Πηγή εικόνας: αρχείο συγγραφέα| Ο συγγραφέας Λέων Ναρ
Ο Λέων Ναρ είναι καθηγητής ελληνικής φιλολογίας, συγγραφέας και αρθρογράφος. Εκτός από τη φιλολογία, έχει σπουδάσει και διδακτική της λογοτεχνίας. Το 2007 αναγορεύτηκε Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας του Α.Π.Θ. Στα βιβλία του καταπιάνεται με θέματα ξεχωριστά. Τα σεφαραδίτικα τραγούδια, τα συνθήματα των ελληνικών γηπέδων, ο Νικολά Σαρκοζί και τη σχέση του με τη Θεσσαλονίκη, οι Ισραηλίτες βουλευτές στο ελληνικό κοινοβούλιο και άλλα ενδιαφέροντα τον έχουν εμπνεύσει να γράψει.
Το τελευταίο βιβλίο με τίτλο «Να βρω ξανά του νήματος την άκρη…Σχεδίασμα Ποιητικής Βιογραφίας του Θανάση Παπακωνσταντίνου» φωτίζει τον στιχουργικό κόσμο του Θανάση. Σίγουρα έχει τραβήξει το ενδιαφέρον. Είπαμε λίγα και ωραία στη συζήτησή μας με τον Λέοντα Ναρ.
Μουσική, ιστορία, Ελληνικός Εβραϊσμός. Τα θέματα των βιβλίων σας. Υπάρχει σύνδεση ανάμεσά τους;
Κάποια βιβλία έχουν μια κοινή, ευρύτερα, θεματική, αυτά δηλαδή που αναφέρονται σε πτυχές της ιστορίας του ελληνικού εβραϊσμού, όπως για παράδειγμα το βιβλίο για τους ΙΣΡΑΗΛΙΤΕΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ (1915-1936) ή το ΞΑΝΑ ΣΤΗ ΣΑΛΟΝΙΚΗ, Η ΜΕΤΕΩΡΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΣΤΟΝ ΓΕΝΕΘΛΙΟ ΤΟΠΟ 1945-1946 ή ακόμη και το ΔΕΝ ΣΕ ΞΕΧΑΣΑ ΠΟΤΕ, που προήλθε από την πετυχημένη παράσταση που ανέβηκε από το Κ.Θ.Β.Ε. Παράλληλα όμως έχω και άλλα ερευνητικά μεράκια, για παράδειγμα, πέρα από το βιβλίο για τον Θανάση, το 2014 κυκλοφόρησε ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΕΞΕΔΡΑΣ, ΣΧΟΛΙΑΣΜΕΝΑ ΣΥΝΘΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΗΠΕΔΑ.
Γράφετε για κάτι που σας εμπνέει ξαφνικά σε μια συζήτηση ή παρατηρώντας κάτι; Ή τα θέματά σας σας απασχολούν μέσα σας μέχρι να τυπωθούν στο χαρτί;
Καταπιάνομαι με θέματα που με ενδιαφέρουν, είτε γράφω θέατρο (τον Φεβρουάριο θα ανέβει στην Αθήνα αρχικά και μετά στη Θεσσαλονίκη το δεύτερο θεατρικό μου έργο, με τίτλο Live Streaming) είτε κάνω έρευνα για κάποιο θέμα. Άλλες φορές μπορεί να διαβάσω κάτι το οποίο μπορεί να πυροδοτήσει κάποια σκέψη είτε μπορεί να προκύψει κάτι άλλο ως αποτέλεσμα κουβέντας και προβληματισμού. Το σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχει συνταγή. Ήδη, πάντως, το επόμενο έργο κυοφορείται…
Το βιβλίο «ασχολείται» με τον στιχουργικό κόσμο του Θανάση, έναν κόσμο ετερόκλητο και υβριδικό
Advertising
Λέων Ναρ πόσο κοντά με την τέχνη και ιδιαίτερα με τη λογοτεχνία είναι ο σύγχρονος Έλληνας;
Υπάρχει ένας σκληρός πυρήνας σινεφίλ, ένας άλλος θεατρόφιλων, ένας άλλος μουσικόφιλων, ένας βιβλιόφιλων και τα λοιπά. Δε νιώθω, ωστόσο, ότι η σχέση, με τη λογοτεχνία ιδιαίτερα, πέρα από τους φανατικούς αναγνώστες, είναι στενή.
Το ποιητικό σύμπαν του Θανάση αποτελεί σίγουρα πηγή έμπνευσης. Πείτε μας για το βιβλίο.
Το βιβλίο «ασχολείται» με τον στιχουργικό κόσμο του Θανάση, έναν κόσμο ετερόκλητο και υβριδικό, που έχει λειτουργήσει και εξακολουθεί να λειτουργεί όχι μόνο στο χαρτί και με τη μουσική, αλλά και αυτόνομα. Πρόκειται, νομίζω, για ποίηση που δεν έχει εκδοθεί σε βιβλίο, αλλά έχει αγαπηθεί πολύ όπως «ακούγεται» στα τραγούδια. Η πρόσφατη βράβευση του Μπομπ Ντύλαν με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2016 προκάλεσε, εξάλλου, μια σχετική συζήτηση με την αναγνώριση των στίχων του ως ποιητικού έργου. Παρατίθενται, λοιπόν, χαρακτηριστικά παραδείγματα των στίχων του, που «συστήνουν» τη διαφορετική οπτική του, ενώ στοιχειοθετείται, σε έναν βαθμό, ο κόσμος του έργου του ως προς την πραγματολογική του διάσταση. Δεν πρόκειται, σε καμιά περίπτωση, για τα άπαντα του ποιητικού του έργου, δεν έγραψα μια μονογραφία και η ανάλυση που επιχειρήθηκε δεν ήταν εξαντλητική.
Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να γραφτεί η ποιητική βιογραφία του Θανάση Παπακωνσταντίνου; Πώς το δέχτηκε εκείνος;
Δεν ήταν σίγουρα κάτι εύκολο, κυρίως σε σχέση με αυτά που έπρεπε να κόψω, έτσι ώστε το βιβλίο να πάρει την τελική μορφή του. Στην προσπάθειά μου αυτή, βέβαια, με βοήθησε πολύ ο ίδιος και τον ευχαριστώ θερμά για αυτό. Αποδέχτηκε την πρότασή μου να κουβεντιάσουμε σχετικά με την ποιητική του κοσμοθεωρία, απάντησε με προθυμία στις ερωτήσεις μου, παρόλο που η «περιπέτεια», πέρα από τα πρώτα αμήχανα τηλεφωνήματα, ξεκίνησε με μια δίωρη διαδικτυακή επαφή σε συνθήκες απόλυτης καραντίνας. Μιλώντας μαζί του τόσο διαδικτυακά αλλά και όταν τον συνάντησα στο Μεταξοχώρι Αγιάς, έλυσα πολλές απορίες μου – ελπίζω και δικές σας. Ωστόσο, το βιβλίο αυτό δεν έχει τη φιλοδοξία μιας φιλολογικής μονογραφίας για την ποιητική περίπτωση του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Πρόκειται, όπως και ο υπότιτλος του βιβλίου δηλώνει, για ένα σχεδίασμα της ποιητικής βιογραφίας του Θανάση
…η καθημερινή επαφή με τα παιδιά σε ωθεί, θέλεις δεν θέλεις, να αποκωδικοποιήσεις του δικούς τους κώδικες…
Έχετε ήδη ένα θεατρικό έργο στις δημιουργίες σας. Ακολουθούν κι άλλα;
Ναι, ακολουθούν άλλα δύο. Το πρώτο, γραμμένο, πριν από την πανδημία, έχει τίτλο Live Streaming και θα κάνει πρεμιέρα τον προσεχή Φεβρουάριο στην Αθήνα και θα ακολουθήσουν παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη. Το δεύτερο ολοκληρώθηκε πριν από λίγο καιρό και θα ανέβει, καλώς εχόντων των πραγμάτων, την επόμενη θεατρική σεζόν.
Λέων Ναρ διδασκαλία ή συγγραφή; Πού νιώθετε πιο πολύ ο εαυτός σας;
Η συγγραφή είναι για μένα μια δημιουργικότατη συνθήκη τα τελευταία 20 χρόνια, όταν και ξεκίνησα να δουλεύω τη διδακτορική μου διατριβή για τον ποιητή Γιωσέφ Ελιγιά, η οποία στη συνέχεια, επεξεργασμένη, κυκλοφόρησε και σε δίτομο βιβλίο. Και από τότε, βέβαια, ακολούθησαν αρκετά βιβλία, έρευνες, κείμενα, επαφές και συνεργασίες με σπουδαίου δημιουργούς. Γιατί και αυτό είναι σημαντικότατο, η επαφή με το ανθρώπινο κεφάλαιο, η δημιουργική ανταλλαγή απόψεων.…Η διδασκαλία είναι μια πραγματική ευλογία, η καθημερινή επαφή με τα παιδιά σε ωθεί, θέλεις δεν θέλεις, να αποκωδικοποιήσεις του δικούς τους κώδικες, να βρεις τον τρόπο να γίνεις αποτελεσματικότερος παλεύοντας με τις λέξεις (μιλώ ως φιλόλογος), να παραμένεις «ζωντανός» επικοινωνώντας και δουλεύοντας μαζί τους. Δεν μπορώ, λοιπόν, να ξεχωρίσω πού είμαι περισσότερο ο εαυτός μου…Αν πρέπει, πάντως, αναγκαστικά θα διαλέξω, θα έδινα ένα προβάδισμα στο δασκαλίκι…
Λέων Ναρ ευχαριστώ πολύ για την ενδιαφέρουσα επικοινωνία!
