Οι Ρουμάνοι και οι λαϊκές δοξασίες τους

Ρουμάνοι
Πηγή Εικόνας: fineartamerica.com

 

Η ιστορία της Ρουμανίας και του ρουμανικού λαού είναι μακραίωνη, πλούσια και στενά συνυφασμένη με τα Βαλκάνια και την κεντρική και ανατολική Ευρώπη. Ως Ρουμάνοι προσδιορίζονται οι αντιπρόσωποι ενός έθνους ρομανικής καταγωγής που είναι απόγονοι των Ρωμαίων και Λατίνων στρατιωτών που ζούσαν στην περιοχή των Βαλκανίων και της κεντρικής Ευρώπης από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Θεωρούν τους εαυτούς τους δηλαδή μία ξεχασμένη λατινική φυλή που βρίσκεται ανάμεσα σε σλαβικούς πληθυσμούς. Οι παραδόσεις, οι απόψεις και τα έθιμά τους παρουσιάζουν το ίδιο ενδιαφέρον με την καταγωγή τους. 

 

Για τους Ρουμάνους σημείο εκκίνησης της ιστορίας τους είναι το 101 μ.Χ., όταν οι ρωμαϊκές λεγεώνες του Τραϊανού κατέκτησαν στη ΝΑ Ευρώπη μία περιοχή γνωστή ως Δακία. Οι Δάκες ήταν ένα αρχαίο βαλκανικό φύλο με αβέβαιη προέλευση, ίσως βόρειοι Θράκες. Ο ρουμανικός λαός σήμερα από πολλούς θεωρείται ότι έλκει εν μέρει την καταγωγή του από δακικές φυλές. Για 150 χρόνια περίπου μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση, οι Ρωμαίοι στρατιώτες έρχονταν σε επιμειξία με τις γυναίκες της Δακίας δημιουργώντας μία νέα λατινική φυλή που έχει παραμείνει καθαρή έως σήμερα. Δε λείπουν βέβαια και οι φωνές που θεωρούν πως ο γηγενής πληθυσμός της Δακίας αιχμαλωτίστηκε ή αποσύρθηκε μαζί με τα ρωμαϊκά στρατεύματα και έτσι οι σύγχρονοι Ρουμάνοι δεν έχουν φυλετική συνέχεια με αυτούς, κάτι που αρνούνται οι Ρουμάνοι ιστορικοί, γλωσσολόγοι και ανθρωπολόγοι. 

 

Ρουμάνοι
Πηγή Εικόνας: Quora

 

Η γλώσσα των Ρουμάνων είναι εξ ολοκλήρου λατινογενής, παρόλα τα δάνεια και τις επιδράσεις που της έχουν ασκηθεί από την ελληνική, την τουρκική και τις σλαβικές γλώσσες. Αρκετοί παρατηρητές έχουν επισημάνει την εξωτερική διαφορά των Ρουμάνων με τους γείτονές τους Σλάβους και Ούγγρους. Για αρκετούς αιώνες, οι Ρουμάνοι παρέμειναν στην αφάνεια μέχρι που τον 14ο αιώνα δημιουργήθηκαν δύο ηγεμονίες, η Βλαχία και η Μολδαβία συν την Τρανσυλβανία η οποία ήταν υπό ουγγρική επικυριαρχία. Οι δύο πρώτες οντότητες για μεγάλο διάστημα ήταν υπό οθωμανική επικυριαρχία. Η Βλαχία είχε προσπαθήσει αρκετές φορές να αποκρούσει την οθωμανική κυριαρχία με αποκορύφωμα τον αγώνα του γνωστού Βλαντ Γ΄ Τσέπες.

 

Η πρώτη περίοδος που η Ρουμανία ήταν ανεξάρτητη ως σύνολο ήταν όταν ο Μιχαήλ ο Γενναίος της Βλαχίας νίκησε τους Οθωμανούς για λίγο και δημιούργησε ένα ανεξάρτητο κράτος. Τότε καλλιεργήθηκε και η συνείδηση ότι οι Ρουμάνοι ήταν ένα έθνος. Η Ρουμανία προσπάθησε δύο αιώνες μετά να κερδίσει την ανεξαρτησία της και συγκεκριμένα το 1821 με τον Τούντορ Βλαντιμιρέσκου ο οποίος μαζί με τους Έλληνες Φαναριώτες ξεκίνησε ένοπλο αγώνα εναντίον των Οθωμανών. Η προσπάθεια απέτυχε και η Ρουμανία χρειάστηκε να περιμένει μέχρι το 1881 για να αποκτήσει την πλήρη ανεξαρτησία της και να γίνει βασίλειο. 

Διαβάστε επίσης  Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Νικήσιανης "Ο Αράπης": "Για να διατηρηθεί η παράδοση χρειάζεται πολλή προσπάθεια"
Advertising

Advertisements
Ad 14

 

Ρουμάνοι
Πηγή Εικόνας: PlaycastArt
Ο Tudor Vladimirescu

 

Η ρουμανική κουλτούρα αντανακλάται φυσικά εκτός από τη γλώσσα και στα ονόματα των Ρουμάνων. Πολλά ρουμανικά επίθετα λήγουν σε -escu, -așcu ήăscu που ανάγεται στη λατινική κατάληξη -iscus και σημαίνει “κτήμα κάποιου”, π.χ. Petrescu. Άλλη γνωστή ρουμανική κατάληξη είναι η -eanu που δηλώνει καταγωγή, π.χ. Munteanu “από τα βουνά”. Τουλάχιστον 200.000 Ρουμάνοι εκτιμάται ότι έχουν τα επίθετα Popescu (γιος του Πάπα) και Ionescu (γιος του Ιωάννη). Το ίδιο το όνομα Ρουμάνοι προέρχεται από τη λατινική λέξη romanus. Ο αγροτικός χαρακτήρας που για αιώνες είχε ο ρουμανικός λαός συνετέλεσε στο να καλλιεργηθούν ισχυρές λαϊκές παραδόσεις που αποτελούσαν και τον κινητήριο μοχλό της εθνικής ενότητάς τους. 

 

Η παραδοσιακή αντίληψη των Ρουμάνων για το πως δημιουργήθηκε ο κόσμος ανιχνεύεται στην πεποίθηση ότι ο Θεός δημιούργησε τα πάντα με τη βοήθεια ζώων ενώ ο Σατανάς προσπαθούσε να ματαιώσει με διάφορους τρόπους τα σχέδια του. Στις περισσότερες αφηγήσεις πριν τη δημιουργία του κόσμου, υπήρχε ένας απέραντος ωκεανός ο Apa Sâmbetei όπου εκεί κατοικούσαν ο Θεός και ο Σατανάς ως υπηρέτης του πρώτου. Οι Ρουμάνοι αποκαλούν τον διάβολο σε αυτές τις ιστορίες με το όνομα Nefartatul και σε πολλές άλλες λαϊκές αφηγήσεις τον παρουσιάζουν σαν τον ανόητο και πονηρό αδελφό του Θεού. Τέτοιες αφηγήσεις συναντώνται και στις παραδόσεις άλλων βαλκανικών λαών όπως των Βλάχων (με τους οποίους οι Ρουμάνοι μοιράζονται αρκετά κοινά στοιχεία) των Βουλγάρων και των Σλαβομακεδόνων. 

 

Ρουμάνοι
Πηγή Εικόνας: HipPostcard
Ρουμανική παραδοσιακή μάσκα

 

Όταν ο Θεός αποφάσισε να δημιουργήσει τον κόσμο, ανέθεσε στον Διάβολο να φέρει μία χούφτα άργιλο από την κατοικία τους, στο ιερό του όνομα. Ο Διάβολος προσπάθησε να ξεγελάσει τον Θεό και να φέρει τον άργιλο στο δικό του όνομα αλλά δεν τα κατάφερε και τελικά αναγκάστηκε να τον φέρει στο όνομα του Θεού. Όταν το κομμάτι αυτό του αργίλου καλλιεργήθηκε στη νέα γη, ο Θεός έπεσε να κοιμηθεί και ο Διάβολος προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την κατάσταση για να σπρώξει τον Θεό από τη νέα γη και να τον φυλακίσει στην προηγούμενη κατοικία τους. Δεν τα κατάφερε και ο Θεός τον τιμώρησε να κατοικεί στα έγκατα της νέας γης, εκεί που σχεδίαζε ο Διάβολος να τον ρίξει. 

Διαβάστε επίσης  Ο μύθος της γοργόνας

 

Για την προέλευση του κακού και του Σατανά, υπάρχουν διάφορα παραμύθια και δοξασίες. Κάποιες πηγές που είναι και οι πιο “βιβλικές” αναφέρουν πως ο Σατανάς και οι δαίμονες ήταν αρχικώς άγγελοι του Θεού. Ο Διάβολος όμως επαναστάτησε και ο Θεός τον έριξε στα έγκατα της γης. Φοβούμενος ότι ο παράδεισος μπορεί να δεχόταν επίθεση, ο αρχάγγελος Μιχαήλ πάγωσε όλους τους δαίμονες στη γη που δεν ρίχτηκαν στην Κόλαση. Αυτό σχετίζεται με τα λεγόμενα έθιμα της ψυχής, όπου κάθε νεκρή ψυχή αναχαιτίζεται από τους δαίμονες επί της γης να φτάσει στον παράδεισο. Από εκεί προέρχεται και η ρουμανική παροιμία  până ajungi la Dumnezeu, te mănâncă sfinţii δηλαδή “πριν φτάσεις τον Θεό, οι άγιοι θα σε κατασπαράξουν”. 

Advertising

 

Ρουμάνοι
Πηγή Εικόνας: New York Post

Η προέλευση των βουνών κατά τους Ρουμάνους μπορεί να εξηγηθεί με πολλούς τρόπους και από πολλές οπτικές. Κάποιες ιστορίες θέλουν τον Θεό δημιουργό των βουνών σε μία προσπάθεια επέκτασης του προσδόκιμου ζωής των υπόλοιπων πλασμάτων. Άλλες δοξασίες υποστηρίζουν ότι η γη ήταν πολύ μεγάλη για να χωρέσει κάτω από τον ουρανό και ο Θεός προσπάθησε να τη “μαζέψει”, έτσι δημιούργησε τα βουνά. Οι σεισμοί εξηγούνται ως προσπάθεια του διαβολικού στοιχείου να ροκανίσει τις κολώνες της γης για να την καταστρέψει, όμως ποτέ δεν τα καταφέρνει και ο Θεός στο τέλος τις ξαναχτίζει, συνήθως με τη βοήθεια των αγγέλων του.

 

Η ιδέα περί ύπαρξης λυκανθρώπων και βρικολάκων που καλλιεργήθηκε έντονα τα τελευταία χρόνια μέσα από ταινίες αμερικανικής παραγωγής κυρίως, στην πραγματικότητα προέρχεται από ρουμανικούς θρύλους και δοξασίες. Αν και η λέξη βαμπίρ είναι σλαβική, ο αντίστοιχος μύθος και η αντίστοιχη ιδέα περί ύπαρξης πλασμάτων που σηκώνονται από τους τάφους τους και πίνουν το αίμα των ζωντανών αναπτύχθηκε έντονα στη Ρουμανία. Οι Ρουμάνοι αποκαλούν strigoi τα κακόβουλα εκείνα πνεύματα που σηκώνονται από τους τάφους τους και ενοχλούν τους ζωντανούς. Μπορούν να γίνουν αόρατα και να μεταμορφώνονται σε ζώα και να αποκτούν δυνάμεις από το αίμα των θυμάτων τους. Κάποιοι θρύλοι κάνουν αναφορές και για φαντάσματα που αποκαλούνται moroi. 

 

Διαβάστε επίσης  Ύπαιθρος Το Μέλλον: Mία έκθεση χωρίς έργα τέχνης
Ρουμάνοι
Πηγή Εικόνας: martineclaessens.com

 

Οι Ρουμάνοι δίνουν επίσης μεγάλη βάση στη μαγεία, όπως και αρκετοί γείτονές τους, π.χ. Σερβία. Στη Ρουμανία, η πεποίθηση περί μαγείας ειδικά στις αγροτικές και επαρχιακές περιοχές της χώρας είναι αρκετά δυνατή. Συνήθως, οι πρακτικές περί μαγείας έχουν να κάνουν με την πρόβλεψη του μέλλοντος, την πρόληψη ή τη θεραπεία ασθενειών αλλά καμιά φορά μπορεί να περιστρέφονται και γύρω από ξόρκια με κακόβουλο περιεχόμενο, για να βλάψουν κάποιον. Μαγεία εξασκούν και οι Βλάχοι και οι Ρομά της χώρας. 

 

Οι σημαντικότεροι “ήρωες” στη συνείδηση του ρουμανικού λαού είναι φυσικά ο Βλαντ Τσέπες, γνωστός ως Παλουκωτής. Άλλες προσωπικότητες με θεϊκή υπόσταση είναι ο Στέφανος ο Μέγας, ηγέτης της Μολδαβίας, που έμεινε στην ιστορία για την αντίστασή του απέναντι στους Οθωμανούς και μάλιστα πολέμησε μαζί με τον Τσέπες που ήταν και ξαδέρφια. Ο Στέφανος λένε πως κέρδισε 44 από τις 48 μάχες που έδωσε με τους Οθωμανούς. Ένας άλλος Ρουμάνος ήρωας είναι και ο Μέγας Μιχαήλ που επίσης νίκησε τους Οθωμανούς σε σειρά μαχών στα τέλη του 16ου αιώνα και ίδρυσε την πρώτη Ρουμανία. Η παρακαταθήκη του Μιχαήλ έχει περάσει από γενιά σε γενιά σε κάθε Ρουμάνο. 

Advertising

 

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:

  • Romanian Myths, Monsters and Heroes. Ανακτήθηκε από:  https://theincrediblylongjourney.com/2015/04/02/romanian-myths-monsters-and-heroes/(τελευταία πρόσβαση 12/02/2021)
  • Witchcraft in Romania: A Guide to the Magic of Transylvania. Ανακτήθηκε από: https://www.moodymoons.com/2018/09/15/witchcraft-in-romania-a-guide-to-the-magic-of-transylvania/(τελευταία πρόσβαση 12/02/2021)
  • Folklore of Romania. Ανακτήθηκε από: https://en.wikipedia.org/wiki/Folklore_of_Romania (τελευταία πρόσβαση 12/02/2021)
  • Μπόση, Μ. (2018). Ρουμανία: Προς Αναζήτηση Δυτικού Παρελθόντος. Στο Αντωνιάδης Χ. Βαλκάνια, Η Μεγάλη Τρικυμία. Αθήνα: Κασταλία

 

 

 

Ενδιαφέροντα: ιστορική γλωσσολογία, γλωσσικές επαφές, νεότερη και σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, παγκόσμια ιστορία, βαλκανικές σπουδές, ιστορία του Καυκάσου, ιστορία της Ρωσίας και της Ουκρανίας, σύγχρονη ιστορία της Μέσης Ανατολής, ιστορία των Εβραίων, ανατολικό μπλοκ, μειονότητες, ανθρωπολογία, εθνογραφία, προκολομβιανοί πολιτισμοί, κλπ.

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

μυστικά για πηχτές σούπες

Μυστικά για πηχτές σούπες

Τα μυστικά για πηχτές σούπες ξεκινούν με μια βασική αρχή,
Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα;

Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα;

Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα; Διαφορετικές