Η πρώτη συναισθηματική έκφραση ενός παιδιού, ήδη από την πρώτη του γνωριμία με τον κόσμο, είναι το κλάμα. Αργότερα καθώς θα αναπτύσσεται θα γνωρίσει τον θυμό, τη χαρά, τη ζήλεια, τον φόβο κ.α. Η περιέργεια γεννάται στο παιδί από το δεύτερο έτος της ζωής του. Ο θυμός ή το κλάμα μπορεί να μαρτυρούν κάτι που επιθυμεί να μάθει αλλά δεν γνωρίζει τον τρόπο να το εκφράσει με λόγια. Η ψυχοθεραπεύτρια Philippa Perry, τονίζει ότι όταν κάποιος γίνεται γονιός διδάσκεται από πρώτο χέρι ότι ένας άνθρωπος πρώτα θα αισθανθεί και έπειτα θα σκεφτεί. Τα παιδιά ενεργούν ανάλογα με αυτό που αισθάνονται για αυτό και έχει μεγάλη σημασία ο τρόπος που ένας γονέας ή εκπαιδευτικός θα προσεγγίσει ή θα αντιμετωπίσει το παιδί. Είναι σπουδαίο οι κοντινοί μας άνθρωποι να ακούν και να κατανοούν αυτό που νιώθουμε μέσα μας.
Η βάση για μια καλή ψυχική υγεία σύμφωνα με την Philippa Perry είναι η ακόλουθη:
Αν αντιμετωπίζετε με ευαισθησία τα συναισθήματα του παιδιού σας, το διδάσκετε να έχει μια υγιή σχέση με όσα νιώθει και να εξοικειωθεί με όλη την γκάμα των συναισθημάτων αυτών, από την ακραία οργή και θλίψη, την απλή ικανοποίηση και την αίσθηση ηρεμίας και χαλάρωσης, ως την απόλυτη χαρά και ευγνωμοσύνη.
Η αξία της συναισθηματικής αγωγής
Η αδιαφορία των συναισθημάτων ενός παιδιού μπορεί να βλάψει την μελλοντική του ψυχοσυναισθηματική εξέλιξη και υγεία. Είναι αλήθεια πως γονείς και εκπαιδευτικοί κάνουν συνέχεια λάθη. Αυτό όμως δεν είναι το ζήτημα. Η ουσία είναι πως η καλοπροαίρετη διόρθωση των λαθών είναι σημαντικότερη από το ίδιο το λάθος.
Αλλάξτε τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεστε στα συναισθήματα του παιδιού, ώστε να νιώθει ότι το βλέπετε και το κυριότερο το ακούτε. Είναι πολύ πιθανό να αισθάνεστε περίεργα ή ακόμα και άβολα όταν αρχίσετε να ενεργείτε με αυτόν τον νέο τρόπο, αλλά με τον καιρό θα σας γίνει μια υγιής συνήθεια.
Philippa Perry
Το μάθημα της συναισθηματικής αγωγής
Η συναισθηματική αγωγή είναι η ικανότητα ενός ατόμου να κατανοεί τα συναισθήματά του αλλά και να μάθει τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να τα ελέγξει ανάλογα με τις καταστάσεις που θα βρεθεί αντιμέτωπος. Αυτή η αξιόλογη και σημαντική ικανότητα αναπτύσσεται στα πρώτα στάδια της παιδικής ηλικίας.
Μέσα από το μάθημα της συναισθηματικής αγωγής ένα παιδί ήδη από τα πρώτα χρόνια στο νηπιαγωγείο, μαθαίνει την αξία των συναισθημάτων αρνητικών και μη. Είναι εξίσου σημαντική και η χαρά και η λύπη. Το κλειδί είναι η αποδοχή. Ένα παιδί με τη συναισθηματική αγωγή μαθαίνει να αναγνωρίζει το συναίσθημά του αλλά και να το αποδέχεται. Ακόμα και ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα για τον οποίο τα παιδιά μαθαίνουν να τον αναγνωρίζουν και να τον ελέγχουν βήμα βήμα. Σίγουρα κανένα συναίσθημα δεν πηγάζει από μέσα μας για να μας γονατίσει. Αντιθέτως, έρχεται για να μας διδάξεις σημαντικές αξίες. Αναπτύσσονται προκοινωνικές δεξιότητες μέσω της συναισθηματικής αγωγής στα ανήλικα παιδιά κάτι που θα τους βοηθήσει στην μετέπειτα πορεία της ενήλικης ζωής. Μειώνεται η έντονη διεκδικητική στάση των παιδιών. Παρατηρείται βήμα βήμα η αύξηση συνεργασίας μεταξύ τους, η έκφραση και συζήτηση των συναισθημάτων τους με τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς αλλά και Στοχεύει στον αυτοέλεγχο, την αυτοσυγκράτηση, το σεβασμό στον εαυτό αλλά και στο συνάνθρωπο. Επίσης ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της συναισθηματικής αγωγής είναι η ανάπτυξη της αξίας της φιλίας, η επίλυση προβλημάτων μέσα στη τάξη αλλά και η παρεμπόδιση της λεκτικής και σωματικής βίας.
Είναι μια πολύ σημαντική εκπαίδευση η οποία δεν θα έπρεπε να εφαρμόζεται μόνο στα νηπιαγωγεία αλλά και στα δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια της χώρας. Ας είμαστε όμως ειλικρινείς το σχολείο δεν φτάνει, χρειάζεται και η οικογένεια για την ομαλή λειτουργεία της συναισθηματικής αγωγής.
