“Η προώθηση του ανθρώπινου, της αλληλεγγύης, του υποκειμενικού, κάνει δύσπιστο και επιτρέπει τη γρήγορη εκτίμηση της σημασίας ενός γεγονότος. Γιατί είναι πάντα εύκολο, στο όνομα ενός ιστορικού ρόλου που έχει κανείς να παίξει, να περνάει στα άκρα, να αφήνει επί τόπου τα πτώματα της μοντέρνας ιστορίας”. Κον Μπεντίτ, Το Μεγάλο Παζάρι
Ο Ντάνιελ Κον Μπεντίτ δεν χρειάζεται αρκετές συστάσεις. Πρωταγωνιστική φιγούρα του Μάη του 68 και τώρα Ευρωβουλευτής με τους Πράσινους. Θα συγγράψει το «Μεγάλο Παζάρι» ως έναν μικρό απολογισμό για την δράση του τον Μάη του 1968. Έπειτα από τα γεγονότα του Μάη θα ταξιδέψει στην Γερμανία αναζητώντας την πολιτική του οικογένεια, μαζί με ένα τηλεοπτικό συνεργείο, γυρίζοντας μια τηλεοπτική σειρά. Από τα πολιτικά κινήματα, τις συγκρούσεις ως και την τελική ενσωμάτωση. Στο άρθρο αυτό θα σταθώ σε ένα συγκεκριμένο κεφάλαιο του βιβλίου (Η γλύκα να ζεις), αυτό της μεταβολής της σεξουαλικής συμπεριφοράς των ριζοσπαστικοποιημένων νέων της Γερμανίας του 68, όπως μας το παρουσιάζει ο ίδιος. Συνήθως μέσα στον κυκεώνα γεγονότων του Μάη, τείνουμε να το λησμονούμε.
Ο Ντάνιελ στο Μεγάλο Παζάρι παρουσιάζει την πτυχή μιας πολιτικής αντιπρότασης και δράσης περισσότερο γειωμένης στα καθημερινά προβλήματα των ανθρώπων και στις αναζητήσεις τους. Έχοντας περάσει αρκετό χρόνο στην Γερμανία ήρθε σε επαφή με τις «κολεκτίβες» των ριζοσπαστικοποιημένων νέων, τα κοινόβια στα οποία οι ίδιοι ζούσαν. Έζησε σε αρκετές από αυτές, συμμετείχε σε δράσεις, γνώρισε κόσμο.
Οι κοινότητες αυτές πατώντας πάνω στην απογοήτευση κυρίως των νέων από τις παραδοσιακές μορφές πολιτικής οργάνωσης της επίσημης αριστεράς, ουσιαστικά επιθυμούσαν να αναλύσουν τα προβλήματα που κάθε μέρα μπαίνουν σαν προβλήματα κοινωνικά και όχι ατομικά.
Τα κοινόβια μέσα από την εξέγερση εναντίον της κατανάλωσης που πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο το 1967-68 από τις πρώτες κομμούνες, έμελε να συσπειρώσουν πολλούς νέους της εποχής στην Γερμανία . Η δημιουργία ενός αντί-περιβάλλοντος έγινε ανάγκη για την αυτοοργάνωση των επαναστατημένων νέων της Γερμανικής κοινωνίας ενάντια στα κυρίαρχα πρότυπα έρωτα και ζωής εν τέλει αποτέλεσε δίαυλος για την ανακάλυψη νέων τρόπων επικοινωνίας μεταξύ τους. Οι νέοι πλέον, δεν είχαν τον φόβο να μιλήσουν ανοιχτά για σεξ, για γυναίκες, οι γυναίκες να μιλήσουν ανοιχτά για άντρες κτλπ:
«Για τους νέους η οικογένεια μπαμπάς-μαμά είναι ένα φρένο για όλα. Η ζωή στο κοινόβιο είναι μια λιγότερο καταπιεστική εναλλακτική λύση. Η μοντέρνα κοινωνία εξατομικεύει και φοβίζει: συχνά πνιγόμαστε από το πλήθος των προβλημάτων που μπαίνουν καθημερινά. Το κοινόβιο γίνεται τότε ένα κοινωνικό και συγκινησιακό στήριγμα. Αν αρχίσουμε από μια κριτική της οικογένειας και προσπαθήσουμε να καταλάβουμε ποιος είναι ο ρόλος που παίζει η οικογένεια στην οργάνωση της ζωής, το κοινόβιο είναι μια πρακτική ριζική μεταρρύθμιση της οικογένειας. Δεν λέμε να κριτικάρουμε την οικογένεια και να περιμένουμε την επανάσταση αλλά να κάνουμε δυνατή κιόλας μια ζωή άλλη από την οικογενειακή ζωή. Αυτό είναι ανατρεπτικό. Είναι μια ενδιαφέρουσα στιγμή της πολιτικής στρατηγικής».
Ο Ντάνυ θα ζήσει επίσης από κοντά την ριζική μεταβολή της σεξουαλικής συμπεριφοράς των νέων που συντελείται στα κοινόβια, θα την αντιληφθεί, θα την υπερασπιστεί :
«Στην σχέση άντρας γυναίκα υπήρξε μια ριζική αλλαγή: Οι γυναίκες δεν ασχολούνται πια με την κουζίνα ούτε με το νοικοκυριό περισσότερο από τους άντρες. Έτσι το πρώτο στάδιο της υλικής οργάνωσης της ζωής μεταξύ άντρα και γυναίκα λύθηκε. Αλλά μπαίνει αμέσως ένα άλλο πρόβλημα : «Οι γυναίκες κάνουν τη ζωή ευχάριστη και οι άντρες βάζουν τα σοβαρά προβλήματα της ζωής». Αυτός ο διαχωρισμός υπάρχει πάντα. Υπάρχει ακόμα εκμετάλλευση της γυναικείας ευαισθησίας. Δεν μπορούμε να πούμε να πούμε ότι μέσα στις κοινότητες η κυριαρχία του άντρα πάνω στην γυναίκα μεταμορφώθηκε βαθειά. Οι άντρες έμαθαν να γνωρίζουν καλύτερα το κορμί και τις λειτουργίες του σώματος της γυναίκας. Αλλά και μέσα στις πολιτικές συγκεντρώσεις συχνά οι άντρες μιλούν και οι γυναίκες σιωπούν. Η αμφισβήτηση αυτής της ιστορικής φύρας εξαρτάται από τη μαχητικότητα των γυναικών και από το πόσο θέλουν οι άντρες να αλλάξουν. Το γυναικείο κίνημα σταματά μπροστά στο διαμέρισμα του ζευγαριού».
Ένα άλλο εμπόδιο ήταν αυτό της ιδιοκτησιακής λογικής στις ερωτικές σχέσεις των νέων, που ενυπήρχαν ακόμα στα κοινόβια.
«..Πιστεύω πως δεν μπορούμε να πολεμήσουμε εναντίον της ζήλειας όταν ζούμε σαν ζευγάρι γιατί ο ένας προχωράει και ο άλλος μένει πίσω. Σε μια κολεκτίβα ενώ κρύβουμε ότι είμαστε ζηλιάρηδες μπορούμε να δοκιμάσουμε να μην είμαστε. Λέω πως είναι αδύνατον. Είναι αλήθεια ότι μέσα σε μια σχέση δύο ανθρώπων ο ένας ιδιοποιείται τον άλλον. Ιδίως ένας νέο άντρας είναι πάντα καταπιεσμένος μήπως ένας άλλος είναι δυνατός και καλύτερος από αυτόν. Ο σεξουαλικός συναγωνισμός των αρσενικών μπαίνει γρήγορα στο παιχνίδι»
Φυσικά ο Ντάνειλ, γνώριζε πως ακόμα και τότε ήταν δύσκολο να ξεπεραστούν μεμιάς όλες οι νόρμες. Αυτό συνέβαινε ίσως γιατί τότε όπως και τώρα δεν είχε βρεθεί κάποια ηθική αντιπρόταση. Έτσι υπήρχαν αντιλήψεις για την ηθική, όπως και υπάρχουν, πολύ αντιφατικές. Πάντως όπως έλεγε και ο Ντάνυ, ακόμα και αν αδυνατούμε σήμερα να καθορίσουμε αυτό που θα είναι σωστό, ξέρουμε ότι εκείνο που δεν θέλουμε πια, μέσα στο οποίο ασφυκτιούμε είναι η μοναξιά, ο ατομικισμός και η επιθυμία μας να έχουμε κτήμα μας κάτι, ο σεξισμός και η κυριαρχία και ο φόβος.
«..Στο διαμέρισμα όπου έζησα, ένας σύντροφος μας έκρυβε την ομοφυλοφιλία του για ένα χρόνο. Μας μίλησε μόνο τη στιγμή που εγκατέλειπε το κοινόβιο και έτσι απαλλάχτηκε από την ενοχή του. Στο νέο του διαμέρισμα, στο νέο κοινόβιο που συμμετείχε έμαθα πως δήλωσε αμέσως ομοφυλόφιλος. Τώρα ζει ανοιχτά την ομοφυλοφιλία του. Πρόκειται για ένα παράδειγμα που δείχνει ότι η κοινοβιακή ζωή μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τη σεξουαλικότητα».
Πενήντα χρόνια μετά, τα ερωτήματα αυτά όπως και οι προκλήσεις για το αύριο των ερωτικών σχέσεων, των προσανατολισμών και των δικαιωματικών διεκδικήσεων παραμένουν ανοιχτά. Ίσως όπως και η κοινοβιακή γενιά του 1968 , η γενιά μας στον δικό της αιώνα με ένα νέο συλλογικό αντιπρόταγμα δώσει την δική της απάντηση.