Είναι γεγονός ότι, για την Ελλάδα, το θέμα των αδέσποτων ζώων αποτελεί μεγάλο ζήτημα. Στις ελληνικές μεγαλουπόλεις υπάρχουν εκατομμύρια αδέσποτα ζώα που καθημερινά υποσιτίζονται και μετά βίας επιβιώνουν. Σε αυτό το ζήτημα επιχειρεί να δώσει λύση το νέο νομοσχέδιο, που προβλέπει μια σειρά από διατάξεις που θα διενεργηθούν με γνώμονα την προστασία τόσο των αδέσποτων ζώων όσο και των ζώων συντροφιάς.
Οι πέντε βασικές ελευθερίες των ζώων
Το νομοσχέδιο αυτό θα έχει ως βασικό άξονα τις πέντε βασικές ελευθερίες των ζώων, έτσι όπως αυτές ορίζονται στον υπ.’αριθμόν νόμο 3170 που δημοσιεύτηκε στις 29 Ιουλίου του 2003. Οι ελευθερίες αυτές αφορούν την ελεύθερη πρόσβαση των ζώων σε τροφή και νερό με την παράλληλη ποιοτική και ποσοτική τους επάρκεια, την διαμονή των ζώων σε ασφαλή καταλύματα για αποφυγή κινδύνων και για την ξεκούραση τους, την παροχή κτηνιατρικής και φαρμακευτικής περίθαλψης σε περίπτωση ενδεχόμενης ασθένειας ή τραυματισμού. Παράλληλα, ορίζεται από τον ίδιο νόμο ότι τα ζώα έχουν δικαίωμα έκφρασης των περισσότερων φυσιολογικών συμπεριφορών τους και τέλος ότι θα πρέπει να ζουν σε κλίμα με που αποκλείει τον φόβο και την αγωνία για τα ίδια.
Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς
Με το νέο νομοσχέδιο προβλέπετε η δημιουργία ενός Εθνικού Μητρώου το οποίο θα καταγράφει όλα τα ζώα, είτε είναι αδέσποτα είτε είναι ζώα συντροφιάς. Παράλληλα το Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς εγκολπώνει και καταγράφει τις φιλοζωικές οργανώσεις, τα καταφύγια ζώων και τους εκτροφείς ζώων. Ταυτόχρονα, προβλέπεται και η δημιουργία μιας πανελλήνιας πλατφόρμας υιοθεσίας για αδέσποτα ζώα, όπως και μιας μονάδας αιμοδοσίας. Βασικός σκοπός είναι η οργάνωση σε όλα τα επίπεδα που, μέχρι σήμερα, στερείται η ελληνική κοινωνία.
Ηλεκτρονικό βιβλιάριο και αναπαραγωγή με κανόνες
Στα πλαίσια της βελτίωσης των συνθήκων ζωής των ζώων προβλέπετε η δημιουργία ψηφιακού φακέλου υγείας. Μέσα σε αυτό το «φάκελο» θα καταγράφεται το ιστορικό υγείας του εκάστοτε ζώου, όπως και τα στοιχεία του εκάστοτε κηδεμόνα ή εκτροφέα και θα είναι προσβάσιμο ψηφιακά. Με την ίδια λογική προβλέπετε, επίσης, και ελεγχόμενη αναπαραγωγή των ζώων με συγκεκριμένους όρους. Οι όροι αυτοί θα σχετίζονται με τη συχνότητα αναπαραγωγής, τον ανώτατο αριθμό γεννών ανά ζώο, την υποχρεωτική στείρωση με εξαιρέσεις για ιατρικούς λόγους, την απαγόρευση αγγελιών για ζευγάρωμα, την απαγόρευση πώλησης σκυλιών και γατιών από καταστήματα pet shop και τον ταυτόχρονο καθορισμό για πώληση ζώων από επαγγελματίες που θα πληρούν ορισμένα κριτήρια.
Η νομική προστασία των ζώων
Με επιπλέον διατάξεις, το νομοσχέδιο ορίζει την καταβολή του αντιτίμου για την πραγματοποίηση υιοθεσιών ως παράνομη. Επιπλέον, διευρύνεται ο αριθμός των πράξεων που ορίζονται ως κακοποιητικές με την ταυτόχρονη αυστηροποίηση των ποινικών κυρώσεων ανά περίπτωση, ενώ θεσπίζεται μητρώο στο οποίο καταγράφονται όσοι έχουν ποινικές καταδίκες για κακοποίηση ζώων. Στις εν λόγω διατάξεις προβλέπεται η ύπαρξη ειδικών εξαιρέσεων ύστερα από τις προβλεπόμενες νόμιμες διαδικασίες.
Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης
Tα νέα μέτρα ορίζονται από το κράτος, ωστόσο η εφαρμογή αυτών επαφίεται κατά πολύ στο ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Κάτι που αν αναλογιστούμε το μέγεθος του ζητήματος είναι λογικό. Έτσι, λοιπόν, ο κάθε δήμος οφείλει να εφαρμόζει τα εν λόγω μέτρα, δημιουργώντας τις αντίστοιχες δομές και επανδρώνοντας κατάλληλα και εκπαιδευμένα συνεργεία. Ο άξονας δράσης των δήμων αφορά τόσο το γραφειοκρατικό κομμάτι της καταγραφής, της σήμανσης και της διαδικασίας υιοθεσιών, όσο και το πιο πρακτικό κομμάτι που περιλαμβάνει την περίθαλψη των ζώων και την φιλοξενία τους σε κατάλληλα καταφύγια ακόμα και την αποτέφρωση τους μέσω της δημιουργίας αποτεφρωτηρίων. Πέρα από τη τοπική αυτοδιοίκηση, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η κοινωνία καθαυτή, με τους πολίτες να συντελούν στο τελικό στάδιο υλοποίησης του προγράμματος. Μία σειρά από κίνητρα προβλέπετε να θεσπιστεί προς τους πολίτες τόσο για την καλύτερη φροντίδα των κατοικίδιων τους όσο και για την ενίσχυση της διάδοσης του θεσμού που αφορά την υιοθεσία των αδέσποτων ζώων. Ενδεικτικά αναφέρεται η πιθανότητα μείωσης δημοτικών τελών σε ποσοστό 10% για τους πολίτες που ακολουθούν τα προβλεπόμενα.
Μια νέα εποχή
Αν και καθυστερημένα, φαίνεται να υπάρχει διάθεση για εκσυγχρονισμό στο ζήτημα της συμβίωσης ανθρώπων και ζώων. Ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα, τα μέτρα αυτά αναμένεται να αλλάξουν το τοπίο που υπήρχε μέχρι πρότινος. Για την τήρηση και εφαρμογή των μέτρων θα δημιουργηθούν εποπτικά μέσα. Σε αυτά θα συμμετέχουν η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, οι φιλοζωικές οργανώσεις και το γραφείο του Συνηγόρου του Πολίτη. Παράλληλα οι πράξεις θα αξιολογούνται με βάση την απόδοση τους από γραφεία που θα υπάγονται στο Υπουργείο Εσωτερικών και στο τέλος κάθε έτους θα δημοσιεύονται εκθέσεις με στοιχεία αποδοτικότητας. Σημαντικό ρόλο στη προσπάθεια του νέου εγχειρήματος θα διαδραματίσει η σωστή εκπαίδευση και η ενημέρωση. Καθοδηγητικό ρόλο θα έχουν από κοινού το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Παιδείας, ενώ σε μια κίνηση που μας έχει συνηθίσει η κυβέρνηση θα καθιερωθεί και μια Εθνική γραμμή καταγγελιών που θα αφορά μόνο τις καταγγελίες για παραβάσεις κατά των ζώων. Μια νέα εποχή, όσον αφορά τη συμβίωση ανθρώπων και ζώων, έρχεται στην Ελλάδα και όλοι πρέπει να βοηθήσουμε στην πραγμάτωση του νέου νομοσχέδιου.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για αυτό το άρθρο:
Κωνσταντόπουλος, Μ. Ά . (2021). Νομοσχέδιο για τα αδέσποτα και τα ζώα συντροφιάς. Ανακτήθηκε από: https://www.efsyn.gr/ellada/koinonia/283073_nomoshedio-gia-ta-adespota-kai-ta-zoa-syntrofias (Tελευταία πρόσβαση 28/2/21)
Euro2Day (2021). Τι αλλάζει στη νομοθεσία για ζώα συντροφιάς και αδέσποτα. Ανακτήθηκε από: https://www.euro2day.gr/news/economy/article/2066884/ti-allazei-sth-nomothesia-gia-zoa-syntrofias-kai-a.html
