Το 2005 στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, αναπτύσσεται μια διαδικτυακή πλατφόρμα -YouTube-, μέσα στην οποία ο κάθε ενδιαφερόμενος χρήστης μπορεί να «ανεβάσει» τις απόψεις του, τα ήθη και τα έθιμα του, την κουλτούρα, τις γνώσεις του, την αισθητική του και τις εμπειρίες του, με τη μορφή ενός πολυμεσικού βίντεο, καθιστώντας την πλατφόρμα αυτή έναν αγωγό γεμάτο από ελεύθερη διακίνηση ιδεών. Αξίζει να υπογραμμισθεί το γεγονός, ότι κάθε άνθρωπος είναι ικανός, μέσω της τεχνολογίας, να καταστεί ως χρήστης, απαλλαγμένος από οποιοσδήποτε σκοπέλους, όπως: αναπηρία (όραση, ακοή, ακρωτηριασμούς κλπ), γεωγραφικό περιορισμό, οικονομικές δυνατότητες, αναλφαβητισμό κλπ, χάρη στις δυνατότητες τις οποίες το Youtube και η τεχνολογία του μπορούν να προσφέρουν.
Λόγοι που θυμίζουν την μορφή της άμεσης δημοκρατίας
Ορμώμενος κανείς από τη δομή της συγκεκριμένης πλατφόρμας, θα μπορούσε να παρουσιάσει το YouΤube, ως την πιο χαρακτηριστική μορφή άμεσης δημοκρατίας της σύγχρονης εποχής. Στο πρώτο σημείο που μπορεί να βασιστεί αυτή η άποψη, αφορά την ίδια τη δομή του. Με οργάνωση από κάτω προς τα πάνω (bottom up), ο κάθε χρήστης μπορεί να μεταφέρει αυτά που σκέφτεται, σε οποιαδήποτε μορφή, χωρίς να χρειάζεται την έγκριση κάποιας αρχής. Επιπλέον, δεν υπάρχει κάποια επιτροπή, η οποία να φιλτράρει αυτά που ο χρήστης θέλει να κοινοποιήσει, όπως επίσης καμία λογοκρισία ή κριτική δεν μπορεί να περιορίσει το περιεχόμενο των όσων επεξεργάζονται τα βίντεο, τα οποία «ανεβάζει». Σε κάθε περίπτωση πάντως, αν κάποιο περιεχόμενο από τα παραπάνω βίντεο, θεωρείται προσβλητικό, ψευδή, επικίνδυνο ή έγκυρο, καλαίσθητο και έξυπνο, αποδοκιμάζεται ή επιδοκιμάζεται από την ίδια την διαδικτυακή κοινότητα (σχόλια, rates, follow κλπ), χωρίς κάποιος να πρέπει να λογοδοτήσει σε κάποια συγκεκριμένη αρχή για τις ιδέες που φέρει. Στη συνέχεια, αξιοσημείωτη είναι η αμεσότητα που καταγράφεται. Ομοϊδεάτες χρήστες δεν χρειάζονται κάποιον εκπρόσωπο για να μεταφέρει αυτά που πιστεύουν. Αντίθετα ο κάθε χρήστης έχει άμεσα τον λόγο και εκπροσωπεί ο ίδιος τον εαυτό του.
Από την πλευρά του αποδέκτη, καθένας έχει τη δυνατότητα να επιλέγει τι θα δει και τι όχι. Επιπλέον, εύκολα μπορεί να εκφέρει δημοσίως άποψη ή να σωπάσει, χωρίς να χρειάζεται να προηγηθεί κάποια ιδιαίτερη διαδικασία ή να πάρει την έγκριση από κάποιον. Ασκεί με μεγάλη άνεση το δικαίωμα της πληροφορίας και της ενημέρωσης και έχει στη διάθεση του πολλά και απλά εργαλεία προκειμένου να ερευνήσει το θέμα στο οποίο εστιάζει ή να στραφεί σε κάτι εντελώς διαφορετικό. Μπορεί να δημιουργεί επιμέρους κοινότητες και να συναναστρέφεται με άλλους χρήστες ή να ακολουθεί ένα πιο μοναχικό μονοπάτι.
Απεριόριστη ελευθερία και ελευθεριότητα;
Προκειμένου να αποφεύγονται περιστατικά κατάχρησης των ευκολιών, οι διαχειριστές της παραπάνω πλατφόρμας, χρησιμοποιούν κάποιες δικλείδες ασφαλείας. Οι τελευταίες αφορούν την διάρκεια των βίντεο που «ανεβαίνουν», τα πνευματικά δικαιώματα καθώς και το περιεχόμενο σε περιπτώσεις βίντεο που αφορούν κακοποίηση, μηνύματα μίσους, σεξιστικό περιεχόμενο κ.α. Πρόκειται για μια καθ’ όλα άμεση και δημοκρατική πλατφόρμα, χωρίς όμως να δίνει εύπορο έδαφος σε καταχρήσεις.
Εν κατακλείδι
Το Youtube αποτελεί την πιο ευρέως διαδεδομένη μορφή άμεσης δημοκρατίας στις μέρες μας. Φιλοξενεί εκατομμύρια χρήστες και επισκέπτες από όλες τις μεριές του κόσμου, επιτρέποντας στα διάφορα χάσματα να εξαφανίζονται κυριολεκτικά με ένα «κλικ» του ποντικιού. Τέλος, το γεγονός ότι χώρες όπως η Κίνα, το Ιράν, το Πακιστάν, η Β. Κορέα, και η Ερυθραία, έχουν αποκλείσει σελίδες κοινωνικής δικτύωσης και μέσα σε αυτές και την εν λόγω πλατφόρμα, επικυρώνει –για ακόμα μια φορά- την αμεσότητα και την δημοκρατική φύση που το χαρακτηρίζει.