Στην ιστορία των μουσικών δρώμενων έχουν υπάρξει αξιοσημείωτα events που στόχο είχαν την ανάδειξη του ανθρωπιστικού χαρακτήρα των καλλιτεχνών ως εκπροσώπους μιας ύψιστης μορφής ευαισθητοποίησης, την ίδια τη μουσική. Κάνοντας μια έρευνα, συγκεντρώσαμε κάποιες από τις πιο σπουδαίες και γνωστές συναυλίες που υπηρέτησαν επάξια τον ανθρωπιστικό τους ρόλο. Ποιες είναι άραγε αυτές;
#1 Η συναυλία για το Bangladesh (1971)
Δύο σπουδαία καλλιτεχνικά ονόματα, του πρώην κιθαρίστα των Beatles George Harrison και του ινδικού sitar Ravi Shankar, ένωσαν τις δυνάμεις τους τον Αύγουστο του 1971 προκειμένου να υλοποιήσουν ένα live ανθρωπιστικού χαρακτήρα στην Madison Square Garden στη Νέα Υόρκη. Συγκεκριμένα, κατόρθωσαν να συνθέσουν ένα supergroup καλλιτεχνών, όπως Beatle Ringo Starr , Eric Clapton , Billy Preston , Leon Russell, το συγκρότημα Badfinge ακόμη και τον Bob Dylan την τελευταία στιγμή, με στόχο τα κέρδη του project να παραχωρηθούν στους πρόσφυγες του Ανατολικού (τότε) Pakistan.
Έτσι κι έγινε! 40.000 άτομα παρακολούθησαν την συναυλία και 250,000$ συγκεντρώθηκαν στα ταμεία των δύο κατ’ ουσίαν benefit concerts, τα οποία χορηγήθηκαν μέσω της UNICEF. Η Apple Films φρόντισε για την δημιουργία ενός documenter με περιεχόμενο την επιτυχία του Live Album του event, τα έσοδα του οποίου αξιοποιήθηκαν με παρόμοιο τρόπο. Ο Harrison θα υπογραμμίσει λέγοντας « Αυτό που κάναμε ήταν να αποδείξουμε πως οι μουσικοί και οι άνθρωποι είναι πιο ανθρώπινοι απ’ ότι οι πολιτικοί».
#2 Το Festival Ειρήνης (1970)
Ο Peter Yarrow υπήρξε ο συντονιστής της ανθρωπιστικής συναυλίας στην Madison Square Garden τον Φεβρουάριο του 1970, η οποία απευθυνόταν πρωτίστως στους πολιτικούς υποψηφίους που τάσσονταν κατά του Πολέμου του Βιετνάμ. Στο στάδιο Shea στο Queens, NY στις 6 Αυγούστου, 1970 ο ίδιος θα συγκεντρώσει για ακόμη μια φορά τους ήδη συμμετέχοντες αλλά κι άλλους πολλούς, όπως Janis Joplin , Paul Simon , Creedence Clearwater Revival , Steppenwolf , James Gang , Miles Davis, Johnny Winter , Herbie Hancock , Dionne Warwick , John Sebastian , The Rascals , το cast του “Hair”, Pacific Gas & Electric , Ten Wheel Drive, για τον ίδιο ιδεολογικό σκοπό.
Παρά τις τεχνικές δυσκολίες από τον συνεχές θόρυβο των αεροπλάνων από το κοντινό JFK αεροδρόμιο, το ντουέτο των Janis Joplin και Dionne Warwick “What the World Needs Now Is Love” αλλά και των άλλων επιτυχιών που ακούστηκαν κέρδισαν το κοινό και τον ενθουσιασμό του. Το δυστυχές της υπόθεσης ήταν ότι δεν υπήρξε κανένα οπτικοαουστικό υλικό από το happening.
#3 Live Aid (1985) και Live 8 (2005)
Μια καινούργια εποχή γράφτηκε στην ιστορία των φιλανθρωπικών συναυλιών στις 13 Ιουλίου του 1985. Οι Βρετανοί rockers, Bob Geldof και Midge Ure, πήραν την πρωτοβουλία να οργανώσουν ένα τέτοιο event. Το όλο concept είχε αρχίσει λίγο νωρίτερα όταν με το single τους “Do They Know It’s Christmas?” επιχείρησαν να μεταδώσουν το μήνυμα ευαισθητοποίησης για το φαινόμενο της πείνας στην Αιθιοπία.
Με τη συνδρομή των δύο καλλιτεχνών, έλαβαν χώρα δύο ολοήμερες συναυλίες στο Στάδιο London Wembley και στο Philadelphia JFK. Η απήχηση ήταν μεγαλειώδης. Περίπου 2 εκατομμύρια κόσμος παγκοσμίως μαζεύτηκε για να απολαύσει σπουδαία ονόματα της μουσικής σκηνής. Ανάμεσά τους οι Duran Duran και η Madonna καθώς και classic rockers όπως ο Bob Dylan και οι Led Zeppelin. Είκοσι χρόνια αργότερα στις 2 Ιουλίου του 2005, ο Bob Geldof θα διοργανώσει ένα ακόμα music event αποκαλούμενο Live 8 το οποίο ουσιαστικά συναποτελούταν από τις συναυλίες σε άλλες εννιά χώρες (Λονδίνο, Παρίσι, Βερολίνο, Ρώμη, Φιλαδέλφεια, Καναδά, Ιαπωνία, Γιοχάνεσμπουργκ ,Μόσχα).
#4 Farm Aid (1985-Σήμερα)
Μια ρητορική ερώτηση επί σκηνής υπήρξε η έμπνευση για την καθιέρωση ενός ετήσιου μουσικού θεσμού. «Δεν θα ήταν εξαίρετο, αν κάναμε κάτι για τους δικούς μας αγρότες εδώ στην Αμερική;» απόρησε ο Bob Dylan κατά την διάρκεια του Live Aid. Έτσι, αποτέλεσε την αφορμή οι Willie Nelson, John Mellencamp και Neil Young χωρίς δεύτερη σκέψη να θεσπίσουν το Farm Aid.
Οι προαναφερθέντες καθώς και οι Billy Joel, B.B. King, Loretta Lynn, Roy Orbison και Tom Petty συμμετείχαν στην performance εκείνης της ημέρας. Μετέτρεψαν το γεγονός του 1985 στο Champaign του Illinois σε έναν έρανο προς ενίσχυση των αγροτικών οικογενειών. Μέχρι και το 1992 πραγματοποιήθηκαν 28 Farm Aid συναυλίες. Σήμερα η εν λόγω οργάνωση παρέχει ένα ταμείο αρωγής σε περιπτώσεις καταστροφών σε οικογένειες αγροτών. Έπεισε με επιτυχία το Κογκρέσο για την συνεισφορά και το όφελος του έργου τους.
#5 Συναυλία Ελευθερίας του Θιβέτ (1996-2012)
Πρόκειται για ένα παγκόσμιας εμβέλειας rock festival που έλαβε χώρα τόσο στην Βόρεια Αμερική όσο και στην Ευρώπη και την Ασία. Ήταν ένδειξη υποστήριξης της ανεξαρτησίας του Θιβέτ. Το γεγονός ότι ο Adam Yauch των Beastie Boys μελέτησε τον Βουδισμό στο Nepal στις αρχές των ‘90s αποτέλεσε κομβικό σημείο στην αφύπνισή του στο ζήτημα της ανεξαρτητοποίησης του Θιβέτ από την αυταρχική Κινέζικη Κυβέρνηση. Έτσι λοιπόν, σε συνεργασία με το Milarepa Fund αποτέλεσε τον ευεργέτη του συγκεκριμένου μουσικού event.
Η πρώτη συναυλία πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 1996 στο San Francisco. Γνωστά ονόματα, όπως οι Red Hot Chili Peppers , Björk , Smashing Pumpkins , Cibo Matto , Rage Against the Machine και De La Soul, πλαισίωσαν την συναυλία για την Tibetan freedom.
Οι Συναυλίες Ελευθερίας του Θιβέτ έλαβαν χώρα για άλλα 6 χρόνια. Τελευταία ήταν του 2012, αλλά η πιο αξιέπαινη ήταν του 1999. Τότε πραγματοποιήθηκαν παρόμοιες συναυλίες στο Wisconsin, το Amsterdam, το Tokyo και το Sidney. Οι U2, Radiohead, Pearl Jam, R.E.M., και Foo Fighters διαδραμάτισαν σπουδαίο ρόλο στις εν λόγω συναυλίες. Φρόντισαν να αποδοθεί η πρέπουσα σημασία σε ένα ζήτημα που εύκολα υπό άλλες συνθήκες θα είχε επισκιαστεί.
#6 America: ένας φόρος τιμής στους ήρωες (2001)/Η Συναυλία για την Νέα Υόρκη (2001)
Η διττή φιλανθρωπική συναυλία που συνέβη για να αποδώσει φόρο τιμής στα θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης της 11η Σεπτεμβρίου. Από τη μία, στις 21 Σεπτεμβρίου με την σύμπραξη των τεσσάρων μεγάλων αμερικανικών τηλεοπτικών καναλιών Fox , ABC , NBC και CBS υλοποιήθηκε μια συναυλία με τίτλο America: A Tribute to Heroes. Παράλληλα, ο ηθοποιός George Clooney επιλέχθηκε για να παρουσιάσει έναν τηλεμαραθώνιο προς υποστήριξη των πληγέντων της επίθεσης.
Ηighlight στιγμές του γεγονότος; Ο Bruce Springsteen με το “My City of Ruins” («Μια προσευχή για τους αδελφούς και αδελφές που χάσαμε», όπως το αποκάλεσε ο ίδιος), ο Neil Young με την ερμηνεία του “Imagine” και ο Willie Nelson με το καταπληκτικό “America the Beautiful”. Από την άλλη, στις 20 Οκτωβρίου, 2001 στην Madison Square Garden της Νέας Υόρκης ως απάντηση στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, ο Paul McCartney έφερε εις πέρας την «Συναυλία για την Νέα Υόρκη». Τον συνόδευσαν οι The Who , Mick Jagger, Keith Richards , David Bowie , Elton John, Eric Clapton, Bon Jovi , Jay-Z , Destiny’s Child, Backstreet Boys, James Taylor, Billy Joel, Melissa Etheridge, Five for Fighting , Goo Goo Dolls, John Mellencamp και Kid Rock.
Το μουσικό event ήταν κυρίως προς τιμήν της άμεσης και ανθρωπιστικής παρέμβασης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της Αστυνομίας της πόλης της Νέας Υόρκης κατά την διάρκεια του τραγικού αυτού συμβάντος. Οι The Who με την εκτέλεση των “Yesterday” “Let It Be” και του νεοσύστατου “Freedom” κατάφεραν να συγκινήσουν το κοινό.
#7 Tsunami Aid: Μια Συναυλία Ελπίδας(2005)
Ο σεισμός στον Ινδικό Ωκεανό προκάλεσε το θανατηφόρο Τσουνάμι τον Δεκέμβριο του 2004. Στιγμάτισε τη μνήμη όλων μας και ήταν η αιτία της δημιουργίας μιας Συναυλίας Ελπίδας εις μνήμην των 230.000 θυμάτων από 14 διαφορετικές χώρες. Το NBC μετέδωσε ζωντανά το event και με την παρουσία του George Clooney, για άλλη μια φορά στο πόστο του παρουσιαστή.
Κατάφερε να συγκεντρώσει ένα αξιόλογο ποσό προς υποστήριξη των πληγέντων. Ο Elton John, η Annie Lennox, η Sheryl Crow, η Madonna (που ήταν σειρά της να ερμηνεύσει το διαχρονικό “Imagine”) ο Roger Waters και ο Eric Clapton με την ερμηνεία του “Wish You Were Here.” Έδωσαν το παρόν υπογραμμίζοντας την ευαισθητοποιημένη πτυχή του χαρακτήρα τους.
#8 Μια Συναυλία Ενίσχυσης από τον Τυφώνα (2005)/ Καταφύγιο για τη Θύελλα: Συναυλία για την ακτή του Κόλπου του Μεξικού (2005)
Αυτό που τελικά συγκράτησαν όλοι από την συναυλία υποστήριξης των θυμάτων από τον Τυφώνα Κατρίνα το 2005 είναι τον Keyne West να δηλώνει πως «Ο George Bush δεν ενδιαφέρεται για τους μαύρους ανθρώπους». Γνωρίζοντας πως τα μουσικά happenings δύσκολα μένουν ανεπηρέαστα από πολιτικές θέσεις και παραθέσεις, το ουσιώδες από το εν λόγω μουσικό γεγονός δεν είναι παρά το ότι μια δυνατή ομάδα καλλιτεχνών και μάλιστα γηγενών της Νέας Ορλεάνης, όπως ο Aaron Neville, ο Wynton Marsalis, ο οραγνωτής Harry Connick και ο Jr. Shelter των Storm, τίμησαν με την παρουσία τους τα θύματα και έδειξαν την ανθρωπιά της μουσικής υπόστασης.
#9 Ελπίδα για την Haiti τώρα: μια παγκόσμια βοήθεια ενίσχυσης για τον σεισμό (2010)
Το πλήγμα από τον σεισμό στην Haiti συγκλόνισε την υφήλιο. Κινητοποίησε πολλούς από τον χώρο της showbiz προκειμένου να προσφέρουν κάποιο είδος βοήθειας με τον τρόπο τους. Αυτό έκανε κι ο Wyclef Jean παρουσιάζοντας έναν τηλεμαραθώνιο. Αυτό συνδυάστηκε με δύο performances τόσο στο Los Angeles όσο και στη Νέα Υόρκη.
Η Mary J. Blige και οι the Roots ερμήνευσαν το “Hard Times Come Again No More” του Stephen Foster. Ο John Legend τραγούδησε το “Motherless Child” και ο Bruce Springsteen έπαιξε το “We Shall Overcome”. Τo αποκορύφωμα του event υπήρξε το ολοκαίνουργιο κομμάτι της Rihanna “Stranded (Haiti Mon Amour)”. Το ερμήνευσε στο Λονδίνο με τους Jay-Z, Bono και the Edge. Το καλλιτεχνικό γίγνεσθαι ένωσε κι εδώ τις δυνάμεις του για να τιμήσει τα 200.000 θύματα.
#10 12-12-12: Η Συναυλία Ενίσχυσης από τον Τυφώνα Sandy(2012)
Δύο μήνες μετά από τον Τυφώνα Sandy διοργανώθηκε μια φιλανθρωπική συναυλία στην Madison Square Garden. Πρόκειται για τυφώνα που προκάλεσε ζημιά 60 δις δολαρίων στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ τον Οκτώβριο του 2012. Ένα δυνατό line- up με τους Bruce Springsteen, the Who, Bon Jovi, Eric Clapton, Billy Joel, The Rolling Stones, Roger Waters, Chris Martin, Michael Stipe, Kanye West και Eddie Vedder. Μεταδόθηεκ με τον δικό τους μουσικό τρόπο ένα μήνυμα ανθρωπισμού στα θύματα της καταιγίδας.
Η συναυλία μεταδόθηκε ζωντανά στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο, στις κινηματογραφικές αίθουσες και στο Διαδίκτυο, Κυκλοφόρησε και σε DVD και CD. Ένα ντοκιμαντέρ έγινε επίσης για τη συναυλία. Τα έσοδα από την εκδήλωση συλλέχθηκαν από το Robin Hood Relief Fund προς όφελος των θυμάτων του τυφώνα στη Νέα Υόρκη , το New Jersey και το Connecticut.
Οι δέκα αυτές μουσικές στιγμές συγκινούν και φροντίζουν να υπενθυμίζουν στην ανθρωπότητα. Να υπενθυμίζουν πως η τέχνη υπάρχει για να εξυμνεί αλλά και να συμπαραστέκεται. Οι καλλιτέχνες δεν παραμελούν να το αποδεικνύουν έμπρακτα με τη φιλανθρωπική τους δράση.