Παγκόσμια Ημέρα Νερού: Το νερό είναι στοιχείο και στοιχειό

νερό

Το νερό είναι απαραίτητη προϋπόθεση ζωής στον πλανήτη μας, πηγή υγείας, ευεξίας, ευφορίας, δύναμης και έμπνευσης. Η 22 Μαρτίου είναι η Παγκόσμια Μέρα Νερού και στον δυτικό κόσμο έχουμε σίγουρα λόγο να γιορτάζουμε την αφθονία του και την άμεση πρόσβαση σε αυτό. Σκεφτόμαστε άραγε πόσο τυχεροί είμαστε κάθε φορά που πηγαίνουμε στη βρύση να βάλουμε νερό; Κάθε φορά που κάνουμε ένα αναζωογονητικό ντους ή που βγάζουμε τα μυρωδάτα ρούχα μας από το πλυντήριο; Δεδομένα, καθημερινά πράγματα για εμάς, πολυτέλεια για εκατομμύρια ανθρώπους στον πλανήτη. Τις γιορτινές μέρες όμως επικεντρωνόμαστε στο θέμα εορτασμού και όχι στα δεινά που σχετίζονται με αυτό, ή στην έλλειψη του. Έτσι παρακάτω θα θυμηθούμε την προσφορά του πολύτιμου αυτού αγαθού στη ζωή μας, το οποίο οφείλουμε να σεβόμαστε.

Πηγή ζωής, υγείας, ευεξίας και ομορφιάς

Ο ανθρώπινος πολιτισμός γεννήθηκε δίπλα στο νερό. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τη Νεολιθική εποχή οι πιο αξιόλογοι πολιτισμοί αναπτύχθηκαν στα ευνοημένα εδάφη των μεγάλων ποτάμιων κοιλάδων του Τίγρη και του Ευφράτη, του Νείλου και του Ινδού.

Οι αρχαίοι μας πρόγονοι έχοντας συνειδητοποιήσει την αξία του νερού, εκτός από το Νηρέα, το «γέροντα της θάλασσας», και τον Ποσειδώνα, τον κυρίαρχο θεό του θαλάσσιου στοιχείου, λάτρευαν και τις Νύμφες, γυναικείες μορφές θεϊκής καταγωγής, και κατ’ εξοχήν πνεύματα του γλυκού νερού. Συνόδευαν πάντα το νερό, τονίζοντας έτσι τη μεγάλη του σημασία για την ύπαρξη ζωής, και κατοικούσαν στα ποτάμια, στις πηγές και μέσα στα βουνά απ’ όπου πήγαζαν ποτάμια. Οι Ναϊάδες, το πιο γνωστό είδος νυμφών, ζούσαν όσο και οι πηγές κοντά στις οποίες κατοικούσαν. Όταν στέρευαν εκείνες, οι Ναϊάδες έσβηναν. Έδειχναν έτσι, ότι χωρίς το νερό ούτε βλάστηση ούτε γονιμότητα μπορεί να υπάρξει.

Advertising

Advertisements

Το νερό εξατμίζεται από την επιφάνεια της θάλασσας, ανεβαίνει στην ατμόσφαιρα, επιστρέφει στη γη σαν βροχή ή σαν χιόνι, εμπλουτίζεται με ουσίες από το έδαφος και καταλήγει πάλι στη θάλασσα. Αποτελεί λοιπόν έναν κλειστό κύκλο με αποτέλεσμα να πίνουμε το ίδιο νερό που έπιναν οι πρόγονοί μας πριν 100.000 χρόνια και για το λόγο αυτό δεν είναι ανεξάντλητο. Αυτός είναι ο λεγόμενος κύκλος του νερού.

Διαβάστε επίσης Ντέμης Ρούσσος: «Το παιδί της Αφροδίτης»

Το νερό είναι το βασικό συστατικό στις χημικές αντιδράσεις του σώματος και αποτελεί περίπου το 60% του σωματικού μας βάρους. Όλες οι λειτουργίες στο σώμα μας σχετίζονται με το νερό, καθώς καθαρίζει τα ζωτικά όργανα από τις τοξίνες, μεταφέρει τις θρεπτικές ουσίες στα κύτταρα και παρέχει ένα υγρό περιβάλλον σε διαφόρους ιστούς. Η έλλειψη του μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση, κατάσταση κατά την οποία οι βασικές λειτουργίες του οργανισμού δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν, γιατί το σώμα δεν έχει αρκετό νερό. Ακόμα και μικρός βαθμός αφυδάτωσης μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε κόπωση.

Η πρόσβαση σε καθαρό νερό είναι αναπόσπαστο κομμάτι της υγιεινής μας και αποτελεί πρόληψη για την εξάπλωση ασθενειών. Η φροντίδα της προσωπικής μας υγιεινής εφόσον υπάρχουν τα μέσα, δηλώνει σεβασμό προς τον εαυτό μας και τους γύρω μας, αλλά είναι και κοινωνική ευθύνη, καθώς μπορεί άθελά μας να μολύνουμε συνανθρώπους μας, αν δεν τηρούμε τους βασικούς κανόνες της.

Φυσικά το νερό μπορεί να βελτιώσει και την εμφάνιση μας. Όλοι έχουμε ακούσει για την αξία της ενυδάτωσης στο δέρμα, ώστε να φαίνεται πιο λείο, εύκαμπτο και με λιγότερες ρυτίδες. Το νερό φτάνει στο δέρμα μας τελευταίο, γι΄αυτό και όταν δε λαμβάνουμε αρκετό, θα δεχτεί περισσότερες επιπτώσεις από κάθε άλλο όργανο. Αν δεν έχουμε «εκπαιδεύσει» τον οργανισμό μας να ζητάει νερό –δηλαδή αν δεν του το παρέχουμε όσο συχνά χρειάζεται– το αίσθημα της δίψας καταστέλλεται, καθώς νιώθει ότι βρίσκεται σε έλλειψη, και ο οργανισμός ζητάει να λάβει ενυδάτωση μέσω της τροφής. Έτσι μπορεί να οδηγηθούμε σε υπερφαγία.

Advertising

Όσον αφορά την ευεξία, η αίσθηση του νερού, ο ήχος του και η θέα του, ανέκαθεν λειτουργούσαν ευεργετικά στην ψυχολογία του ανθρώπου. Η βόλτα κοντά στη θάλασσα, ο ήχος του ήρεμου κύματος, ο ήχος ενός καταρράκτη ή της βροχής, η αίσθηση του νερού γύρω από το σώμα μας και η άνωση μέσα σε αυτό είναι μέθοδοι που έχουν ακόμα και θεραπευτική επίδραση όσον αφορά το άγχος ή την θλίψη.

Ο θαλάσσιος βιολόγος Wallace J. Nichols πιστεύει ότι όλοι έχουμε ένα «μπλε νου», μια ήπια διαλογιστική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από ηρεμία, γαλήνη και αίσθηση γενικής ευτυχίας και ικανοποίησης από τη ζωή αυτή τη στιγμή. Σύμφωνα με τον Wallace, αυτή η κατάσταση ενεργοποιείται όταν βρισκόμαστε μέσα ή κοντά στο νερό. «Παρατηρούμε ότι η ύπαρξή του νερού μπορεί να μας ηρεμήσει, να συμβάλλει ώστε να νιώσουμε συνδεδεμένοι με το περιβάλλον, να αυξήσει την καινοτομία και τη διορατικότητα και ακόμα να θεραπεύσει αυτό που έχει σπάσει» συνεχίζει ο Nichols.

Αποτελεί λοιπόν έναν κλειστό κύκλο με αποτέλεσμα να πίνουμε το ίδιο νερό που έπιναν οι πρόγονοί μας πριν 100.000 χρόνια και για το λόγο αυτό δεν είναι ανεξάντλητο.

Το νερό ως πηγή έμπνευσης

Το νερό αποτέλεσε και αποτελεί πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες, στη ζωγραφική και στη γλυπτική, στη μουσική και στη λογοτεχνία. Η μουσική ενός ρυακιού ή ενός χειμάρρου, ο ήχος της βροχής που πέφτει στο έδαφος ή περνάει μέσα από το φύλλωμα ενός δένδρου, είναι η μουσική της φύσης και έχει εμπνεύσει πολλούς ανθρώπους. Σε όλους τους πολιτισμούς υπάρχουν τραγούδια και μουσικές που γράφτηκαν για το νερό ή εμπνεύστηκαν από τους ήχους, τη μελωδία του νερού ή από την ένταση του κύματος που σκάει πάνω στα βράχια. Πολλοί καλλιτέχνες τόνισαν στα έργα τους την ιερότητα του νερού, τη σημασία του ως πηγή ζωής, δύναμη αλλαγής ή και καταστροφής. Είναι γνωστό άλλωστε το ρητό «Πυρ, γυνή και θάλασσα» ως τα ισχυρότερα στοιχεία στον πλανήτη, που μπορεί να έχουν έντονα ευεργετική ή καταστροφική δράση.

Διαβάστε επίσης Ευεξία στην καραντίνα: Ένα ουτοπικό σενάριο;

Advertising

Παραθέτω παρακάτω μερικά ποιηματάκια από το 4^ο δημοτικό σχολείο Ελευσίνας που αναρτήθηκαν στο www.watersave.gr , όπου τα παιδιά με το μοναδικό, αγνό τους τρόπο εκφράζουν τη σημασία του:

«Το νερό όλη η ζωή. Κι αν μια, δυο, τρεις μέρες δεν το πιούμε, την άλλη μέρα το πρωί, μπορεί και να μην ζούμε!!»

«Νεράκι μου καλό, γλυκό και αγαπημένο, πες μου τι μπορώ να κάνω για να σε βοηθήσω. Μόνη δεν μπορώ το κακό να περιορίσω. Βοήθεια ζητώ απ’ όλους τους ανθρώπους, μα δεν καταλαβαίνει το ξεροκέφαλό τους.»

«Το νερό τρέχει μέσα σε ποταμούς, μέσα σε ρυάκια, θάλασσες και ωκεανούς. Από παλιά ο άνθρωπος στηρίζεται σ’ αυτό, και το ’χει μες στο σώμα του σε μεγάλο ποσοστό. Δεν μπορείς χωρίς νερό ούτε μέρα να αντέξεις. Να μην το προσπαθήσεις, διότι θα μπλέξεις. Σκέψου είναι τόσο σημαντικό, και γι’ αυτό δεν το σπαταλάμε με τρόπο περιττό. Τίποτα άλλο δεν έχω να σας πω! Γεια και στην υγειά σας μ’ ένα ποτήρι νερό!»

Advertising

Τρόποι εξοικονόμησης νερού

Μερικές φορές, µας φαίνεται δύσκολο ή άσκοπο να αλλάξουµε κάποιες συνήθειες στην καθηµερινή µας ζωή, γιατί θεωρούµε το νερό που φτάνει ως τα σπίτια µας άφθονο και δεδοµένο. Το νερό όμως στο σύγχρονο τρόπο ζωής σπαταλιέται αλόγιστα και δεδομένου ότι δεν είναι ανεξάντλητο στον πλανήτη μας, οφείλουμε να το καταναλώνουμε με σύνεση και να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για την εξοικονόμησή του. Δε χρειάζεται να περιορίσουµε τις βασικές ανάγκες µας, µπορούµε όμως µε µικρές αλλαγές στη συµπεριφορά µας να πετύχουµε µεγάλη µείωση στην κατανάλωση νερού. Τρεις ερωτήσεις που μπορούμε να έχουμε στο νου μας και συμβάλλουν σε αυτή την κατεύθυνση, είναι οι ακόλουθες:

Χρειάζεται απαραιτήτως να χρησιµοποιήσω νερό;
Χρησιµοποιώ όσο λιγότερο γίνεται; Κλείνοντας τη βρύση όση ώρα σαπουνίζουµε τα χέρια µας ή βουρτσίζουµε τα δόντια µας, εξοικονοµούµε 15 λίτρα νερού το λεπτό.
Το χρησιµοποιώ µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο; Μπορούµε να πλένουµε τα φρούτα και τα λαχανικά σε µια λεκάνη µε νερό, αντί να τα πλένουµε µε τρεχούµενο νερό µε τη βρύση συνεχώς ανοιχτή, εξοικονοµώντας το λιγότερο δέκα λίτρα την ηµέρα. Το νερό που µένει στη λεκάνη, µπορεί να χρησιµοποιηθεί για το πότισµα των φυτών ή και για άλλες ανάγκες του σπιτιού, αρκεί να µην έχει σαπουνάδα.

Διαβάστε επίσης Γεώργιος Ιακωβίδης: Ο ζωγράφος των παιδιών και των προσώπων

Οφείλουμε να προσέχουμε για να έχουμε και για να διαδοθεί η ευσυνειδησία σχετικά με την κατανάλωση νερού, πρέπει ο καθένας μας μεμονωμένα να αποκτήσει μια πιο συνειδητή στάση απέναντι στο θέμα.

Η Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό καθιερώθηκε στη συνδιάσκεψη του ΟΗΕ σχετικά με το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο Ντε Ζανέιρο της Βραζιλίας το 1992. Τη σχετική απόφαση πήρε η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 22 Δεκεμβρίου του 1992, που όρισε την 22α Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό.

Ακολουθεί το εξαιρετικό τραγούδι του Χρήστου Θηβαίου «Το Νερό» (είναι στοιχείο και στοιχειό!) :

Advertising