Τί είναι η « Κυκλική Οικονομία»;
Στο πλαίσιο των προσπαθειών για μείωση των απορριμμάτων η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δημοσιεύσει ένα σχέδιο δράσης κυκλικής οικονομίας. Το σχέδιο αυτό συμπεριλαμβάνεται στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την βιώσιμη ανάπτυξη με τίτλο ″European Green Deal″. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε για πρώτη φορά το σχέδιο το 2015.
Στις 10 Νοεμβρίου του 2020, η Επιτροπή πραγματοποίησε το πρώτο βήμα-ορόσημο. Αυτό ήταν η πρόταση για εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο των μπαταριών. Στόχος είναι οι μπαταρίες οι οποίες κυκλοφορούν στην ευρωπαϊκή αγορά να είναι βιώσιμες, να ακολουθούν την πολιτική της κυκλικής οικονομίας και αυτό να μπορεί να εγγυηθεί με ασφάλεια.
Στόχος του πλάνου της κυκλικής οικονομίας
Στόχος του αποτελεί η παρακίνηση των παραγωγών για την κατασκευή προϊόντων μακράς διαρκείας τα οποία θα μπορούν να επιδιορθωθούν αλλά και να ανακυκλωθούν εύκολα. Ειδικότερα, τα προϊόντα θα πρέπει είτε να αποτελούνται από υλικά ευκόλως ανακυκλώσιμα είτε από εξαρτήματα που μπορούν να επιδιορθωθούν με ευχέρεια.
Παράλληλα, μακροπρόθεσμος στόχος είναι η απομάκρυνση από την κουλτούρα της σπατάλης. Πιο συγκεκριμένα, πολλές κατασκευαστικές εταιρείες έχουν παραδεχθεί πως κατασκευάζουν προϊόντα με μικρότερη διάρκεια ζωής. Αυτό συμβαίνει ώστε ο καταναλωτής να υποχρεωθεί να αγοράσει το επόμενο, καλύτερο μοντέλο. Η πρόληψη και αντιμετώπιση αυτών των τακτικών, σε συνδυασμό με το κίνημα ″right to repair″, θεωρείται πως μπορεί να αναχαιτίσει το πρόβλημα της σπατάλης. Το κίνημα ″right to repair″ απευθύνεται στους καταναλωτές, ενθαρρύνοντάς τους να επιδιορθώνουν μόνοι τους την ελαττωματικότητα των ηλεκτρικών τους συσκευών. Έτσι, ενθαρρύνονται να ξανασκεφτούν την ιδέα ότι η επιδιόρθωση είναι ακριβή ή μπορεί να γίνει μόνο σε εξουσιοδοτημένα καταστήματα.
Το σχέδιο της κυκλικής οικονομίας εμπεριέχει διατάξεις και για τη διαχείριση του προβλήματος των πλαστικών. Έτσι, στα προϊόντα στα οποία εμπεριέχονται μιρκοπλαστικά, θα υπάρχει η ανάλογη ένδειξη. Επίσης, τα πλαστικά προϊόντα θα επιβληθεί να φτιάχνονται με τη χρήση ενός συγκεκριμένου ποσοστού ανακυκλώσιμων υλικών. Όλα αυτά, φυσικά στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση των καταναλωτών και στην προσπάθεια για περισσότερο ενσυνείδητες αγορές.
Ιδιαίτερο πρόβλημα έχει παρατηρηθεί και όσον αφορά τις συσκευασίες των προϊόντων. Στόχος είναι η δημιουργία ανακυκλώσιμων συσκευασιών και η μείωση των υλικών παρασκευής τους, ώστε να είναι εύκολα ανακυκλώσιμα από το 2030. Επιπρόσθετα, θα τεθούν περιορισμοί και απαγορεύσεις όσον αφορά την καταστροφή των προϊόντων που δεν έχουν πουληθεί, πρακτική την οποία ακολουθούν πολλές γνωστές εταιρείες.
Σαφώς, το σχέδιο είναι απαιτητικό και, γι’ αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύεται να ενισχύσει οικονομικώς, και όχι μόνο, τις εταιρείες που θα βρίσκονται σε ανάγκη.
Τι έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής
Ήδη, στα πλαίσια του προγράμματος της κυκλικής οικονομίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάνει κάποια μικρά βήματα προς ένα βιώσιμο μέλλον. Έχει παρατηρηθεί μείωση στη χρήση των πόρων. Παράλληλα, η ανακύκλωση έχει ενταχθεί σημαντικά στη ζωή μιας μεγάλης μερίδας ευρωπαίων πολιτών. Πολλοί, μάλιστα, έχουν υιοθετήσει και τη μέθοδο της χρήσης μεταχειρισμένων και επιδιόρθωσης έναντι της αντικατάστασης. Επιπροσθέτως, οι καταναλωτές έχουν την ευχέρεια να αγοράσουν προϊόντα με εγγύηση ποιότητας και διάρκειας. Φυσικά, οι ευσυνείδητες επιλογές τον καταναλωτών παίζουν δραστικό ρόλο στην υλοποίηση του σχεδίου.
Για να εγκριθεί το νομοσχέδιο θα πρέπει να υπερψηφισθεί από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ώστε να τεθεί σε ισχύ. Ήδη, μέρος του νομοσχεδίου πρόκειται να τεθεί σε ισχύ το φετινό χρόνο.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο:
- The EU Circular Economy Action Plan Aims To End ‘Throwaway Culture’ | Earth.Org – Past | Present | Future ανακτήθηκε από www.earth.org, τελευταία επίσκεψη 26/1/2021
- New Circular Economy Strategy – Environment – European Commission, ανακτήθηκε από www.ec.europa.eu, τελευταία επίσκεψη 26/1/2021
