποιημένη γυναίκα με άτομα του συγγενικού του περιβάλλοντος(τη μητέρα, την κόρη, τη σύντροφο, την αδερφή…) ή ακόμη και με τον ίδιο του τον εαυτό γι’ αυτό κι αισθάνεται την ανάγκη να δράσει προστατευτικά. Όσο για το θύτη, το 75% των αναγνωστών καταδικάζει τις πράξεις του, νιώθοντας οργή και μόνο για τον ίδιο, ενώ αρνείται κατηγορηματικά ακόμη και την προσπάθεια κατανόησης του ψυχικού και πνευματικού του κόσμου.
Δίνεται, λοιπόν, μέσω των δεδομένων που διαθέτουμε η εικόνα ενός συνόλου, μιας κοινωνίας που θεωρητικά τουλάχιστον φαίνεται να κατανοεί συνειδητά τη δεινή κατάσταση της γυναίκας που υφίσταται κακομεταχείριση αλλά και το γεγονός ότι δεν είναι η ίδια υπαίτια των παθημάτων της. Επιπλέον, κατακεραυνώνει τις πράξεις του θύτη, θεωρώντας την ηθική του, κοινωνικά μη αποδεκτή και τον θέτει στο περιθώριο.
Ανοχή ή άμεση δράση;
Μεταβαίνοντας στην κύρια ερώτηση- άρα και την ουσία- της δημοσκόπησης, παρατηρούμε με ικανοποίηση την απόρριψη μεθόδων ανοχής απέναντι στη γυναικεία κακοποίηση. Συγκεκριμένα, το 100% των αναγνωστών τάσσεται υπέρ της αντίδρασης από το πρώτο κι όλας δείγμα βίας. Πράγματι, η υπομονή κι αποσιώπηση τέτοιου είδους περιστατικών μπορεί μόνο να βλάψει το θύμα, δίνοντας την ευκαιρία στο θύτη να συνεχίζει το “έργο” του ανενόχλητος… Μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις ο τελευταίος δεν έχει καν κατά νου πως το θύμα μπορεί να τον καταδώσει, οπότε και διακρίνεται στη συμπεριφορά του έντονο το στοιχείο της υπεροψίας! Επομένως, είναι σημαντικό για κάθε γυναίκα να γνωρίζει ότι δεν είναι μόνη της. Ανά πάσα στιγμή είναι ικανή να απεμπλακεί από το “δυνάστη” της και μπορεί να το πράξει με πολλούς, διαφορετικούς τρόπους. Καταρχάς, πολλές κοινότητες διαθέτουν χώρους προστασίας για θύματα γυναικείας κακοποίησης, οι οποίοι μπορούν να στεγάσουν γυναίκες μαζί με τα παιδιά τους.
Επιπλέον, η έκκληση για βοήθεια στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα ή τηλεφωνικώς αποτελεί εξίσου λύση. Αν και μπορεί να είναι δύσκολο να εμπλακούν όργανα της τάξης, η σωματική- κυρίως- επίθεση έναντι κάποιου είναι παράνομη. Το δικαστήριο, τέλος, μπορεί να εκδώσει περιοριστικά μέτρα που θα απαιτούν από τον θύτη- σύζυγο να μείνει μακριά από τη γυναίκα του. Κι, ασφαλώς, η μεταμέλεια που δείχνει ένας σύζυγος, όσο ειλικρινής και να είναι, μπορεί να μην έχει καμία επίδραση στο ενδεχόμενο μελλοντικής βίας.

Πιθανότητα επιστροφής στην κανονικότητα
Ως προς το ενδεχόμενο ανάκαμψης έπειτα από ένα έντονο βίωμα γυναικείας κακοποίησης (οποιουδήποτε είδους), οι απαντήσεις τείνουν να αισιοδοξούν κι εδώ. Ειδικότερα, το 88% του κοινού υποστηρίζει την πιθανότητα ίασης τέτοιου είδους τραυμάτων υπό την προϋπόθεση, όμως, να παρέχεται συνεχής κι αδιάλειπτη κοινωνική στήριξη από το οικογενειακό, το φιλικό, το συγγενικό, το εργασιακό περιβάλλον καθώς κι από ειδικά εξειδικευμένους φορείς όπως οι προαναφερθείσες δομές ή έμπειροι ψυχολόγοι και λοιποί ιατροί.
Είναι γεγονός ότι ένα τόσο ισχυρό βίωμα όπως αυτό της βίας “χαράσσεται” στην ψυχή μιας γυναίκας- οποιασδήποτε ηλικίας- κι είναι εξαιρετικά δύσκολο να εξαλειφθεί. Αρκούν μόνο μερικές μαρτυρίες θυμάτων γυναικείας κακοποίησης για ν’ αντιληφθούμε σε βάθος τον ψυχικό κόσμο αυτών των πλασμάτων. Η Άννα αναφέρει χαρακτηριστικά: «Δεν άντεχα άλλο. Παρακολουθούσα τον εαυτό μου να μικραίνει και να αχρηστεύεται. Το μοναδικό που τον ένοιαζε ήταν να με κρατάει εγκλωβισμένη, να έχει έναν άνθρωπο του χεριού του και να ξεσπάει…Σκεφτόμουν καιρό να φύγω αλλά δείλιαζα. Φοβόμουν την εκδίκηση του. Για’ μένα το σημαντικό ήταν ότι είχα κάπου να πάω. Στην αρχή αγχωνόμουν πως θα το πάρει ο πατέρας μου που με είχε προειδοποιήσει… Μετά άρχισε το κυνηγητό. Ερχόταν έξω από το σχολείο και το φροντιστήριο των παιδιών και με έκανε ρεζίλι. Ούρλιαζε μπροστά στον κόσμο. Ερχόταν στις δουλειές που έβρισκα και με απέλυαν, γιατί κανένας εργοδότης δε θέλει φασαρίες στο μαγαζί του».
Ένα ακόμη θύμα περιγράφει: “Νόμιζα πως όταν μου συνέβαινε, θα δάγκωνα, θα έγδερνα, θα του χτύπαγα τα γεννητικά όργανα. Νόμιζα πως θα μπορούσα να αμυνθώ να υπερασπιστώ τον εαυτό μου… Δεν έκανα τίποτα”. Κάποια άλλη εκφράζει την ανησυχία ολόκληρης της εν λόγω ομάδας με τα λεγόμενά της: “Μπορούσα να μιλήσω; Πώς μπορούσα να μιλήσω; Και αν μιλούσα — θα με καταλάβαιναν;”.
Θα ήταν πραγματικά σοκαριστική ακόμη κι η προσπάθεια να μεταβούμε έστω και για λίγα δευτερόλεπτα, νοερά, στη θέση τέτοιων γυναικών. Τέτοιων πλασμάτων που μόνο το σεβασμό και τη συμπαράστασή μας πρέπει να προκαλούν με τη δύναμη που τις διακατέχει να μάχονται μ’ αυτές τις καταστάσεις. Υπάρχουν ουκ ολίγα τέτοια παραδείγματα γύρω σου. Μην εθελοτυφλείς. Κάνε την αρχή και πάρε θέση. Βοήθησε να κλείσει αυτός ο φαύλος κύκλος και θυμήσου πάντα: καμία δεν επιθυμεί να παραμείνει σ’ αυτή τη θέση, καμία δεν “προκαλεί την τύχη της” ή είναι υπεύθυνη των πράξεών της. Όλες εκείνες οι γυναίκες έχουν την ψυχή ενός παιδιού αλλά και μία υπεράνθρωπη δύναμη να υπομένουν. Να υπομένουν έως ότου κάποιος (ίσως εσύ) να τις απομακρύνει απ’ το σκοτάδι, να τις βοηθήσει να δουν καθαρότερα.
- Feldman, R.S. (2019). ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ. Διά Βίου Προσέγγιση. Επιμ. Η.Γ. Μπεζεβέγκης. Αθήνα: GUTENBERG.
- Λουκά, Μ. (2019). Νιώθω περήφανη που κατάφερα να φύγω. Να προσπαθήσουν κι άλλες γυναίκες να σώσουν τη ζωή τους. Ανακτήθηκε από: https://popaganda.gr/stories/niotho-perifani-pou-katafera-na-figo-na-prospathisoun-ki-alles-ginekes-na-sosoun-ti-zoi-tous/ (τελευταία πρόσβαση 27/12/2020).
-
Advertising