Υποτιμημένοι ράπερς που αξίζουν την προσοχή μας
Ζούμε πιθανότατα στην καλύτερη εποχή του χιπ χοπ στην Ελλάδα. Παλιοί και νέοι, ΛΕΞ και ΛΤ, Anser και Novel, ένα σωρό αντίστοιχα ζευγάρια, που όλα είναι ικανά να γεμίσουν τους μεγαλύτερους συναυλιακούς χώρους σε κάθε πόλη της Ελλάδας. Υπάρχουν ωστόσο κι άλλοι, παραδόξως, παλαιότεροι στον χώρο, που δεν έχουν λάβει την αναγνώριση που τους αναλογεί. Ή τουλάχιστον, αυτή που προσωπικά πιστεύω ότι αξίζουν. Δεν λέω ότι είναι οι παρακάτω ράπερς είναι άγνωστοι, το αντίθετο, απλώς κατά τη γνώμη μου είναι υποτιμημένοι και αξίζουν ακόμα μεγαλύτερο κοινό. Όσοι ασχολούνται με το ελληνικό ραπ τους γνωρίζουν, όμως δύσκολα θα πει κάποιος ότι ένας από αυτούς είναι ο αγαπημένος του, ή ακόμα κι ότι θα δώσει ένα δεκάρικο για να τον ακούσει ζωντανά. Πάμε να δούμε σε ποιους αναφέρομαι.
1. Λόγος Απειλή
Ιδιαίτερα δημοφιλής στους κύκλους των Ελλήνων MCs εαν κρίνουμε από τις συνεργασίες του. Μέλος των Ladose και των Απέχεις. Ιδρυτικό μέλος του label, I Am Hip Hop. Κοινός δίσκος με Anser. Συνεργασίες με ένα σωρό δυνατά ονόματα (ΔΠΘ, Μικρό Κλέφτη, Phyrosun, Taburo Bota και πόσους άλλους). Ένας από τους πιο διαχρονικά ενεργούς Έλληνες ράπερς, με 8 δίσκους σε διάστημα 11 ετών (2006-2017). Ένας ράπερ, που μπορεί να ξεδιπλώσει το flow του και να πατήσει σε κάθε beat, με την ίδια άνεση. Ή και σε πολλά beat στο ίδιο κομμάτι, όπως κάνει στις Ικανότητες.
Κι όμως, δεν έχει την αντίστοιχη απήχηση. Στον τελευταίο του δίσκο για παράδειγμα, με εξαίρεση τα λίγο πάνω από μισό εκατομμύριο views στο Συγγνώμη (στο οποίο προφανώς μέτρησε η συμμετοχή του ΜΚ), δεν συναντάμε άλλο κομμάτι με 100.000+ views. Βασικά συναντάμε τις 130.000 του Πεφτω, αλλά και εδώ έχουμε feat με ΔΠΘ. Το προσωπικά αγαπημένο ‘Τίποτα Τυχαίο” με το εξαιρετικό video clip έχει μόλις 78.000 θεάσεις. Πραγματικά άδικο για έναν ράπερ που τα έχει όλα: Flow, punchlines, λεξιλόγιο.
2. Detro
Παρόμοια κατάσταση και με τον Detro. Αρκετοί δίσκοι, ενεργός από παλιά, όταν το ενδιαφέρον για δουλειές εγχώριων ράπερς ήταν πολύ πιο περιορισμένο. “12 κουπλέ” το 2006, Το στόμα της Τρέλας το 2008, Υγρό Άζωτο το 2012. 2015 και “ο πιο άσχημος κλόουν επιστρέφει ξανά”, με το παράθυρο με θέα. Αφήνοντας σε μεγάλο βαθμό το δυναμικό, επιθετικό στυλ του, επέλεξε μια στροφή στο πιο ήρεμο, λυρικό ύφος και στιχουργικό περιεχόμενο. Αυτός ο δίσκος, που κυκλοφόρησε σχετικά πρόσφατα και αρκετά οργανωμένα είναι ένα καλό μέτρο σύγκρισης. 413,850 views ο μέσος όρος θεάσεων του.
Δεν είναι μικρό σε καμία περίπτωση. Αλλά μιλάμε για έναν ράπερ του μεγέθους του Detro, με τέτοια ιστορία πίσω του από εποχές που ασχολούνταν ενεργά με το ραπ πολύ λιγότερα άτομα. Τότε, που ήταν ακόμα σχεδόν ταμπού να πεις ότι ακούς ραπ, και δη ελληνικό. Η επιστροφή λοιπόν του Detro περίμενα να έχει μεγαλύτερη ανταπόκριση από το κοινό. Ίσως ακόμα να ήταν νωρίς, ελπίζω λοιπόν σε ένα νέο comeback που θα αντιμετωπιστεί όπως η επιστροφή του Anser για παράδειγμα.
3) Razastarr
Το flow του Ρύθμο και τη μαγεία των Raza τραγουδάει ο Anser και όλοι συμφωνούν οι δυο ράπερς, ο Νικόλας και ο Οδυσσέας βγάζουν μια μαγική ατμόσφαιρα στα τραγούδια τους. Δεν χωράει συζήτηση, είναι ένα συγκρότημα που όλοι ανεξαιρέτως σέβονται και εκτιμούνται. Τόσο εντός σκηνής, όσο και οι ακροατές. Και πώς να γίνει αλλιώς, όταν μιλάμε για μερικές από τις πιο αξιοπρεπείς πένες και φωνές της Ελλάδας. Ενα από τα πιο ιστορικά σχήματα στη χώρα, δημιουργήθηκε απο το 1993, όταν ήταν αυτοί και άλλοι 2-3 και η hip hop κουλτούρα στη χώρα ήταν ανύπαρκτη.
Αυτοί οι άλλοι ωστόσο από τότε (Active Member, TXC, ZN, FFC) κάθε άλλο παρά υποτιμημένοι ραπερς μπορούν να θεωρηθούν. Συγκέντρωσαν όλα τα φώτα, αφήνοντας λίγο χώρο στους Razastarr να ακουστούν. 3 δίσκοι πριν μπει ο 21ος αιώνας, σόλο δίσκοι για τον Οδυσσέα το 2005 και τον Νικόλα το 2007, ο οποίος επέστρεψε ξανά το 2012 με τους Πολιτικούς Στοχασμούς. Ως που φτάνουμε στο 2016. Και μια ιστορική επανένωση. 17 χρόνια μετά, οι Razastarr κυκλοφορούν τον τέταρτο και τελευταίο δίσκο τους , ονόματι “Αφού Σκοτώσω τη δίψα μου”. Η ανταπόκριση? 121,837 views. Σκεφτείτε απλά, μια επανένωση των ΖΝ, των ΒΟΡ.ΑΣ , των BDC ή των ΒΠεις. Το νούμερο αυτό θα το είχαν πιάσει στα πρώτα 24ωρα.
4) Sadomas
2ΚΓ με τον ΔΠΘ, Blacktarr με τον Κανών, μέλος του I Am Hip Hop, ευρύτερο μέλος της RNS παρέας (όπως και ο Detro κάποτε). Συνεργασίες με Τζαμάλ, Λεξ, 12ο Πίθηκο, Constanine The G, ένα σωρό κόσμο. 6 προσωπικοί δίσκοι, από τα ωμα πορτραίτα το 2003 μέχρι τη φετινή Αγγελλόσκονη. Γνήσιος εκφραστής της old school, underground κουλτούρας, δεν έχει ανάγκη από εντυπωσιακά beats, ούτε αλυσίδες και καδένες. Του αρκεί απλά να εκφράζεται με τους στίχους του και σε ένα πιο ώριμο πια κοινό έχει βρει τη θέση του. Είναι όμως η θέση που του αξίζει? Έχω την εντύπωση, πως για τον μέσο ακροατή ο Sadomas, είναι από τους ράπερς που απλά συμμετέχουν και υποστηρίζουν μεγαλύτερα ονόματα.
Είναι από τους ράπερς που ο κόσμος γουστάρει να τον βλέπει ξαφνικά στη σκηνή για 2-3 κομμάτια, αλλά δύσκολα θα τον ακολουθήσει σε ένα ολοδικό του live. Οι συνεργασίες που έχει κάνει, για παράδειγμα η Κόκκινη Νύχτα στη Φαβέλα του Τζαμάλ είναι ευχή και κατάρα. Είναι “αντιεμπόρικος” με όλη την καλή έννοια που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο όρος. Δεν πουλάει τη μουσική του ανάλογα με την εποχή, μένει πιστός σε αυτό που του αρέσει να κάνει και τον εκφράζει. Έτσι είναι όμως οι υποτιμημένοι ράπερς, έτσι τους ξεχωρίζουμε.
Υποτιμημένοι ναι, απ τους σημαντικότερους ραπερς δε
θέλω να ξεκαθαρίσω ότι σε καμία περίπτωση δεν θεωρώ πως τα παραπάνω ονόματα δεν έχουν κοινό που τους ακούει ή δεν έχουν προσφέρει στο ραπ. Το αντίθετο. Πιστεύω πως οι 4 παραπάνω υποτιμημένοι ράπερς θα έπρεπε να έχουν ακόμη μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα. Να ανακοίνωναν αύριο live στην Αθήνα και να έκαναν sold out το Academy, όπως δεκάδες ονόματα μπορούν να κάνουν και έχουν κάνει τα τελευταία χρόνια. Ίσως στον επόμενο δίσκο τους να το καταφέρουν.