Ποιότητα νερού: Πόσο επηρεάζεται από την Κλιματική αλλαγή

Το νερό είναι βασικό στοιχείο για την ζωή, αναγκαία πηγή για το οικοσύστημα και για όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το κλίμα και κάθε κλιματική αλλαγή  επιφέρει τροποποιήσεις στον υδρολογικό κύκλο, επομένως και στην ποιότητα του νερού.

Οι παρατηρούμενες αλλαγές στο κλίμα έχουν ήδη ευρείες επιπτώσεις στα οικοσυστήματα, στην οικονομία και στην ανθρώπινη υγεία και διαβίωση στην Ευρώπη, σύμφωνα με την έκθεση «Climate change, impacts and vulnerability in Europe 2016» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.

Κάποτε, η έρημος Σαχάρα πριν από 10.000 χρόνια ήταν στέπα και η Ελλάδα φιλοξενούσε μαμούθ στο εσωτερικό της. Τώρα, τιμές ρεκόρ καταγράφονται για τις θερμοκρασίες στην Ευρώπη αλλά και παγκόσμια, καθώς και για το ύψος της στάθμης της θάλασσας και τη μείωση των θαλάσσιων πάγων στην Αρκτική. Ταυτόχρονα, ακραία κλιματικά φαινόμενα, όπως οι καύσωνες, οι ισχυρές βροχοπτώσεις και οι ξηρασίες, αυξάνονται σε συχνότητα και ένταση σε πολλές περιοχές.

To 2016, 195 κράτη από τα 197, αναγνώρισαν την αναγκαιότητα και το μέγεθος της πρόκλησης όταν υπέγραψαν την ιστορική «Συμφωνία του Παρισιού» για την κλιματική αλλαγή που έχει ως στόχο την μείωση της ανόδου της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω των 2ο C με όριο ασφάλειας τους  1,5ο C. Αυτή η συμφωνία είναι η αρχή, καθώς χρειαζόμαστε άμεσα μέτρα για τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου και προώθηση μέτρων για την αντιμετώπιση και την προσαρμογή στις υφιστάμενες και μελλοντικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Advertising

Advertisements
Ad 14

Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή στο γλυκό νερό αυξάνονται σημαντικά με την αύξηση της συγκέντρωσης των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Το ποσοστό του πληθυσμού που βιώνει λειψυδρία και το ποσοστό που επηρεάζεται από μεγάλες ποτάμιες πλημμύρες αυξάνεται, με την αύξηση της θερμοκρασίας του 21ου αιώνα.

Είναι αποδεδειγμένο ότι οι προβλέψεις για την ποιότητα του νερού εξαρτώνται άμεσα από α) τις τοπικές συνθήκες, β) τα κλιματικά και περιβαλλοντικά δεδομένα και γ) τις υφιστάμενες πιέσεις ρύπανσης.

Διαβάστε επίσης  Ανοχύρωτοι απέναντι στις δασικές πυρκαγιές

 

Κλιματική αλλαγή
                                                        ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ

 

Η  Έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κλιματική αλλαγή φέρνει τους παρόχους νερού αντιμέτωπους με ένα εύρος προκλήσεων συμπεριλαμβανομένων και αυτών που περιγράφονται παρακάτω. Εκτός των προκλήσεων που επικεντρώνονται στις άμεσες συνέπειες στην ποιότητα του νερού, είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη και οι έμμεσες επιπτώσεις, όπως οι συχνές και σοβαρές δασικές πυρκαγιές που υποβαθμίζουν την ποιότητα του νερού των πόλεων που τροφοδοτούν. Πολλές εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού, ειδικά οι μικρές, δεν είναι σχεδιασμένες να αποκρίνονται  στις αναμενόμενες μεταβολές της κλιματικής αλλαγής ενώ αυτό απαιτεί επιπρόσθετες ή διαφορετικές υποδομές που αυξάνουν το κόστος της επεξεργασίας, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές.

Advertising

 

Ποιες είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ποιότητα του πόσιμου νερού;

(Τα παρακάτω στοιχεία έχουν αντληθεί από την εργασία της Προϊσταμένης Τμήματος Δικτύων & Έργων της ΔΕΥΑΜ Κα Μαρία Κατσώτα με θέμα «Επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής στην ποιότητα του νερού, ιδιαίτερα με την παραγωγή πόσιμου νερού»).

1.Έντονες  βροχοπτώσεις & πλημμύρες

Οι έντονες βροχοπτώσεις συχνά συνδέονται με μικρής διάρκειας υποβάθμιση της ποιότητας του νερού. Θολό και μολυσμένο νερό μπορεί να προκύψει από τη διάβρωση του εδάφους ανάντη. Πλημμυρικά φαινόμενα μπορεί να κατακλύσουν εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού, λυμάτων και συστήματα διανομής. Παθογόνα, θρεπτικά και επικίνδυνα χημικά μπορεί να εισέλθουν στο νερό μέσω υψηλότερης στάθμης των επιφανειακών υδάτων. Στην ουσία, στην συντριπτική πλειοψηφία, η υπερπλήρωση των συστημάτων συγκράτησης (φυσικά και μηχανικά) συνήθως σημαίνει ότι υψηλότερες συγκεντρώσεις παθογόνων και επικίνδυνων χημικών παρατηρούνται κατά τη διάρκεια των υψηλότερων ροών. Εκτεταμένα πλημμυρικά φαινόμενα μπορεί να γίνουν πιο έντονα και πιο συχνά λόγω των έντονων βροχοπτώσεων

Advertising

2.Αυξημένη Ξηρασία

Έχει προβλεφθεί ότι η ξηρασία θα ενταθεί τον 21ο αιώνα σε ορισμένες εποχές και περιοχές λόγω των μειωμένων βροχοπτώσεων και της αύξησης της εξατμισοδιαπνοής.

Κλιματική αλλαγή

Η αυξημένη ξηρασία συχνά συνδέεται με μακρά περίοδο υποβαθμισμένης ποιότητας νερού. Έτσι τα φαινόμενα έντονων βροχοπτώσεων έχουν ως αποτέλεσμα την είσοδο των ρύπων στο νερό, όταν εισέλθουν στον υδάτινο αποδέκτη, οι μειωμένες ροές και η χαμηλή στάθμη, τείνουν να αυξήσουν την συγκέντρωση τους όταν οι συνθήκες είναι ξηρές. Αυτό συμβαίνει κυρίως στα υπόγεια ύδατα που είναι ήδη χαμηλής ποιότητας, όπως σε συγκεκριμένες περιοχές της Ινδίας και του Μπαγκλαντές, Βόρειας και Λατινικής Αμερικής, Αφρικής όπου οι συγκεντρώσεις σε αρσενικό, σίδηρο, μαγγάνιο και φθοριούχα είναι συχνά πρόβλημα. Μέσα στις μεγάλες δεξαμενές αποθήκευσης νερού, υψηλότερες θερμοκρασίες και μειωμένες ροές μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα του διαλυμένου οξυγόνου. Το λιγότερο οξυγονωμένο νερό μπορεί να απελευθερώσει βενθονικά θρεπτικά (π.χ. φώσφορο) και αυτά με την σειρά τους να συνεισφέρουν στην μεγαλύτερη δραστηριότητα του φυτοπλαγκτόν και στην απελευθέρωση μετάλλων, όπως σίδηρο και μαγγάνιο, μέσα στο υδάτινο σώμα από τα λιμναία ιζήματα.

Διαβάστε επίσης  Θερμοκηπιακά Αέρια: Οι πρωταγωνιστές της Κλιματικής Αλλαγής
Advertising

3.Άνοδος θερμοκρασίας

Τον τελευταίο αιώνα η θερμοκρασία των νερών στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης έχει αυξηθεί από 1-3ο C  και προβλέπεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο με την παράλληλη αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα. Παγκόσμια μελέτη εκτίμησε ότι η μέση θερμοκρασία των μεγαλύτερων ποταμών της Ευρώπης θα αυξηθεί από 1,6-2,1ο C τον 21ο αιώνα.

Υψηλότερες θερμοκρασίες, στην περίπτωση του πόσιμου νερού, μπορεί να οδηγήσουν σε άνθιση κυανοβακτηρίων και συνεπώς αυξημένο κίνδυνο λόγω κυανοτοξινών και οργανικών στα υδάτινα σώματα. Ζεστότερα, λιγότερο οξυγονωμένα νερά επίσης μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα αυξημένα επίπεδα συγκεκριμένων μετάλλων, φωσφόρου και φυτοπλαγκτόν. Αυτές οι επιπτώσεις πιθανόν να απαιτήσουν επιπλέον επεξεργασία του πόσιμου νερού.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται η πρόσφατη ραγδαία εξάπλωση του τοξικού κυανοβακτηρίου Cylindrospermopsis raciborkii στην Ευρώπη και σε άλλες θερμές περιοχές, η οποία έχει δημιουργήσει ανησυχία για την δημόσια υγεία.

Advertising

Υψηλές θερμοκρασίες μειώνουν την σταθερότητα του υπολειμματικού χλωρίου, επιτείνοντας το πρόβλημα της αντιμετώπισης των «αναδυόμενων παθογόνων». Ταυτόχρονα, τα παραπροϊόντα της απολύμανσης του πόσιμου νερού αυξάνονται. Διάλυμα υποχλωριώδους νατρίου διασπάται αργά -η ταχύτητα αυξάνεται σε θερμότερο περιβάλλον- σε NaOCl + H2O → HOCl + NaOH. Όσο η συγκέντρωση της χλωρίνης μειώνεται, είναι απαραίτητη η αύξηση της δόσης για να επιτευχθεί το επιδιωκόμενο υπολειμματικό χλώριο στο νερό των δικτύων με αποτέλεσμα να αυξάνεται η συγκέντρωση των παραπροϊόντων.

4.Άνοδος της στάθμης της θάλασσας

Η μεταβολή της θαλάσσιας στάθμης λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη αυξάνει την αστάθεια των δέλτα και των παράκτιων περιοχών. Η 5η έκθεση του IPCC υπολογίζει ότι η στάθμη της θάλασσας θα ανέβει κατά 26-81εκ., αναλόγως με το σενάριο εκπομπής αερίων και με την παραδοχή ότι το παγετώδες κάλυμμα του Ανταρκτικού θα παραμείνει σταθερό. Πολλές πρόσφατες μελέτες υπολογίζουν ότι το μέσο επίπεδο της θάλασσας παγκοσμίως θα κυμανθεί από 1,5-2,0 μέτρα τον 21ο αιώνα. Η άνοδος της θαλάσσιας στάθμης θα συνεχίσει ακόμη και αν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και η θερμοκρασία σταθεροποιηθούν.

Διαβάστε επίσης  Fuel cells: Αντιμετωπίζοντας την ενεργειακή κρίση. Από τον Διομήδη Κωνσταντίνου

Οι παράκτιοι υδροφόροι ορίζοντες θα επηρεαστούν όχι μόνο από τις αλλαγές στην επαναφόρτισή τους αλλά και από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Το τελευταίο σε συνδυασμό με την άντληση των υπόγειων νερών καθορίζει τη θέση του μετώπου υφαλμύρινσης.

Advertising

Οποιαδήποτε προέλαση του μετώπου υφαλμύρωσης μέσα στον υδροφορέα θα αυξήσει το κόστος επεξεργασίας του νερού για την απομάκρυνση του άλατος.

Οι παράκτιοι υδροφόροι ορίζοντες και η διαχείρισή τους είναι πρωταρχικής σημασίας δεδομένου ότι:

  • Η συνεχώς αυξανόμενη συγκέντρωση πληθυσμών σε παράκτιες περιοχές και νησιά (τουριστικές ζώνες, λιμάνια, δέλτα ποταμών), δημιουργεί αυξημένες απαιτήσεις σε πόσιμο (και όχι μόνο) νερό
  • Υπάρχει μικρή διαθεσιμότητα κατάλληλων υδατικών πόρων σε πολλές τέτοιες περιοχές, που οφείλεται στην υψηλή αλατότητα επιφανειακών και υπόγειων νερών και επίσης σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες
  • Η μικρή έκταση πολλών λεκανών απορροής και παράκτιων υδροφορέων, ειδικώς σε περιπτώσεις που τα βουνά είναι κοντά στην ακτογραμμή ή στα μικρά νησιά, δημιουργεί ειδικές συνθήκες υφαλμυρώσεως.

Πιθανές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία

Οι ασθένειες που επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή μέσω του νερού σχετίζονται με τα τρόφιμα, το νερό και τις μεταδιδόμενες ασθένειες φορέων. Οι επιπτώσεις στην υγεία μπορεί να προκύψουν είτε από την είσοδο παθογόνων και χημικών στο πόσιμο νερό, είτε λόγω υποσιτισμού εάν η παραγωγή τροφίμων  αποτύχει.

Κλιματική αλλαγή

Advertising

Τόσο η ποσότητα όσο και η ποιότητα του πόσιμου νερού είναι ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή και η προσαρμογή των Σχεδίων Ασφάλειας Νερού για την εκτίμηση της επικινδυνότητας και των επιπτώσεων στην υγεία των καταναλωτών κρίνεται απαραίτητη.

Έχω σπουδάσει Γεωλογία, και έχω κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στις Γεωεπιστήμες & στο Περιβάλλον ,με εξειδίκευση στην Περιβαλλοντική Ωκεανογραφία.
Μου αρέσει να ενημερώνομαι συνεχώς για θέματα που αφορούν τις θετικές επιστήμες ,το περιβάλλον,την ιστορία, τον πολιτισμό, την υγεία και την σωστή διατροφή.
Αγαπώ το θέατρο ,το σινεμά και φυσικά τα ταξίδια.

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα;

Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα;

Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα; Διαφορετικές
Από πού πήραν το όνομα τους βουνά της Ελλάδας

Από πού πήραν το όνομα τους βουνά της Ελλάδας

Ο Ελλαδικός χώρος είναι ένα μεγάλο πανόραμα μυθικών και ιστορικών