Τα τατουάζ αποτελούν μια πανάρχαιη τακτική που εντοπίζεται κόντα στο 5000π.Χ.,όπου γίνεται η πρώτη αναφορά της λέξης αυτής 1,2. Από τότε μέχρι σήμερα, η τεχνική και οι λόγοι για τους οποίους κάνει κάποιος ένα τατουάζ έχουν αλλάξει. Σήμερα μιλάμε για τη λεγόμενη δερματοστιξία, μια διαδικασία κατά την οποία τρυπάται το δέρμα για την εισαγωγή του μελανιού κάτω από αυτό. Η διαδικασία θεωρείται απλή και ασφαλής, αν και πρόσφατη έρευνα φέρνει στο φως ανησυχητικά στοιχεία.
Νανοσωματίδια από το μελάνι του τατουάζ ταξιδεύουν στο ανθρώπινο σώμα ;
Κατά τη δερματοστιξία,μια πολύ λεπτή βελόνα τρυπάει το δέρμα και την επιδερμίδα και εναποθέτει το μελάνι κάτω από αυτά. Το μελάνι περιέχει οργανικά και ανόργανα στοιχεία, με επικρατέστερο το διοξείδιο του τιτανίου (ΤiO2)3. Το ΤiO2 χρησιμοποιείται για το άσπρο χρώμα και σε συνδυασμό με άλλες ουσίες προκύπτουν και διάφορα άλλα χρώματα. Εκτός από το διοξείδιο του τιτανίου, χρησιμοποιούνται και άλλες ουσίες απαραίτητες για τη διατήρησή του τατουάζ.
Σύμφωνα με επιστημονική έρευνα, μίκρο-,νάνο-σωματίδια από το μελάνι βρέθηκαν σε λεμφαδένες,δηλαδή μετακινήθηκαν από το σημείο στο οποίο υπήρχε το τατουάζ. Ειδικότερα, οι επιστήμονες χρησιμοποιήσαν τεχνικές φασματοσκοπίας υπερύθρου και φθορισμού ακτίνων Χ σε 4 δείγματα από ανθρώπινους ιστούς πτωμάτων, για τον εντοπισμό των διάφορων ουσιών των τατουάζ. Με τις τεχνικές αυτές οι επιστήμονες εντόπισαν πολύ μικρά σωματίδια της τάξης του νανομέτρου, που οφείλονται στο μελάνι.Ειδικότερα, εντοπίστηκαν αρκετά τοξικά χημικά στοιχεία στους λεμφαδένες, μεταξύ άλλων το κοβάλτιο, το κάδμιο και ο υδράργυρος. Επιπλεόν εντοπίστηκε τόσο στο δέρμα όπου υπήρχε τατουάζ,όσο και στους λεμφαδένες ποσόστητα αλουμινίου. Το αλουμίνιο αν και θεωρείται “ελαφρύ” μέταλλο, έχει εντοπιστεί σε καρκινικούς όγκους στο στήθος από άλλη έρευνα.
Επικινδυνότητα των νανοσωματιδίων
Τα νανοσωματίδια αποτελούν σωματίδια με διαστάσεις στη νανοκλίμακα (1 νανόμετρο= 10-9 μέτρα). Για να έχουμε μια αίσθηση για τις διαστάσεις για τις οποίες μιλάμε, σκεφτείτε ότι μόλις μια ανθρώπινη τρίχα έχει πάχος σχεδόν 90μm δηλαδή 90.000 nm! Στις πολύ μικρές διαστάσεις της νανοκλίμακας, συμβαίνουν διάφορα ενδιαφέροντα φαινόμενα. Έτσι, υπάρχει μια μεγάλη κινητικότητα που αφορά την χρήση των νανοσωματιδίων παντού σε νέες τεχνολογίες με εφαρμογές μέχρι και στην ιατρική. Οι εφαρμογές αυτές δεν βρίσκονται μόνο σε ερευνητικό επίπεδο,αλλά πλέον υπάρχει πληθώρα προιόντων που περιέχουν νανοσωματίδια π.χ. αντηλιακά,βερνίκια.
Το γεγονός ότι τα νανοσωματίδια είναι πολύ μικρά, επιτρέπει την εύκολη είσοδό τους στο ανθρώπινο σώμα. Αρκεί μόνο να σκεφτούμε ότι ένα κύτταρο έχει διαστάσεις μικρομέτρου,δηλαδή μια τάξη μεγέθους μεγαλύτερη από ένα νανοσωματίδιο. Επομένως είναι εύκολη η διάχυση των νανοσωματιδίων μέσα σε έναν οργανισμό. Γι’αυτό το λόγο ορισμένοι επιστήμονες έχουν εκφράσει την ανησυχία τους για τα νανοσωματίδια (περισσότερα πάνω στο θέμα: https://www.wired.com/2005/12/how-safe-are-nanoparticles/). Δυστυχώς, δεν έχουν γίνει αρκετές μακροχρόνιες μελέτες πάνω στο θέμα, που να αποσαφηνίζει την επίδραση των νανοσωματιδίων στον οργανισμό. Αυτός είναι και ο λόγος που η έρευνα που αφορά τα τατουάζ, δεν αποτελεί μια απόδειξη της επικινδυνότητας τους. Αποτελεί μια παρατήρηση της συγκέντρωσης διαφόρων ουσιών από το μελάνι όχι μόνο τοπικά στο δέρμα αλλά και στους λεμφαδένες. Το γεγονός όμως ότι μικρά σωματίδια και νανοσωματίδια από ουσίες που είναι και τοξικές βρέθηκαν στους λεμφαδένες-άρα “κυκλοφόρησαν” μέσα στο ανθρώπινο σώμα αποτελεί κάτι ανησυχητικό και καθιστά αδήριτη την ανάγκη για περαιτέρω μελέτες πάνω στο θέμα.
