
Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε τον εξωπλανήτη Kepler 1649c που ανακαλύφτηκε πρόσφατα με δεδομένα από διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler. Παρόλο που το τηλεσκόπιο Kepler σταμάτησε να λειτουργεί το 2018, τα δεδομένα του αναλύονται ακόμα. Το Kepler έμεινε στο διάστημα για 9,6 χρόνια και ανακάλυψε πάνω από 2600 πλανήτες. Εμείς όμως θα σταθούμε στον προαναφερθέντα πλανήτη, ο οποίος είναι 6% μεγαλύτερος από τη Γη και απέχει από εμάς 300 έτη φωτός. Επίσης, πριν 3 χρόνια, είχε ανακαλυφτεί γύρω από το ίδιο άστρο ένας πλανήτης που μοιάζει με την Αφροδίτη, ο Kepler 1649b.
Πώς ανακαλύφτηκε ο εξωπλανήτης Kepler 1649c;
Ας ξεκινήσουμε από την ερώτηση, πώς ανακαλύφτηκαν οι πλανήτες μέσω του Kepler; Η απάντηση είναι με την μέθοδο της διάβασης. Όταν ένας πλανήτης διέρχεται μπροστά από το άστρο του (όπως το βλέπουμε εμείς), τότε η φωτεινότητα του άστρου μειώνεται. Αυτό είναι το πρώτο το στάδιο για την πιθανότητα ύπαρξης εξωπλανήτη. Όμως αυτή η μείωση μπορεί να προκαλείται και για άλλους λόγους, όπως μια έκλειψη άστρων σε ένα δυαδικό σύστημα αστεριών(binary stars). Αυτό ήταν το δεύτερο στάδιο, να αποκλειστούν άλλα φαινόμενα που επηρέαζαν τη φωτεινότητα των άστρων. Έτσι κατασκευάστηκε ένας αλγόριθμος για υπολογιστές που βρίσκει πότε πρόκειται για πλανήτη και πότε όχι που τότε ονομάζεται “false positive”. Όμως, επειδή ακόμα και οι αλγόριθμοι κάνουν λάθος, υπάρχει μια ομάδα επιστημόνων η Kepler False Positive Working Group που ελέγχει ξανά τα “false positives”. Ο εξωπλανήτης Kepler 1649c είχε καταγραφεί από τον υπολογιστή ως “false positive”, αλλά τελικά η ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε ότι πρόκειται για πλανήτη!

Πηγή:nasa.gov, Credit: Casey Reed
Τι γνωρίζουμε και τι δεν γνωρίζουμε για τον Kepler 1649c;
Ας αναφέρουμε μερικά χαρακτηριστικά του Kepler 1649c. Το πιο σημαντικό από όλα είναι ότι βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη (habitable zone) του άστρου του. Αυτό σημαίνει ότι ένας βραχώδης πλανήτης σε αυτή την απόσταση από το άστρο του μπορεί να διαθέτει νερό σε υγρή μορφή. Η ύπαρξη νερού είναι πολύ σημαντική για την ύπαρξη ζωής. Βέβαια, αν υπάρχει νερό, δεν σημαίνει ότι απαραίτητα υπάρχει και ζωή, αλλά υπάρχουν καλές πιθανότητες. Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει την πιθανότητα ύπαρξης ζωής είναι η θερμοκρασία. Ο Kepler 1649c δέχεται 75% της ηλιακής ακτινοβολίας σε σχέση με αυτήν που δέχεται η Γη από τον Ήλιο. Οπότε, μπορεί ο πλανήτης αυτός να έχει θερμοκρασία παρόμοια με της Γης! Ο χρόνος περιστροφής του γύρω από το άστρο του είναι μόνο 19,5 (Γήινες) μέρες. Το άστρο του είναι ένας κόκκινος νάνος και ισοδυναμεί περίπου με το ένα τέταρτο του μεγέθους του Ήλιου μας.
Τι δεν ξέρουμε για τον Kepler 1649c; Δεν ξέρουμε από τι αποτελείται η ατμόσφαιρα του. Κάτι που επηρεάζει σημαντικά την θερμοκρασία του πλανήτη. Μοιάζει άραγε η ατμόσφαιρα του με αυτή της Γης; Η ατμόσφαιρα της Γης αποτελείται περίπου από 78% άζωτο, 21% οξυγόνο και από άλλα στοιχεία. Το οξυγόνο επίσης είναι σημαντικό για την ύπαρξη ζωής, μέχρι στιγμής έχει βρεθεί μόνο ένας ανερόβιος οργανισμός στη Γη, που δεν χρειάζεται δηλαδή οξυγόνο για να ζήσει.

Πηγή nasa.gov
Credits: NASA/Ames Research Center/Daniel Rutter
Τι λένε οι επιστήμονες που ανακάλυψαν τον πλανήτη;
Ας δούμε τι είπαν κάποιοι από τους επιστήμονες που ανακάλυψαν τον Kepler 1649c. O Jeff Coughlin από το SETI Institute που βοήθησε και στη δημιουργία του αλγόριθμου ταξινόμησης που είδαμε παραπάνω είπε: “Σε σχέση με το μέγεθος και την πιθανή θερμοκρασία, είναι ο πιο παρόμοιος πλανήτης με τη Γη που έχει ανακαλυφτεί με το τηλεσκόπιο Kepler”. O Thomas Zurbuchen, associate administrator of NASA’s Science Mission Directorate in Washington ανέφερε: “Αυτός ο εκπληκτικός, μακρινός κόσμος, μας δίνει ακόμα μεγαλύτερες ελπίδες ότι μία δεύτερη Γη μπορεί να βρίσκεται ανάμεσα στα αστέρια και να περιμένει να βρεθεί”. Τέλος, ο Andrew Vanderburg ερευνητής στο University of Texas στο Austin, επικεφαλής συγγραφέας του άρθρου για την ανακάλυψη στο Astrophysical Journal Letters, είπε:” Όσο περισσότερα δεδομένα παίρνουμε, τόσο περισσότερες ενδείξεις έχουμε ότι πιθανώς κατοικήσιμοι και Γήινου μεγέθους εξωπλανήτες είναι συχνοί γύρω από αυτού του είδους τα άστρα. Με τους κόκκινους νάνους σχεδόν παντού στον Γαλαξία μας και αυτούς τους μικρούς, βραχώδεις πλανήτες γύρω τους, η πιθανότητα ένας από αυτούς να μην είναι τόσο διαφορετικός από τη Γη, δείχνει πιο ελπιδοφόρα.”
Πηγές: seti.org
nasa.gov
exoplanets.nasa.gov.
wikipedia.org