
Αθήνα, 6 Απριλίου 1896
Μέσα σε ένα εορταστικό κλίμα που επικρατούσε από νωρίς σε ολόκληρη την πόλη, το Παναθηναϊκό Στάδιο ήταν κατάμεστο από 80.000 θεατές. Παρόντες ήταν, επίσης, η βασιλική οικογένεια της Ελλάδας, μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, ξένοι αντιπρόσωποι, μέλη της Ιεράς Συνόδου και του ξένου κλήρου και πολλοί άλλοι ακόμα. Λίγο αργότερα πήρε το λόγο ο διάδοχος Κωνσταντίνος ως πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής και αμέσως μετά ο βασιλιάς Γεώργιος κήρυξε την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων: “Κηρύττω την έναρξιν των πρώτων εν Αθήναις Διεθνών Ολυμπιακών Αγώνων. Ζήτω το Έθνος! Ζήτω ο Ελληνικός Λαός!”. Ακολούθησαν κανονιοβολισμοί και απελευθέρωση περιστεριών, ενώ εννέα μπάντες και χορωδία 150 ατόμων ερμήνευσαν τον Ολυμπιακό Ύμνο σε σύνθεση του Σπύρου Σαμάρα και σε ποίηση του Κωστή Παλαμά. Η πανηγυρική ατμόσφαιρα συνεχίστηκε με έπαρση της ελληνικής σημαίας, ανάκρουση του Εθνικού ύμνου και παρέλαση των αθλητών.

Παρίσι, 23 Ιουνίου 1894
Πριν από δύο χρόνια στο Παρίσι σε συνέδριο που διοργανώθηκε από τον Πιερ ντε Κουπερντέν παρουσιάστηκαν οι προτάσεις του για τους Ολυμπιακούς Αγώνες σε εκπροσώπους αθλητικών επιτροπών από 11 χώρες. Αφού έγιναν αποδεκτές οι προτάσεις του, ορίστηκε σαν χρονολογία για τη διεξαγωγή των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων το 1900 και τόπος το Παρίσι. Όμως υπήρξαν αντιρρήσεις. Αρχικά, αρκετοί θεώρησαν ότι καθυστερώντας τέσσερα χρόνια τη διεξαγωγή των αγώνων αυτό θα είχε ως συνέπειες να μειωθεί ο ενθουσιασμός του κόσμου για το εγχείρημα. Έτσι, αποφασίστηκε οι Αγώνες να διεξαχθούν το 1896. Από την άλλη, όσον αφορά το θέμα του τόπου έγινε δεκτή τελικά η πρόταση του Δημητρίου Βικέλα να διεξαχθούν τελικά στην Αθήνα, καθώς η Ελλάδα ήταν η γενέτειρα της ιδέας των Ολυμπιακών Αγώνων. Η οριστική απόφαση, λοιπόν, είχε ληφθεί: οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες θα διεξάγονταν στην Αθήνα το 1896.
Όταν η είδηση έφθασε στην Αθήνα, το ελληνικό κοινό την αποδέχθηκε με μεγάλο ενθουσιασμό. Πίστευαν πως κατά κάποιο τρόπο η Ελλάδα θα γυρνούσε έτσι στα παλιά της μεγαλεία. Τον ενθουσιασμό του ελληνικού λαού συμμερίστηκαν, επίσης, ο βασιλιάς Γεώργιος και ο διάδοχος Κωνσταντίνος. Δεν είχαν, όμως, την ίδια άποψη και οι πολιτικοί της χώρας. Το γεγονός ότι η χώρα βρισκόταν σε άσχημη οικονομική κατάσταση (ας μην ξεχνάμε μέσα σε όλα αυτά και την πτώχευση του 1893), αφενός, και, αφετέρου, η πολιτική αστάθεια που επικρατούσε με τη συνεχή εναλλαγή στην πρωθυπουργία του Χαρίλαου Τρικούπη και του Θεόδωρου Δηλιγιάννη έκαναν πολλούς να έχουν αμφιβολίες για το εάν η Ελλάδα θα μπορούσε να αναλάβει μια τόσο μεγάλη διοργάνωση. Αμφιβολίες, όμως, είχε και η παγκόσμια κοινή γνώμη. Ο διεθνής τύπος μάλιστα δημιούργησε ένα μίνι “πόλεμο” αμφισβήτησης μέσω των ρεπορτάζ της εποχής. Χαρακτηριστικό είναι το πρωτοσέλιδο της αυστραλιανής εφημερίδας “The Broken Morning Post” στις 15 Μαρτίου 1896, δηλαδή μόλις λίγες μέρες πριν τη διεξαγωγή των αγώνων, σχετικά με το ότι η Αθήνα δεν είναι έτοιμη να αναλάβει τους Αγώνες.

Πράγματι, ο προϋπολογισμός που είχε γίνει για τους Αγώνες ήταν τρεις φορές μεγαλύτερος από τις εκτιμήσεις του Κουπερντέν: σύνολο 3.740.000 δραχμές, ποσό αδιανόητο για εκείνη την εποχή. Παρ’ όλα αυτά, όμως, ο Κουμπερτέν και ο Βικέλας δεν πτοήθηκαν και ξεκίνησαν μια εκστρατεία για να κρατήσουν ζωντανό το ολυμπιακό κίνημα. Έτσι, πυροδοτήθηκε ένα κίνημα δωρεών από τον ελληνικό λαό που έφταναν τις 330.000 δραχμές, εκδόθηκε ειδική σειρά γραμματοσήμων που απέφερε 400.000 δραχμές, ενώ από τις πωλήσεις των εισιτηρίων συγκεντρώθηκαν άλλες 200.000 δραχμές. Επιπλέον, ύστερα από παράκληση του διαδόχου Κωνσταντίνου, ο εθνικός ευεργέτης Γεώργιος Αβέρωφ ανέλαβε εξ’ ολοκλήρου την ανακατασκευή του Παναθηναϊκού Σταδίου, η οποία στοίχισε 920.000 δραχμές, και μάλιστα προς τιμήν του έχει στηθεί άγαλμα του στην είσοδο του σταδίου.
Αφού, λοιπόν, ξεπεράστηκαν όλες οι δυσκολίες έφθασε η πολυπόθητη ημέρα έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων. Η πλειοψηφία των αθλητών που έλαβαν μέρος ήταν κυρίως Έλληνες. Γενικότερα, όμως, στην πρώτη αυτή Ολυμπιάδα οι χώρες δε συμμετείχαν με επίσημες ομάδες. Η συμμετοχή ήταν ελεύθερη, με αποτέλεσμα να λάβουν μέρος πολλοί ερασιτέχνες και άτομα που έτυχε να βρίσκονται στην Ελλάδα είτε για διακοπές είτε για δουλειά, οι οποίοι μάλιστα κάλυψαν μόνοι τους τα έξοδά τους. Επίσης, σε αυτή την Ολυμπιάδα δεν έλαβαν μέρος γυναίκες, με μόνη εξαίρεση τη Σταμάτα Ρεβίθη, μητέρα ενός αγοριού 17 μηνών, η οποία έτρεξε ως ένδειξη διαμαρτυρίας τη διαδρομή του μαραθωνίου στις 11 Απριλίου, την επομένη δηλαδή από τον επίσημο αγώνα των ανδρών, και τερμάτισε σε πέντε ώρες και τριάντα λεπτά. Οι κριτές έφεραν τα ίδια ονόματα, όπως και στην αρχαιότητα: Αλυτάρχης, Έφοροι, Ελλανοδίκες, ενώ τελικός κριτής ήταν ο βασιλιάς Γεώργιος. Τα αθλήματα συνολικά ήταν εννέα: στίβος, σκοποβολή, ποδηλασία, πάλη, ξιφασκία, κολύμβηση, γυμναστική, άρση βαρών, αντισφαίριση, ενώ είναι ενδιαφέρον πως στους πρώτους εκείνους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν υπήρχε ο θεσμός του χρυσού μεταλλίου, καθώς βραβεύονταν μόνο οι δύο πρώτοι και έπαιρναν το ασημένιο και το χάλκινο αντίστοιχα.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1896 έληξαν με πολλή μεγάλη επιτυχία. Μάλιστα ο διάδοχος Κωνσταντίνος στο λόγο του κατά την τελετή λήξης των αγώνων ζήτησε επίσημα να καθιερωθεί να γίνονται οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Ελλάδα. Αυτό, όμως, ήταν αντίθετο με την ιδρυτική διακήρυξη των Αγώνων που όριζε πως κάθε φορά οι Αγώνες θα διοργανώνονται και από διαφορετική χώρα και έτσι οι επόμενοι Ολυμπιακοί Αγώνες διοργανώθηκαν στο Παρίσι το 1900. Και ταξίδεψαν πολύ μέσα στο χρόνο σε όλο τον κόσμο μέχρι να γυρίσουν 108 χρόνια μετά, το 2004 και πάλι στο σπίτι τους, στην Ελλάδα.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο αυτό:
Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 1896. Ανακτήθηκε από el.wikipedia.org
Πουλοπούλου, Κ. (2016). Στα άδυτα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896: Σπάνιες φωτογραφίες -Η αναβίωση, η ψηφιακή αναπαράσταση. Ανακτήθηκε από www.iefimerida.org
Πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες . Ανακτήθηκε από www.panathenaicstadium.gr
Αποστολόπουλος, Η. (2016). Η ιστορική αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων-1896. Ανακτήθηκε από sports.ert.gr
Αθήνα 1896-Οι Πρώτοι Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες. Ανακτήθηκε από www.sansimera.gr
Ολυμπιακοί Αγώνες 1896: Η αναβίωση, οι δυσκολίες και ο “πόλεμος” του διεθνούς τύπου. Ανακτήθηκε από www.onsports.gr