Η είσοδος στη σχολική ζωή συνιστά μια πρωτόγνωρη κατάσταση και αποτελεί ορόσημο του κύκλου ζωής των παιδιών και της οικογένειας. Η πρώτη μέρα στο σχολείο συνήθως συνοδεύεται από έντονο άγχος, φόβο και προβληματισμό για τους γονείς και τους μαθητές. Η έναρξη της σχολικής ζωής, αποτελεί μια ριζική αλλαγή για την οικογένεια. Αφενός για τους γονείς γιατί καλούνται να διαχειριστούν την κατάσταση αποχωρισμού από το παιδί. Αφετέρου για τα παιδιά καθώς πρέπει να προσαρμοστούν σε ένα καινούριο περιβάλλον. Πρέπει να ανταπεξέλθουν σε καινούριες προκλήσεις και απαιτήσεις, να αποχωριστούν τους γονείς τους και να εκτεθούν σε μια ανοίκεια συνθήκη με άλλα παιδιά.
Ρόλος των γονέων:
Οι γονείς οφείλουν να διαχειριστούν τα δικά τους συναισθήματα σχετικά με το μεταβατικό αυτό στάδιο στην σχολική ζωή. Τα συναισθήματα του άγχους για το πώς το παιδί θα προσαρμοστεί στο σχολείο, η υπερηφάνεια για την είσοδο του παιδιού στη σχολική ζωή και ο φόβος αποχωρισμού είναι λογικά και συνήθη συναισθήματα των γονιών. Ωστόσο, δεν πρέπει να αφήνουν αυτά τα συναισθήματα να τους κυριεύσουν. Αλλά αντίθετα να συνειδητοποιούν τα πολλαπλά οφέλη του σχολείου.Το παιδί θα έχει την ευκαιρία να αυτονομηθεί, να αναπτύξει τις κοινωνικές του δεξιότητες και να εκτεθεί σε ποικίλα ερεθίσματα. Όλα αυτά θα το βοηθήσουν να ωριμάσει και να ενσωματωθεί ομαλά στην κοινωνία.
Η έναρξη της σχολικής ζωής επιφέρει αλλαγές και στη σχέση των γονιών με τα παιδιά:
Τα παιδιά προχωρούν σε μια σταδιακή ανεξαρτητοποίηση και οι γονείς παύουν να είναι τα μοναδικά πρόσωπα στη ζωή τους, αφού αποκτούν πλέον φίλους και δασκάλους. Ένα σύνηθες λάθος που κάνουν αρκετοί γονείς είναι να αισθάνονται υπερβολικό φόβο και τύψεις για τον αποχωρισμό από το παιδί. Με αυτό τον τρόπο δυσχεραίνουν τον αποχωρισμό αφού οι ίδιοι επιδεικνύουν ανασφάλεια και αβεβαιότητα και προσκολλώνται στο παιδί. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το παιδί να λαμβάνει αντιφατικά μηνύματα, να νιώθει ανασφάλεια και να κλυδωνίζεται η σχέση του με τους γονείς.
Πώς πρέπει οι γονείς να προετοιμάσουν το παιδί:
- Το πιο σημαντικό είναι να προετοιμάσουν το παιδί για την μετάβαση στο σχολείο. Αυτό είναι σημαντικό, καθώς αν δεν γίνει η απαραίτητη προετοιμασία μπορεί η αλλαγή να του φανεί πολύ ξαφνική και να επιφέρει αντιδράσεις. Μια λεπτομερής συζήτηση για την λειτουργία του σχολείου συνιστά έναν πού καλό τρόπο για να προετοιμάσουν το παιδί. Αυτό που έχει σημασία είναι να εξηγήσουν στο παιδί ότι στο σχολείο θα γνωρίσει καινούριους φίλους, θα μάθει πολλά καινούρια πράγματα και θα επιδοθεί σε δημιουργικές δραστηριότητες. Είναι σημαντικό να αποκτήσει μια πιο σαφή εικόνα για το σχολείο, ώστε να μην κάνει λανθασμένες εικασίες και να προσαρμοστεί πιο εύκολα. Επίσης, θα ήταν καλό να ξεναγήσουν το παιδί στο σχολείο, να του δείξουν τους χώρους ώστε να νιώθει ασφάλεια.
Επιπρόσθετα:
- Είναι θεμιτό να κάνουν μαζί με το παιδί τις αγορές για τη σχολική χρονιά (πχ. παγουρίνο, τετράδια, στυλό). Έτσι, το παιδί να εξοικειωθεί με τα σχολικά είδη και να τα επιλέξει μόνο του. Έτσι, θα αποκτήσει μια θετική εικόνα για το σχολείο και θα δει ότι μπορεί να είναι διασκεδαστικό.
- Όσον αφορά την πρώτη μέρα στο σχολείο, οι γονείς πρέπει να συνοδεύσουν το παιδί στο σχολείο 10 λεπτά νωρίτερα και να του συστήσουν την δασκάλα. Ακόμη, πρέπει να το καθησυχάσουν και να του εξηγήσουν ότι θα το αφήσουν για λίγες ώρες εκεί και θα έρθουν να το πάρουν στο σχόλασμα. Σε αυτή τη φάση μείζων είναι το θέμα της αποφασιστικότητας. Οι γονείς πρέπει να διατηρήσουν μια σταθερή στάση χωρίς πισωγυρίσματα και να μην επηρεαστούν από τα κλάματα και τις αντιδράσεις του παιδιού. Το καλύτερο είναι να το καθησυχάσουν όσο μπορούν και να απομακρυνθούν.
- Οι ίδιοι οι γονείς πρέπει και αυτοί να συμφιλιωθούν με την συνθήκη του αποχωρισμού και την αναγκαιότητα εξερεύνησης του κόσμου από τα παιδί. Πρέπει να στραφούν σε ρόλους τους που ίσως είχαν παραμελήσει κάπως π.χ. της συντρόφου, της εργαζόμενης, της γυναίκας. Με αυτό τον τρόπο θα καταστεί ο αποχωρισμός μια ανώδυνη διαδικασία. Τόσο από την πλευρά των γονέων, αλλά και των παιδιών.
Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι
η μετάβαση στη σχολική ζωή βιώνεται διαφορετικά από κάθε παιδί και χρειάζεται
υπομονή, χρόνο και χώρο για να προσαρμοστεί κατάλληλα.